Search results

1

Metody i efekty ograniczania emisji CO2 – porównanie rozwiązań stosowanych w Unii Europejskiej i wybranych państwach

100%

Nadolny Ł., Łódzki U.

Gospodarka w Praktyce i Teorii

|

2013

|

vol. 1(32)

EN

The main goal of this article is to show methods of greenhouse gases reduction introduced in European Union and four other countries: China, USA, Russia and India. All together they are the top five economies responsible for over a 65% of carbon dioxide global emission. Each country or union has developed its own way of coping with a problem of global warming. Does their governments really try to stop polluting the atmosphere, or maybe they just want to achieve different goals? How efficient are their methods? The last part of the article consist of data analysis showing how high the levels of CO2 emissions have been since 1980 till 2011. It gives a reader a picture of each country’s impact on global warming and theirs results in reducing it.

2

Zemsta Jokera i pasożytów

100%

Giżycki M.

Kwartalnik Filmowy

|

2019

|

issue 108 Produkcja i dystrybucja filmowa

315-318

PL

Joker (reż. Todd Phillips, 2019) i Parasite (reż. Bong Joon-ho, 2019), zdobywcy głównych nagród w Cannes i Wenecji w 2019 r., różnym językiem mówią o rosnącej rebelii wykluczonych. Nie jest to cichy bunt mas opisywany przez Ortegę y Gasseta, polegający na biernym oporze wobec możliwych zmian, burzących status quo klasy średniej, tylko aktywny, często niekontrolowany protest polegający na przejmowaniu przestrzeni publicznej i domaganiu się udziału w dystrybucji dóbr zarezerwowanych dla bogatych. Ale Parasite subtelnie ostrzega przed jeszcze jednym czynnikiem, który już w niedalekiej przyszłości może przyspieszyć ten proces rosnącego niezadowolenia tłumu: ociepleniem klimatu. Gwałtowna ulewa dwukrotnie wpływa na bieg wydarzeń w filmie. Artyści nas ostrzegają!

EN

Joker (dir. Todd Phillips, 2019) and Parasite (dir. Bong Joon-ho, 2019), winners of the main awards in Cannes and Venice in 2019, speak in different languages about the growing rebellion of the excluded. This is not a silent rebellion of the masses described by Ortega y Gasset, consisting of passive resistance to possible changes that destroy the status quo of the middle class, but an active, often uncontrolled protest consisting in taking over public space and demanding participation in the distribution of goods reserved for the rich. But Parasite subtly warns of one more factor that may accelerate this process of growing crowd dissatisfaction in the near future: global warming. A heavy downpour twice affects the flow of events in the film. The artists are warning us!

3

Ekologiczne problemy zmian klimatu na Ukrainie

75%

Shuvar I., Snitinskiy V., Shuvar A., Gudz V.

Facta Simonidis

|

2014

|

vol. 7

|

issue 1

243-254

EN

The paper presents the results of authors’ long-term researches aimed at the increase of the agrocoenosis productivity, protection of the natural environment and quality of Ukrainian agricultural produce, particularly in the western region. Modern plant-breeding technological developments of the Ukrainian scientists can enable the production of 80 million tons of common grain within the next 5-6 years. The introduction of other innovations can provide additional 30-40% growth of grain from one hectare. It is all possible thanks to genetic potential of Ukrainian crops and people, Ukrainian crops selection, and modern technology used in agriculture.

