Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 9

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  indoktrynacja
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

POD LUPĄ BEZPIEKI. NAUCZYCIELE I MŁODZIEŻ W POWIECIE SIERPECKIM W POCZĄTKACH LAT 50. W ŚWIETLE MATERIAŁÓW URZĘDU BEZPIECZEŃSTWA

100%
Brenda W.
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego
|
2019
|
issue 2(259)
s. 32-41
PL
Po 1947 r. komuniści zideologizowali szkołę w celu zwiększenia wpływu na środowiska nauczycielskie i młodzieżowe. Zjednoczono organizacje młodzieżowe oraz zreorganizowano strukturę polskiej oświaty. Do kontrolowania tych środowisk wykorzystano komunistyczny aparat represji. Artykuł pokazuje te zjawiska w powiecie sierpeckim na początku lat 50.
EN
In order to enhance the influence on teachers’ and youth environments, communists ideologised schools after 1947. Youth organizations were united and Polish education was reconstructed. Apparatus of communistic repression was used in order to control these environments. The article describes the phenomena that took place in Sierpc County in early 1950s
2

Abecadło i propaganda. Cele jawne i ukryte tekstów do nauki elementarnej dorosłych w latach 1945–1972

100%
Budnik M.
Napis. Pismo poświęcone literaturze okolicznościowej i użytkowej
|
2011
|
issue 17
265-275
EN
According to the words of Vladimir Lenin, “The illiterate can not build socialism”. Therefore the liquidation of illiteracy had a strategic role — it was not just about providing citizens with basic skills, to facilitate the daily life, but also (and perhaps even primarily) about shaping their social consciousness. This thesis illustrates the already "Regulation of conducting primary education" courses ("Regulamin pracy kursów nauczania początkowego"), which defines the purpose of education of adult illiterates in two sections. The first one talks about acquisition (typical for this level of teaching) skills in reading, writing and counting. While the second subsection says the acquisition “basic information about People’s Republic of Poland, about the forces of democracy camp fighting under the chairmanship of the Soviet Union for freedom, justice, prosperity, progress and peace”. Such objectives suggest the indoctrinatinating nature of texts for primary education of illiterate adults. Article proves this thesis by analyzing the same primers and archival materials (Central Office for the Control of the Press, Publications and Performances, Ministry of Education, Office of Government Plenipotentiary for the Eradication of Illiteracy) as well as literature, trying also to show the mechanisms of indoctrination.
3
Publication available in full text mode
Content available

Inne czy takie same? Indoktrynacja w szkołach dla mniejszości żydowskiej w okresie stalinizmu

100%
Techmańska B.
Rozprawy z Dziejów Oświaty
|
2021
|
vol. 58
173-188
EN
The article aims to outline the problem of communist indoctrination in schools for Jewish children and youth during the Stalinist period in Poland. The study focuses on the legal basis of education for national minorities, educational and upbringing goals and ideals as well as methods of implementing ideological assumptions resulting from systemic changes associated with the communist takeover of power in Poland. Moreover, forms of educational influence on children and adolescents as well as staffing issues are discussed. The study is based on archival materials obtained from the Archives of Modern Records in Warsaw (collections of the Ministry of Education and the Polish Workers’ Party), the State Archives in Legnica, the State Archives in Wrocław, the Archives of the Social and Cultural Association of Jews, the Archives of the Jewish Historical Institute and others.
4
Publication available in full text mode
Content available

