Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 9

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  katastrofa klimatyczna
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Muzea w świecie bez przyszłości

100%
Szeląg M.
Muzealnictwo
|
2022
|
vol. 63
158-164
PL
Artykuł poświęcony jest zaangażowaniu muzeów w działania na rzecz ochrony klimatu i przeciwdziałania katastrofie klimatycznej. Wobec kluczowego imperatywu warunkującego funkcjonowanie muzeów, których sens definiuje m.in. założenie, że będzie „jakaś” przyszłość, dla której warto dbać o eksponaty i inne świadectwa kultury minionej i współczesnej, katastrofa klimatyczna, której jesteśmy świadkami, stawia szczególne wyzwania przed muzeami. Jako instytucje zaufania społecznego, wciąż uznawane ze wiarygodne źródła wiedzy, angażują się coraz częściej w działania na rzecz ochrony środowiska. Świadczą o tym chociażby wystawy, które na temat antropocenu zorganizowały muzea na świecie w ciągu ostatniej dekady. Tekst prezentuje zakres zaangażowania muzeów w tym obszarze i jego przedmiot. Odnosi się także krytycznie do kluczowych dla przyszłości planety, nie tylko ludzi i tworzonych przez nich instytucji, czy szerzej kultur i cywilizacji, tematów, które – jak pokazuje praktyka – nie są podejmowane przez muzea (takie jak odpowiedzialność globalnych korporacji czy ideologia kapitalizmu wzrostu). W tym kontekście stawiane są też pytania o to, na ile muzea i w jakim stopniu mogą zmienić swoje praktyki oddziałujące negatywnie na klimat, takie jak chociażby rezygnacja lub przynajmniej ograniczenie udziału w globalnym ruchu turystycznym i rywalizacji o czas wolny zwiedzających w rynkowej grze o uwagę konsumentów.
2
Publication available in full text mode
Content available

Rockowe klimaty? Muzyka popularna wobec antropocenu

84%
Adamczewski T.
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka
|
2021
|
vol. 114
|
issue 2
74-86
EN
This article analyses Western popular music in terms of content related to climate change. While references to nature have been present in song lyrics and various artistic at least since the 1960s, they seem to be gaining momentum in the view of the current ecological crisis. The discussion focuses on the ecological dimensions of rock defined also as a record of the cultural function of popular music, allowing us to take a closer look at the applications, description methods, and the purpose of environmental references. The aim of this article is not only to identify artists who address these issues, but also to reflect on the actual effects of incorporating the environmental content into popular music and its potential to express the cultural resistance. The paper is not so much interested in the recognition and cataloguing of references to the biosphere and its state or listing protest songs that call for greater care for the environment, but in how these issues have been exploited in recent cultural productions. The discussion focuses on popular music in English-speaking cultures, putting particular emphasis on broadly defined rock music recognised as largely responsible for the globalisation of many stereotypes and lifestyles so willingly copied and developed in other parts of the world.
3
Publication available in full text mode
Content available

Wpływ Covid-19 na stan środowiska w kontekście hierarchizacji potrzeb nabywania produktów codziennego użytku, zrównoważonej gospodarki odpadami oraz świadomości ekologicznej

84%
Kubasek K.
inAW Journal – Multidisciplinary Academic magazine
|
2021
|
vol. 2
|
issue 1
19-36
PL
Niniejsza praca jest próbą odpowiedzi na pytania związane z wpływem stanu pandemii COVID-19 na zachowania konsumenta, jego hierarchizację potrzeb, stan świadomości ekologicznej, w kontekście ogólnie pojętej ochrony środowiska oraz zrównoważonej gospodarki.Autor, analizując szereg raportów dotyczących wpływu pandemii na zachowania człowieka i środowisko, zgłębiając źródła naukowe dotyczące zachowań konsumenckich i nastrojów społecznych w dobie kryzysów gospodarczych, szuka odpowiedzi na pytania, na jakie dziedziny życia człowieka pandemia wywarła największy wpływ i czy środowisko naturalne skorzysta na tych zmianach. W pracy podjęto między innymi pytania: „Czy chwilowe zatrzymanie wszelkiej aktywności związane z lockdownem przyczyniło się do refleksji i zmiany zachowań w kontekście stylu postępowania społeczeństwa konsumpcyjnego?”, „Czy nowa rzeczywistość postpandemiczna będzie oparta na świadomych zrównoważonych wyborach konsumenckich?” i „Czy pandemia jest dla nas ratunkiem w dobie katastrofy klimatycznej?”.Zgłębiając źródła naukowe z dziedziny zachowań konsumenta, autor dochodzi do wniosku, że reakcja społeczna na efekty pandemii oraz trudne wydarzenia gospodarcze jest przewidywalnym mechanizmem. Podpierając się analizami wyników badań naukowych dotyczącymi emisji CO2 do atmosfery oraz wypowiedziami ekspertów z dziedziny ochrony środowiska, jak również zachowań konsumenta, autor wysnuwa konkluzję, że po krótkotrwałej poprawie stanu środowiska wywołanej zatrzymaniem gospodarki może dojść do tak zwanego efektu zanieczyszczeń odwetowych, które znacząco pogorszą stan środowiska w porównaniu do stanu przed pandemią.Autor jako cel niniejszych badań konstruuje własny scenariusz rzeczywistości postpandemicznej, w której wartością i kluczem do podejmowania decyzji w kierunku pozytywnej zmiany będzie motoryka świadomych, opartych na zrównoważonej gospodarce, systemowych rozwiązań.
4