PL

W pracy przedstawiono rezultaty zaprezentowane przez wielu autorów zajmujących się problematyką oceny produkcyjności agrofitocenozy, ochrony najcenniejszego dla niej środowiska i jakości produkcji rolniczej na trenie Ukrainy, głównie w zachodniej jej części. Analizowano wpływ globalnego ocieplenia klimatu na związane z tym faktem problemy ekologiczne oraz socjalno-ekonomiczne w skali mikro danego regionu, lub kraju, jak też w skali makro dotyczących globalnie tych zagadnień. Stwierdza się, że prace związane z selekcją i technologią prac prowadzonych w rolnictwie na Ukrainie pozwalają na produkcję ziarna zbóż w ciągu najbliższych 5-6 lat na poziomie sięgającym 80 mln ton. W normalnych warunkach zakłada się, że w typowej produkcji rolniczej blisko 25-30% plonów zabezpiecza się przez stosowanie wysoko produkcyjnych gatunków i ich mieszańców rolniczych odmian roślin, jak też stosowania właściwego zmianowania roślin – płodozmianu. Wprowadzenie nowych innowacyjnych, lepiej przystosowanych do miejscowych warunków odmian roślin, pozwala zabezpieczyć kolejny wzrost plonów o 30-40% zebranego ziarna zbóż z każdego hektara zasiewów. Efektu tych działań należy doszukiwać się w tkwiącym przede wszystkim genetycznym potencjale zbóż i ich mieszańców roślin uprawnych, prowadzonej na Ukrainie selekcji ziarna zbóż, właściwie stosowanej nowoczesnej technologii w produkcji rolniczej.

4

Екологічні проблеми зміни клімату в Україні

75%

Shuvar I., Snitinskiy V., Shuvar A., Gudz V.

Facta Simonidis

|

2014

|

issue 7

243-256

PL

W pracy przedstawiono rezultaty zaprezentowane przez wielu autorów zajmujących się problematyką oceny produkcyjności agrofitocenozy, ochrony najcenniejszego dla niej środowiska i jakości produkcji rolniczej na trenie Ukrainy, głównie w zachodniej jej części. Analizowano wpływ globalnego ocieplenia klimatu na związane z tym faktem problemy ekologiczne oraz socjalno-ekonomiczne w skali mikro danego regionu, lub kraju, jak też w skali makro dotyczących globalnie tych zagadnień. Stwierdza się, że prace związane z selekcją i technologią prac prowadzonych w rolnictwie na Ukrainie pozwalają na produkcję ziarna zbóż w ciągu najbliższych 5-6 lat na poziomie sięgającym 80 mln ton. W normalnych warunkach zakłada się, że w typowej produkcji rolniczej blisko 25-30% plonów zabezpiecza się przez stosowanie wysoko produkcyjnych gatunków i ich mieszańców rolniczych odmian roślin, jak też stosowania właściwego zmianowania roślin - płodozmianu. Wprowadzenie nowych innowacyjnych, lepiej przystosowanych do miejscowych warunków odmian roślin, pozwala zabezpieczyć kolejny wzrost plonów o 30-40% zebranego ziarna zbóż z każdego hektara zasiewów. Efektu tych działań należy doszukiwać się w tkwiącym przede wszystkim genetycznym potencjale zbóż i ich mieszańców roślin uprawnych, prowadzonej na Ukrainie selekcji ziarna zbóż, właściwie stosowanej nowoczesnej technologii w produkcji rolniczej.

XX

The paper presents the results of authors’ long-term researches aimed at the increase of the agrocoenosis productivity, protection of the natural environment and quality of Ukrainian agricultural produce, particularly in the western region. Modern plant-breeding technological developments of the Ukrainian scientists can enable the production of 80 million tons of common grain within the next 5-6 years. The introduction of other innovations can provide additional 30-40% growth of grain from one hectare. It is all possible thanks to genetic potential of Ukrainian crops and people, Ukrainian crops selection, and modern technology used in agriculture.

5

Administracja wobec zmian klimatu (prolegomena)

63%

Chajbowicz A.

Przegląd Prawa i Administracji

|

2020

|

vol. 120

|

issue Tom 1

391 - 402

PL

Globalne ocieplenie jest uznawane za największy problem, przed którym stoi ludzkość w XXI wieku. Regulacje prawne mające na celu zapobieżenie kryzysowi klimatycznemu lub redukujące jego skutki zaczęły pojawiać się od lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku. Związane jest to z działalnością Międzyrządowego Panelu do spraw Zmian Klimatu (IPCC), która doprowadziła do przyjęcia w 1992 roku Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie Zmian Klimatu, uzupełnionej w 1997 roku przez protokół z Kioto. Międzynarodowe, europejskie i krajowe regulacje prawne mające na celu ochronę klimatu implikują cały szereg nowych zadań dla władz publicznych. Wpływają również na strukturę administracji publicznej, powodując konieczność tworzenia nowych, wyspecjalizowanych organów.