INDOKTRYNACJA POLITYCZNA FUNKCJONARIUSZY MILICJI OBYWATELSKIEJ W LATACH 1945–1948 NA PRZYKŁADZIE ZIEMI LEGNICKIEJ

100%
Żak M.
Przegląd Policyjny
|
2016
|
vol. 1(121)
126-143
PL
Funkcjonariusze Milicji Obywatelskiej od samego początku istnienia tej instytucji byli poddawani szeroko zakrojonej i intensywnej akcji indoktrynacji komunistycznej. Miała ona na celu odpowiednie ukierunkowanie poglądów politycznych poszczególnych członków tej formacji policyjnej. Zadaniem tym miał się zająć specjalnie do tego powołany korpus ofi cerów ds. polityczno-wychowawczych, którzy wedle założeń mieli pracować w każdej jednostce milicji w kraju. Problemy kadrowe MO w pierwszych latach jej funkcjonowania sprawiły, że selekcja kandydatów Keywords: Citizens’ Militia, Legnica, Poland 1945–1948, PRL, indoctrination, propaganda, communism Summary: From the very beginning of Citizen’s Militia its offi cials were subjected to wide range of strong communist indoctrination. Its main purpose was to channel political views of Militia members. That task was designed for special constituted corps of politicopedagogical offi cers who, according to postulates, were supposed to work in every Militia entity in the country. Understaffi ng of Citizens’ Militia in the fi rst years of its working caused, that the selection of candidates was less rigorous than in the subsequent years. Political work had to start from scratch and Nr 1(121) Indoktrynacja polityczna funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej… 143 pod kątem przekonań politycznych była o wiele mniej rygorystyczna, niż miało to miejsce w latach późniejszych. Praca polityczna musiała być rozpoczynana praktycznie od zera, a rola ofi cerów ds. polityczno-wychowawczych nabierała jeszcze większego znaczenia. Musieli oni odpowiednio „przeszkolić” swoich podopiecznych. Jednakże katastrofalne warunki funkcjonowania pierwszych jednostek MO (braki kadrowe, sprzętowe, liche umundurowanie, słaba aprowizacja, dziurawe fi nanse itd.) sprawiły, że działalność ofi cerów ds. polityczno- -wychowawczych była wybitnie utrudniona oraz z nadmiaru innych obowiązków wyraźnie zaniedbana
5
Publication available in full text mode
Content available

Rodzina i dzieciństwo na łamach czasopism dziecięcych w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej

100%
Apanel D.
|
2015
|
vol. XII
|
issue (2/2015)
197-213
EN
The study takes up the subject matter of the image of the family and family relationships which were presented in children’s magazines such as “Świerszczyk” and “Płomyczek” issued during the time of the Polish People’s Republic. The editorial office’s aim was to bring joy and warmth to the child’s everyday life by reading the mentioned magazines. Education issues in the family are presented in clearly defined sections and mainly concern: a mutual care between family members, for example, during a disease; leisure activities, maintaining contact with a family living in the countryside or in another city; helping with field work; parents’ professional work; school problems and dealing with them in a family; the relationship with grandparents; the relationship between siblings, parents and children, celebrating public holidays and anniversaries which were forgotten during the period of socialism. At the same time, it should be noted that in the decades since the year 1945, on the pages of children’s magazines, one can observe a clear influence of political factors which were defining the functioning of families in our country, for example, the economic plans made by the government of the day as well as holidays and public celebrations carried out according to the Soviet way of thinking. On the pages of children’s magazines, a planned preparation for life in a socialist family was carried out efficiently and it was embedded deep in the Marxist-Leninist ideology. The children’s magazines, thoroughly censored, were an effective weapon of indoctrination carried out by the socialist state. It should be emphasized that the children’s magazines in the time of the Polish People’s Republic, as well as school books, were used to educate the citizens of the socialist state.
PL
Opracowanie podejmuje tematykę obrazu rodziny oraz relacji rodzinnych, przedstawianych na łamach czasopism dziecięcych „Świerszczyk” i „Płomyczek”, wydawanych w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. W zamierzeniu redakcji, wymienione czasopisma miały za zadanie wniesienie radości i ciepła do powojennej dziecięcej codzienności. Zagadnienia wychowania w rodzinie ujęte są w wyraźnie określone działy i dotyczą głównie: wzajemnej opieki między poszczególnymi członkami rodziny, np. w czasie choroby; spędzania czasu wolnego, utrzymywania kontaktów z rodziną mieszkającą na wsi lub w innym mieście; pomocy podczas wykonywania prac polowych; pracy zawodowej rodziców; problemów szkolnych dzieci i radzenia sobie z nimi w rodzinie; relacji z babcią i dziadkiem; relacji między rodzeństwem, rodzicami i dziećmi, obchodzenie świąt państwowych i rocznic, o których pamiętano w okresie socjalizmu. Jednocześnie należy zaznaczyć, iż w poszczególnych dziesięcioleciach, począwszy od 1945 roku, na łamach czasopism dziecięcych można zauważyć wyraźny wpływ politycznych czynników, które wytyczały funkcjonowanie rodzin w Polsce, np. plany gospodarcze podejmowane przez ówczesny rząd, święta i uroczystości państwowe realizowane według wzorów radzieckich. Na łamach czasopism dziecięcych z dużą skutecznością realizowano zaplanowane wychowanie do życia w rodzinie socjalistycznej, osadzone głęboko w ideologii marksistowsko-leninowskiej. Czasopisma dziecięce, dogłębnie cenzurowane, były skuteczne, podobnie, jak podręczniki szkolne, w procesie indoktrynacji realizowanej przez państwo socjalistyczne. Podkreślić należy, że czasopiśmiennictwo dziecięce okresu Polski Ludowej, podobnie jak podręczniki szkolne, służyło wychowaniu człowieka – obywatela państwa socjalistycznego.
6
Publication available in full text mode
Content available

