Search results

1

Food as the Representation of Idyllic Landscape of Victorian World in the Novels by Thomas Hardy

100%

Buda A.

CLEaR

|

2016

|

vol. 3

|

issue 1

47-51

EN

The aim of the paper is to analyse the idea of cooking/eating in two novels by Thomas Hardy: Jude the Obscure and Tess d’Urbervilles. Both works present the idea of food as one of the major points of reference in human relationships. One of the aspects worth analysing is eating as one of the most crucial primary needs. Another one is family eating. The meetings are preceded by careful preparation of meals (e.g. Sunday preparations in Arabella’s house or cooking in the house of the Crick family). The food often becomes the major topic during these meetings, showing in this way the idyllic character of family eating: the looks of dining rooms and kitchens are essential as well as the possibility of talking to each other while eating. This idyllic space of collective eating (according to M. Bakhtin) can be frequently destroyed by social conventions; when Tess was rejected by society, she used to eat alone and did not take care of what she eats. Both novels explore the idea of food making it important for the creation of an idyll.

2

Proměna literární reprezentace stáří skrze postavu staré ženy v povídkové tvorbě autorů 80. a 90. let 19. století

63%

Vrajová J.

Slavica Wratislaviensia

|

2016

|

vol. 163

499-510

EN

The study deals with different representations of the character of old women in Czech literature of the second half of the nineteenth century. It focuses mainly on three short stories which show exceptof the literary image of old age also the proof of the vertical stratification of Czech literature of the end of the nineteenth century. The study also shows the literary controversy related to literary movements and intertextual relations. The latest short story which the study refers to is called Babiččin pohřeb and was written by Rudolf Karel Zahrádka. It has a specific position in the context of thinking about the use of motifs associated with old age: not only could it be characterized as a subversive text due to the intertextual passages referring to Babička by Božena Němcová, but it can be also identified as a proof of the penetration of the modernistic tendency in Czech literature.

PL

Artykuł dotyczy sposobu reprezentacji postaci starej kobiety w literaturze czeskiej drugiej połowy XIX wieku. Autorka skupia swoją uwagę zwłaszcza na opowiadaniach, które, oprócz literackiego obrazu starości, są również wertykalną stratyfikacją czeskiej literatury końca XIX wieku, jej wewnętrznych dyskursywnych polemik i związków intertekstualnych. Jako najbardziej interesujące jawi się opowiadanie Rudolfa Karla Zahálki Babiččin pohřeb, które można, biorąc pod uwagę związki intertekstualne, oznaczyć za tekst subwersyjny i pokazać na jego podstawie przenikanie do literatury czeskiej tendencji naturalistycznych.

3

Идиллия и идиллическое как фрагмент картины мира российских немцев

63%

Зейферт Е.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica

|

2022

|

issue 15

235-249

EN

The appeal of Russian Germans to the genre situation and signs of idyll is largely due to the desire to find rest and harmony in a serene artistic reality, to create a world image of peace and tranquility. The idyll of Herbert Henke has a certain tendency to converge with a landscape meditative elegy, but, not allowing the mood of disappointment and sadness in its tonality, it retains an idyllic constant – a serene tone – and many of its dominants: limited topos, idyllic motives, themes, situations (“Shore”, solitude, fishing), landscape elements, an observer from the side, statics, and visualisation of images. An analysis of the entire Russian-German idyllic corpus (46 texts) outlines the contours of a meta-idyll in the poetry of Russian Germans, features of which, in addition to those noted by Herbert Henke, generate the image of a person in the centre of the artistic world and the high frequency of motives of the motherland and home. The reason for this may be the comprehension in the lyrics of the tragic fate of Russian Germans, a total penetration into the lyrical fabric of drama. When entering an interaction with the ethnic picture of the world of Russian Germans, the idyll activates features such as serene tonalities, a motivational field with the semantics of peace and tranquility, limited topos, and the absence of social problems. They begin to correlate with ethnic elements such as the “awareness of one’s surroundings by someone else”, “being inside another”, a “genetic fear of exile”, “striving for autonomy”, the “priority of statics over dynamics”. The negative semantics of ethnic elements (“alien”, “fear”, “exile”, “dependence”) partly neutralises the positive fullness of the idyllic image, weakening the constant, namely the tone of serenity.

