Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 2

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  industrial archaeology
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Autor artykułu próbuje zdefiniować określenie „dziedzictwo cywilizacyjne” oraz przywołuje obecne w nauce interpretacje pojęcia „archeologia industrialna”. Omawia genezę archeologii industrialnej, jej zakres i usytuowanie jako odrębnej subdyscypliny. Zwraca uwagę, że badania z zakresu archeologii industrialnej odróżnia od tradycyjnie uprawianej historii gospodarczej oraz historii techniki szerokie wykorzystanie źródeł materialnych pozyskiwanych w oparciu o typowe dla klasycznej archeologii badania terenowe. W artykule jest także mowa o coraz większej roli archeologii industrialnej w postrzeganiu dziedzictwa cywilizacyjnego, kształtowaniu tożsamości lokalnej i pamięci historycznej, jak również o jej znaczeniu w ochronie zabytków związanych z cywilizacyjną aktywnością społeczeństw.
EN
The author of this article attempts to define the expression “civilizational heritage” and refers to the interpretations of the concept of “industrial archaeology” which are present in science. He discusses the genesis of industrial archaeology, its scope and position as a separate subdiscipline. He notes that research on industrial archaeology differs from the traditionally practised economic history and history of technology in the extensive use of tangible resources obtained as part of field research, which is typical for classic archaeology. The article also discusses the increasing role of industrial archaeology in the perception of civilizational heritage, formation of local identity and historical memory, as well as the significance thereof for the protection of monuments connected with civilizational activity of societies.
PL
Zagadnienie lodowni, tak tych spotykanych wśród zabudowań dworskich i folwarcznych, jak i związanych z zakładami przemysłowymi, jest tematem badawczym często podejmowanym w wielu krajach zachodniej Europy oraz w Stanach Zjednoczonych. Natomiast w polskiej literaturze naukowej nie budzą one większego zainteresowania, w efekcie czego wiedza o nich – przynajmniej ta przekazywana – najczęściej ogranicza się do świadomości ich istnienia oraz przeznaczenia i tylko sporadycznie stają się one przedmiotem nieco szerzej zakrojonych badań. Dotyczy to także samej, materialnej substancji obiektów. W 2015 r. w na łódzkim osiedlu „Księży Młyn”, zrealizowanym wraz z mającą swój początek w latach 70-tych XIX w. rozbudową zakładów bawełnianych Karola Scheiblera, pod kierunkiem archeologów Macieja Milczarka i Zbigniewa Rybackiego przeprowadzone zostały ratownicze badania wykopaliskowe. Ich przedmiotem były relikty lodowni wzniesionej dla potrzeb funkcjonującego tu w przeszłości wielobranżowego (m.in. spożywczego) sklepu osiedlowego, zwanego Konsumem. W swej zachowanej do dziś bryle powstał on w efekcie kilku szybko następujących po sobie etapów budowy, a w trzecim z nich (między 1883/1884 a 1889 r.) powstała interesująca nas tu lodownia. Nie był to obiekt wielki, gdyż jego kubaturę ocenić można na zbliżoną do około 100 m3, otrzymał zaś on dyspozycję typową raczej dla większych lodowni przemysłowych, w których to górna (nadziemna) komora służyła jako skład lodu, zaś dolna (zagłębiona w grunt) była „zimnym” magazynem sklepowym. Nie funkcjonował on zapewne zbyt długo, brak jednak podstaw dla próby dokładnego określenia czasu jego likwidacji.
EN
The issue of ice houses, both those found among manor and farm buildings and those connected with industrial plants, is a research issue frequently raised in many countries of Western Europe and in the United States. In the Polish literature, however, it does not attract much interest, which is why knowledge of it – or at least the knowledge shared – is usually limited to the awareness of the existence of ice houses and their purpose, and only occasionally do they become subjects of more extensive research. This also concerns the very material substance of such buildings. In 2015, on the Priest’s Mill estate in Łodź, erected along with the extension of Karol Scheibler’s cotton plant at the beginning of the 1870s, rescue excavations were conducted under the supervision of archaeologists Maciej Milczarek and Zbigniew Rybacki. They concerned the remains of an ice house built for the estate general store (including a grocery) called Konsum. Its preserved form is a result of a few construction stages completed in quick succession. During the third one (between 1883/1884 and 1889) the ice house we are interested in was built. It was not big as its capacity was approximately 100 cubic metres, and its structure was rather typical of larger industrial ice houses, with the upper (aboveground) chamber used as an ice warehouse, and the lower (underground) chamber serving as the store’s cold storage. Most probably, it was not used for long, however, there is no data that would allow to determine the time of its liquidation.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.