Search results

1

Co humaniści mogą zrobić dla klimatu? Sprawozdanie z konferencji pt. Edukacja klimatyczna – kształcenie uniwersyteckie i szkolne

100%

Wacławek M.

Postscriptum Polonistyczne

|

2021

|

vol. 28

|

issue 2

EN

The text is a report on a conference that took place on 11 March 2021 (on the MS Teams platform), and was one of the events organized as part of The V4 Humanities Education for the Climate. Diagnoses – Best Practices – Recommendations (HEC) project. The account contains information on the course of the conference and briefly introduces the thematic scope of the individual presentations. The speakers analyzed educational material constituting the basis for teaching selected subjects, and a series of textbooks, and then introduced selected aspects of Polish (glotto)didactics. The importance of the issues discussed was confirmed by the large interest of the audience. This is summed up as: ‘The protection of nature is theprotection of values’.

PL

Tekst jest sprawozdaniem z konferencji, która odbyła się 11 marca 2021 roku (platforma Microsoft Teams) i była jednym z wydarzeń organizowanych w ramach projektu The V4 Humanities Education for the Climate. Diagnoses – Best Practices – Recommendations (HEC). Relacja zawiera informacje na temat przebiegu konferencji i skrótowe przybliżenie zakresu tematycznego poszczególnych wystąpień. Prelegenci analizowali dokumenty oświatowe stanowiące podstawę nauczania wybranych przedmiotów oraz serii podręczników, a także przybliżyli niektóre zagadnienia (glotto)dydaktyki polonistycznej. Wagę poruszanej problematyki potwierdziło duże zainteresowanie ze strony słuchaczy. Ochrona przyrody jest ochroną wartości.

2

Antropocen nad Missisipi – języki rzeki

84%

Nacher A.

Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka

|

2021

|

vol. 113

|

issue 1

43-59

EN

This article investigates to what extent the concept of Anthropocene allows for grasping the specificity of particular ecosystems and their complex histories. The point of focus here is the Upper Mississippi River Valley and a set of historical and contemporary discourses coalescing around it. Starting with the early travelogues and incorporating modern mapping attempts, a popular classic monograph by Calvin R. Fremling and the contemporary documenting projects such as Mississippi. An Anthropocene River and The American Bottom, the article traces the discursive discontinuities that may provide the ground for conceiving the alternative histories of the Anthropocene, more inclusive of indigenous knowledge, open to multiple knowledge registers, and transcending beyond the Eurocentric models of rationalism supporting the economy of extraction. To this end, a new understanding of relational ontologies is suggested following the notion of other-than-human persons as proposed by anthropologists interested in revisiting the basic tenets of animism and laying foundations for new animism (while taking various aspects of indigenous knowledge into account). Tapping into the concept of Place-Thought, the essay proposes an effective decolonisation of the discussion on the Anthropocene.

3

Ekokrytyczne czytanie powieści Vladana Desnicy Pronalazak Athanatika

84%

Đurđević G.

Forum Poetyki

|

2021

|

issue 24

84-105

EN

The author gives an ecocritical reading of a short, unfinished novel by Vladan Desnica Pronalazak Athanatika (The Discovery of Athanatik). The paper comprises three thematic units: an ecocritical approach to a thematic cycle (life – death – immortality) in the novel, compared with Homo Deus by Yuval Noah Harari; an ecocritical analysis of rain as seen from the point of view of Susan Farrell’s ideas; and an analysis of Pronalazak Athanatika in the context of two dystopian ecological/environmental novels in contemporary Croatian literature, Planet Friedman by Josip Mlakić and Mjesečev meridijan (The Moon Meridian) by Edo Popović, with a comparison to ecocritical readings of Louise Squire. The author concludes that Pronalazak Athanatika – defined in genre terms as speculative fiction – makes Desnica a predecessor to current scientific considerations (Harari) and literary works (Mlakić, Popović) in warning that ecology and ecological factors – immortality and population increases, a lack of food, and ultimately the destruction of the planet – may have destructive effects on social change, the division of power, and the shape of the future.

PL

Autor podejmuje się lektury krótkiej niedokończonej powieści Vladana Desnicy Pronalazak Athanatika z niszowej perspektywy ekokrytycznej. Artykuł składa się z trzech części tematycznych: ekokrytycznego ujęcia cyklu tematycznego: życie – śmierć – nieśmiertelność w porównaniu i nawiązaniu do dzieła Homo deus Yuvala Noaha Harariego. Następnie autor ekokrytycznie analizuje deszcz poprzez pryzmat koncepcji Susan Farrell. W ostatniej części analizuje utwór Pronalazak Athanatika w kontekście dystopijnych współczesnych chorwackich powieści ekologicznych/dotyczących środowiska: powieści Planet Friedman Josipa Mlakicia oraz książki Mjesečev meridijan Edo Popovicia, w odniesieniu do ekokrytycznych tekstów Louise Squire. Autor konkluduje, że Desnica w swoim dziele Pronalazak Athanatika – które zalicza do fikcji spekulatywnej – odwoływał się do aktualnych rozważań naukowych (Harari) i dzieł literackich (Mlakić, Popović). Ostrzegał, że ekologia i czynniki ekologiczne – nieśmiertelność i wzrost populacji, brak żywności, a w ostateczności niszczenie planety – mogą mieć destrukcyjny wpływ na zmiany społeczne, dystrybucję władzy i kształtowanie przyszłości. Desnica stał się dzięki temu prekursorem powieści ekologicznych.