EN

Global warming is recognised as the biggest problem facing humanity in the 21st century. Legal rules aimed at counteracting the climate crisis or reducing its effect began to appear in the 1990s. This is related to the activities of the Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC), which led to the adoption in 1992 of the United Nations Framework Convention on Climate Change supplemented by the Kyoto accords. International, European, and national legal regulations aimed at climate protection imply a whole range of new tasks for public authorities. These rules also affect its structure and require the creation of new specialised bodies.

6

Polish Education in the Face of the Climate Crisis – Didactic Analyses and Recommendations

63%

Ochwat M.

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova

|

2020

|

issue 5

EN

The article is an attempt to introduce into the school practice a new interdisciplinary trend – ecological humanities. As we observe the return on Earth, ongoing youth climate strikes and students’ increased interest taken in global warming, reading of the current literature canon should be profiled in order to emphasise the relationship between a human and the environment. Additionally, it is essential to introduce new content to education, as it will enable a critique of human arrogance and short-sighted approach, as well as a more profound reflection on the future.

PL

Artykuł jest próbą wprowadzenia do praktyki szkolnej nowego nurtu interdyscyplinarnego – humanistyki ekologicznej. W związku z dokonującym się zwrotem ku Ziemi, trwającymi klimatycznymi strajkami młodzieżowymi i zainteresowaniami uczniów tematem globalnego ocieplenia planety, warto profilować czytanie, zwracając uwagę na relację człowieka ze środowiskiem. Ponadto konieczne staje się wprowadzenie do edukacji nowych treści, dzięki którym możliwy będzie namysł nad wspólną przyszłością oraz krytyka arogancji i krótkowzroczności człowieka.

7

Estetyka hiperobiektów – reprezentacje globalnego ocieplenia i archiwum antropocenu

63%

Marzec A.

Kwartalnik Filmowy

|

2023

|

issue 122 Krajobrazy, panoramy, terytoria

6-20

PL

Autor zadaje pytanie o estetykę hiperobiektów oraz ich przedstawienia we współczesnym filmie. Najbardziej interesującym z perspektywy antropocenu hiperobiektem jest dla niego globalne ocieplenie, którego rozbudowaną reprezentację odnajduje w Impression météo (reż. Nicolas Carrier, Marie Ouazzani, 2019). Interpretując obraz francuskich artystów, autor skupia się na przedstawieniach konkretnych cech hiperobiektów, które odnajdziemy u Timothy’ego Mortona: lepkości, nielokalności, czasowym falowaniu, interobiektywności oraz fazowaniu. Tekst jest próbą udowodnienia, że współczesna sztuka filmowa ma do zaproponowania zdecydowanie więcej niż powszechnie dostępne naukowe obrazy globalnego ocieplenia. Autor wyjaśnia także różnicę pomiędzy intersubiektywnością i interobiektywnością, pokazując, że dzięki tej drugiej kategorii jesteśmy w stanie pomyśleć o archiwum antropocenu.

EN

The author inquires about the aesthetics of hyperobjects and their visual representations in contemporary cinema. From the perspective of the Anthropocene, the most interesting hyperobject for him is global warming, and he finds its extensive representation in Impression météo (dir. Nicolas Carrier, Marie Ouazzani, 2019). Interpreting the film image of French artists, he focuses on presenting specific features of hyperobjects found in Timothy Morton’s work: viscosity, nonlocality, temporal undulation, interobjectivity, and phasing. The author demonstrates that contemporary film art has much more to offer than the commonly available scientific images of global warming. He explains the difference between intersubjectivity and interobjectivity by showing that thanks to the category of interobjectivity, we can think about the archive of the Anthropocene.