Dzieci króla olch. Analiza przypadków z gościńca śląskiego oraz innych

100%
Węgrzynek K.
Rana. Literatura - Doświadczenie - Tożsamość
|
2022
|
issue 1 (5)
1-27
EN
The article offers an analysis of the fate of an Upper Silesian child in the totalitarian period (Nazi occupation, Stalinist period). Physically kidnapped by the occupier and taken over by his family or indoctrinated at school or other educational institutions, it was most often subjected to excluding models of teaching in the Polish or German spirit. Often the methods of formation were sophisticated – children were bribed, tempted, and seduced. The analysis of this situation is based on the interpretation of Johann Wolfgang von Goethe’s poem Erlkönig, in which the dominant feature is the struggle for the soul of a child between a natural ally (parent) and an adversary who comes from the outside (king); the vision of the elven kingdom is juxtaposed with the totalitarian utopia of a society – racially strong and perfect, or with the vision of Poland – a society devoid of differences, and at the same time perfectly anti-German. Various kinds of texts were taken into consideration documentary (R. Hrabar, A. Malinowska, G. Gruschka), quasi-documentary (J. Durski, F. Netz, A. Lysko) and literary (A. Dziewit-Meller, L. Libera, I. Villqist).
PL
Treścią artykułu jest analiza losu górnośląskiego dziecka w okresie totalitarnym (okupacja hitlerowska, okres stalinowski). Fizycznie porwane przez okupanta i przejęte przez jego rodzinę albo narażone na indoktrynację w szkole lub innej instytucji wychowawczej poddawane było ono najczęściej wykluczającym modelom nauczania w duchu polskim lub niemieckim. Niejednokrotnie metody formowania były wyrafinowane – dzieci przekupywano, kuszono, uwodzono. Do analizy tej sytuacji wykorzystana zostaje interpretacja wiersza Johanna W. Goethego Król olch, w której dominantą jest walka o duszę dziecka pomiędzy naturalnym sprzymierzeńcem (rodzic) i przychodzącym z zewnątrz przeciwnikiem (król); wizja królestwa elfów zestawiona jest tu z totalitarną utopią społeczeństwa – silnego i doskonałego, rasowo lub z wizją Polski – społeczeństwa pozbawionego różnic, a jednocześnie doskonale antyniemieckiego. Pod uwagę zostały wzięte zarówno teksty dokumentalne (R. Hrabar, A. Malinowska, G. Gruschka), jak i quasi-dokumentalne (J. Durski, F. Netz, A. Lysko) oraz artystyczne (A. Dziewit-Meller, L. Libera, I. Villqist).
7
Content available remote