RU

Обращение российских немцев к жанровой ситуации и признакам идиллии во многом обусловлено стремлением найти отдохновение и гармонию в безмятежной художественной реальности, создать мирообраз покоя, умиротворения. Идиллия Герберта Генке имеет некоторую тенденцию к сближению с пейзажной медитативной элегией, но, не допуская в свою тональность настроение разочарования и грусти, сохраняет идиллическую константу – безмятежный тон – и множество ее доминант: ограниченный топос, идиллические мотивы, темы, ситуации («берег», уединение, рыбная ловля), пейзажные элементы, наблюдателя со стороны, статику и зрительность образов. Анализ всего российско-немецкого идиллического корпуса (46 текстов) очерчивает контуры метаидиллии в поэзии российских немцев, чертами которой, помимо отмеченных у Генке, предстают образ человека в центре художественного мира и высокая частотность мотивов родины, дома. Причиной этому может служить осмысление в лирике трагической судьбы российских немцев, тотальное проникновение в лирическую ткань драматизма. Входя во взаимодействие с этнической картиной мира российских немцев, идиллия активизирует такие свои признаки, как безмятежная тональность, мотивное поле с семантикой покоя и умиротворения, ограниченный топос, отсутствие социальной проблематики. Они начинают коррелировать с этническими элементами «осознание окруженности своего чужим», «бытование внутри другого», «генетический страх перед изгнанием», «стремление к автономии», «приоритет статики над динамикой». Отрицательная семантика этнических элементов («чужое», «страх», «изгнание», «зависимость») отчасти нейтрализует положительную наполненность идиллического образа, ослабляя константу – тон безмятежности.

4

Буколічний жанр в європейських літературах: витоки, динаміка й спрямованість історичного розвитку

51%

Abramowycz S.

Zeszyty Wiejskie

|

2023

|

vol. 29

65-92

PL

Autor artykułu przekonuje, że gatunek bukoliczny jest obecnie postrzegany jako marginalny, a literaturoznawstwo skupia się głównie na opisach lokalnych, na przeciwstawianiu wsi z miastem, na wpisywaniu własnego rozumienia w pojęcie gatunku itp. Przy czym bukolika ujmowana jest nie w takich czy innych odcinkach synchronicznych, lecz w diachronii historycznej, głównie w perspektywie zmiany typów literatury na pograniczu starożytności i chrześcijaństwa, kiedy afirmujące życie ideały klasycznej bukoliki poddane były refleksji religijno-filozoficznej, która doprowadziła do przemian, począwszy od epoki odrodzenia kameralnej formy lirycznej w nasyconą społecznie i psychologicznie powieść i dramat. Autor artykułu powołuje się na metodologię rytualno-mitologicznych studiów literackich, gdyż w literaturze bukolicznej pobrzmiewają echa starożytnych rytuałów odnawiania życia i przezwyciężania śmierci. Podzielając pogląd Jonathana Z. Smitha, zgodnie z którym dla myśliwych i zbieraczy najważniejszą formą aktywności rytualnej jest inicjacja, a dla rolników ofiara, autor artykułu odwołuje się do szczegółowego porównania starożytnego bukolizmu, który od początku charakteryzował się pewną „miejską” ironią, nie tylko w ogólnej spirytualistycznej koncepcji Biblii, ale także w konkretnych motywach pasterskich w Pieśni nad Pieśniami, pokazując, jak podobne idee wpłynęły na zróżnicowanie i pogłębienie tego gatunku jako całości. Prześledzono, jak starożytna gloryfikacja beztroskiego życia chłopa komplikuje się przez chrześcijańskie poczucie memento mori. W epoce oświecenia filozoficzne nasycenie bukoliki znacznie wzrasta: przyroda staje się pożądanym środowiskiem życia i źródłem inspiracji, a nawet kryterium prawdy. Zwraca również uwagę, że powieść bukoliczna, jak każda powieść w okresie klasycyzmu, została uznana za „wyjętą spod prawa” – jako gatunek przez swoją genezę folklorystyczną, co nie przeszkodziło jej osiągnąć wyżyn w dyskursie sentymentalizmu jako przedstawieniu wewnętrznego świata uczuć. Artykuł przedstawia więc ogólny, panoramiczny obraz istnienia gatunku w jego diachronicznej postaci. Pokazano szczegółowo, w jaki sposób motywy sielankowo-pasterskie nie tylko kondensowały w sobie ducha obrzędów zrodzonych w pogańskiej starożytności, które utrwalały odwieczną walkę Życia i Śmierci, ale także wchodziły w dialog z wartościami biblijnymi, które wyznaczyły rozwój i ciągłe poszerzanie granic gatunku bukolicznego.