8

Konflikt pomiędzy nauką a wiarą w polityczno-ideologiczny konsensus w sprawie globalnego ocieplenia

63%

Młyńczyk Ł.

Wrocławskie Studia Politologiczne

|

2017

|

vol. 22

171-187

EN

This article provides an analysis of conflict between scientific attitude and ideological belief. The consensus on global warming has excluding from Popper’s falsifiability. The same issue concerns verification and confirmation on global warming hypothesis. Only three out of a hundred scientists calls into question the theory of climate catastrophe. We don’t know if this theory is false, because climatologists and politicians did not accept independent research on global warming. Reduce CO2 emission is dogma of Left-wing politics. The natural sciences are included in the political discourse area. The global warming is a part of ideology and draws people into the area of policy actions

9

WDRAŻANIE ROZWIĄZAŃ EKOLOGICZNYCH W OPARCIU O PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA NA PRZYKŁADZIE PAŃSTWOWEGO GOSPODARSTWA LEŚNEGO LASY PAŃSTWOWE

63%

Bartniczak K.

International Journal of Legal Studies (IJOLS)

|

2020

|

vol. 7(1)

169-192

PL

W związku z postępującymi zmianami klimatu związanymi z zanieczyszczeniem środowiska i działalnością człowieka, wprowadzane są krajowe i międzynarodowe akty prawne, które mają za zadanie prowadzić do transformacji społeczno-gospodarczej państw. Globalne problemy środowiskowe są obserwowane i badane przez naukowców od XIX wieku. W literaturze pojawia się coraz więcej pozycji na temat wpływu owych anomalii na różne gałęzi naukowe, od geodezji, biologii, medycyny, po kulturę, prawo i ekonomię. Organizacje ponadnarodowe od drugiej połowy XX wieku prowadzą aktywne działania na rzecz poprawy globalnej sytuacji ekologicznej. Polska, jako członek ONZ i Unii Europejskiej jest zobowiązana do przestrzegania narzuconych jej praw oraz limitów, co wpływa na funkcjonujące jednostki w jej obrębie. Zmiany prawne wywołały potrzebę wdrażania rozwiązań ekologicznych w przedsiębiorstwach i organizacjach rządowych. Celem artykułu jest pokazanie możliwości adaptacyjnych przedsiębiorstw do zmieniających się przepisów prawa w zakresie ekologii. By zaadaptować nową politykę proekologiczną, podmioty gospodarcze szukają przydanych rozwiązań, które mogą wcielić do prowadzonej strategii. Świeżego podejścia do problemu mogą szukać za pomocą benchmarkingu. Przykładem na sprawne wdrażanie rozwiązań ekologicznych jest funkcjonowanie Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe, którego programy mogą stanowić wzór do zaadaptowania wśród innych podmiotów. Do analizy opracowanego tematu posłużono się metodą harwardzką. Wartością naukową tekstu jest przegląd aktów normatywnych oraz obserwacja działań dostosowawczych przedsiębiorstwa w odniesieniu do owych praw. Wartością praktyczną jest ukazanie możliwości zmian w strategii przedsiębiorstw, które będą zgodne z normami ustanowionymi przez nowe prawa ekologiczne, a także zwiększenie świadomości społecznej odnośnie problemu zanieczyszczenia środowiska. prawo ochrony środowiska, UE, ONZ, Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe, odnawialne źródła energii, zmiany klimatyczne, globalne ocieplenie, zrównoważony rozwój, leśnictwo

10

Czy w globalne ocieplenie należy wierzyć? Szkic o spóźnionym millenaryzmie

51%

Chymkowski R.

