Search results

1

Co o przyszłości Petera Van Inwagena wiedzą Istota Wszechwiedząca i on sam? Krytyka argumentu za sprzecznością przedwiedzy Boga i ludzkiego wolnego działania

100%

Pepliński M.

Przegląd Religioznawczy

|

2019

|

issue 2/272

EN

The article analyzes and criticizes the assumptions of Peter Van Inwagen’s argument for the alleged contradiction of the foreknowledge of God and human freedom. The argument is based on the sine qua non condition of human freedom defined as access to possible worlds containing such a continuation of the present in which the agent implements a different action than will be realized de facto in the future. The condition also contains that in every possible continuation of the present state of affairs, the same propositions about the ‘present past’ (the past before the present moment) are true as are true in the present state of affairs. The paper argues that Van Inwagen’s reasoning is inconclusive, it contains the type of mistake of confusing conditional impossibility with unconditional and presents a methodologically wrong method of solving a philosophical problem. It is because in the very construction of the problem determining the available solution. The article points to the possibility that the human freedom of some action is not excluded by the fact that specific past facts logically entail that this event will occur.

2

Doctrinal Controversies of the Carolingian Renaissance: Gottschalk of Orbais’ Teachings on Predestination

57%

Stefańczyk A.

Roczniki Filozoficzne

|

2017

|

vol. 65

|

issue 3

53-70

PL

Artykuł podejmuje próbę scharakteryzowania trzech kluczowych kontrowersji doktrynalnych w epoce renesansu karolińskiego, mianowicie: sporu o Eucharystię, sporu o tzw. trina deitas oraz o predestynację. Trzon artykułu stanowi kontrowersja o predestynację, której głównym bohaterem był Gottschalk z Orbais. Artykuł referuje cztery węzłowe kwestie związane z tym problemem: (i) pojęcie Boga, (ii) rozumienie łaski, natury i wolnej woli, (iii) relacji przedwiedzy do predestynacji, (iv) nauki o Odkupieniu, tj. w szczególności stosunku sprawiedliwości do miłosierdzia. Tekst w przeważającej mierze jest próbą interpretacji tekstów z epoki, głównie Gottschalka z Orbais i jego adwersarza Hinkmara z Reims. We wnioskach artukuł wskazuje na trudności w dyskutowanym problemie i przedstawia perspektywę rozwiązania problemu w wiekach następnych.

XX

The article attempts to characterize three key doctrinal controversies in the Carolingian Renaissance, namely: the disputes over the Eucharist, the so-called trina deitas, and predestination. The core of the article is an exposition of the controversy concerning predestination, whose main protagonist is Gottschalk of Orbais. The article discusses four crucial issues related to the problem: (i) the concept of God, (ii) the understanding of grace, nature and free will, (iii) the relation of foreknowledge to predestination, and (iv) the doctrine of redemption, i.e., specifically the relationship between justice and mercy. The article is largely an attempt at an interpretation of the texts of the epoch, mainly those of Gottschalk of Orbais and his adversary, Hincmar of Reims. The conclusions point to difficulties in the issues discussed and outline what attempts at solving this problem have taken place in the coming centuries.

3

The Antinomy of Future Contingent Events

57%

TKACZYK M.

Roczniki Filozoficzne

|

2018

|

vol. 66

|

issue 4

5-38

EN

The antinomy of future contingents is here understood as a trilemma whose horns are (a) the thesis of the closed past, (b) the thesis of the open future, and (c) the thesis that all events can be represented at any time. The latter thesis can take different forms, like the principle of bivalence or the thesis of divine foreknowledge. Different versions of (c) lead to different versions of the antinomy itself. The antinomy has been formalized. It hasbeen proven that the theses (a), (b), and (c) make up an inconsistent set but are consistent with each other. Possible solutions have been considered. It has been argued that there are only two global solutions to the antinomy: radical determinism (fatalism) and retroactive causality. The latter solution has been recommend-ed and developed.

PL

Antynomia przyszłych zdarzeń przygodnych jest tutaj pojmowana jako trylemat i składa się z (a) tezy o zamkniętej przeszłości, (b) tezy o otwartej przyszłości oraz przyjmującej różną post-ać (c) tezy o możliwości reprezentowania wszystkich zdarzeń w dowolnym czasie. Ta ostatnia teza może przyjąć postać zasady dwuwartościowości, tezy o wiedzy uprzedniej Boga lub inną postać. Różne wersje trzeciej tezy wyznaczają różne wersje antynomii przyszłych zdarzeń przygodnych. Anty¬nomia została sformalizowana. Wykazano, że tezy (a), (b) oraz (c) tworzą zbiór sprzeczny, ale parami są niesprzeczne. Przedyskutowano możliwe rozwiązania antynomii. Pokazano, że są tylko dwa globalne rozwiązania: skrajny determinizm (fatalizm) oraz akceptacja retroaktywnych związ¬ków przyczynowych. To drugie rozwiązanie zostało zarekomendowane i opracowane.

