Results found: 1

Search results

Search:
in the keywords: ideologia polskiego oświecenia

Sort By:

Limit search:

„Ojcowie Jezuici biją dobrze, ale uczą jeszcze lepiej”. Pamiętnikarze czasów panowania Stanisława Augusta o zakonie Jezuitów i ich nauczaniu

100%

Rolnik D.

Saeculum Christianum. Pismo Historyczne

2022

vol. 29

issue 2

178-198

Abstract The Jesuits and their teaching in the literature on the subject regarding the eighteenth century are presented rather negatively. Critical evaluations concern both the content and teaching methods used in Jesuit-run schools. It should be noted that the opinions of diarists are less severe in this respect. The diarists are more lenient towards the Jesuits, less critical. Although they see the shortcomings of the Jesuit schools, at the same time, they assess in terms of their contribution to the good of the Homeland. This is done primarily by those diarists who wrote their accounts after 1795, those who wrote their diaries before that date did not notice the problem of Jesuit education. The diaries also reflect the stereotype and mechanism of the formation of negative assessments of the Jesuits and their teaching. They indicate that the memorisation of Latin and the severity of education contributed to the criticism of Jesuit teaching. They also recognize that their model of a “good citizen” must have changed at the end of the eighteenth century. According to them, the “good citizen” was to serve the Republic of Poland and not the self-interests and anarchy of powerful lords.

Jezuici i ich nauczanie w literaturze przedmiotu w odniesieniu do XVIII w. przedstawiane jest raczej negatywnie. Krytyczne oceny dotyczą tak treści, jak i metod nauczania stosowanych w szkołach prowadzonych przez jezuitów. Zauważyć należy, że mniej surowe pod tym względem są opinie pamiętnikarzy. Pamiętnikarze odnoszą się do jezuitów łagodniej, mniej krytycznie, choć dostrzegają wady szkół jezuickich, przy tym oceniają pod kątem tego, na ile przyczyniają się one dla dobra Rzeczypospolitej-Ojczyzny. Czynią tak przede wszystkim ci pamiętnikarze, którzy swe relacje spisywali po 1795 roku, ci zapisujący swe wspomnienia przed tą datą problemu edukacji jezuickiej nie dostrzegali. Pamiętniki odmalowują też stereotyp i mechanizm powstawania negatywnych ocen jezuitów i ich nauczania. Wskazują, że to pamięciowa nauka łaciny i surowość wychowania przyczyniły się do krytyki tego nauczania. Uznają również, że ich model „dobrego obywatela”, musiał się zmienić w końcu XVIII wieku. Według nich „dobry obywatel” miał służyć Rzeczypospolitej, a nie prywacie i anarchii możnych panów.

Refine search results

1 Saeculum Christianum. Pismo Historyczne

1 Rolnik D.

1 2022

Search results

„Ojcowie Jezuici biją dobrze, ale uczą jeszcze lepiej”. Pamiętnikarze czasów panowania Stanisława Augusta o zakonie Jezuitów i ich nauczaniu