Search results

1

East Timor 1974–1975. End of Portuguese rule

100%

Kubiak K.

Studia Maritima

|

2021

|

vol. 34

185-202

EN

East Timor (Port. Timor-Leste) was the most peripheral part of the territories under the authority of Lisbon in relation to the metropolis. Due to a series of turbulent historical and political events, the Portuguese had been able to retain first their influence and then power over this area for more than four centuries. The article is a study of a special case in the history of colonialism, namely, the withdrawal of Portugal from East Timor. A historical outline of Lusitanian rule over the eastern part of the island as well as the phenomena and processes that had led to the actual abandonment of this dependent territory by the metropolis are presented. In the more detailed layer, the author highlights the nautical dimensions of the conflict resulting from the location of Timor and its distance from both the metropolis and regional administrative and political centres.

PL

Timor Wschodni (port. Timor-Leste) był najbardziej peryferyjną w stosunku do metropolii częścią terytoriów pozostających pod władzą Lizbony. Na skutek szczególnego splotu oko- liczności historycznych i politycznych turbulencji, Portugalczycy zdołali zachować najpierw wpływy a potem władzę nad tym obszarem przez ponad cztery stulecia. Artykuł stanowi studium szczególnego przypadku w historii kolonializmu, jakim było wycofanie się Portugalii z Timoru. Przedstawiono rys historyczny luzytańskiego władztwa nad wschodnią częścią wyspy oraz zjawiska i procesy, które doprowadziły do faktycznego porzucenia przez metropolię terytorium zależnego. W warstwie szczegółowej autor eksponuje nautyczny wy- miarach konfliktu wynikający z położenia Timoru i jego oddalenia zarówno od metropolii, jak i regionalnych centrów administracyjno-politycznych.

2

Silna współzależność gospodarek Unii Europejskiej i Rosji - powiązania handlowe

100%

Mroczek W.

Unia Europejska.pl

|

2014

|

issue 1

3-7

PL

Obserwowana w ostatnim czasie dyskusja na temat wprowadzenia ewentualnych sankcji handlowych przez Unię Europejską wobec Rosji po aneksji Krymu i brak decyzji w tej kwestii wskazują na bardzo dużą współzależność obu gospodarek. Rosja jest bowiem z jednej strony jednym z największych rynków eksportowych Unii, a z drugiej - jej głównym dostawcą surowców energetycznych. Przerwanie dostaw mogłoby silnie zakłócić funkcjonowanie europejskiej gospodarki. Znaczenie rynku rosyjskiego dla poszczególnych krajów Unii Europejskiej jest zróżnicowane. Wynika to przede wszystkim z geografii oraz powiązań historycznych. Rosja jako partner handlowy ma największe znaczenie dla trzech krajów bałtyckich, Finlandii i Polski. Ta grupa krajów jest zatem najbardziej narażona na zakłócenia w handlu z Rosją. Natomiast dla krajów Europy Zachodniej znaczenie Rosji jest znacznie mniejsze. Bardziej szczegółowo w artykule analizowane są handlowe i inwestycyjne powiązania Polski i Rosji.

EN

The discussion on EU potential trade sanctions against Russia after its invasion of Crimea observed recently and the lack of a decision on this issue indicate that the both economies are highly interdependent. On the one hand, Russia is one of the EU largest export markets, and, on the other hand - the EU's main supplier of raw materials. Therefore, any interruption to supply would strongly disturb the functioning of the European economy. The importance of the Russian market for individual EU member states is differentiated, what mainly results from the geographical position and historical background. Russia is the most important trading partner for three Baltic States, Finland and Poland. Thus, these nations are most exposed to disruptions in trade with Russia. The importance of Russia for Western European countries is much lesser. The author examines more profoundly the trade and investment links between Poland and Russia.

3

Infectious Bodies, Peculiar Territories: Visions of Invasion in 19th-Century Literature and Science

100%

Jajszczok J.

Świat i Słowo

|

2019

|

vol. 32(1)

61-72

EN

The aim of this article is to show how the military rhetoric related to infection manifested itself in works of science and popular fiction of the late 18th century and early 19th century; how human bodies were perceived as battlefields on which the forces of infection and resistance fought; and finally, how similes taken from literary texts were used to show and explain the strategies infective agents employed to infiltrate and terrorise their unsuspecting victims. This paper focuses on scientific and literary texts which contain two examples of uses of bodies in this ideological war: similes of bodies as peculiar territories under external threat, and bodies as sources of contagion, smuggled across the borders of actual territories.

