Search results

1

Cechy denudacji w regionie łódzkim w późnym vistulianie w świetle chemicznych badań w osadach torfowiskowych

100%

Okupny D., Fortuniak A., Tomkowiak J.

Acta Geographica Lodziensia

|

2013

|

vol. 101

89-99

PL

Przedstawiono charakterystykę geochemiczną wybranych torfowisk regionu łódzkiego (Ługi, Podwódka i Rąbień). Celem pracy jest określenie typów i natężenia denudacji w zlewni badanych zbiorników w późnym vistulianie. Miąższość udokumentowanych osadów biogenicznych wynosiła: 2,66 m (profil R-3), 3,0 m (profil Ł-1) oraz 4,75 m (profil P-1). Badania geochemiczne obejmowały oznaczenie podstawowych składników tych osadów, tj. materię organiczną, węglan wapnia, krzemionkę terygeniczną i biogeniczną. Metodą spektrometrii absorpcji atomowej oznaczono pierwiastki pomocne w rekonstrukcji paleograficznej: Na, K, Ca, Mg i Zn. W analizie przemian typów denudacji zlewni, jakie panowały podczas depozycji osadów, wykorzystano wskaźniki geochemiczne odzwierciedlające najważniejsze zmiany w proporcjach oznaczonych elementów

EN

The paper presents the geochemical description of selected peatlands of the Łódź region: Ługi, Podwódka and Rąbień. The aim of this study is evaluation of the type and intensity of the Late Wechselian processes in the peatland catch-ment. The thickness of the document biogenic sediments in the profiles analyzed was: 2,66 m (core R-3), 3,0 m (core Ł-1) and 4,75 m (core P-1). The objective of the geochemical analyses of the above peatlands was identification of basic compo-nents of biogenic sediments, i.e. organic matter, calcium carbonate, terigenic and biogenic silica. In the resulting solution, elements helpful in palaeogeographical reconstruction were identified by the method of atomic absorption spectroscopy: Na, K, Ca, Mg and Zn. The analysis of types of denudation in the catchment following geochemical indices reflecting the most important changes in contribution of marked elements.

2

Skład chemiczny osadów organicznych ze stanowiska Koźmin Las

100%

Okupny D., Borówka R., Fortuniak A., Tomkowiak J.

Acta Geographica Lodziensia

|

2014

|

vol. 102

71-86

PL

W oparciu o wyniki składu chemicznego osadów organicznych w stanowisku Koźmin Las, przedstawiono rekonstrukcję warunków środowiskowych doliny Warty pod koniec allerödu i w młodszym dryasie. Do rekonstrukcji wykorzystano dane dotyczące zawartości materii organicznej, materii mineralnej, węglanu wapnia, odczynu oraz koncentracji makro- (Na, K, Mg, Ca, Fe, Mn) i mikropierwiastków (Cu, Zn i Pb). Do czynników kształtujących skład chemiczny późnovistuliańskich osadów organicznych w dolinie Warty zaliczono sorpcję metali przez materię organiczną i uwodnione tlenki żelaza, zmien-ność akumulacji minerałów ilastych w środowisku sedymentacyjnym, sposób zasilania ekosystemu oraz właściwości aku-mulacyjne roślin w stosunku do określonych pierwiastków.

EN

The chemical composition of organic deposits from the site Koźmin Las are the basis of reconstruction of envi-ronment conditions of the Warta River valley at the end of the Alleröd and in the Younger Dryas. Environmental archives presented in this study, comprise organic matter content, mineral matter content, calcium carbonate content, reaction and macro- (Na, K, Mg, Ca, Fe, Mn) and microelements (Cu, Zn and Pb). The sorption of metals by organic matter and hydrated iron oxides, clay minerals accumulation variability in depositional environment, water relations of the ecosystem and bioac-cumulation of some elements are the factors determining the chemical composition of organic sediments in the Warta river valley.

3

Stratygraficzne i przestrzenne aspekty zróżnicowania składu chemicznego późnoplejstoceńskich sekwencji lessowo-glebowych w Polsce – przykłady profili w Tyszowcach i Białym Kościele

100%

Skurzyński J., Jary Z., Raczyk J., Moska P., Krawczyk M.

