Search results

1

Pisarz i jego język. Przypadek Iva Andricia

100%

Darasz Z.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica

|

2017

|

issue 12

51-60

EN

A complex biography of Ivo Andrić (1892–1975) was shaped in a wide net of identity references: ethnocultural, religious, political, and linguistic. He was born to a Croatian Catholic family in Bosnia, he was a convinced supporter of Yugoslavism and a writer of the language defined as Croato-Serbian / Serbo-Croatian diasystem. In the period of his links with the cultural environment of Zagreb (1912–1919), he was writing according to the Croatian standard, later basically, in Serbian, but using environmental and stylistic diversity of the diasystem in order to stress its cognitive and artistic potential. Currently, when four national language standards are developing on the basis of the diasystem: Serbian, Croatian, Bosnian and Montenegrin, reading Andrić in accordance with post-Yugoslav linguistic ideas, that is with the awareness and conviction about the „break-up” of the Serbo-Croatian language, would necessarily lead to an absurd conclusion that the writer created his works using the content of various languages. Literary heritage of the great writer of Serbo-Croatian language, which remains a sociocultural fact, has been used not only by Serbian culture and language, but also by global culture – thanks to translations of the works of this Nobel laureate into numerous world languages.

2

Muzyka jugosłowiańska – idea i jej realizacja do 1941 roku

100%

ANDRZEJEWSKI M.

Edukacja Muzyczna

|

2014

|

issue 9

35–48

PL

Zalążki muzyki jugosłowiańskiej tkwią w iliryzmie – pierwszym ruchu postulującym zjednoczenie kulturowe i polityczne południowych Słowian. W kręgu kompozytorów i muzyków związanych z iliryzmem (Vatroslav Lisinski, Ferdo Livadić) pojawiły się pierwsze inicjatywy zdążające do zbliżenia muzycznych kultur południowej Słowiańszczyzny. Drugi etap (ok. 1860–1918) został zdominowany działalnością Franja Kuhača. Ten chorwacki uczony jako pierwszy sformułował koncepcję wspólnego stylu jugosłowiańskiego (Narodna glazba Jugoslavena, 1869). Pomysły Kuhača stanowiły przygotowa- nie pod trzeci, właściwy etap rozwoju muzyki jugosłowiańskiej – zaczynający się z chwilą powstania Królestwa Jugosławii (1918). Od tego momentu kultura muzyczna krajów południowej Słowiańszczyzny podporządkowana została państwowej idei jugoslawizmu, wyrażającej się w dążeniu do stworzenia jednolitego „narodu jugosłowiańskiego”. Idea ta odzwierciedliła się w pismach czołowych ideologów muzyki jugosłowiańskiej – Antona Dobronicia, Petara Konjovicia i Miloje Milojevicia oraz w utworach kompozytorów czerpiących inspirację z folkloru różnych regionów Jugosławii.

EN

The beginnings of Yugoslav music are set in illyrism – the first movement postulating cultural and political unification of the South Slavs. The composers and musicians of illyrism (Vatroslav Lisinski, Ferdo Livadić) came up with the first initiatives to bring together musical cultures of the South Slavs. The second phase (about 1860–1918) was dominated with the output of Franjo Kuhač. This Croatian scholar was the first to create the conception of the common Yugoslav style (Narodna glazba Jugoslavena, 1869). Kuhač’s ideas were the preparation for the third, the actual phase of the development of Yugoslav music – which begun with the creation of the Kingdom of Yugoslavia (1918). Since that moment, the musical culture of the south Slavic countries was subordinate to the national idea of Yugoslavism, expressed by pursue to create unilateral “Yugoslav nation”. This idea reflected in the letters of the main ideologists of Yugoslav music – Antun Dobronić, Petar Konjović and Miloje Milojević and in the works of composers drawing inspiration from the folklore of the various regions of Yugoslavia.

3

Komuniści jugosłowiańscy wobec idei tożsamości jugosłowiańskiej – wybrane aspekty

80%

Jagiełło–Szostak A.