4

Kryzys krymski oczami Ukraińców i Rosjan

80%

Anoszko S.

Nurt SVD

|

2019

|

issue 2

108-127

PL

W lutym 2019 roku minęło pięć lat od zajęcia Półwyspu Krymskiego przez Rosjan. Autor podjął próbę wieloaspektowej analizy tego kryzysu politycznego. Artykuł został podzielony na punkty, odzwierciedlające poszczególne elementy impasu krymskiego. Najpierw ukazano analizę historyczną – miejsce i rolę Półwyspu Krymskiego po demontażu systemu komunistycznego oraz powstaniu niepodległych państw. Następnie opisano rosyjskie działania militarne na Taurydzie. Z tych wydarzeń wyprowadzono wnioski polityczne, społeczne, kulturowe.

EN

In February 2019, five years passed since the Russians seized the Crimean Peninsula. The author attempts a multi-faceted analysis of this political crisis. The article is divided into chapters reflecting individual elements of the complex, not only political, Crimean deadlock. The author begins with a historical analysis of the place and role of the Crimean Peninsula after the dismantling of the communist system and the emergence of independent states. Subsequently, he methodically describes Russian military operations on Taurida drawing political, social and cultural conclusions from these events.

5

Кілька штрихів до сучасної української лірики під обстрілами

80%

Ковалів Ю.

International Studies. Interdisciplinary Political and Cultural Journal

|

2022

|

vol. 29

|

issue 1

125-145

EN

In the paper, the author, referring to the real situation in the contemporary poetry during the new round of the Russian-Ukrainian war refutes the famous Cicero’s saying “Inter arma, silent Musae” (En. “When arms speak, Muses are silent”). After February 24th, a powerful rise of the mobile genre happened due to the emergence of the psychotype of the passionary, who, nourished by historical and ethnomental memory, motivates historically-justified resistance to the Moscow aggressor, defending his home, family, land, and human and national dignity. He became the main lyrical hero of the contemporary Ukrainian poetry, among the authors of which there are many soldiers of the Armed Forces of Ukrainian, Territorial Defence troops, hospitallers, volunteers, as well as exiles and eyewitnesses of the national verge of life and death due to heroic actions and suffering. The primary importance is given to the resistive energy of the Word, which can be journalistically appealing and formulaically rhetorical. However, it is deeper and more important when it focuses on understanding the specific features of military reality, personally experienced by each author, which often acquire convincing generalisations, philosophical meditations, which in poetic form comprehend the passionate ontology of the inalienable Ukrainian people with the intention to eliminate the destructive forces of Moscow. The author states that it does not matter which verse forms are chosen – faceted quatrains or flexible verlibriums. In the paper, the author has highlighted the panorama of the contemporary Ukrainian poetry, analysing its specific genre and style features, clarifying the creative potential of the poetic word in the harsh circumstances of the war, a new thoroughly filled page of Ukrainian literature. The poetry in Ukraine in the situation of the Russian-Ukrainian war, refuting Cicero’s aphorism, acquired a new paradigm of senses and expectations. Immersed in the objective specifics of everyday life at the front, suffering, trials on the border of life and death, it testified to a new psychotype of the lyrical hero, analogous to his real prototype, who, defending his home, his family, his land, and human and national dignity, is motivated to resist the Moscow aggressor. The panorama of contemporary Ukrainian lyrics in its genre and stylistic diversity highlighted in the article gives reason to assert not only the inexhaustible creative potential of the most mobile genre-genre variety, but also a thoroughly filling new page of Ukrainian literature. The lyrical poetry on war discussed in this article is a part of the new cultural narrative of Ukraine that is oriented to re-think and reinforce the concepts of war and connected with this concept notions, e.g. pain, human catastrophe, human powers, dignity, human values, democracy, etc. The new narrative models and stylistic peculiarities of the contemporary Ukrainian lyrical texts have been analysed and systematised in this paper.

