Search results

1

Theological consequences of John Damascene’s concept of hypostasis

100%

Zhyrkova A.

Vox Patrum

|

2008

|

vol. 52

|

issue 2

1347-1353

PL

W przeciwieństwie do opinii wielu współczesnych badaczy, według której nauka Jana Damasceńskiego stanowi kompilację neoplatońskich komentarzy i tekstów patrystycznych, przez przedstawicieli Zachodniego i wschodniego Chrześcijaństwa. Damasceńczyk był uznawany za jeden z największych autorytetów w kluczowych problemach filozofii i teologii. Jeden z owych problemów stanowiła interpretacja pojęcia hipostazy zgodna z potrzebami teologii. Damasceńczyk uznaje hipostazę za zasadę istnienia tworzących ją komponentów. Niezależne aktualne istnienie, które przynależy hipostazie, pozwala na hipostatyczne zjednoczenie różnych natur w jednym indywiduum. Zjednoczone natury istnieją przez partycypację w jednej i tej samej hipostazie jako jej komponenty, lecz pozostają odrębne i niezmienne. Taka interpretacja filozoficzna pozwoliła Damasceńczykowi wyjaśnić teologiczne problemy związane z uznaniem ludzkiej jednostki za złożoną z różnych natur oraz z przyjęciem unii hipostatycznej Chrystusa. W niniejszym artykule poddane są analizie teologiczne konsekwencje wynikające z filozoficznej koncepcji hipostazy Jana Damasceńskiego. Procedura ta pozwala właściwie ocenić oryginalność i znaczenie koncepcji Damasceńczyka, która winna być uznana za ważny wkład w rozwój myśli chrześcijańskiej.

2

Wyobrażenia Boga–Ojca na ikonograficznych przedstawieniach Trójcy Świętej typu Staro- i Nowotestamentowego w kontekście dogmatu trynitarnego

88%

Cyrek O.

Łódzkie Studia Teologiczne

|

2012

|

vol. 21

51-70

EN

The article describes the presentation of God the Father or the First person of the Trinity which came from ancient to modern times, both in the art of the Byzantine and Russian as well as in Western Europe. In the East, showing God the Father in human form was considered to be inconsistent with the provisions of the church. However, icons are often formed in which God appeared as an old man (Sabaoth). God the Father has always been transcendent to the word, could not be directly visible but manifested Him the Son and Holy Spirit. Therefore, the first Divine Hypostasis is depicted on the icons in the company of two other hypostases. This was possible on the perceptions of the whole Trinity. The iconographic scheme called the Old Testament Trinity, God the Father as the Son of God and the Holy Spirit occurs in the form of an angel. While the New Testament Trinity icon takes the form of an older man and is revealed as the eternal days.

3

Credo in Spiritum Sanctum. Konsekwencje doktrynalne i pastoralne wiary w Ducha Świętego jako Osobę

63%

Guzowski K.

Roczniki Teologii Dogmatycznej

|

2012

|

vol. 4

49-62

EN

The author shows the use of the concept of person in determining the essence of the Holy Trinity and the influence of this category on doctrinal and pastoral activities of the Church. The most important conclusion that results from this paper is that renewing the Church, and renewing the faith of the Church can only take place on condition of acknowledging the direct, that is personal, presence of the Holy Spirit in the life of each believer and in the Church community. This conclusion is postulated on the basis of an in-depth study of the development of the concept of person in Trinitarian theology.

4

Specyfika chrystologicznej terminologii św. Cyryla Aleksandryjskiego w kontekście kontrowersji nestoriańskiej V wieku

51%

Charyło A.

Rocznik Teologiczny

|

2017

|

vol. 02

263-286

PL

W artykule przedstawiona jest specyfika chrystologicznej terminologii św. Cyryla Aleksandryjskiego, stosowanej w jego nauce o zjednoczeniu dwóch natur w jednej osobie Bogoczłowieka Jezusa Chrystusa. Zostało podkreślone, że arcybiskup Aleksandrii, w celu wyjaśnienia tajemnicy Wcielenia, posługiwał się specyficznym językiem teologicznym. Autor ukazuje główne chrystologiczne pojęcia i porównuje sposoby ich wykorzystania przez św. Cyryla. Na podstawie analizy dzieł arcybiskupa Aleksandrii dowodzi, że św. Cyryl nie rozróżniał terminów φύσις, ὑπόστασις, πρόσωπον i stosował je tak, jakby były one ewidentnymi synonimami. Właśnie w tym zawierała się ogromna trudność interpretacji języka teologicznego arcybiskupa Aleksandrii. Według opinii autora, św. Cyryl próbując wyrazić prawdę o jedności natury boskiej oraz natury ludzkiej w jednej osobie Bogoczłowieka, nie mógł znaleźć jednoczącego wyrażenia zrozumiałego dla wszystkich. Jednakże św. Cyryl starał się sformułować chrześcijański dogmat o zjednoczeniu dwóch natur w jednej osobie Jezusa Chrystusa. Autor tego artykułu stwierdza, że nawet jeśli arcybiskup Aleksandrii w swoich chrystologicznych wypowiedziach nie rozróżniał niektórych terminów i wykorzystywał je jako synonimy, to może być to wytłumaczone przez jeszcze nie ukształtowany i niedokładnie sprecyzowany teologiczno-filozoficzny system terminów w V wieku. Św. Cyryl wyraził głęboką teologiczną koncepcję pomimo wciąż nie jednoznacznie sformułowanych pojęć.

