Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 6

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  globalne Południe
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Spory Wokół Strategii dekolonizacji Socjologii i odnowy perspektywy krytycznej

100%
Barszczewski J. P.
Studia Socjologiczne
|
2024
|
issue 1
27-54
PL
Artykuł omawia zachodnie spory wokół strategii upodmiotowienia socjologicznego dorobku peryferyjnych badaczy i specyfiki doświadczeń globalnego Południa. Ich początek wyznacza sformułowanie w I dekadzie XXI wieku przez Michaela Burawoya koncepcji socjologii globalnej jako programu deprowincjalizacji i odnowy socjologii. Spotkała się ona wówczas z krytyczną odpowiedzią zwolenników alternatywnych wizji przezwyciężenia europocentryzmu dyscypliny. W ostatnich latach spór ten toczy się wokół zasadności i ograniczeń klasycznego kanonu socjologii, w wyniku której pojawiły się nowe propozycje upodmiotowienia peryferii. Omawiając stanowisko Burawoya, odwołuję się również do prac Raewyn Connell, Juliana Go i Gurminder K. Bhambry jako najważniejszych oponentów amerykańskiego badacza. Podsumowaniem tej debaty są niepokojące głosy na temat niepożądanych konsekwencji zwrotu w stronę Południa, które rodzą pytania o granice krytycznej roli socjologii.
2
Publication available in full text mode
Content available

Ecumenical ambiguities: The case of the Ecumenical Association of Third World Theologians

86%
Kopiec P.
Studia Oecumenica
|
2018
|
vol. 18
41-52
PL
Jedna z głównych teologicznych diagnoz dotyczących współczesnego chrześcijaństwa stwierdza przesuwanie się jego centrum na tzw. globalne Południe. Trend ten znajduje swe odzwierciedlenie w postulacie tzw. zmiany epistemologicznej, która podkreśla konieczność stosowania endemicznych pojęć i kategorii w teologizowaniu. Wpływa również na ruch ekumeniczny, w którym coraz większe znaczenie mają Kościoły i organizacje spoza świata zachodniego. W ocenie tego zjawiska zaznacza się ambiwalencja. Z jednej strony zwiększa ono dynamiczność ekumenizmu, z drugiej jednak niesie niebezpieczeństwo inkluzywnego modelu ekumenizmu, w którym dialog wewnątrzchrześcijański zmienia się w dialog międzyreligijny, a chrześcijaństwo traci swą wyjątkowość. Artykuł przedstawia główne kierunki teologiczne rozwijane przez Ekumeniczne Stowarzyszenie Teologów Trzeciego Świata, organizację, która stanowi wyraźny przykład wspomnianej ambiwalencji. Prezentacja koncentruje się przede wszystkim na krytyce tzw. paradygmatu postreligijnego, który formułowany jest przez stowarzyszenie.
EN
One of the crucial observations of contemporary Christianity states a shift of its centre to the “global South”. Such a transition is reflected in the demand of the “epistemological break”, the one that stresses the need for applying endemic notions and categories while theologising. The shift is becoming important for the ecumenical movement as a more major role is being played by the Churches and organisations outside the Western world. An assessment of this change would seem to be ambiguous. On the one hand, it increases anecumenical dynamism, on the other it brings the danger of an inclusive understanding of ecumenism. The article presents some of the main theological reflections developed within the Ecumenical Association of the Third World Theologians, an organisation that clearly exemplifies the discussed ambiguity. This presentation focuses on the criticism of the socalled “post-religious paradigm” promoted by the association.
3
Publication available in full text mode
Content available