Emigracyjna polityka ograniczania skutków komunistycznej propagandy. Wybrane zagadnienia

80%
Zapart R.
Studia Polonijne
|
2019
|
vol. 40
273-299
PL
Narzuconemu Polsce siłą przez obce mocarstwa nowemu ładowi politycznemu towarzyszyło prowadzone przez władze komunistyczne „zmiękczanie” społeczeństwa logicznymi argumentami, które miały wykazać zasadność wprowadzonych rozwiązań przebudowujących przedwojenne pojęcia związane z racją stanu, a więc nadrzędnością określonych interesów państwa nad innymi wartościami publicznymi i prywatnymi, w tym między innymi jego suwerennością, niezależnością i pozycją w stosunkach międzynarodowych. Wdrażany przez nie konsekwentnie, dostosowany do każdego wieku i poziomu intelektualnego przekaz, miał ukształtować nowego człowieka, będącego namacalną personifikacją przyszłych zwycięstw systemu. Odcięcie jednostek od obiektywnych źródeł informacji, a zatem podstawowych wartości intelektualnej egzystencji w przestrzeni publicznej, z jednoczesnym poddawaniem ich nieustającemu naciskowi nowości doktrynalnych, w tym choćby najbardziej nonsensownych twierdzeń, skutkować miało w dłuższej perspektywie zatraceniem przez nie poczucia prawdy i przyjęciem monopolistycznych, zmanipulowanych na ideologiczny użytek przekazów o rzeczywistości. Próbowały metodologicznie przeciwdziałać tej inżynierii społecznej władze RP na uchodźstwie oraz elity emigracyjnego dziennikarstwa, których wysiłki w tym zakresie zostały przybliżone w artykule. Przedmiotem porównawczej analizy naukowej były mechanizmy i instrumenty oddziaływania propagandy komunistycznej na polskie społeczeństwo oraz przyjęte przez polityczne elity środowisk wychodźczych metody przeciwdziałania tym niekorzystnym dla niej zjawiskom. Jej część stanowiła również konfrontacja dwóch przeciwstawnych sobie publikacji, autorstwa krajowego polityka – Adama Rapackiego oraz emigracyjnego publicysty – Józefa Kisielewskiego. W podsumowaniach autor zwrócił uwagę, że głównym problemem, z którym nie mogło uporać się przymusowe wychodźstwo, była postępująca i niepokonywalna ówcześnie ideologiczna izolacja Europy Środkowo-Wschodniej od rządzącej się według zasad demokracji zachodniej części kontynentu, a w ślad za tym – poważne ograniczenie możliwości wpływania na indoktrynacyjny przekaz ze strony bazującego na sowieckich doświadczeniach przeciwnika politycznego. W jego ocenie analiza zastosowanych w ubiegłym wieku mechanizmów propagandowego ubezwłasnowolniania społeczeństwa i wybranych środków przeciwdziałania temuż ograniczającemu podmiotowość suwerena zagrożeniu, pozwoli wyeliminować lub ograniczyć na przyszłość zapędy potencjalnych naśladowców minionych elit przywódczych.
EN
The new political order imposed and forced on Poland by foreign powers was accompanied by the communist authorities ‘softening’ society with logical arguments. This was done in order to demonstrate the legitimacy of the implemented solutions for rebuilding the pre-war concepts related to the raison d’etat. Thus, the primacy of specific state interests was placed over other public and private values, including sovereignty, independence and their position in international relations. The messages consistently implemented by them were adapted to all ages and intellectual levels. These were to shape a new man, a tangible personification of the system’s future victories. They Cut off individuals from objective sources of information, and thus the basic intellectual values of existence in the public space, while subjecting people to the constant pressure of doctrinal novelties, including even the most nonsense claims. In the long run, the result was to make people lose their sense of truth and adopt to monopolistic, manipulated ideological messages about reality. The Polish authorities in exile and the elite of emigrant journalism tried to methodologically counteract this social engineering, whose efforts in this regard are approximated in the article. The subject of comparative scientific analysis were the mechanisms and instruments of communist propaganda that had an impact on Polish society. This includes methods adopted by the political elites of the emigrant milieu to counteract these unfavorable phenomena. Part of it was also a confrontation of two opposing publications by the national politician Adam Rapacki and an émigré journalist Józef Kisielewski. In the summary, the author pointed out that the main problem that the forced emigration could not cope with was the progressive and unconquerable ideological isolation of Central and Eastern Europe at that time from Western democracy ruling according to the principles of democracy. Consequently, there was a serious limit to the possibility of influencing the indoctrination message coming from the political opponent based on Soviet experience. In his opinion, the analysis of propaganda mechanisms of social incapacitation used in the last century and selected measures to counteract the threat that limits the sovereign’s subjectivity will help eliminate or limit future aspirations of potential followers of the former elite in leadership.
8
Publication available in full text mode
Content available

