Search results

1

Kariera naukowa w Polsce. Czy obecny model sprzyja wyłanianiu i awansowaniu ‘najlepszych’ naukowców?

100%

Wagner I.

Przegląd Socjologiczny

|

2014

|

vol. 63 (LXIII)

|

issue 3

39-65

PL

Artykuł poddaje analizie przemiany modeli karier wykształcane w efekcie dynamicznych zmian, jakim jest poddane polskie środowisko naukowe. Ramą tych mechanizmów są tendencje obserwowane w krajach rozwiniętych (USA i Francja), w których nauka funkcjonuje według specyficznego dla każdego z tych państw systemu. Analiza przypadku polskiego wskazuje na konkretne zapożyczenia z obu tych systemów i stworzenie modelu hybrydowego. Kontekst funkcjonowania tego modelu powoduje, iż selekcje, którym są poddani młodzi naukowcy, wspierają osoby o odmiennym profilu, niż jest to pożądane w klasycznym modelu pracy naukowej. Główna analiza skupia się na przypadku większości naukowców działających w naukach przyrodniczych i parających się badaniami podstawowymi, jednak rezultaty tejże analizy mogą być aplikowane w przypadkach karier realizowanych w innych dziedzinach nauki. W artykule wykorzystane zostały narzędzia socjologii pracy, a perspektywa z zakresu socjologii wiedzy postrzegająca Naukę jako działalność ludzką o cechach specyficznych zapożyczona jest od Ludwika Flecka. Konkluzja wykazuje sprzeczności pomiędzy promowanym przez władze modelem zbudowanym na konkurencji i indywidualnym postrzeganiu dorobku, w którym uwaga konkurujących skupiona jest na zebraniu jak największej ilości punktów i przetrwaniu w systemie typowym dla świata freelancerów, a więc polegającym na samofinansowaniu własnej posady i indywidualnym (lub w ramach grupy partnerskiej) zdobywaniu środków na wykonywanie swej profesji. Analiza socjologiczna wykazuje, iż tego typu warunki pracy są nieadekwatne do wymagań pracy naukowej, która powstaje jako wynik działalności zespołowej, w grupie osób darzących się bezgranicznym zaufaniem, szacunkiem i nie będących w relacji konkurencji. Ponadto stabilność dobrych zespołów gwarantuje wysokie efekty pracy, ale w obecnym systemie stałe kontrakty pracy są postrzegane jako przeżytek nieefektywnej przeszłości. Jest to wyraz braku wiedzy i niezrozumienia specyfiki pracy naukowej przez decydentów.

EN

Article examines transformations of career models that emerged as result of dynamic changes This article examines transformations of career models that have emerged as result of the dynamic changes taking place inside the Polish scientific community. The mechanisms in question have evolved in relation to particular trends observed in developed countries, where scientific activities are framed by locally-specific systems. Two such cases are analyzed: the United States and France, and compared with the Polish case. The Polish case study demonstrates concrete borrowings from both the US and French systems. As a result, Poland constitutes a hybrid model. As a consequence, in the context in which this model operates it promotes the selection of young scientists having a different personality profile than the one sought after in the classical model of scientific activity. The main analysis focuses on the majority of contemporary scientists who are working in the natural sciences and engaged in basic research projects - but results of the analysis can be applied to career development in any scientific discipline. The article employs the tools of sociology of work and the approach to science as a human activity borrowed from Ludwik Fleck’s works. The conclusion shows the contradictions in the model promoted by the authorities, based on competition even among members of the same team and an individual perception of achievement, where the focus is on collecting points and survival strategy is the main goal of each researcher. This strategy is typical for the world of freelancers, where people self-finance their own employment and search individually for the financial support necessary to perform their profession. Sociological analysis shows that such working conditions are inadequate for scientific work, which typically develops as a result of a teamwork among groups of people who deeply trust each other, have profound mutual professional respect and are not competition-focused relationships. In addition, the stability of good research teams ensures the high quality effects of their work. However, in the current system long-term contracts are perceived as an inefficient relic of the past (mainly reserved for almost-retired professionals). This is a sign of a lack of knowledge and a deep misunderstanding on the part of decision makers of the specificity of scientific work.

