Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  gospodarka odpadami komunalnymi
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
Ever since the concept of sustainable development first emerged, it has been assumed that this is the most important aspect of development policy at various levels of territorial organization, including at city level. Municipal waste management is one of the elements that has a significant impact on the broadly defined quality of life. The purpose of the article is to identify the barriers to the functioning of the Gdynia system in accordance with the principles of sustainable development. The pilot survey conducted as part of the study was targeted at residents, as they are the ones with the largest decision-making power in terms of how the waste management system will function. They included 18 statements divided into three sections: social, economic, and environmental. Attitude intensity was measured using a five-point Likert scale. The analysis and interpretation of the results helped identify the barriers to be overcome by residents if the city’s municipal waste management system is to meet the highest standards regarding sustainable development. In order to generalize and confirm the conclusions, the survey should be conducted on a larger sample.
PL
Od momentu pojawienia się koncepcji zrównoważonego rozwoju przyjmuje się, że stanowi ona najważniejszy aspekt polityki rozwoju na różnych szczeblach organizacji terytorialnej, w tym także na poziomie miasta. Jednym z elementów mających istotny wpływ na szeroko definiowaną jakość życia stała się gospodarka odpadami komunalnymi. Celem artykułu jest identyfikacja barier utrudniających funkcjonowanie gdyńskiego systemu gospodarki odpadami komunalnymi zgodnie z zaawansowanymi zasadami zrównoważonego rozwoju. Badanie sondażowe przeprowadzone zostało na mieszkańcach, ponieważ to od nich w głównej mierze zależy, jak będzie działał ten system. Kwestionariusz ankietowy zawierał 18 twierdzeń podzielonych na trzy obszary: społeczny, ekonomiczny i ekologiczny. Intensywność nastawienia mierzono za pomocą pięciostopniowej skali Likerta. Analiza i interpretacja wyników pozwoliła na określenie barier, które ze strony mieszkańców powinny zostać wyeliminowane, jeżeli gdyński system gospodarki odpadami komunalnymi ma działać zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. W celu uogólnienia i potwierdzenia wniosków badanie należy przeprowadzić na większej próbie.
PL
Analiza danych statystycznych i wskaźników z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi wskazuje na duże zróżnicowanie pomiędzy krajami. Szczególnie istotny jest wskaźnik recyklingu będący jednym z mierników celów gospodarki o obiegu zamkniętym. Jednym z liderów jest Słowenia, która uzyskuje wskaźnik recyklingu na poziomie krajów wysokorozwiniętych, a więc ponad dwukrotnie lepszy niż Polska. Jednocześnie bezpośredni kontakt ze słoweńskim systemem nie wskazuje na szczególnie istotne różnice między systemem słoweńskim i polskim, które uzasadniałyby aż takie rozbieżności. Prawo europejskie dopuszcza różne sposoby naliczania wskaźnika recyklingu. Celem artykułu jest analiza danych statystycznych i wskaźników gospodarki odpadami komunalnymi w Polsce i Słowenii i odpowiedź na pytanie, czy różne sposoby raportowania są „odpowiedzialne” za rozbieżności wartości wskaźników opisujących skuteczność systemów Polski i Słowenii i w jakim stopniu. Dodatkowo analiza została uzupełniona o dane empiryczne.
EN
This article touches on the issue of identifying motives for inter-municipal cooperation in the area of solid waste management in Poland, as well as the benefits for local governments from this cooperation. It is based on the analysis of the solid waste management conditions and on the survey of municipalities’ offices. According to the survey, the municipalities enter cooperation most frequently in order to meet the legal requirements, make common investments, or reduce costs. In most cases the municipalities have achieved their goals and positively evaluated cooperation.