Estetyka hiperobiektów – reprezentacje globalnego ocieplenia i archiwum antropocenu

84%
Marzec A.
Kwartalnik Filmowy
|
2023
|
issue 122 Krajobrazy, panoramy, terytoria
6-20
PL
Autor zadaje pytanie o estetykę hiperobiektów oraz ich przedstawienia we współczesnym filmie. Najbardziej interesującym z perspektywy antropocenu hiperobiektem jest dla niego globalne ocieplenie, którego rozbudowaną reprezentację odnajduje w Impression météo (reż. Nicolas Carrier, Marie Ouazzani, 2019). Interpretując obraz francuskich artystów, autor skupia się na przedstawieniach konkretnych cech hiperobiektów, które odnajdziemy u Timothy’ego Mortona: lepkości, nielokalności, czasowym falowaniu, interobiektywności oraz fazowaniu. Tekst jest próbą udowodnienia, że współczesna sztuka filmowa ma do zaproponowania zdecydowanie więcej niż powszechnie dostępne naukowe obrazy globalnego ocieplenia. Autor wyjaśnia także różnicę pomiędzy intersubiektywnością i interobiektywnością, pokazując, że dzięki tej drugiej kategorii jesteśmy w stanie pomyśleć o archiwum antropocenu.
EN
The author inquires about the aesthetics of hyperobjects and their visual representations in contemporary cinema. From the perspective of the Anthropocene, the most interesting hyperobject for him is global warming, and he finds its extensive representation in Impression météo (dir. Nicolas Carrier, Marie Ouazzani, 2019). Interpreting the film image of French artists, he focuses on presenting specific features of hyperobjects found in Timothy Morton’s work: viscosity, nonlocality, temporal undulation, interobjectivity, and phasing. The author demonstrates that contemporary film art has much more to offer than the commonly available scientific images of global warming. He explains the difference between intersubjectivity and interobjectivity by showing that thanks to the category of interobjectivity, we can think about the archive of the Anthropocene.
5
Publication available in full text mode
Content available

Antropocen dyskursywizowany czyli jak nie mówić o katastrofie klimatycznej

84%
Kluba A.
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
|
2023
|
vol. 11
87-96
EN
The anthropocene, as an object of academic discourse, becomes just another object of anthropocentric categoresis. The increasing theoretical content has no chance of achieving a significant transformation of thinking in sufficient time for it to play a relevant role in counteracting planetary degradation. Does the implicit self‑knowledge of this rapidly spreading discourse – and its frequent fatalism – predict this inability? Or maybe more: does it, in fact, remain sceptical about the chances of such counteraction, declaring a kind of catastrophic scenario? I formulate my doubts from the perspective of a literary and communication theoretician and an activist in the Extinction Rebellion movement.
PL
Antropocen jako przedmiot akademickiego dyskursu staje się jeszcze jednym obiektem antropcentrycznej kategorezy. Narastająca treść teoretyczna nie ma szans wpłynąć zasadniczo na przebudowę myślenia w czasie wystarczającym, aby odegrała istotną rolę w przeciwdziałaniu degradacji planety. Czy niejawna samowiedza wzbierającego gwałtownie dyskursu – i jego coraz częstszy fatalizm – tę niemożność przewiduje? A może więcej: w istocie pozostaje sceptyczna wobec szans na takie przeciwdziałanie, dekretując niejako katastroficzny scenariusz? Swoje wątpliwości formułuję z perspektywy teoretyczki literatury i komunikacji, a zarazem aktywistki ruchu Extinction Rebellion.
6
Publication available in full text mode
Content available