2

Jaka socjologia historyczna w Polsce? Pomiędzy tradycją socjologii obywatelskiej a umiędzynarodowieniem

84%

Kolasa-Nowak A.

Kultura i Społeczeństwo

|

2022

|

vol. 66

|

issue 4

9-28

EN

The article analyses the prospects for the development of historical sociology in Poland as a separate sub-discipline, and in particular the opportunities for building an academic career within it, from the perspective of the sociology of science. History is an important resource in the symbolic battles fought in public debate in Poland. Tackling historical topics brings sociologists closer to participating in this debate and opens up non-academic areas of activity. At the same time historical analyses enable them to bring Polish topics of research to an international academic audience, and contribute to discussions on global social phenomena. These two aspects combine and condition each other, because projects in which sociologists research the past aim at providing new interpretations of Polish history, which are simultaneously in tune with growing trends in world science, such as the themes of history of empires and global history. The findings of in-depth interviews conducted with Polish sociologists in 2020 constitute the basis of this analysis.

PL

Z perspektywy socjologii nauki analizuję możliwości rozwoju socjologii historycznej w Polsce jako osobnej subdyscypliny. Zastanawiam się nad zaletami budowania kariery akademickiej w socjologii historycznej. Historia jest ważnym zasobem w walkach symbolicznych toczonych w debacie publicznej w Polsce. Podejmowanie tematów historycznych zbliża socjologów do udziału w niej i otwiera pozaakademickie obszary aktywności. Jednocześnie analizy historyczne umożliwiają socjologom wniesienie polskiej tematyki badawczej do międzynarodowego obiegu naukowego i zabranie głosu w dyskusjach o globalnych zjawiskach społecznych. Te dwie cechy łączą się i wzajemnie warunkują, ponieważ projekty badania przeszłości przez socjologów nakierowane są na dostarczenie nowych interpretacji polskiej historii, które jednocześnie wpisują się w rozwijające się w nauce światowej nurty, np. historii imperiów czy historii globalnej. Podstawą analizy są wyniki pogłębionych wywiadów, przeprowadzonych w 2020 roku wśród polskich socjologów o roli przeszłości w ich pracy badawczej.

3

Geniusz czy biznesmen? Sprzężenie karier drogą do sukcesu w nauce

84%

Wagner I.

Stan Rzeczy

|

2012

|

issue 1(2)

12-76

PL

Artykuł porusza wybrane zagadnienia dotyczące karier naukowców. Odpowiadając na pytanie, czym jest sukces w nauce, a raczej: jak odnieść sukces, pracując w nauce, autorka analizuje kwestię współpracy naukowej, podziałupracy w zespołach badawczych, publikacji i ko-publikacji, a także ustalania autorstwa dzieł, będących rezultatem wspólnych badań. Biorąc pod uwagę dynamikę środowisk naukowych i pewne zmiany, które zachodzą w pracy przedstawicieli tego środowiska, podejmuje dyskusję na temat pewnych praktyk, które, mimo iż są rozpowszechnione, nie stanowią obiektu regulacji środowiskowych czy też szerszych rozważań w gronach skupiających przedstawicieli nauk humanistycznych i społecznych. Dzięki odmiennej perspektywie użytej w analizie karier naukowych niniejszy artykuł może zmodyfikować postrzeganie funkcjonowania naszego środowiska, a także być punktem wyjścia do szerszej dyskusji dotyczącej naszych codziennych praktyk.

EN

The article discusses selected elements of the scientists‘ careers. Addressing the question what constitutes success in science, I analyse scientific collaborations by focusing on the division of work among a research team, publication and co-publication process, and especially the acknowledgement of authorship in the case of publications based on research done by a team. Taking into account the dynamics of scientific milieus, I discuss some practices, which – despite being largely spread – hardly ever are the object of large and open discussions among the members of the world of human and social sciences. I hope that thanks to the perspective of sociology of work applied to the analysis of scientific careers, this paper will somewhat change the perception of functioning of our professional milieu and will be the starting point for a larger discussion about our daily practices.