EN

The author of the article shows that the bucolic genre is already perceived as something marginal, and literary studies focus mainly on local descriptions, the contrast between the village and the city, inscribing its own understanding in the concept of genre, and so on. At the same time, bucolic is captured not in synchronic episodes of one or another synchronic, but in historical diachrony, mainly in the perspective of the change of types of literature on the border between antiquity and Christianity, when the life-affirming ideals of classical bucolic were subjected to religious and philosophical reflection, which led to transformations, starting with the revival of the chamber lyric form into a socially and psychologically saturated novel and drama in the Renaissance era. The author of the article relies on the methodology of ritual-mythological literary studies, as bucolic literature echoes ancient rituals of renewing life and overcoming death. The re-searcher follows Jonathan Z. Smith’s view, according to which for hunters and gatherers the most important form of ritual activity is initiation, and for farmers – sacrifice. This idea buttresses the author’s detailed comparison of ancient bucolicism, which from the beginning was characterized by a certain “urban” irony, not only from the general spiritualistic concept of the Bible, but also specifically with the pastoral motifs in the Song of Songs, showing how similar filiations of ideas influenced the complication and deepening of the genre as a whole. It traces how the ancient glorification of the carefree life of the peasant is complicated by the Christian sense of memento mori. In the Age of Enlightenment, the philosophical saturation of the bucolic is greatly increased: nature becomes a desirable living environment and a source of inspiration, even a criterion of truth. It is also noted that the bucolic novel, like any novel under the rule of classicism, was declared “outlawed” – as a genre, by its folkloric genesis, which did not prevent it from reaching heights in the discourse of sentimentalism as a representation of the inner world of feelings. Thus, the article represents a generalized panoramic picture of the existence of the genre in its diachronic movement. It is shown in detail how idyllic-pastoral motifs not only condensed the spirit of rituals born in pagan antiquity that perpetuated the eternal struggle of Life and Death, but also entered into a dialogue with biblical values that marked the development and continuous expansion of the boundaries of the bucolic genre.

UK

Автор статті показує, що буколічний жанр вже сприймається як щось маргінальне, а літературознавство зосереджується тут переважно на локальних описах, на протиставленні села місту, вкладаючи в термін жанр власне розуміння тощо. Тут же буколіку узято не в тих чи інших синхронічних зрізах, а в історичній діахронії, в основному в ракурсі зміни типів літератури на межі античності й християнства, коли життєстверджуючі ідеали класичної буколіки було піддано релігійно-філософській рефлексії, що спричинилося до трансформації, починаючи від епохи Відродження, камерної ліричної форми в соціально та психологічно насичені роман та драму. Автор статті спирається на методологію ритуально-міфологічного літературознавства, позаяк у буколічній літературі бринить відлуння древніх ритуалів поновлення життя й подолання смерті. Поділяючи погляд Дж. З. Сміта, згідно якому для мисливців та збирачів найважливішою формою ритуальної діяльності є ініціація, а для хліборобів – жертвопринесення, автор статті вдається до розгорнутого співставлення античної буколіки, котрій від початку була притаманна певна „міська” іронічність, не лише із загальною спіритуалістичною концепцією Біблії, а й конкретно з пасторальними мотивами у Пісня над піснями, показуючи, як подібні філіації ідей вплинули на ускладнення й поглиблення жанру в цілому. Простежено, як античне оспівувалося безтурботного життя селянина ускладнюється християнським почуттям memento mori. В епоху Просвітництва гранично підвищується філософська насиченість пасторалі: природа стає бажаним середовишем проживання й джерелом наснаги, ба, навіть критерієм істини. Відзначається також, що пасторальний роман, як всякий роман за панування класицизму, був оголошений „поза законом” – як жанр, за генетикою своєю фольклорний, що не завадило йому в дискурсі сентименталізму досягти висот у зображення внутрішнього світу почуттів. Таким чином, стаття являє собою генералізовану панорамну картину буття жанру в його діахронічному русі. Розгорнуто показано, як буколічно-пасторальні мотиви не лише сконденсували в собі дух народжених у сиву язичницьку давнину ритуалів, котрі фіксували одвічну боротьбу Життя й Смерті, а й вступили в діалог з цінностями біблійними, що взначило розвій та постійне розширення жанрових кордонів буколіки.