PL
Artykuł traktuje o motywach podejmowania współpracy przez polskie gminy w gospodarce odpadami komunalnymi oraz o korzyściach z takiego współdziałania. Bazuje na analizie uwarunkowań gospodarki odpadami po tzw. reformie śmieciowej z 2013 roku oraz na wynikach ankiety przeprowadzonej w kujawsko-pomorskich i wielkopolskich urzędach gmin. Ankieta wykazała, że współpracę najczęściej podejmowano w celu spełnienia wymogów prawnych, realizacji wspólnej inwestycji lub obniżenia kosztów. W większości przypadków osiągnięto zakładane efekty współdziałania, a jego przebieg oceniono pozytywnie.
EN
The aim of this article is to identify the processes involved in the management of municipal waste in communes and to determine their cost-intensity. The research was carried out on 40 randomly selected communes of the Podlaskie voivodeship, which ensure the representativeness for this region. The following research methods were used: studies of the literature on the subject, analysis of national and local legal acts, and analysis of reports on the implementation of the budget for 2019. In addition, the multiple regression method was used to determine the level of influenc of the explanatory variables (costs attributed to the processes of the municipal waste management system) on the explained variable (total costs of the municipal waste management system). The research shows that in a process approach, this system includes seven processes: establishing the legal framework for the system’s operation; providing the technical infrastructure; determining the method of financing the service; selecting the service contractor; collecting and transporting municipal waste; managing municipal waste; as well as controlling and monitoring the system. The analysis of the budget execution reports of 40 communes in the Podlaskie voivodeship shows that the municipal waste management systems generating the highest costs are in municipalities and cities with poviat rights and the lowest in rural communes, while the highest level of costs per capita are in urban-rural communes. Moreover, a multiple regression analysis determined that processes 5 and 6 – collection and transport of municipal waste – as well as its management, are the most cost intensive and also determine the total system costs.
PL
Niniejszy artykuł ma na celu identyfikację procesów wchodzących w skład gospodarki odpadami komunalnymi w gminach oraz określenie ich kosztochłonności. Badaniom poddano 40 losowo wybranych gmin województwa podlaskiego, które zapewniają reprezentatywność dla tego regionu. Do ich przeprowadzenia wykorzystano następujące metody badawcze: studia literatury przedmiotu, analizę aktów prawa krajowego i miejscowego oraz analizy sprawozdań z wykonania budżetu za 2019 rok. Ponadto do określenia poziomu oddziaływania zmiennych objaśniających, czyli kosztów przypisanych procesom systemu gospodarki odpadami komunalnymi na zmienną objaśnianą, czyli całkowite koszty systemu gospodarki odpadami komunalnymi, wykorzystano metodę regresji wielorakiej.Z przeprowadzonych badań wynika, że system gospodarki odpadami komunalnymi w ujęciu procesowym obejmuje siedem procesów, na które składają się: ustalenie ram prawnych funkcjonowania systemu, wyposażenie w infrastrukturę techniczną, określenie sposobu finansowania usługi, wybór wykonawcy usługi, odbiór i transport odpadów komunalnych, zagospodarowanie odpadów komunalnych, jak również kontrola i monitorowanie systemu. Na podstawie analizy sprawozdań z wykonania budżetu 40 gmin województwa podlaskiego ustalono, że najwyższymi kosztami systemu gospodarki odpadami komunalnymi cechują się gminy miejskie i miasta na prawach powiatu, a najniższymi gminy wiejskie, podczas gdy najwyższy poziom kosztów per capita odnotowano w gminach miejsko-wiejskich.Ponadto zastosowanie analizy regresji wielorakiej pozwoliło ustalić, że procesy 5 i 6 – odbiór i transport odpadów komunalnych, jak również ich zagospodarowanie, są najbardziej kosztochłonne i jednocześnie determinują wysokość całkowitych kosztów systemu gospodarki odpadami komunalnymi.