EN

In this article are reviewed some peculiarities of St. Cyril of Alexandria’s Christological Terminology, that was used in his statement of the Christological dogma about union of the two natures in the single Person of Jesus Christ. It has been highlighted that the Archbishop of Alexandria had made use of the particular and original theological language to explain the mystery of Christ’s Incarnation. The author reveals the main Christological notion and the ways of usage of these terms by St. Cyril. The Analysis of the writings of the Archbishop of Alexandria proves that St. Cyril did not distinguish the terms φύσις, ὑπόστασις, πρόσωπον and he used them, as if they were obvious synonyms. Therefore it is extremely difficult to interpret the theological language the Archbishop of Alexandria. In the author’s opinion is that St. Cyril sought to ascertain the truth of the unity of the divine and human natures of Christ in one individual existence and could not find a unifying expression understandable by everyone. However, St. Cyril of Alexandria made an effort to formulate the Christian dogma of the union of the two natures in the single Person of Jesus Christ. The author of this article concludes that even if the Archbishop of Alexandria in his Christological word usage mixed and did not distinguish some terms and was using them as synonyms, it can be explained by not steady-state theological and philosophical terminology in the 5th century. St. Cyril expressed deep theological idea in spite of still ambiguous term formulations.

5

Wpływ św. Bazylego Wielkiego na trynitologię

51%

Kupryjaniuk J.

Rocznik Teologiczny

|

2017

|

vol. 02

249-262

PL

Teologia trynitarna stanowi fundament wiary. Artykuł podejmuje próbę zobrazowania wpływu jaki na teologię trynitarną i dogmat o Trójcy Świętej wywarł św Bazyli Wielki, jeden z wielkich Ojców Kapadockich. Św. Bazyli Wielki żył w trudnym okresie historii. Borykając się z herezjami opracował on podstawy terminologii teologicznej. Korzystał przy tym z dorobku filozofów dostosowując i zmieniając znaczenie słów przez nich używanych. Poprzez takie działania naraził się na krytykę innych biskupów. Pozostając jednak nieugiętym dał podwaliny definicjom dogmatyczny, Soborów Powszechnych. Terminologia wprowadzona przez Świętego jest aktualna i używana w teologii po dziś dzień.

EN

Trinitarian theology is basis of faith. The article shows the influence of Saint Basil the Great, one of great Cappadocian Fathers, on Triniratian theology and the dogma of the Holy Trinity. He lived in difficult period of time. Struggling against heresies he developed the basis for theological terminology. He used the achievements of philosophers, adapted and changed the meaning of words they used. Through such actions he was criticized by other bishops. He gave the basis for the dogmatic definitions of the Ecumenical Councils and terminology. Terms, he introduced, are used in theology to this day.

6

Sformułowanie wiary w trójjedynego Boga w latach 360-380. Formuła dogmatyczna mia ousia – treis hypostaseis

51%

Degórski B.

Vox Patrum

|

2001

|

vol. 40

227-235

IT

Non e possibile dare un giudizio completo sul valore dogmatico della formula dogmatica mia ousia – treis hypostaseis, senza conoscere la fede di Costantinopoli in cui essa ricevette il riconoscimento ufficiale. Ció nonostante, si puó dire che la formula proviene certamente dall’ambiente dei Padri Cappadoci.

7

Hypostases of Krzysztof Jaworski’s Poetry

51%

Trzaskowski Z.

Tematy i Konteksty

|

2020

|

vol. 15

|

issue 10

PL

Artykuł zawiera analizę hermeneutyczną liryki Krzysztofa Jaworskiego, bacznego obserwatora współczesnej rzeczywistości społecznej, poety moralnych pytajników, mistrza retrospekcji i monologu wewnętrznego. Słowa klucze: prawda, samopoznanie, mądrość posłużyły do przedstawienia stratyfikacji estetyczno-etycznej, opisu lejtmotywów interpretowanej twórczości i wskazania jej istotnie ważnego miejsca w najnowszej poezji polskiej.