Stan Rzeczy

|

2022

|

issue 1(22) Powrót metafizyki

271-289

PL

Przedmiotem analizy są publikacje i wystąpienia Ala Gore’a, byłego wiceprezydenta Stanów Zjednoczonych, laureata Pokojowej Nagrody Nobla. W omówionych w artykule tekstach i przemowach Gore konsekwentnie ostrzega przed nieuniknioną katastrofą ekologiczną, spowodowaną rabunkową gospodarką, która nie liczy się z konsekwencjami środowiskowymi. Szczególne poważne zagrożenie dla życia na Ziemi stanowi globalne ocieplenie, którego przyczyną jest wykorzystywanie paliw kopalnych jako podstawowego źródła energii nowoczesnej gospodarki. Gore uważa, że kryzysowi ekologicznemu towarzyszy kryzys duchowy, a oba te kryzysy mają źródła w filozofii oświecenia odpowiedzialnej za wyobcowanie cywilizacji z jej przyrodniczego otoczenia (Löwith, Taubes). Głoszona przez Gore’a ekologiczna apokalipsa jest manifestem koniecznej rewolucji ekonomicznej, politycznej i moralnej. Walka ze skutkami globalnego ocieplenia zakłada jednak fundamentalne zmiany w życiu wszystkich ludzi, a także odnowę moralną opierającą się na reinterpretowanych tradycjach religijnych, zwłaszcza chrześcijańskich. Z tego punktu widzenia manifest Gore’a może być opisany w kategoriach polityki wiary (Oakeshott).

EN

This article analyses books and speeches by Al Gore, former Vice President of the United States and winner of the Nobel Peace Prize. Gore consistently warns of an impending ecological disaster whose cause is a robber economy which does not take into account the ecological consequences. In particular, global warming caused by the burning of fossil fuels, which are the basic energy source of the modern economy, is a threat to life on Earth. In Gore’s opinion, the ecological crisis accompanies a spiritual one, and both of these crises stem from the philosophy of the Enlightenment, which is responsible for alienating civilisation from its natural environment (Löwith, Taubes). Gore’s warnings of ecological apocalypse form a manifesto of the economic, political, and moral revolution that is needed. The fight against the effects of global warming presupposes fundamental changes in the way of life of every human being, as well as a moral renewal based on reinterpreted religious traditions, especially Christian ones. From this point of view, Gore’s project can be described in terms of the politics of faith (Oakeshott).

11

Omani school and university students’ opinions about public transport: incentives and disincentives

51%

Ambusaidi A., Malandrakis G., Kilinc A., Stanisstreet M., Boyes E., Taylor N.

Economic and Environmental Studies

|

2014

|

vol. 14

|

issue 2(30)

97-123

EN

The global shift to private transport is impacting on the environment in a number of ways, including increases in vehicle emissions that, in turn, contribute to the major problem of global warming and potential climate change. This suggests a need to improve strategies to encourage greater use of public transport. The aim of this study is to explore which aspects of public transport might be perceived as reducing its popularity, and which might act as motivators to increase its use. In order to act as a motivator, a positive characteristic must be both believed to be true of public transport and viewed as an important issue by individuals. In contrast, negative characteristics that are viewed as important are likely to act as deterrents to the use of public transport. A questionnaire was used to determine the views of Omani school and university students about such characteristics. Comfort, safety and short journey time were viewed as important, but these characteristics were believed to be inferior for public transport. Surprisingly in a country where new, large and expensive private vehicles are common, the social status associated with using different forms of transport was seen as less important, and few respondents believed that using public transport was socially embarrassing. There were some differences in the responses of male and female respondents, with more females than males viewing comfort, safety and convenience in terms of travelling at preferred times as important. From an eco-centric perspective, although many respondents viewed it as important that personal transport should not exacerbate global warming, only half believed that public transport could make a contribution here. Many of Oman’s public transport issues are structural, but education may still have a part to play in encouraging the use of public transport. (Throughout the article we use 'private transport' to mean cars and 'personal transport' to mean transport of persons (i.e. buses or cars)).