Badania geograficzne wobec wyzwań interdyscyplinarności studiów nad rozwojem

81%
Czerny M.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
|
2017
|
issue 27
63-71
EN
Geographical studies on the development represent a proposal for a integration of some of research topics undertaken by both physical and human geography. Their aim is to analyze the social and economic processes through the prism of natural conditions and their position in particular spaces. Such an assumption makes that the main object of the researchers are the relationships and spatial phenomena of development and underdevelopment. The concept of geography of development was introduced to geography by Jürgen Blenck in 1979. In the center of the geographical studies on development Blenck puts society that occupying a defined space of the specific conditions of the natural environment are creating a network of relations that will either lead to the development or inhibit this process. Blenck postulated the concentration of geography of development on the investigation of processes of development and underdevelopment of specific pieces of geographical space and not strictly on developing countries, as it has been done previously. Thus, there has been a change of paradigm of geographical research from purely spatial analyzes of differences of phenomena and processes to the socio-cultural causes of underdevelopment and differentiation of living standards. Geography began to use to explain the spatial aspects of the development the theories and concepts borrowed from the social sciences and economics. It emerged the need for interdisciplinary research on development directed to the micro-regional analysis. At the same time incorporating of geography into the debate about globalization – its conditions and environmental, social, economic, cultural and political effects gave impetus to the discussion on the broader spatial level, on the sclae of large geographic regions and globally.
PL
Artykuł stanowi krótki przegląd koncepcji badań geograficznych nad krajami rozwijającymi się. Autorka analizuje ewolucję podejścia do kwestii rozwoju w badaniach geograficznych – od geografii krajów rozwijających się do geograficznych badań nad rozwojem i zastanawia się, jakie obecnie jest miejsce geografii rozwoju w polskich analizach na temat globalnego Południa. Wskazuje również na powiązanie podejść geograficznych z innymi w ramach nauk społecznych. Nawiązuje w tym do interdyscyplinarności analiz rozwoju i niedorozwoju w krajach globalnego Południa.
4
Publication available in full text mode
Content available

Pandemia, globalne Południe i przyszłość polityki emancypacyjnej

72%
Barszczewski J.
Przegląd Krytyczny
|
2023
|
vol. 5
|
issue 1
21-34
EN
The aim of the article is a critical analysis of the COVID-19 pandemic consequences in the global South and the debate that has emerged among peripheral intellectuals (or those who write from the subaltern perspective) about the (economic and discursive) marginalization of non-Western societies. The subject of the analysis are texts published since the beginning of the pandemic in 2020 and they are confronted with the theoretical reflection that has emerged in recent years. The article presents the impact of the structural conditions of periphery on the course of the pandemic and specific problems of communities who live there. The pandemic debate points to the growing empowerment of global South knowledge and the need for dialogue between Western critical thought and peripheral thought to elaborate more innovative ontologies of social life.
PL
Celem artykułu jest krytyczna analiza konsekwencji pandemii COVID-19 na globalnym Południu oraz debaty, jaka wyłoniła się wśród peryferyjnych intelektualistów (lub piszących z perspektywy podporządkowanych) wokół (ekonomicznej i dyskursywnej) marginalizacji społeczeństw niezachodnich. Przedmiotem analizy są teksty opublikowane od momentu rozpoczęcia pandemi w 2020 roku, które skonfrontowane zostały z teoretyczną refleksją, jaka wyłoniła się w ostatnich kilkunastu latach. Artykuł przedstawia oddziaływanie strukturalnych uwarunkowań peryferii na przebieg pandemii oraz problemy specyficzne tych społeczności. Debata na temat pandemii wskazuje na rosnące upodmiotowienie wiedzy tworzonej na globalnym Południu i potrzebę dialogu między zachodnią myślą krytyczną i peryferyjną pod kątem bardziej nowatorskich ontologii życia społecznego.
5
Publication available in full text mode
Content available

Globalne Południe poza kulturową różnorodnością. Dyskurs wykluczenia w podręcznikach językowych

72%
Pogorzelska M.
Edukacja Międzykulturowa
|
2024
|
vol. 24
|
issue 1
121-133
PL
Celem artykułu jest prezentacja wyników analizy przekazów dotyczących globalnego Południa w podręcznikach językowych, które, ze względu na kulturowe aspekty nauczania języka obcego, mają szczególne znaczenie w edukacji międzykulturowej. W badaniu zastosowano metodę analizy treści, z kodowaniem danych metodą indukcyjną i dedukcyjną w programie Atlas.ti 7. Przedstawione rezultaty analizy pokazują sposoby dyskursywnego wykluczania globalnego Południa, co sprawia, że książkowy wizerunek opisywanego regionu świata cechuje jednostronność i europocentryzm. Zgromadzone dane pozwoliły na wyodrębnienie takich elementów dyskursu wykluczenia jak wiktymizacja (łączenie wizerunku globalnego Południa z różnorodnymi problemami), egzotyzacja (opisy globalnego Południa w kontekście tradycyjnych obrzędów lub bogactwa natury) oraz ubezwłasnowolnienie (nieobecność w tekstach reprezentantów globalnego Południa lub prezentowanie ich jako biernych beneficjentów pomocy udzielanej z zewnątrz). Pomimo potencjału kształtowania kompetencji międzykulturowych, jaki niesie ze sobą edukacja językowa, w badanym aspekcie konieczna wydaje się modyfikacja treści podręczników w kierunku zróżnicowania wizerunku globalnego Południa, równego traktowania kultur, wyzbycia się poczucia wyższości i postaw etnocentrycznych w prezentowanych przekazach.
EN
The aim of the article is to present the results of the analysis of the contents related to the Global South in language textbooks, which, due to the cultural aspects of teaching a foreign language, are of particular importance in intercultural education. The method of content analysis was used in the study, with inductive and deductive data coding in the Atlas.ti 7 program. The results show the ways of discursive exclusion of the Global South, characterized by one-sidedness and Eurocentrism noticeable in textbooks images of this world region. The collected data made it possible to distinguish such elements of the discourse of exclusion as victimization (linking the image of the Global South with various problems), exoticization (descriptions of the Global South in the context of traditional rituals or the richness of nature) and incapacitation (absence of representatives of the Global South in the texts or presenting them as passive beneficiaries of external aid). Despite the potential of shaping intercultural competences that language education brings, in the aspect of the Global South, it seems necessary to modify the content of textbooks in the direction of diversity, equal treatment of cultures, getting rid of the sense of superiority and ethnocentric attitudes.
6
Publication available in full text mode
Content available