Balcanica Posnaniensia Acta et studia

|

2013

|

vol. 20

181-193

EN

The aim of this article is to present the case of Yugoslav idea in the eyes of the Communist Party of Yugoslavia and a communist Yugoslav leader Josip Broz Tito and Edvard Kardelj. The author claims that special versions of the Yugoslav idea existed in Yugoslavia until 1964, when nationalisms raised and the federalization of the state started. After that, the Yugoslav state gained the name of the socialist community of the Yugoslav citizens not of the Yugoslav nation. In the article, the author investigates the speeches of J.B. Tito and the ideological opinion of the Communist Party of Yugoslavia until the eighties of the 20th century. After the death of Marshal Tito, one of the advocates of multinational Yugoslavia was Slobodan Milošević – the former president of the Republic of Serbia. He was a follower of the Yugoslav ideology created by J. B. Tito. Nowadays, Yugoslavia does not exist and the socialist idea of brotherhood and unity was replaced by national states and nationalism. It is worth to mention that the authors of book “Nebeska Jugoslavija”, M. Velikonja and V. Perica, promote “new Yugoslavism”, which is rather closer to Yugonostalgy and Yugosphere than to political ideology.

4

Sarajewo – Zagrzeb – Kraków. O miejscach opuszczonych, odrzuconych i odnalezionych na austro-węgierskiej mapie biografii Ivo Andricia

61%

Nowak-Bajcar S.

Porównania

|

2012

|

vol. 11

193-203

EN

At the beginning of April 1914 Ivo Andrić, the young poet, after completing college education inSarajevo (1911), and than after brief episodes of studies in Zagreb (1912) and Vienna (1913),decided to undertake studies at the Jagiellonian Univesity in Cracow. Why did conventionalbourgeois world, at first glance not so different from world of salons in Zagreb and Vienna, seem to be a “better world” for the writer of Croatian-Bosnian roots? Presenting Andrić’s choices on the eve of World War I, reflected in his gestures of rejection, as well as gestures of afimation, I show the role of meeting with Cracow and the Polish culture in formation of his hybrid Yugoslavic identity. Documentaries are the starting point for reflection on the influence of the genius loci of Cracow on the formation of the intellectual silhouette of the Yugoslavic Nobel-Prize winner (1892–1975).

PL

Na początku kwietnia 1914 roku Ivo Andrić, wówczas młody poeta, opuściwszy Bośnię poukończeniu nauki w sarajewskim gimnazjum (1911), a następnie po krótkich epizodach studióww Zagrzebiu (1912) i Wiedniu (1913), decyduje się na podjęcie nauki na krakowskim Uniwersytecie Jagiellońskim. Dlaczego konwencjonalny mieszczański świat, na pierwszy rzut oka nie tak przecież odmienny od opuszczonego przez Andricia świata salonów Zagrzebia i Wiednia, wydał się pisarzowi o bośniacko-chorwackich korzeniach, światem „lepszym”? Prezentując wyborypisarza w przededniu wybuchu pierwszej wojny światowej, przejawiające się zarówno w gestach odrzucenia, jak i w gestach afirmacji, pokazuję rolę, jaką w kształtowaniu się hybrydycznej, jugosłowiańskiej tożsamości twórcy odegrało spotkanie z polską kulturą początku XX wieku. Materiały dokumentalne stanowią punkt wyjścia do refleksji nad wpływem genius loci Krakowa na kształtowanie się intelektualnej sylwetki jugosłowiańskiego Noblisty (1892–1975).

Refine search results

1 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica

1 Balcanica Posnaniensia Acta et studia

1 Edukacja Muzyczna

1 Porównania

1 ANDRZEJEWSKI M.

1 Darasz Z.

1 Jagiełło–Szostak A.

1 Nowak-Bajcar S.

1 2017

1 2014

1 2013

1 2012

Pisarz i jego język. Przypadek Iva Andricia

Muzyka jugosłowiańska – idea i jej realizacja do 1941 roku

Komuniści jugosłowiańscy wobec idei tożsamości jugosłowiańskiej – wybrane aspekty

Sarajewo – Zagrzeb – Kraków. O miejscach opuszczonych, odrzuconych i odnalezionych na austro-węgierskiej mapie biografii Ivo Andricia