EN

The article contains a hermeneutic analysis of Krzysztof Jaworski’s poetry. Jaworski is not only an attentive observer of contemporary social reality, a master of retrospection and an internal monologue but first and foremost he is a poet notafraid to ask moral questions. Key words such as truth, self-knowledge, wisdom were used here to present the aesthetic and ethical stratification, to describe the leitmotivs of the interpreted texts and to indicate the significant place of Jaworski’s works in Polish postwar poetry.

8

Jana Dunsa Szkota nauka o Osobie w Trójcy

51%

Huculak B. J.

Roczniki Teologii Dogmatycznej

|

2011

|

vol. 3

113-140

EN

The two main Christian truths, about the triune God and the incarnation of the Son, are deeply connected with each other, first of all because it is the Second Person of the Trinity, who assumed the human nature in the womb of the Blessed Virgin Mary. Also the question, who is Jesus Christ with respect to him, who for himself was the Father, and to him, whom he called Holy Spirit, marked out the way of the maturing of the doctrine about Holy Trinity. The key issue, how the trinity of these Subjects agreed with the unalterable truth of the unicity of God, was answered in distinct ways in Byzantium and in the Latin West, where the regula fidei was seized already by Tertullian about the year 200. The majority of the Greeks, devoted to Plotin and Origen, in the IV century rejected the teaching of the Council of Nicea, although later they accepted the word homo-oúsios (consubstantial), but explained it in the sence of homoi-oúsios (similar according to the substance); hence they are called „neo-Nicenes (Jungnizäner)”. Besides, in the Aristotelian current of the Western theology in the XIII century there apparered a coloureless essentialism and a concept of divine person as mere subsistent relation (relatio subsistens). Both these scarcities remedied blessed John Duns Scotus OFM, in whose footsteps – more than 300 years later – a large degree followed Francis Suarez SJ.

9

Nadzieja jako motor dziejów według Benedykta XVI (Josepha Ratzingera)

51%

Kowalczyk M.

Roczniki Teologiczne

|

2015

|

vol. 62

|

issue 2: Teologia dogmatyczna

109-122

EN

J. Ratzinger/Benedykt XVI has tackled a very important, albeit seldom raised in Catholic theology, problem of hope as Christian reality. Hope is for him not only the habitus, as even for St Thomas Aquinas it is, but also a Christian's existential beingness: hypostasis. It is a real reference of a human person's being and life to the living God and to Jesus Christ. This relation already starts in his earthly life in the form of “embryo”, or “leaven”, but it transgresses the life and is fulfilled in its eternal life, leading all human history to the aim, and it gives it a personalistic character. It shows that history without this great hope is devoid of any meaning. Earthly everyday hopes are a vanity or they are meaningless compared with that great hope. However, in this last sentence – I think – also a certain value of earthly hopes should be appreciated.

PL

Joseph Ratzinger/Benedykt XVI podjął bardzo ważny, mało dotąd poruszany w teologii katolickiej, problem nadziei jako rzeczywistości chrześcijańskiej. Nadzieja stanowi dla Niego nie tylko habitus, jak dla św. Tomasza z Akwinu, ale także egzystencjalną bytowość chrześcijanina: hipostazę. Jest to realne odniesienie bytu oraz życia osoby ludzkiej i społeczności do Boga żywego i do Jezusa Chrystusa. Zaczyna się już w doczesności w postaci „zarodka”, „zaczynu”, ale wykracza poza nią i spełnia się w życiu wiecznym, prowadząc całe dzieje ludzkie do celu i nadaje im charakter personalistyczny. Ukazuje, że dzieje bez tej wielkiej nadziei są pozbawione jakiegokolwiek sensu. Codzienne nadzieje ziemskie są wobec nadziei wielkiej marnością lub nic nie znaczą. Jednak w tym ostatnim aspekcie należałoby docenić pewną wartość i nadziei ziemskich.

Refine search results

2 Rocznik Teologiczny

2 Roczniki Teologii Dogmatycznej

2 Vox Patrum

1 Roczniki Teologiczne

1 Tematy i Konteksty

1 Łódzkie Studia Teologiczne

1 Charyło A.

1 Cyrek O.

1 Degórski B.

1 Guzowski K.

1 Huculak B. J.

1 Kowalczyk M.

1 Kupryjaniuk J.

1 Trzaskowski Z.

1 Zhyrkova A.

1 2020

2 2017

1 2015

2 2012

1 2011

1 2008

1 2001