Search results

1

The Idea of Central Banking in the Final Years of the First Polish Republic

100%

Łopuszyński K.

Roczniki Nauk Prawnych

|

2018

|

vol. 28

|

issue 3 English Online Version

89-100

EN

The need to establish a national bank in the Polish Republic was addressed in 1763 by Fr Stanisław Konarski in his O skutecznym rad sposobie. The need to secure the issue of Polish money increased as a result of the crisis caused by the flooding of the Polish market with Polish coins counterfeited in Prussia. The discussion was joined by proponents of mercantilism, who saw the possibility of keeping good Polish money in circulation by using dead capital in “deposit coffers.” However, only the Sejm could establish a central bank. The first drafts saw the light during the sessions of the Four-Year Sejm (1788–1792). Among them, the proposal of the famous Warsaw banker Jędrzej Kapostas deserves our attention, who in 1789 published a work entitled O banku narodowym w Polszcze and Planta ułożenia projektu Banku Narodowego in the next year. Paper money in Poland appeared in circulation during the Kościuszko Uprising. To this end, the Treasury Notes Administration was established, which issued so-called “assignments.” They survived until the fall of the uprising. The Third Partition of Poland put an end to the discussion of the establishment of a central bank.

2

Archiwalia Państwowego Banku Rolnego jako źródło do badań nad historią gospodarczą polskiej wsi i rolnictwa w I poł. XX w.

72%

Kłusek M.

Archeion

|

2020

|

vol. 121

271-305

EN

The body of work of historians regarding the Polish countryside and agriculture in the first half of the 20th century is relatively extensive. The majority of studies on farming primarily address the post-war period, discuss the interwar period to a lesser degree, with barely touching upon the Nazi occupation. The situation is similar when it comes to publications regarding particular areas of agriculture and the means of production. Unfortunately, what those publications have in common is that none of them uses materials connected to agricultural banking. The objective of the article is to encourage those who study or intend to study the economic history of the Polish countryside and agriculture of the first half of the 20th century to research the records of the State Agricultural Bank (1919–1949) kept by the National Archives. Analysis of the publications related to the State Agricultural Bank (hereinafter the PBR) and the archive materials connected with its activity, kept by the National Archives, suggests that: 1. The BPR had a key role in implementing the farming policy of the national authorities and was crucial to the development of agriculture and the countryside; 2. the legacy of the PBR in the National Archives is remarkably vast (tens of thousands of archive units) and covers a wide range of issues, from banking through the development of farming to the situation in the countryside in the first half of the 20th century; 3. the vast credit records of the PBR kept by the National Archives offer a wide range of possibilities for the researchers focused on the economic history of the Polish countryside and agriculture, as they provide a plethora of interesting information on the situation of agriculture and farmers between 1919 and 1949.

PL

Dorobek historyków na temat polskiej wsi i rolnictwa polskiego w pierwszej poł. XX w. jest stosunkowo obszerny. Większość opracowań problematyki rolniczej dotyczy przede wszystkim okresu powojennego, w mniejszym stopniu dwudziestolecia międzywojennego, a w znikomym okupacji niemieckiej. Podobnie przedstawia się sytuacja w odniesieniu do publikacji odnoszących się do poszczególnych działów rolnictwa i środków produkcji. Niestety cechą wspólną tych publikacji jest brak wykorzystania materiałów związanych z bankowością rolniczą. Celem artykułu jest zachęcenie osób zajmujących się – lub zamierzających się zajmować – historią gospodarczą polskiej wsi i rolnictwa polskiego w pierwszej poł. XX w. do zainteresowania się dokumentacją Państwowego Banku Rolnego (1919–1949) znajdującą się zasobach archiwów państwowych. Z analizy publikacji dotyczących Państwowego Banku Rolnego (dalej: PBR) oraz materiałów archiwalnych związanych z jego działalnością, które znajdują się w archiwach państwowych wynika, że: 1. PBR odegrał kluczową rolę w realizacji polityki rolnej władz państwowych oraz miał istotne znaczenie dla rozwoju rolnictwa i wsi; 2. spuścizna po PBR znajdująca się w archiwach państwowych jest wyjątkowo obszerna (kilkadziesiąt tys. jednostek archiwalnych) i charakteryzuje się bardzo szerokim spektrum poruszanych kwestii dotyczących zarówno bankowości, jak i również rozwoju rolnictwa i sytuacji wsi w pierwszej poł. XX w.; 3. bogata dokumentacja kredytowa PBR zgromadzona w archiwach państwowych stwarza szerokie możliwości wykorzystania przez badaczy zajmujących się historią gospodarczą polskiej wsi i polskiego rolnictwa, gdyż dostarcza wiele istotnych informacji na temat sytuacji rolnictwa i położenia rolników w latach 1919–1949.

