Transportowe wykorzystanie Odry przez Czechosłowację w pierwszej dekadzie po zakończeniu II wojny światowej, rzeki, która oprócz Łaby i Dunaju miała być ważną drogą dla handlu zagranicznego tego kraju, umożliwiał polsko-czechosłowacki Układ Komunikacyjny z 4 lipca 1947 roku. Zapewniał on państwu nad Wełtawą m.in. szerokie uprawnienia w porcie szczecińskim (specjalny rejon) oraz uprzywilejowaną pozycję w żegludze rzecznej i morskiej. Praga powierzyła powstałej 12 maja 1948 roku we Wrocławiu spółce z o.o. Czechosłowacja Żegluga na Odrze (CSPO) przewozy towarów na tej rzece wraz z jej dopływami, jak również łączącymi się z nią niemieckimi kanałami, prowadzenie stoczni oraz pomocniczych warsztatów dla naprawy własnego taboru. W części I, wcześniej publikowanej przez autora, zilustrowano początki tworzenia CSPO, jej usytuowanie w systemie prawnym Polski, organizację wewnętrzną oraz stan liczbowy i strukturę personelu. Część II, obecnie drukowana, szeroko ujmuje działalność gospodarczą Czechosłowackiej Żeglugi na Odrze poprzez charakterystykę zasad wspólnej eksploatacji ze stroną polską, posiadanego taboru pływającego i wyników przewozowych. Szczegółowo omówiono problemy nawigacyjne, sezonowości pracy, niedostatku towarów do transportu Odrą, wysokich kosztów przeładunku w portach Koźla i Gliwic, a więc tych czynników, które wpływały na rentowność obcej żeglugi rzecznej w Polsce. Kończy tę część analiza przyczyn opuszczenia Odry przez Czechosłowację (rezultatu zwłaszcza deficytowości jej transportu) na tle wcześniejszych rokowań w Polsce w sprawie nowego Układu Komunikacyjnego (zawartego 13 stycznia 1956 roku), jego postanowień dla władz w Pradze i kolejnych uregulowań handlowo-przewozowych.
Sprawność transportu na zapleczu jest ważnym czynnikiem determinującym pozycję konkurencyjną portu morskiego. W artykule postawiono hipotezę badawczą: poziom wyposażenia w infrastrukturę transportu regionu bezpośrednio powiązanego z portem morskim w Gdańsku jest wyraźnie słabszy niż w innych regionach w Polsce. Jako cele artykułu przyjęto wskazanie miejsca województw bezpośrednio powiązanych z portem morskim w Gdańsku w rankingu województw pod względem ich wyposażenia w infrastrukturę transportową oraz przedstawienie koncepcji zagospodarowania drogi wodnej Dolnej Wisły. W badaniach wykorzystano metodę wielowymiarowej analizy porównawczej oraz metodę desk research. Wyniki analiz wskazują na obawy, że transport na zapleczu będzie ograniczał możliwości rozwoju portu.
EN
The efficiency of transport in the port hinterland is an important factor determining the competitive position of a seaport. The paper’s research hypothesis is: the level of equipment in the transport infrastructure of the region directly connected to the seaport in Gdańsk is significantly weaker than in other regions in Poland. The objectives of the paper are: to indicate the position of the voivodeships directly related to the seaport of Gdańsk in the ranking of voivodships in terms of their transport infrastructure, and to present the concept of the development of the Lower Vistula waterway. The research used the method of multivariate comparative analysis and the desk research method. Research shows that there are concerns that hinterland transport will limit the port’s development potential.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.