4

Jak reagować na kryzys klimatyczny w obecnej fazie kapitalizmu? Perspektywa „akademii w działaniu” [Recenzja książki: „Za pięć dwunasta koniec świata. Kryzys klimatyczno‑ekologiczny głosem wielu nauk”, red. Kasia Jasikowska, Michał Pałasz, Uniwersytet Jagielloński, Biblioteka Jagiellońska, Kraków 2022, ss. 845]

67%

Wodzińska M.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica

|

2023

|

vol. 11

430-439

EN

This text is a review of the book At Five to Twelve, the End of the World: The Climate‑Ecological Crisis in the Voice of Many Sciences (Za pięć dwunasta koniec świata. Kryzys klimatyczno‑ekologiczny głosem wielu nauk), edited by Kasia Jasikowska and Michał Pałasz (Krakow: Jagiellonian University in Krakow, 2022). On the one hand, I discuss the interesting tripartite structure of the publication, the first part of which is based on research and diagnoses of the climate‑ecological crisis (How is it? The world as we know it is dying – Jak jest? Ginie świat, jaki znamy). Part two reflects on the causes of the global climate‑ecological crisis (Why is it so? Limitations of human horizons – Dlaczego tak jest? Ograniczenie ludzkich horyzontów), and part three is an exceptionally interesting effort to think about possible alternatives (What to do? Changing thinking and action – Co robić? Zmiana myślenia i działania). On the other hand, I attempt to embed the climate crisis in a broader, systemic field, created by the game of interests between power and capital, or – as has been the case in recent years – an alliance between power and capital. Importantly, I also take into account the editors’ proposed concept of “academia in action”.

PL

Niniejszy tekst stanowi recenzję książki zatytułowanej Za pięć dwunasta koniec świata. Kryzys klimatyczno‑ekologiczny głosem wielu nauk pod redakcją Kasi Jasikowskiej i Michała Pałasza (Uniwersytet Jagielloński, Biblioteka Jagiellońska, Kraków 2022). Z jednej strony recenzja omawia interesującą strukturę publikacji, składającą się z: części pierwszej opartej na badaniach i diagnozach dotyczących kryzysu klimatyczno‑ekologicznego Jak jest? Ginie świat, jaki znamy, części drugiej bazującej na refleksjach nad przyczynami globalnego kryzysu o charakterze klimatyczno-ekologicznym Dlaczego tak jest? Ograniczenie ludzkich horyzontów oraz części trzeciej – ostatniej, stanowiącej wyjątkowo ciekawą próbę namysłu nad możliwymi alternatywami i zatytułowanej Co robić? Zmiana myślenia i działania. Z drugiej strony, tekst jest także próbą osadzenia kryzysu klimatycznego w szerszym, systemowym polu, powstałym w wyniku gry interesów pomiędzy władzą i kapitałem lub – jak to ma miejsce w ostatnich latach – będącym efektem aliansu pomiędzy władzą a kapitałem. Co ważne, pod uwagę wzięty został również zaproponowany przez redaktorów koncept „akademii w działaniu”.

5

Czy możliwe jest kształtowanie postaw proklimatycznych na lekcjach języka polskiego? Wyniki badań ankietowych

67%

Guzy A., Ochwat M.

Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego

|

2022

|

vol. 31

1-22

EN

The article presents the results of a survey conducted among Polish language teachers (n = 120) on the methods, possibilities, and barriers to implementing environmental humanities in Polish schools. The analysis of the collected material shows that the surveyed Polish language teachers feel responsible for shaping the pro-climate attitudes of their students, and Polish language lessons can strengthen students’ agency in times of the climate crisis.

PL

W artykule zostały zaprezentowane wyniki badań ankietowych przeprowadzonych wśród nauczycieli języka polskiego (n = 120) na temat sposobów, możliwości oraz barier w zakresie realizacji humanistyki środowiskowej w polskich szkołach. Z analizy zebranego materiału wynika, że badani poloniści czują się odpowiedzialni za kształtowanie postaw proklimatycznych uczniów, a lekcje języka polskiego mogą wzmacniać u uczniów ich poczucie sprawczości w czasach kryzysu klimatycznego.

Refine search results

1 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica

1 Forum Poetyki

1 Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka

1 Postscriptum Polonistyczne

1 Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego

1 Guzy A.

1 Nacher A.

1 Ochwat M.

1 Wacławek M.

1 Wodzińska M.

1 Đurđević G.

1 2023

1 2022

3 2021

Co humaniści mogą zrobić dla klimatu? Sprawozdanie z konferencji pt. Edukacja klimatyczna – kształcenie uniwersyteckie i szkolne

Antropocen nad Missisipi – języki rzeki

Ekokrytyczne czytanie powieści Vladana Desnicy Pronalazak Athanatika

Czy możliwe jest kształtowanie postaw proklimatycznych na lekcjach języka polskiego? Wyniki badań ankietowych