Search results

1

Psychologiczne prawo bliskości w perspektywie semiotycznej i lingwistycznej

100%

Kiklewicz A., Kusse H.

tekst i dyskurs - text und diskurs

|

2022

|

issue 16

89-113

EN

The authors discuss the possibilities of applying the law of proximity as one of the categories of gestalt psychology to describe the social communication. The first part considers the mutual determinants of sensory and cognitive processes, including the phenomenon of cognitive penetrability and the phenomenon of semantic priming. In the following parts, the authors show how the law of proximity is implemented in various types of discourses. In visual communication (especially in film and photography), the law of proximity is the basis of collage editing. The authors describe the principles by which semantic inference is made in such discourses. The law of proximity also significantly influences the processing of information in speech. In poetic texts, the compactness of the line sequence is based on this principle, i.e. what R. Jakobson defined as the transfer of equivalence from the selection axis to the combination axis. In artistic, journalistic or rhetorical texts, the proximity of words in the text contributes to the emergence of semantic implications, i.e. allusive meanings.

2

Teoria Formy Architektonicznej Juliusza Żórawskiego i Jego Uczniów na tle Koncepcji Psychologii Postaci Wypracowanych w Bauhausie

67%

Borowik A.

Sztuka i Dokumentacja

|

2020

|

issue 23

121-131

EN

The article discusses some still not fully recognized scientific issues such as the impact of the idea of Gestalt Psychology on the education and creative practice of Bauhaus and on the architects operating in Poland after World War II. The first part of the article, reviews the current state of knowledge about the influence of the Gestalt on Bauhaus school teachers and students (among others on Wassily Kandinsky, Josef Albers, László Moholy-Nagy and Paul Klee). The second part of the text briefly presents the theory of architectural form of Juliusz Żórawski and its impact on Polish architects, especially the generation taught by Żórawski. The theory of architecture and the creative practices of Henryk Buszko and Aleksander Franta were analysed. Both architects belonged to the group of the most outstanding architects of post-war Poland. Their most well-known works: the rehabilitation district Ustroń-Zawodzie (the famous “pyramids”) and two housing estates – Tysiąclecia and Roździeńskiego in Katowice were clear example of the Gestalt theory in practice.

PL

W artykule omówiono pewne wciąż nie do końca rozpoznane zagadnienia naukowe – oddziaływanie idei psychologii postaci na edukację i praktykę twórczą Bauhausu oraz na architektów działających w Polsce po II wojnie światowej. W pierwszej części zreferowano dotychczasowy stan wiedzy na temat oddziaływania Gestaltu na wykładowców i uczniów szkoły, między innymi na Wassilya Kandinsky’ego, Josefa Albersa, László Moholy-Nagy’ego i Paula Klee. W drugiej części skrótowo zaprezentowano założenia teorii formy architektonicznej Juliusza Żórawskiego oraz jej wpływ na młodsze pokolenie architektów, przede wszystkim na teorię architektury oraz praktykę twórczą Henryka Buszko i Aleksandra Franty. Obaj architekci należeli do grupy najwybitniejszych architektów powojennej Polski, a ich najbardziej znanymi dziełami są: Dzielnica leczniczo-rehabilitacyjna Ustroń-Zawodzie (słynne „piramidy”) oraz katowickie osiedla – Tysiąclecia i Roździeńskiego.

3

Percepcja bez wrażeń zmysłowych. „Nowa psychologia” J. J. Gibsona

51%

Schetz A.

Roczniki Psychologiczne

|

2012

|

vol. 15

|

issue 1

31-53

PL

Artykuł stanowi omówienie faz rozwoju nowego, w latach 1950-1980, podejścia do zagadnienia percepcji wzrokowej, które zaproponował amerykański psycholog James J. Gibson. Odnoszący się z dużym sceptycyzmem do wyrosłej na gruncie filozofii idealistycznej kategorii wrażenia zmysłowego, Gibson znany jest ze swojej ekologicznej teorii percepcji, w której zaciera się granica między podmiotem i środowiskiem. Nie wszyscy jednak zdają sobie sprawę z tego, że nawiązując do podstawowych założeń psychologii postaci, sformułował on wiele idei, które są w stosunku do niej nowatorskie, a przeprowadzona przez niego drobiazgowa analiza pojęcia ekosystemu bardziej zbliża go do postaciowców, niż wymierzona w kategorię Gestalt krytyka go od nich oddala.

EN

The paper discusses the development of the new – in 1950-1980 – approach to the visual perception proposed by the American psychologist James J. Gibson. He is known from his skepticism about the category of sensation that emerged within the context of idealistic philosophy, and from his ecological theory of perception, wherein the boundary between the subject and environment is obliterated. However, it is not always noticed that while referring to the Gestalt psychology he formulated a lot of original ideas. His detailed analysis of the ecosystem concept makes him more akin to the Gestalt theorists, despite the fact that his criticism of the Gestalt category seems to suggest the very opposite.

Refine search results

1 Roczniki Psychologiczne

1 Sztuka i Dokumentacja

1 tekst i dyskurs - text und diskurs

1 Borowik A.

1 Kiklewicz A.

1 Kusse H.

1 Schetz A.

1 2022

1 2020

1 2012

Psychologiczne prawo bliskości w perspektywie semiotycznej i lingwistycznej

Teoria Formy Architektonicznej Juliusza Żórawskiego i Jego Uczniów na tle Koncepcji Psychologii Postaci Wypracowanych w Bauhausie

Percepcja bez wrażeń zmysłowych. „Nowa psychologia” J. J. Gibsona