5

Gatunkowe obrazy świata: sielanka, litania, sonet

51%

Sadowski W.

Pamiętnik Literacki

|

2021

|

vol. 112

|

issue 2

181-193

PL

W artykule termin „obraz świata” jest rozumiany za tradycją niemiecką jednocześnie jako Weltbild (dosł. ‘obraz świata’) oraz Lebensanschauung (‘pogląd na życie’). Na podstawie dwóch cech: konserwatyzmu formalnego i selektywności, opisywane są analogie między gatunkowym obrazem świata a językowym obrazem świata. Następnie na przykładzie sielanki i litanii, czyli konwencji poetyckich, które wykształciły swoje tradycje malarskie i muzyczne, omówione zostają gatunki, w których obraz świata wykracza ponad poziom językowej wyrażalności. Tekst wieńczą rozważania na temat sonetu jako formy, która obecnie uchodzi za modelowy przykład braku ideowych odniesień, jednakże, zdaniem autora artykułu, w początkowym okresie również ona mogła być wyposażona w swój własny gatunkowy obraz świata.

EN

In this essay the term “worldview” is understood, according to German tradition, both as a Weltbild, or ‘world picture,’ and Lebensanschauung, or ‘outlook on life’. The article describes the analogies between generic worldview and linguistic worldview, taking into account their two properties, namely formal conservatism, and selectivity. Subsequently, genres whose worldviews expand beyond the level of linguistic expressibility are discussed on the example of the idyll and litany, i.e. poetic conventions which inspired their own painting and musical traditions. The article concludes with considerations on the sonnet as a convention that, nowadays, is regarded as emblematic for the lack of ideological commitment. However, as the author of the paper argues, in the initial period, the sonnet might have also been equipped with its own generic worldview.

6

O místech v básních: Místa nesvobody. Podsvětní vězení Títánů; Na východě světa. Upoutaný Prométheus; Rimbaudova idyla v zelené

38%

Hrdlička J., Fulínová E.

Svět literatury – Časopis pro novodobé literatury (World of Literature – Journal for Modern Literatures)

|

2017

|

vol. 55

147-163

CS

Následující tři texty představují upravené a dosud nevydané scénáře pro rozhlasové pořady vysílané v letech 2014 a 2015 na stanici ČRo Vltava v cyklu nazvaném „Místa a jména“. Větší část z celkem 90 pořadů tohoto cyklu věnovaných básním o místech vyšla v publikaci Básně a místa. Dva příspěvky Elišky Fulínové se věnují mytické topologii antického světa, třetí text se zabývá idylickými momenty několika Rimbaudových básní.

Refine search results

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica

1 CLEaR

1 Pamiętnik Literacki

1 Slavica Wratislaviensia

1 Svět literatury – Časopis pro novodobé literatury (World of Literature – Journal for Modern Literatures)

1 Zeszyty Wiejskie

1 Abramowycz S.

1 Buda A.

1 Fulínová E.

1 Hrdlička J.

1 Sadowski W.

1 Vrajová J.

1 Зейферт Е.

1 2023

1 2022

1 2021