Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: jurysprudencja rzymska

Sort By:

Limit search:

Academic Works of Roman Jurists Regarding Criminal Law

100%

Chmiel A.

Studia Iuridica Lublinensia

2016

vol. 25

issue 3

Roman jurists started to work on the criminal law only in days of the Empire. First works on this dedicated to public judicial proceedings included De iudiciis publicis created mainly by Maecianus, Marcianus, Macer, Venuleius Saturninus. Apart from them the following should also be mentioned: De officio proconsulis by Ulpian, De cognitionibus by Callistratus. Works on the issues of penalties are: De poenis omnium legum, De poenis paganorum by Paulus; De poenis by Modestyn; and De poenis paganorum by Claudius Saturninus. Most of the above-mentioned works are commentaries directed at judge practitioners, more specifically, at imperial officials having specific jurisdictional functions. However, among them we can also find ones of the academic nature focused on criminal law and criminal action, such as De poenis paganorum by Claudius Saturninus. Many of the above-mentioned works are of substantive and procedural nature. In works of Roman jurists on criminal law one can see specific efforts or attempts at systematizing discussed legal material. Unfortunately, in the majority of works it is difficult to find such vivid and complex statements or even academic debates as on private law, not to mention any critique of imperial constitutions. This was caused by an authoritarian character of Roman national power and system of criminal judicature that was closely connected to this power. Thus, it was very difficult for the jurists to conduct free jurisprudence activity.

Juryści rzymscy zaczęli zajmować się w swych dziełach rzymskim prawem karnym dopiero w okresie cesarstwa. Pierwszymi pracami z tego zakresu, poświęconymi postępowaniom sądowym publicznym, były De iudiciis publicis autorstwa zwłaszcza Maecianusa, Marcianusa, Macera, Venuleiusa Saturninusa. Poza nimi należy wymienić także takie dzieła, jak De officio proconsulis Ulpiana i De cognitionibus Callistratusa. Prace poświęcone zwłaszcza problematyce kar to De poenis omnium legum i De poenis paganorum Paulusa, De poenis Modestyna i De poenis paganorum Claudiusa Saturninusa. Większość z przywołanych powyżej dzieł ma charakter komentarzy skierowanych do praktyków sędziów, a konkretnie cesarskich urzędników sprawujących określone funkcje jurysdykcyjne. Wśród nich możemy wskazać również te, które mają charakter naukowych wykładów poświęconych prawu i procesowi karnemu, jak np. De poenis paganorum Claudiusa Saturninusa. Duża część przywołanych prac ma charakter materialno-procesowy. W dziełach rzymskich jurystów z zakresu prawa karnego widać określone zabiegi czy też próby usystematyzowania omawianego materiału prawnego. Niestety, w większości prac trudno odnaleźć tak barwne i rozbudowane wypowiedzi czy wręcz naukowe dysputy, jak na gruncie prawa prywatnego, nie mówiąc o jakiejkolwiek krytyce cesarskich konstytucji. Należy stwierdzić, że przyczyną takiego stanu rzeczy był autorytarny charakter rzymskiej władzy państwowej oraz systemu sądownictwa karnego, który pozostawał w ścisłym związku z tą władzą. W następstwie tego jurystom dużą trudność sprawiało uprawianie swobodnej jurysprudencyjnej działalności.

Aequitas i iustitia w rzymskiej praktyce prawnej

84%

Kuryłowicz M.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)

2019

vol. 66

issue 1

Aequitas (equity) was part of the Roman conception of law (ius est ars boni et aequi), which in turn was, according to Roman jurists, grounded in justice (iustitia). The ideas of aequitas and iustitia in the broad sense are also found in various Latin legal phrases, a selection of which is cited in this article. They constitute significant arguments and topics in legal reasoning and justification even today. Some criteria of equity and justice can also be seen in how the concepts of aequitas or iustitia are applied to different situations (cases) or legal institutions (examples in the article). The most evident reference to aequitas in Rome was in the Praetor’s Edict and, consequently, it was the Praetor’s law, practically enforced in court, that turned into the main equity tendency in Roman law. Praetors were supported by the strongly deliberative activity of Roman jurisprudence. As a result, lawyers occupied the already accepted role of priests of law and justice (sacerdotes iustitiae). The discussed concepts were thus an expression of a creative approach to statutory interpretation. They stressed what was socially, morally and legally good, right and just, in the application of law. The idea of equity, conveyed by Roman law, eventually became a fundamental thesis of European legal culture.

Aequitas (słuszność) była częścią rzymskiego pojęcia prawa (ius est ars boni et aequi), które w koncepcji rzymskiej wywodziło się od sprawiedliwości (iustitia). Słuszność i sprawiedliwość w szerszym znaczeniu można odnaleźć w wielu sentencjach i regułach prawa rzymskiego, przytoczonych w niniejszym artykule. Tworzyły one ważne również dzisiaj argumenty i topiki w rozumowaniach oraz uzasadnieniach prawniczych. Kryteria słuszności i sprawiedliwości stosowane były ponadto przez jurystów rzymskich przy rozstrzyganiu konkretnych przypadków prawnych (kazusów – przykłady w tekście). Najwyraźniej odwoływał się w Rzymie do aequitas edykt pretorski. W rezultacie to właśnie prawo pretorskie, stosowane praktycznie w procesie, stało się głównym nurtem słusznościowym w prawie rzymskim. Za pretorami stała silnie działalność rzymskiej jurysprudencji, zmierzającej w ogólności do realizowania sprawiedliwości oraz upowszechniania zasad dobra i słuszności. W ten sposób juryści w swej praktycznej działalności pełnili rolę kapłanów prawa i sprawiedliwości (sacerdotes iustitiae). Idea słuszności, niesiona przez prawo rzymskie, stała się z czasem fundamentalną tezą europejskiej kultury prawnej.

Refine search results

1 Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)

1 Studia Iuridica Lublinensia

1 Chmiel A.

1 Kuryłowicz M.

1 2019

1 2016

Search results

Academic Works of Roman Jurists Regarding Criminal Law

Aequitas i iustitia w rzymskiej praktyce prawnej