4

Płeć w „grze o awans”. Kariery akademickie kobiet i mężczyzn w Polsce i w Niemczech

67%

Majcher A.

Nauka i Szkolnictwo Wyższe

|

2007

|

issue 1(29)

28-46

EN

The article presents a comparative sociological study based on theoretical and empirical material focusing on the mass popularisation of higher education and reproduction of gender inequalities in academic structures in both Poland and in Germany. The empirical part focuses on analysing institutional change in higher education and its consequences for the academic job market. It also analyses trends in women’s and men’s participation in tertiary education, their place on the academic job market and the academic career paths of individuals with the title of professor or an equivalent occupational status. The article aims to answer the following questions: How have the changes in higher education and its mass popularisation influenced equal access of women and men to universities? How has that influenced the functioning of the academic job market and careers in academia? How have those changes affected the changes in personnel recruitment policies and how do those formal and informal recruitment and selection principles and processes determine academic career paths for women and men? Why does the percentage of women shrink as one moves upwards in the academic hierarchy? Who are the academic elites in both countries? An important theme of the discussion is the interpretation of observed gender inequalities and prevention of gender discrimination in the context of discussions and reforms undertaken by the European Union and countries of Western Europe, particularly Germany.

PL

Artykuł stanowi porównawcze studium socjologiczne o charakterze teoretyczno-empirycznym nad procesem umasowienia szkolnictwa wyższego i reprodukcją nierówności płci w strukturach akademickich w Polsce i w Niemczech. Część empiryczna została poświęcona analizie zmian instytucjonalnych w szkolnictwie wyższym i ich konsekwencji dla akademickiego rynku pracy oraz analizie trendów uczestnictwa kobiet i mężczyzn w kształceniu na poziomie wyższym, ich miejsca na akademickim rynku pracy oraz przebiegu karier akademickich osób z tytułem profesora lub równoważnym statusem zawodowym. Głównym celem artykułu jest odpowiedź na następujące pytania: Jak zmiana sposobu funkcjonowania szkolnictwa wyższego oraz jego umasowienie wpłynęły na wyrównywanie dostępu kobiet i mężczyzn do szkół wyższych? Jak wpłynęło to na funkcjonowanie akademickiego rynku pracy i karier akademickich? Jak w obliczu tych zmian zmieniały się zasady doboru pracowników, a także jak owe - formalne i nieformalne - zasady i procesy doboru, selekcji i rekrutacji warunkują przebieg karier akademickich kobiet i mężczyzn? Dlaczego odsetek kobiet zmniejsza się z każdym kolejnym szczeblem w hierarchii akademickiej i kim są osoby tworzące elity akademickie w obu krajach? Ważnym wątkiem rozważań jest problem interpretacji zaobserwowanych nierówności płci oraz przeciwdziałanie dyskryminacji ze względu na płeć w kontekście dyskusji i reform podejmowanych przez Unię Europejską oraz kraje Europy Zachodniej, zwłaszcza Niemcy.

Refine search results

1 Kultura i Społeczeństwo

1 Nauka i Szkolnictwo Wyższe

1 Przegląd Socjologiczny

1 Stan Rzeczy

2 Wagner I.

1 Kolasa-Nowak A.

1 Majcher A.

1 2022

1 2014

1 2012

1 2007

Kariera naukowa w Polsce. Czy obecny model sprzyja wyłanianiu i awansowaniu ‘najlepszych’ naukowców?

Jaka socjologia historyczna w Polsce? Pomiędzy tradycją socjologii obywatelskiej a umiędzynarodowieniem

Geniusz czy biznesmen? Sprzężenie karier drogą do sukcesu w nauce

Płeć w „grze o awans”. Kariery akademickie kobiet i mężczyzn w Polsce i w Niemczech