Więźniowie OPW Brzeszcze w świetle sprawozdań i zestawień statystycznych z 1952 roku.

80%
Dróżdź A.
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
|
2013
|
vol. 14
252-266
PL
The article discusses the aspects of functioning of inmate labour camps on the example to the camp organized in 1950 at the coal mine "Brzeszcze", in the area of the former sub-camp of the Auschwitz-Birkenau concentration camp. In 1952,  in the peak period of Stalinism in Poland, the planned  exploitation of slave labour achieved its extreme. It is corroborated by ststistical materials provided by the authorities of the Brzeszcze camp to the Departament of Corrections. The authoor of the article focuses on the details that picture the quality of life of  the inmates, the horribleliving conditions in overcrowded barracks, economic exploitation, indoctrination, invigilation and other forms of pressure that deepended the effect of enslavement.
9
Publication available in full text mode
Content available

Duchowni katoliccy zaangażowani w działalność obwodu buskiego "Służba Wolnej Polsce" w świetle dokumentów aparatu bezpieczeństwa

71%
Trepka T.
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
|
2016
|
vol. 125
263-282
PL
Działalność księży Stanisława Połetka oraz Stefana Rzemieńca stanowiła przykład bezkompromisowej walki z dyktaturą komunistyczną w Polsce. Byli oddanymi sługami nauki Kościoła katolickiego oraz obrońcami suwerenności i demokracji. Zapłacili za to wysoką cenę. Skazani na kary bezwzględnego pozbawienia wolności mieli poddać się indoktrynacji Polski „ludowej”. W latach 1949-1955 duchowni stanowili cel numer jeden dla władz partyjno-państwowych, których próbowano zmarginalizować za wszelką cenę, m.in. poprzez podkopywanie ich autorytetu i poparcia społecznego. Mimo nagonki na polskich duchownych, pozostali oni aż do 1989 roku najbardziej nieprzejednanymi oponentami poprzedniego systemu.
EN
The activity of priests Stanisław Połetka and Stefan Rzemieniec was an example of an uncompromising fight with the communist dictatorship in Poland. They were devoted servants of the Catholic teaching and defendants of the sovereignty and de-mocracy, for which they paid a high price. Sentenced to absolute imprisonment, they were to be subjected to indoctrination of the “People’s” Poland. In the years 1949 - 1955 clergy constituted the main aim for the state and party authorities, which tried to marginalise them as much as possible, among others by undermining their authority and social support. Despite the smear campaign, Polish priest remained the most intransigent opponents of the system until 1989.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.