PL

Globalne przesunięcie zachowań transportowych w kierunku transportu prywatnego oddziałuje na środowisko na wiele sposobów, miedzy innymi poprzez emisję spalin, która z kolei przyczynia się do ogromnego problemu globalnego ocieplenia i potencjalnych zmian klimatycznych. To sugeruje potrzebę poprawy strategii zachęcających do większego wykorzystania transportu publicznego. Celem niniejszego artykułu jest ustalenie, jakie właściwości transportu publicznego mogą powodować spadek jego popularności, a które mogą działać jako czynniki motywujące do jego większego wykorzystania. Aby jednak uwidoczniło się to zachęcające oddziaływanie, użytkownicy transportu muszą uwierzyć w pozytywne cechy transportu publicznego i uznać je za istotne. Z kolei negatywne cechy, które przeważnie są uważane za znaczące, zwykle stanowią środek odstraszający. Komfort, bezpieczeństwo i krótki czas podróży zostały przez badanych uznane za istotne, lecz także ich poziom za niski w odniesieniu do transportu publicznego. Co zaskakujące, w kraju, w którym nowe, duże i drogie samochody osobowe stanowią powszechność, status społeczny kojarzony z różnymi sposobami przemieszczania się postrzegano jako mniej ważny i tylko kilku respondentów wierzyło, że podróżowanie transportem publicznym jest społecznie kompromitujące. Pojawiły się pewne różnice w odpowiedziach respondentów płci męskiej i żeńskiej, ponieważ komfort, bezpieczeństwo oraz czas podróży liczyły się dla większej liczby kobiet aniżeli mężczyzn. Z ekocentrycznego punktu widzenia, mimo że wielu badanych potwierdzało wagę negatywnego oddziaływania transportu prywatnego na globalne ocieplenie, tylko połowa wierzyła, że transport publiczny może się w jakiś sposób przyczynić do zmniejszenia tego problemu. Wiele zagadnień dotyczących omańskiego transportu publicznego ma charakter strukturalny, jednak edukacja nadal może odgrywać dużą rolę w zachęcaniu do korzystania z transportu publicznego.

12

Jak reagować na kryzys klimatyczny w obecnej fazie kapitalizmu? Perspektywa „akademii w działaniu” [Recenzja książki: „Za pięć dwunasta koniec świata. Kryzys klimatyczno‑ekologiczny głosem wielu nauk”, red. Kasia Jasikowska, Michał Pałasz, Uniwersytet Jagielloński, Biblioteka Jagiellońska, Kraków 2022, ss. 845]

51%

Wodzińska M.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica

|

2023

|

vol. 11

430-439

EN

This text is a review of the book At Five to Twelve, the End of the World: The Climate‑Ecological Crisis in the Voice of Many Sciences (Za pięć dwunasta koniec świata. Kryzys klimatyczno‑ekologiczny głosem wielu nauk), edited by Kasia Jasikowska and Michał Pałasz (Krakow: Jagiellonian University in Krakow, 2022). On the one hand, I discuss the interesting tripartite structure of the publication, the first part of which is based on research and diagnoses of the climate‑ecological crisis (How is it? The world as we know it is dying – Jak jest? Ginie świat, jaki znamy). Part two reflects on the causes of the global climate‑ecological crisis (Why is it so? Limitations of human horizons – Dlaczego tak jest? Ograniczenie ludzkich horyzontów), and part three is an exceptionally interesting effort to think about possible alternatives (What to do? Changing thinking and action – Co robić? Zmiana myślenia i działania). On the other hand, I attempt to embed the climate crisis in a broader, systemic field, created by the game of interests between power and capital, or – as has been the case in recent years – an alliance between power and capital. Importantly, I also take into account the editors’ proposed concept of “academia in action”.