PL

Nawiązując do aktualnej sytuacji w poezji współczesnej podczas kolejnych działań wojennych pomiędzy Rosją a Ukrainą, autor obala słynne powiedzenie Cycerona „Inter arma, silent Musae” (łac.: Pośród szczęku broni, milczą muzy). W dobie po 24 lutego na sile przybrał gatunek mobilny ze względu na pojawienie się psychotypu zapaleńca, w którym pamięć historyczna i etniczna dają asumpt do historycznie uzasadnionego oporu wobec moskiewskiego agresora, obrony domu, rodziny, ziemi, godności ludzkiej i narodowej. Taki żarliwiec stał się głównym bohaterem lirycznym we współczesnej poezji ukraińskiej, której wielu twórców rekrutuje się spośród żołnierzy Sił Zbrojnych Ukrainy, oddziałów Obrony Terytorialnej, sanitariuszy, ochotników, a także uchodźców i naocznych świadków bohaterskich czynów i cierpień na granicy życia i śmierci, dokonywanych i doznawanych w imieniu narodu. Pierwszorzędne znaczenie przypisuje się sile oporu Słowa, które może być atrakcyjne zarówno pod względem publicystycznym, jak i retorycznym. Ten środek wyrazu zyskuje jednak na głębi i znaczeniu, jeśli zostaje zaprzęgnięty na potrzeby zrozumienia konkretnych realiów wojskowych, osobiście doświadczanych przez poszczególnych autorów. Często przybiera formę przekonujących uogólnień, filozoficznych medytacji w szacie poezji, tworzących podwaliny namiętnej ontologii niezłomnego narodu ukraińskiego, usilnie dążącego do unicestwienia niszczycielskich sił Moskwy. Autor stwierdza, że bez znaczenia jest wybór rodzaju wiersza – czy to akcentowanego czterowiersza, czy giętkiego wiersza wolnego. W artykule autor przedstawia panoramę współczesnej poezji ukraińskiej, analizując jej specyficzne cechy gatunkowe i stylistyczne, poszukując korzeni twórczego potencjału słowa poetyckiego w trudzie wojennym. Jest to nowa, choć po brzegi zapisana, strona literatury ukraińskiej. W ogniu wojny rosyjsko-ukraińskiej poezja ukraińska uosabia nowy paradygmat sensów i oczekiwań, obalając aforyzm Cycerona. Osadzona w obiektywnych realiach frontowej codzienności, cierpienia, zmagań na granicy życia i śmierci twórczość zaświadcza o istnieniu nowego psychotypu bohatera lirycznego, odpowiadającego swemu fizycznemu pierwowzorowi, który staje do walki w obronie domu, rodziny, ziemi, godności ludzkiej i narodowej przeciwko moskiewskiemu agresorowi. Ukazana w artykule panorama współczesnej liryki ukraińskiej w jej różnorodności gatunkowej i stylistycznej daje podstawy, by wnioskować nie tylko o nieprzebranym potencjale twórczym najbardziej mobilnego gatunku – czy wręcz odmiany gatunkowej, lecz również o tym, że nowo wykształcony nurt literatury ukraińskiej zdążył przybrać dojrzałą formę. Omawiana w artykule wojenna poezja liryczna wpisuje się w nową narrację kulturową Ukrainy, ukierunkowaną na przewartościowanie i ugruntowanie koncepcji wojny i związanych z nią pojęć, takich jak ból, tragedia ludzka, możliwości człowieka, godność, ludzkie wartości, demokracja itp. W artykule poddano analizie i usystematyzowano nowe modele narracyjne i specyfikę stylistyczną współczesnych ukraińskich tekstów lirycznych.

Refine search results

1 International Studies. Interdisciplinary Political and Cultural Journal

1 Nurt SVD

1 Studia Maritima

1 Unia Europejska.pl

1 Świat i Słowo

1 Anoszko S.

1 Jajszczok J.

1 Kubiak K.

1 Mroczek W.

1 Ковалів Ю.

1 2022

1 2021

1 2020

1 2019

1 2014

East Timor 1974–1975. End of Portuguese rule

Silna współzależność gospodarek Unii Europejskiej i Rosji - powiązania handlowe

Infectious Bodies, Peculiar Territories: Visions of Invasion in 19th-Century Literature and Science

Kryzys krymski oczami Ukraińców i Rosjan

Кілька штрихів до сучасної української лірики під обстрілами