4

The Antinomy of Future Contingent Events — a Rebuttal

57%

Tkaczyk M.

Roczniki Filozoficzne

|

2018

|

vol. 66

|

issue 4

197-215

EN

In this paper I account for some of the topics raised by the Authors of the papers included in the debate I focus mainly on the following topics: the concept of representation and reliability of my formal analysis of the future contingent antinomy, the concept of causation with an emphasis put on backword causation, the idea of timeless eternity and the position of religious beliefs in philosophical theories. Furthermore I shortly address topics of Ockhamism, Molinism, soft and hard facts, fragmentism and the concept of necessity.

PL

W artykule odnoszę się do wybranych uwag, zawartych w dyskusji nad moją wcześniejszą pracą, która otwiera niniejszy tom. Koncentruję się na następujących zagadnieniach: pojęcie re-pre¬zentacji stanu rzeczy, trafność mojej formalnej analizy antynomii przyszłych zdarzeń przygod¬nych, pojęcie przyczyny za szczególnym uwzględnieniem przyczyny działającej wstecz, kon¬cep¬cja bezczasowej wieczności, relacja tez religijnych w teoriach filozoficznych. Ponadto odnoszę się krótko do zagadnień ockhamizmu, molinizmu, rozróżnienia miękkich i twardych faktów, fragmentalizmu i pojęcie konieczności.

5

„Liberum arbitrium” w filozofii średniowiecznej w kontekście teorii deterministycznych

50%

Szocik K.

Studia Philosophiae Christianae

|

2014

|

vol. 50

|

issue 2

105-123

EN

This paper analyzes the concept of 'liberum arbitrium' in the philosophy of Augustine, Anselm and Thomas Aquinas. It underlines their compatibilist connection between the freedom of choice and deterministic factors. Each of them has defended liberum arbitrium, being aware of the potential difficulties related to God’s influence on human fate.

PL

Artykuł analizuje koncepcje liberum arbitrium w filozofii Augustyna, Anzelma i Tomasza z Akwinu. Wskazuje na kompatybilistyczne łączenie przez nich wolności wyboru z istnieniem czynników deterministycznych. Każdy z nich bronił liberum arbitrium, dostrzegając potencjalne trudności związane z wpływem Boga na losy człowieka.

6

Losowość i natura Boga

50%

Bradley J.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2014

|

vol. 11

205-240

PL

Dzisiejsza nauka odnotowuje liczne zjawiska, których natura wydaje się losowa. Jednakże wielu naturalistów, jak i teistów podziela przekonanie, że pojęcie losowości stoi w sprzeczności z treścią wiary chrześcijańskiej. Celem niniejszego artykułu jest wykazanie, że naukowa koncepcja losowości i tradycyjne chrześcijańskie ujęcie natury Boga są wzajemnie zgodne. Co więcej, zostanie pokazane, że nie da się naukowo rozstrzygnąć, czy w świecie przyrody losowość faktycznie występuje. Niemniej losowość zostanie zdefiniowana jako pojęcie matematyczne przydatne do właściwego interpretowania danych naukowych. Natomiast w myśl ujęcia powszechnie przyjmowanego przez teologów systematycznych natura Boga jest zgodna z obecnością zjawisk losowych w przyrodzie.

XX

Observations of apparently random phenomena are commonplace in science. However, randomness and Christian belief are often seen as incompatible, both by naturalists and by theists. This article argues that the scientific concept of randomness and the historic Christian understanding of God’s nature are compatible. It argues that the existence of randomness cannot be settled scientifically; nevertheless, it clarifies randomness as a mathematical concept, argues that it provides a plausible interpretation of scientific data, and argues that its existence is consistent with God’s nature as it is commonly understood by systematic theologians.

Refine search results

3 Roczniki Filozoficzne

1 Filozoficzne Aspekty Genezy

1 Przegląd Religioznawczy

1 Studia Philosophiae Christianae

1 Bradley J.

1 Pepliński M.

1 Stefańczyk A.

1 Szocik K.

1 TKACZYK M.

1 Tkaczyk M.

1 2019

2 2018

1 2017

2 2014

Co o przyszłości Petera Van Inwagena wiedzą Istota Wszechwiedząca i on sam? Krytyka argumentu za sprzecznością przedwiedzy Boga i ludzkiego wolnego działania

Doctrinal Controversies of the Carolingian Renaissance: Gottschalk of Orbais’ Teachings on Predestination

The Antinomy of Future Contingent Events

The Antinomy of Future Contingent Events — a Rebuttal

„Liberum arbitrium” w filozofii średniowiecznej w kontekście teorii deterministycznych

Losowość i natura Boga