PL

Niniejszy tekst stanowi recenzję książki zatytułowanej Za pięć dwunasta koniec świata. Kryzys klimatyczno‑ekologiczny głosem wielu nauk pod redakcją Kasi Jasikowskiej i Michała Pałasza (Uniwersytet Jagielloński, Biblioteka Jagiellońska, Kraków 2022). Z jednej strony recenzja omawia interesującą strukturę publikacji, składającą się z: części pierwszej opartej na badaniach i diagnozach dotyczących kryzysu klimatyczno‑ekologicznego Jak jest? Ginie świat, jaki znamy, części drugiej bazującej na refleksjach nad przyczynami globalnego kryzysu o charakterze klimatyczno-ekologicznym Dlaczego tak jest? Ograniczenie ludzkich horyzontów oraz części trzeciej – ostatniej, stanowiącej wyjątkowo ciekawą próbę namysłu nad możliwymi alternatywami i zatytułowanej Co robić? Zmiana myślenia i działania. Z drugiej strony, tekst jest także próbą osadzenia kryzysu klimatycznego w szerszym, systemowym polu, powstałym w wyniku gry interesów pomiędzy władzą i kapitałem lub – jak to ma miejsce w ostatnich latach – będącym efektem aliansu pomiędzy władzą a kapitałem. Co ważne, pod uwagę wzięty został również zaproponowany przez redaktorów koncept „akademii w działaniu”.

13

Stany Zjednoczone i Kanada wobec rosyjskiej polityki w Arktyce: stan aktualny i perspektywy rozwoju

51%

Damski P.

Społeczeństwo i Polityka

|

2020

|

issue 2(63)

73-103

PL

Zachodzące w ostatnich latach dynamiczne zmiany w międzynarodowym układzie sił nie pozostają bez wpływu na dotychczas względnie stabilną sytuację w Arktyce. Do tamtejszych tradycyjnych graczy, tj. państw arktycznych, dołączają nowi, którzy roszczą sobie prawa do obecności na tym obszarze, licząc na udział w spodziewanych zyskach, czy to z wydobycia tamtejszych surowców naturalnych, czy powstania nowych dróg tranzytowych. Ostatnie lata są pod tym względem wyjątkowe. Z jednej strony dochodzi do reform wewnętrznych w Rosji, która od dawna silnie zaznacza związek swojego bezpieczeństwa narodowego z suwerennością na Dalekiej Północy. Nabiera to szczególnego wydźwięku kontekście międzynarodowych reperkusji po aneksji Krymu. Z drugiej strony dochodzi do tarć w obozie państw zachodnich, zarówno w kontekście stosunku do polityki zagranicznej Rosji, jak i do globalnego ocieplenia i jego konsekwencji. W artykule przeanalizowano regionalne strategie trzech państw arktycznych: Rosji, USA i Kanady. Analizę oparto na nowych dokumentach oraz wskazano możliwe drogi rozwoju aktywności tych trzech arktycznych aktorów na Dalekiej Północy.

EN

The dynamic changes in the international balance of power taking place in recent years, have had an impact on the hitherto relatively stable situation in the Arctic. The traditional players there, i.e. the Arctic countries, are joined by new ones who claim to be present in this area, counting on a share in the expected profits, whether from the extraction of local natural resources or the creation of new transit routes. Recent years have been especially exceptional in the manner. On the one hand, there are internal reforms in Russia, who has long strongly emphasized the link between her national security and the her sovereignty in the High North. This takes on a special overtone in the context of the international repercussions following the annexation of Crimea. On the other hand, there is a friction in the bloc of Western countries, both in the context of their attitude towards Russia’s foreign policy and of global warming and its consequences. For that reason it was decided to analyse regional strategies of three Arctic states: Russia, USA and Canada. The analysis has been based on new documents and indicate possible paths of development of the activities of these three Arctic actors in the High North.

14

Sociology of sociology – strengthening the role of social sciences as a new priority of climate and sustainability policy

45%

Strzałkowski A., Graczyk A. M., Paradowska M., Platje J. J.