Zabezpieczenie egzystencji (livelihoods) w dyskusji o bezpieczeństwie ekonomicznym regionów peryferyjnych1

58%
Czerny M., Czerny A.
Journal of Modern Science
|
2015
|
issue 2(25)
241-260
EN
In the discussion on the possibilities for emerging from a state of backwardness and underdevelopment that may be available to rural parts of developing countries, and in the search for a concept that might help reduce poverty levels in these same areas, reference is made to various strands of thought through which authors basically evoke one or other of the fundamental “schools” of development present in the subject literature for more than three decades now. Last two decades at least have brought a downward trend for the numbers working in agriculture in the world as a whole, the share of the overall workforce engaged in this kind of activity remains considerable in many developing countries. Agriculture continues to represent a basic source of income, thanks to which large groups of people in rural areas continue to have upkeep. And while today’s world has a globalized system of food production, there remain – and continue in a strong position – the two key systems of farm production, i.e. commercial (albeit of diff ering magnitudes and production profi les) and subsistence (thanks to which the populations living in underdeveloped, poor and marginalized rural areas continue to be able to maintain their lives, if “only just”). Th e concept of livelihood used in this study is very useful in helping us understand the process of the accumulation – and the accessing – of certain non-material features and material goods known in general as assets, which allow each household or each community to devise a strategy by which the basic existential needs are to be safeguarded. Th ese are also sought in the context of features of the surroundings in which communities operate. It is accepted that the environment defi ned in this way is variable and vulnerable to all kinds of change, be this institutional, political or environmental (Carney 1998).
PL
W geografi i rozwoju ważnym zagadnienie, które jest szeroko omawiane w literaturze są kwestie ubóstwa, zacofania i braku możliwości rozwoju na szczeblu lokalnym, w regionach trudnodostępnych, zamieszkanych przez ludność tubylczą. Oprócz czynników lokalizacyjnych przyczyn tej sytuacji szuka się w historii gospodarczej i politycznej regionów, a szczególnie w procesach politycznych odpowiedzialnych za redystrybucję ziemi rolnej od czasów kolonialnych. Reformy rolne realizowane w krajach andyjskich w latach 60. XX wieku nie zmieniły radykalnie tej sytuacji i w dalszym ciągu istnieją rzesze rolników gospodarujących na niewielkich poletkach (minifundios). Stąd też projekty rozwojowe kładą duży nacisk na promowanie działalności pozarolniczej na obszarach wiejskich, także w krajach globalnego Południa Kwestia ta ma fundamentalne znaczenie dla poprawy warunków życia ludności wiejski i zwiększenia jej aktywów (Kinsey 2002). Liczba osób, pracujących w rolnictwie, wykazuje wprawdzie w skali globalnej od co najmniej dwóch dekad wyraźną tendencję spadkową, jednak w dalszym ciągu w krajach rozwijających się ich udział w zatrudnieniu jest znaczny. Rolnictwo w dalszym ciągu stanowi podstawowe źródło utrzymania znacznych grup ludności regionów wiejskich. We współczesnym, zglobalizowanym systemie produkcji żywności utrzymują się i nie schodzą ze swoich silnych pozycji dwa najważniejsze systemy produkcji rolnej: gospodarstwa towarowe (różnej wielkości i o różnym profi lu produkcji) oraz gospodarstwa subsystencyjne, dzięki którym utrzymuje się ludność wiejska obszarów nierozwiniętych, ubogich, zmarginalizowanych.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.