Acta Geographica Lodziensia

|

2017

|

vol. 106

87-103

PL

Artykuł prezentuje porównanie składu geochemicznego i stopnia zwietrzenia chemicznego dwóch późnoplejstoceńskich sekwencji lessowo-glebowych, zlokalizowanych w SE i SW Polsce. Analiza chemiczna w zakresie pierwiastków głównych (Si, Al, Fe, Mn, Mg, Ca, Na, K, Ti, P) oraz wyliczonych na ich podstawie wskaźników (CIA, Ti/Al, K/Al, Mg/Ca, K/Ca, Na/K oraz Si/Al) wykazała, że obie sekwencje są zróżnicowane zarówno w ujęciu stratygraficznym, jak i przestrzennym. Zmienność stratygraficzna związana jest ze zmianami paleoklimatu warunkującymi natężenie zarówno procesów lito-, jak i pedogenezy. Zmienność przestrzenna może wynikać m.in. z odmiennych warunków klimatycznych w trakcie tworzenia się sekwencji lessowo-glebowych, recyklingu lessów lub nawet odmiennego źródła materiału. Istotna może być też dysproporcja miąższości sekwencji, skutkująca zróżnicowanym wpływem infiltracji wód opadowych.

EN

The article presents the comparison of the geochemical composition and the degree of chemical weathering between two Late Pleistocene loess-palaeosol sequences of SE and SW Poland. The results of major element (Si, Al, Fe, Mn, Mg, Ca, Na, K, Ti, P) and geochemical index (CIA, Ti/Al, K/Al, Mg/Ca, K/Ca, Na/K oraz Si/Al) analyses indicate stratigraphical and spatial differentiation between sequences. The stratigraphic differentiation is connected with palaeoclimatic conditions which control the intensity of pedogenesis. The spatial variability may be attributed to different climatic conditions during the deposition of loess, the loess recycling process, or even to different source areas. The disproportion between the thicknesses of the loess covers can also be important. It can affect the rainwater infiltration effect.

4

Próba rekonstrukcji rozwoju zbiornika akumulacji biogenicznej w Bydlinie (Wyżyna Śląsko- -Krakowska)

100%

Okupny D., Nita M., Kloss M., Alexandrowicz W. P., Fortuniak A., Żurek S.

Acta Geographica Lodziensia

|

2016

|

vol. 105

55-68

PL

Osady torfowiska we wsi Bydlin na Wyżynie Śląsko-Krakowskiej poddano analizie geochemicznej, paleobotanicznej oraz malakologicznej. Torfowisko znajduje się, w obrębie rozległej depresji morfologicznej na obszarze krasu węgl anowego. Sekwencja osadów została udokumentowana na podstawie wierceń o maksymalnej głębokości 4,20 m. W złożu torfowiska osady są bardzo zróżnicowane, występują zarówno torfy mszyste, turzycowo-mszyste i turzycowiskowe, jak i osady powstające w jeziorach, głównie w postaci gytii wapiennej, gytii ilasto-wapiennej oraz kredy jeziornej. Typ osadu świadczy o limnicznej przeszłości zagłębień w zachodniej i południowej części torfowiska. Na podstawie zawartości głównych składników litogeochemicznych budujących osady jeziorne i torfowe, składu i struktury malakofauny, przebiegu krzywych pyłkowych oraz składu botanicznego osadów torfowych dokonano charakterystyki cech paleośrodowiska, zrekonstruowano etapy rozwoju torfowiska oraz określono pozycję stratygraficzną osadów.

EN

The peat bog near the village of Bydlin in the Silesian-Cracovian Upland was subjected to geochemical, palaeobotanical and malacological analyses. The mire is located in a subsidence basin in a carbonate karst area. The sequences of biogenic deposits was identified based on materials obtained from drillings (maximum depth of 4,20 m). The sedimentary sequence in the studied peatbog is highly differentiated, there are: brown moss peat, sedge-moss peat, tall-sedge peat and lake deposits, which occur mainly in calcareous gyttja, clay-calcareous gyttja and lacustrine chalk. The presence of limnic deposits indicate lake phase in the sedimentary basins in the western and southern part of the mire. Based on the content of the main lithogeochemical components of the sediments, the composition and structure of faunistic assemblages, variability of the pollen curves and botanical composition of the peat deposits, it was possible to characterize the features of natural palaeoenvironment, peat bog evolution, and to determine the stratigraphic position of biogenic sediments.