Economic and Environmental Studies

|

2016

|

vol. 16

|

issue 3(39)

453-468

EN

Today, there are a lot of studies on climate change and sustainability from social sciences’ perspectives. Achievements of sociology, psychology or political sciences can be extremely helpful in designing, adopting, implementing and evaluating of effective climate and sustainability policy. However, so far, social sciences, excluded neoclassical economics and dogmatic law, have being marginalizing in the mainstream of climate and sustainability science, politics and discourse. Social studies also have not been included in the IPCC’ and other important agencies’ reports. In consequence, there is a significant gap in our understanding many facets of climate change and other civilizational threats and possible tools to mitigating them, which may be a reason of the pure effectiveness of the past policies. In this paper I would like to present a few of examples, what social sciences, especially sociology and psychology can contribute to climate and sustainability discourse, as well as, propose hypothesis which could explain marginalization of social sciences today. I will conclude that there are needed more studies about reasons of little widespread social perspective and barriers of incorporating social sciences’ approaches to political and non-governmental sphere. In my opinion, in these studies could be used perspectives of cognitive and social psychology or constructivist version of sociology of knowledge, then sociology could became object of its own research, which will result in such kind of “sociology of sociology”.

PL

Obecnie istnieje wiele badań społecznych poświęconych problematyce zmian klimatu i zrów-noważenia (nie chcąc używać nieco oksymoronicznego wyrażenia „zrównoważony rozwój”). Osiągnięcia socjologii, psychologii i nauk politycznych mogą okazać się niezwykle pomocne w projektowaniu, adopcji, implementacji i ewaluacji skutecznej polityki dotyczącej tych sfer. Jednakże, jak na razie, nauki społeczne, nie licząc ekonomii neoklasycznej i dogmatyki prawa były marginalizowane w głównym nurcie nauki, polityki i dyskursu dotyczących klimatu i zrównoważenia. Dorobek nauk społecznych nie został także uwzględniony w raportach IPCC i innych ważnych instytucji zajmującymi się tymi problemami. W konsekwencji, istnieje istotna luka w naszym rozumieniu wielu aspektów zmian klimatu i innych zagrożeń cywiliza-cyjnych, a także w możliwych narzędziach do przeciwdziałania im, co może być powodem skromnej efektywności poprzednich polityk. W niniejszej pracy chciałbym zaprezentować parę przykładów tego, co nauki społeczne, a szczególnie socjologia i psychologia mogą wnieść do dyskusji na temat zmian klimatu i zrównoważenia, a także przedstawić hipotezę mogącą wyja-śnić marginalizację nauk społecznych, z którą mamy obecnie do czynienia. W podsumowaniu zawrę tezę, że potrzebnych jest więcej badań na temat powodów małego rozpowszechnienia perspektywy nauk społecznych i na temat barier we włączeniu podejścia nauk społecznych do praktyki politycznej i działalności pozarządowej. W mojej opinii, w przyszłych badaniach mo-głaby zostać wykorzystana perspektywa psychologii poznawczej i społecznej, a także kon-struktywistycznej wersji socjologii wiedzy. W ten sposób, socjologia stałaby się przedmiotem badań samej siebie, co skutkowałoby istnieniem swego rodzaju socjologii socjologii.

Refine search results

Metody i efekty ograniczania emisji CO2 – porównanie rozwiązań stosowanych w Unii Europejskiej i wybranych państwach

Zemsta Jokera i pasożytów

Ekologiczne problemy zmian klimatu na Ukrainie

Екологічні проблеми зміни клімату в Україні

Administracja wobec zmian klimatu (prolegomena)

Polish Education in the Face of the Climate Crisis – Didactic Analyses and Recommendations

Estetyka hiperobiektów – reprezentacje globalnego ocieplenia i archiwum antropocenu

Konflikt pomiędzy nauką a wiarą w polityczno-ideologiczny konsensus w sprawie globalnego ocieplenia

WDRAŻANIE ROZWIĄZAŃ EKOLOGICZNYCH W OPARCIU O PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA NA PRZYKŁADZIE PAŃSTWOWEGO GOSPODARSTWA LEŚNEGO LASY PAŃSTWOWE

Czy w globalne ocieplenie należy wierzyć? Szkic o spóźnionym millenaryzmie

Omani school and university students’ opinions about public transport: incentives and disincentives

Stany Zjednoczone i Kanada wobec rosyjskiej polityki w Arktyce: stan aktualny i perspektywy rozwoju

Sociology of sociology – strengthening the role of social sciences as a new priority of climate and sustainability policy