PL
Celem artykułu jest przedstawienie i określenie, jak inkorporacja przepisów unijnych związanych z gospodarką odpadami komunalnymi wpłynęła na realizację zadań w tym zakresie na terenie Białegostoku oraz na wybór modelu świadczenia tych usług. W tym celu wykorzystano takie metody, jak: analiza krajowych aktów prawnych z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi, analiza aktów prawa miejscowego oraz analiza literatury przedmiotu. Na podstawie analizy przepisów ustawy z 13 września 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku w gminach wraz z zachodzącymi w niej zmianami ustalono, iż po wprowadzeniu nowelizacji związanej z inkorporacją przepisów unijnych miasto Białystok, jak również inne gminy, zostało zobligowane do przeprowadzania przetargów na wybór podmiotów odpowiedzialnych za świadczenie usług z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi. Miało to na celu zwiększenie terminowości, jak również jakości świadczonych usług. Ponadto władze Białegostoku, chcąc sprawniej i oszczędniej realizować powierzone im zadania, wybrały w ramach przetargu spółkę „Lech”, będącą spółką komunalną ze 100-procentowym udziałem miasta. Powierzono jej przeprowadzenie przetargu na wybór podmiotów odpowiedzialnych za wywóz nieczystości, podpisanie umów oraz kontrolę realizacji tych działań. To posunięcie umożliwiło miastu przeniesienie części zadań własnych na spółkę „Lech” przy jednoczesnym obniżeniu kosztów związanych z gospodarką odpadami komunalnymi. Należy zwrócić uwagę, że efektem wprowadzonych zmian legislacyjnych w prawodawstwie krajowym była zmiana modelu realizacji zadań z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi z komercyjnego na komercyjno-outsourcingowy, wykorzystywanego na terenie miasta Białegostoku.
EN
The aim of the article is presentation and explanation how the incorporation of European Union regulations related to communal waste management influenced on the realization of the task and selection of the model in which the city of Bialystok will be supplying these services. In researchers have been used methods like analysis of state legal acts related to communal waste management, analysis of local legal acts, and analysis of source literature. According to the analysis of Act from 13th of September 1996 “Maintenance of cleanliness and order in communes” and implemented changes concluded that incorporation of European Union regulations obligated the city of Bialystok and other communes to organized the tender in which they will select entities responsible for the realization of services related to communal waste management. The aim of these changes was the growth of timeless and quality of supplying services. For the effective and economic realization of the tasks, the city of Białystok based on the tender chose company “Lech” which is a communal company with 100% city contribution. The company has been obligated for the execution of the tender which selects the entities responsible for communal waste disposal, signing the contracts and supervision of tasks realization. That move allowed the city to transfer a part of own tasks on company “Lech” and reduce costs related to communal waste management. It should be stressed that the effect of state legislative changes was the change of the model of realization of tasks related to communal waste management from commercial one to commercialoutsourcing which is used in the city of Białystok.
PL
Gospodarka odpadami komunalnymi funkcjonuje od lipca 2013 roku w nowej formule ekonomicznej oraz politycznej. Jej funkcjonowanie uwarunkowane jest wysokością opłat od mieszkańców i informacjami o wielu elementach zintegrowanego systemu, który musi być tworzony w każdej gminie. Celem opracowania jest próba odpowiedzi na bariery informacyjne, zwłaszcza w zakresie danych techniczno-ekonomicznych i finansowych, dotyczące gospodarki odpadami komunalnymi, w podejmowanych badaniach i działaniach. Hipotezą badawczą jest uznanie informacji za podstawowy czynnik kreacji gospodarki odpadami komunalnymi o obiegu zamkniętym. Jednocześnie specyfika procesów technologicznych, organizacyjnych, rynkowych, administracyjnych w gospodarce odpadami komunalnymi, wielość ogniw i podmiotów w niej uczestniczących od gospodarstwa domowego do wykorzystania energii ze spalania, powoduje, że istnieje wiele ograniczeń informacyjnych, w tym ich asymetria. Koncepcję artykułu sprowadzono do: opisu gospodarki odpadami komunalnymi w ujęciu informacyjnym, wykorzystania cech informacji z rachunkowości do pomiaru wielkości ekonomicznych i finansowych, specyfiki zbierania informacji oraz do zbudowania arkusza informacji o gospodarce odpadami komunalnymi w gminie i w spółce komunalnej. Wartością dodaną artykułu jest wykorzystanie obowiązujących sprawozdań z gospodarki odpadami komunalnymi, sprawozdań finansowych do zbudowania zintegrowanego pakietu (arkusza) informacyjnego gminy i przedsiębiorstwa oraz wskazanie możliwości jego aplikacji, w tym w ocenie efektywności i skuteczności podejmowanych działań. Artykuł ma charakter koncepcyjno-metodyczny i wpisuje się w regionalne aspekty rozwoju społeczeństwa informacyjnego oraz gospodarki elektronicznej.