3

Idea bankowości centralnej w ostatnich latach I Rzeczypospolitej

72%

Łopuszyński K.

Roczniki Nauk Prawnych

|

2018

|

vol. 28

|

issue 3

101-112

PL

O potrzebie powołania w Rzeczypospolitej banku narodowego pisał w 1763 r. ks. Stanisław Konarski w dziele O skutecznym rad sposobie. Konieczność zabezpieczenia emisji polskiego pieniądza przybrała na sile w wyniku kryzysu spowodowanego zalaniem krajowego rynku przez polskie monety fałszowane masowo w Prusach. Do dyskusji włączyli się merkantyliści, którzy dostrzegali możliwość utrzymania dobrego polskiego pieniądza w obiegu poprzez wykorzystanie martwych kapitałów w „leżących w skrzyniach depozytów”. Jednak tylko Sejm mógł powołać bank centralny. Pierwsze projekty ujrzały światło dzienne podczas obrad Sejmu Czteroletniego (1788-1792). Spośród nich na szczególną uwagę zwraca projekt znanego warszawskiego bankiera Jędrzeja Kapostasa, który w 1789 r. wydał dzieło O banku narodowym w Polszcze ustanowić się mającym, w roku zaś następnym Planta ułożenia projektu Banku Narodowego. Pieniądze papierowe w Polsce pojawiły się w obiegu w czasie insurekcji kościuszkowskiej. W tym celu utworzono Dyrekcję Biletów Skarbowych, która emitowała tzw. asygnaty. Przetrwały one do upadku powstania. Wraz z III rozbiorem Polski zanikła również dyskusja na temat utworzenia banku centralnego.

EN

On the need to establish a national bank in the Republic, in 1763, Fr. Stanislaw Konarski in his work On Effective Radical Method. The necessity of hedging the issue of Polish money has grown in strength as a result of the crisis caused by the flooding of the domestic market by Polish coins counterfeited in Prussia. The mercantilists joined the discussion, who saw the possibility of maintaining good Polish currency in circulation by using dead capital in “deposit boxes”. However, only the Sejm could appoint a central bank. The first projects saw daylight during the Four Year Sejm (1788-1792). Of particular note is the project of the well-known Warsaw banker Jędrzej Kapostas, who in 1789 published a work entitled About the National Bank in Poland to establish itself, in the following year Planta’s National Bank project. Paper money in Poland appeared in circulation during the Kościuszko insurrection. For this purpose, the Taxi Ticketing Directorate was established. vouchers. They survived until the uprising collapsed. With the third partition of Poland, the discussion on the establishment of the central bank also disappeared.

Refine search results

2 Roczniki Nauk Prawnych

1 Archeion

2 Łopuszyński K.

1 Kłusek M.

1 2020

2 2018

The Idea of Central Banking in the Final Years of the First Polish Republic

Archiwalia Państwowego Banku Rolnego jako źródło do badań nad historią gospodarczą polskiej wsi i rolnictwa w I poł. XX w.

Idea bankowości centralnej w ostatnich latach I Rzeczypospolitej