5

Starsze fazy osadnictwa na wielokulturowym, wydmowym stanowisku Miasteczko Śląskie 2 na tle uwarunkowań środowiska i kierunków rozwoju lokalnej gospodarki (Obniżenie Małej Panwi)

80%

Foltyn E., Waga J. M., Fajer M., Magiera T., Michczyński A., Chróst L.

Acta Geographica Lodziensia

|

2018

|

vol. 107

137-153

PL

Badania prowadzone były w usytuowanym na wydmie stanowisku archeologicznym Miasteczko Śląskie 2. Prace archeologiczne i geologiczne ujawniły ślady bytności człowieka ze środkowej epoki kamienia, okresu wpływów rzymskich, średniowiecza, a w sąsiednich torfowiskach poziomy węgli drzewnych z okresu neolitu. Stanowisko Miasteczko Śląskie 2 przypuszczalnie wyznacza strefę peryferyjną większego, wielodzielnego obozowiska lub miejsca krótkiego postoju gromady mezolitycznych łowcówzbieraczy- rybaków. Opierając się na przesłankach technologicznych i typologicznych, inwentarz warunkowo może być przypisany do kompleksu Duvensee lub kultury komornickiej. Z przeprowadzonych badań wynika, że przebywające na wydmie społeczności mezolitu realizowały zadania gospodarki łowiecko-zbierackiej w zakresie wytwórczości krzemieniarskiej, prawdopodobnie polowania na ptaki i gromadzenia surowców mineralnych z przeznaczeniem na barwniki. W okresie wpływów rzymskich i w średniowieczu w pobliżu eksploatowano drewno sosnowe i torf. Kopanie torfu zbiega się w czasie z intensyfikacją górnictwa i rozwojem metalurgii w okolicach Tarnowskich Gór, które pociągnęło za sobą wzrost zapotrzebowania na drewno i węgiel drzewny. Aktywność ta została zapisana także w postaci wzrostu zawartości metali ciężkich w okolicznych torfowiskach.

EN

The study was conducted at the Miasteczko Śląskie 2 archaeological site, which is situated on a dune. The archaeological and geological work performed there uncovered traces of human presence from the Middle Stone Age, the period of Roman influence, the Middle Ages and – in charcoal levels of neighbouring peat bogs – from the Neolithic period. The Miasteczko Śląskie 2 site presumably belonged to a peripheral zone of a larger camp of multiple parts, or was perhaps a place where a group of Mesolithic huntergatherer-fishermen stayed for a short time. On the basis of its technological and typological characteristics, the inventory may be conditionally attributed to the Duvensee complex or the Komornica culture. The studies conducted indicate that the Mesolithic communities inhabiting the dune were hunter-gatherers who produced flint tools, and probably hunted birds and collecting mineral resources to make dyes. During the period of Roman influence and in the Middle Ages, pine wood and peat were sourced in the vicinity. Peat digging coincided with an intensification in mining and the development of metallurgy in the vicinity of the modern-day city of Tarnowskie Góry, which resulted in an increase in demand for wood and charcoal. This activity was also reflected in an increase in heavy-metal concentrations in nearby peat bogs.

Refine search results

5 Acta Geographica Lodziensia

3 Fortuniak A.

3 Okupny D.

2 Tomkowiak J.

1 Alexandrowicz W. P.

1 Borówka R.

1 Chróst L.

1 Fajer M.

1 Foltyn E.

1 Jary Z.

1 Kloss M.

1 Krawczyk M.

1 Magiera T.

1 Michczyński A.

1 Moska P.

1 Nita M.

1 Raczyk J.

1 Skurzyński J.

1 Waga J. M.

1 Żurek S.

1 2018

1 2017

1 2016

1 2014

1 2013

Cechy denudacji w regionie łódzkim w późnym vistulianie w świetle chemicznych badań w osadach torfowiskowych

Skład chemiczny osadów organicznych ze stanowiska Koźmin Las

Stratygraficzne i przestrzenne aspekty zróżnicowania składu chemicznego późnoplejstoceńskich sekwencji lessowo-glebowych w Polsce – przykłady profili w Tyszowcach i Białym Kościele

Próba rekonstrukcji rozwoju zbiornika akumulacji biogenicznej w Bydlinie (Wyżyna Śląsko- -Krakowska)

Starsze fazy osadnictwa na wielokulturowym, wydmowym stanowisku Miasteczko Śląskie 2 na tle uwarunkowań środowiska i kierunków rozwoju lokalnej gospodarki (Obniżenie Małej Panwi)