EN
Since July 2013 the waste management system in Poland has been functioning under new economic and political conditions. Its functioning is determined by the rate of waste fee paid by residents and information on different elements of the integrated system, which has to be created in each commune. The aim of this paper is an attempt to assess the informational barriers (especially in terms of technical-economic and financial data) affecting municipal waste management. The thesis of this research is recognition of information as the most basic factor of creating waste management according to rules of circular economy. The specificity of technological, organizational, market and administrative processes in waste management, the amount of subjects and chains (e.g. from a household to users of energy from waste incineration) cause that there are many informational limitations and informational asymmetry. The concept of the paper involves the following: a description of municipal waste management in the informational aspect, usage of information from accounting to measure financial and economic indexes, specificity of collecting the necessary information as well as creating the worksheet with information on municipal waste management in a commune and a municipal company. The added value of this paper is usage of existing reports concerning waste management and financial reports to create an integrated informational packet (worksheet) for a commune and a company, as well as pointing out the possibilities of application of such a packet for assessment of efficiency and effectivity of undertaken activities. The paper is of conceptual-methodological nature and it fits in regional aspects of informational society development and digital economy.
EN
The study is devoted to the information content of the statements presenting financial flows in municipalities and intermunicipal associations in the field of municipal waste management. The objective is to: 1) identify: a) the scope of fee authority of self-government authorities in the municipal waste management fee, b) determinants of revenues and expenditures related to municipal waste management in municipalities and intermunicipal associations, in the context of the need to balance the municipal waste management system; 2) diagnose and evaluate of the method of presentation and structure of financial flows in the field of municipal waste management in budget resolutions and budget performance reports of the indicated local government units – a critical analysis of the solutions applied; and 3) present a legally possible structure of the flows in question, allowing for the rationalisation of activities in the area of municipal waste management in Poland. From the methodological point of view, a critical analysis and assessment of the existing legal regulations and solutions applied by self-government units played a key role in the study. The considerations were based on a diagnostic approach (description and evaluation of solutions applied) and a prospective approach (proposal of changes to existing solutions).
PL
Opracowanie poświęcone zostało zawartości informacyjnej zestawień prezentujących w gminach i w związkach międzygminnych przepływy finansowe z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi. Jego celem jest: 1) identyfikacja: a) zakresu władztwa opłatowego organów samorządowych w opłacie za gospodarowanie odpadami komunalnymi, b) determinantów dochodów i wydatków związanych z gospodarką odpadami komunalnymi w gminach i związkach międzygminnych w kontekście konieczności bilansowania się systemu gospodarki odpadami komunalnymi; 2) diagnoza i ocena sposobu prezentacji i struktury przepływów finansowych z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi w uchwałach budżetowych i sprawozdaniach z wykonania budżetu wskazanych jednostek samorządowych – krytyczna analiza praktykowanych rozwiązań; 3) prezentacja możliwej w świetle prawa struktury omawianych przepływów, pozwalającej na racjonalizowanie działań w obszarze gospodarki odpadami komunalnymi w Polsce. Od strony metodycznej w opracowaniu kluczową rolę odegrała krytyczna analiza i ocena obowiązujących regulacji prawnych oraz rozwiązań stosowanych przez jednostki samorządowe. W prowadzonych rozważaniach wykorzystano podejście diagnostyczne (opis i ocena stosowanych rozwiązań) oraz prospektywne (propozycja zmiany dotychczasowych rozwiązań).
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.