Search results

1

Reexaminando a interpolação de não: estudo num corpus de português clássico e moderno

100%

Nkollo M.

Linguistica Pragensia

|

2019

|

vol. 29

|

issue 1

100-120

EN

The central topic of the paper is interpolation (clitic-verb non-adjacency) in Classical and early Modern European Portuguese (EP). In that period, the não negative marker was the only expression eligible to break the continuity of clitic-verb sequences. The aims of the study are twofold. First, previous assumptions on the syntax of this linear model are matched against corpus data. The present analysis demonstrates, first, that interpolation was allowed outside obligatory proclisis contexts. They correspond to the presence of the não negative in four structural positions where enclisis and proclisis were freely interchangeable in previous stages and where enclisis is nowadays mandatory. The second aim is to account for the overrepresentation, underpinned by corpus data, of 3rd person direct object pronouns in sequences with interpolation. Interpolation is claimed to have enabled speakers to get rid of morpho-phonological ties between the o, a, os, as series and the preceding non-verbal sound material (nasal diphthongs in não, quem, etc, coercing pronouns into taking a nasal onset quem no, nãono, etc.). As a consequence, in contemporary standard EP, clitic-specific allomorphy is earmarked for enclisis.

PT

O assunto central é a interpolação, isto é a falta da adjacência clítico-verbo no português clássico e no início da fase moderna. Naquela altura, o marcador da negação predicativa foi a única expressão capaz de alterar a continuidade da sequência clítico-verbo. No artigo pretendem-se alcançar dois objetivos. O primeiro é o confronto dalgumas afirmações prévias acerca da sintaxe desse modelo linear com os dados extraídos de um corpus. A análise demonstra que, ao longo do período discutido, a interpolação se verificava igualmente fora dos contextos de próclise obrigátoria. As suas ocorrências atestam-se em quatro posições estruturais onde imperava a variação livre: ênclise — próclise e onde a ênclise é obrigatória hoje em dia. O segundo objetivo relaciona-se com a sobre-representação dos clíticos objeto direto da 3ª pessoa nas sequêncas com a interpolação. Demonstra-se que a não-adjacência clítico-verbo pôs termo aos laços morfo-fonológicos que uniam o pronome a certos proclisadores a ele antepostos (os ditongos nasais em não, quem fazendo com que a sequência se revestisse, por vezes, da forma quem no, não no). Uma vez invertida a ordem das sílabas, deixou de poder ocorrer na posição pré-verbal a alomorfia específica aos clíticos. Assim, as alterações específicas à morfologia pronominal só se manifestam na ênclise no PE atual.

2

Metodologie interaktivního mapového zpracování systematických gramatických struktur

85%

Stupňánek B.

Gwary Dziś

|

2020

|

vol. 12

269-279

EN

DiaMa, an upcoming dialect geoportal, will present a number of methodological innovations in the processing of dialectal grammar. In addition to the material from the Český jazykový atlas [Czech Linguistic Atlas], it will also use methods of systematic abstraction by extracting mainly phonological variables from morphological and lexical ones. As a result of breaking down the material into multiple atomic phenomena, it is possible to use geostatistical techniques of spatial data interpolation od a wide scale.These techniques model the isoglosses more exactly than a classic linguistic atlas map based on the same data. What is more, they also allow to enhance and refine systematic questionnaire data with a random set of “scattered data”, making maps of the same phenomena much more accurate. Consequently, the layout of the interpolated spatial database allows customized cross-sectional views of a multi-dimensional grammatical structure and advanced map visualisation of user-defined data sets.

PL

Připravovaný nářeční geoportál DiaMa představí řadu metodologických inovací při zpracování nářeční gramatiky. Mimo materiál z Českého jazykového atlasu využije i jeho metodu systematické abstrakce prostřednictvím extrakce zejména fonologických proměnných z proměnných morfologických a lexikálních. Díky tomuto rozkladu materiálu na více atomických jevů je možné široce využít geostatistickou techniku interpolace prostorových dat, která nejenže modeluje průběhy izoglos lépe na základě stejných dat, ale také umožňuje tato systematická dotazníková data rozšiřovat a zpřesňovat pomocí dat nesystematických, náhodně rozptýlených. Rozvržení interpolované prostorové databáze pak umožní volitelný řez mnoharozměrnou gramatickou strukturou a pokročilou mapovou vizualizaci uživatelsky definovaných datových sestav.

3

Towards phrasal attachment of European Portuguese proclitics. A corpus-based inquiry into diachronic phonology-syntax interface

80%

Nkollo M., Malczewska B.

Linguistica Copernicana

|

2019

|

vol. 16

EN

.

PL

Ku nieafiksalnym związkom proklityka-czasownik w europejskiej odmianie języka portugalskiego. Badanie korpusowe nad zmianą w składni wywołaną czynnikami fonologicznymiArtykuł przybliża powody, dla których portugalskie (europejskie) zaimki atoniczne w pozycji prewerbalnej, dawniej stanowiące część innych wyrażeń, stały się wyrażeniami prozodycznie wprawdzie niesamodzielnymi, lecz składniowo samodzielnymi. Materiał empiryczny pochodzi z utworzonego przez autorów korpusu, opartego na tekstach z XVII, XVIII i XIX wieku, wydobytych z portugalskiej Narodowej Biblioteki Cyfrowej. Ważną rolę w ewolucji klityk odegrał model linearny zwany ‘interpolacją’, czyli brak styczności między przedczasownikową klityką a formą czasownika. Elementem, który jako jedyny mógł je rozdzielić w analizowanym czasie był wykładnik negacji não ‘nie’. Jego lokalizacja po zaimku eliminowała możliwość zmian alomorficznych, jakim ulegały w zwykłej proklizie zaimki 3 os. dopełnienia bliższego. To te właśnie zaimki były najczęściej oddzielone od formy czasownikowej przez não. Zmiana wyeliminowała bardzo trudne w przetwarzaniu mowy sekwencje sylab powstałych wskutek sąsiedztwa não-zaimek 3 os. (stąd popularność sekwencji o odwrotnym szyku: zaimek-não). Ponadto dowiedzione zostało istnienie tzw. samoistnej (nie wymuszonej) interpolacji. Analiza materiału językowego wskazuje, że była ona możliwa w kontekstach pozostawiających użytkownikom swobodę wyboru lokalizacji zaimka (przed bądź po czasowniku), a w których w obecnym portugalskim europejskim obowiązkowa stała się pozycja poczasownikowa.

Refine search results

1 Gwary Dziś

1 Linguistica Copernicana

1 Linguistica Pragensia

2 Nkollo M.

1 Malczewska B.

1 Stupňánek B.

1 2020

2 2019

Reexaminando a interpolação de não: estudo num corpus de português clássico e moderno

Metodologie interaktivního mapového zpracování systematických gramatických struktur

Towards phrasal attachment of European Portuguese proclitics. A corpus-based inquiry into diachronic phonology-syntax interface