Katastrofa klimatyczna non-fiction

84%
Ochwat M.
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka
|
2020
|
vol. 109
|
issue 2
204-218
EN
This article seeks to explore the shifting public awareness of climate change and its consequences, and answer the question about the relationship between climate and culture, particularly in terms of representability of climate change and its disastrous impact in non-fiction literature. Researchers and authors point to a new role of the humanities in emphasising environmental challenges and sustainable development, but also criticising anthropogenic impact on the environment. The latter should be particularly exposed, that is effectively depicted by literature, so as to exercise constant pressure and promote pro-environmental activities. This is the context in which the author analyses Filip Springer’s series of articles on climate change in Poland (in the regions of Pomerania, Silesia, the Noteć River, in Warsaw and the Biebrza National Park), published in the monthly Pismo. Magazyn Opinii. Springer keeps a record of signs and symptoms of climate crisis, thus helping us to visualise its apocalyptic effects in the future in terms of people’s well-being, safety and stability, both in Poland and in the world.
7
Publication available in full text mode
Content available

Uniknięcie katastrofy klimatycznej wciąż realne

67%
Ważniewski P.
Unia Europejska.pl
|
2017
|
issue 2
28-37
PL
Do 2013 roku światowe emisje GHG szybko rosły, jednak długonie można było osiągnąć powszechnego porozumienia o ich ograniczeniu. Od 2014 roku sytuacja zaczęła się zmieniać. W roku tym tempo wzrostu emisji uległo zdecydowanemu spowolnieniu, a w dwu kolejnych latach całkowitemu zahamowaniu. Ponadto na konferencji COP w Paryżu w grudniu 2015 roku przyjęto pierwsze powszechne porozumienie o ich ograniczaniu. Optymizmem napawa też przyspieszenie poprawy efektywności energetycznej oraz utrzymujący się już ponad dekadę bardzo szybki rozwój odnawialnych źródeł energii i elektromobilności. Energetyka słoneczna i wiatrowa stały się bowiem konkurencyjne wobec energetyki wykorzystującej paliwa kopalne. Nasilenie groźnych zjawisk klimatycznych, a także akcje informacyjne w środkach masowego przekazu powoli powodują zmiany w świadomości społecznej, zwiększają gotowość ponoszenia kosztów na rzecz ochrony środowiska. Powyższe korzystne tendencje dają nadzieję, że ludzkość uniknie katastrofy klimatycznej. O ile decyzja prezydenta Trumpa o wycofaniu Stanów Zjednoczonych z porozumienia paryskiego nie będzie miała takiego znaczenia, jak można by sądzić na podstawie wielkości amerykańskiej gospodarki i jej udziału w światowej emisji CO2, to niepokoi powolność procesów zmiany świadomości i postaw społecznych oraz wzrostu zrozumienia dla niskoemisyjnej transformacji i ekonomii umiaru.
EN
Until 2013, global greenhouse gas emissions grew quickly; however, for a long time it was not possible to reach agreement to offset them. However, from 2014, the situation began to change. That year the growth rate of emissions notably slowed down, and in the next two years totally hampered. In addition, at the COP Conference in Paris in December 2015 the first global agreement on the reduction of GHG emissions was adopted. Improving energy efficiency and lasting more than a decade the rapid development of renewable energy sources and electromobility also offer some grounds for optimism. In fact, solar energy and wind energy have become competitive to energy using fossil fuels. The intensity of severe climatic events, as well as information in the mass media, slowly cause changes in public awareness, increase the willingness to bear the cost of environmental protection. These favourable trends allow to believe that humanity may avoid climate catastrophe.
8
Publication available in full text mode
Content available

Planować w skali planetarnej

67%
Owczarek M.
Praktyka Teoretyczna
|
2021
|
vol. 41
|
issue 3
137-157
EN
The purpose of this paper is to introduce the theory and practice of Benjamin Bratton. His statement that “we look out into space, and from space back down to Earth to orient what planetarity should mean” indicate a two key aspects of his thought, which I discuss along with their political consequences. The first one is the recognition of planetary-scale computation as the condition for the possibility of phenomena such as climate catastrophe. The second one is the analysis of the planetary-scale means of production and the spaces of sovereignty they create. To achieve this, Bratton constructs a model of The Stack. Thinking about the future of politics, he speculates about two possible scenarios: neofeudalism and neocommunism. Inspired by his work, I formulate two necessary conditions of the rational politics of the future: the reorientation of planetary-scale computation to other purposes than a profit, and the rescaling of planning in both time and space. Elaborating on the first results of The Terraforming programme enables us to glimpse the possibility of an egalitarian and universal future through concrete projects.
PL
Celem tego artykułu jest wprowadzenie do teorii i praktyki projektowej Benjamina Brattona. Jego słowa, że „patrzymy w przestrzeń kosmiczną i z niej z powrotem na Ziemię, żeby zrozumieć co powinna znaczyć planetarność”, wskazują na dwa kluczowe aspekty jego myśli, które omówię wraz z ich politycznymi konsekwencjami. Pierwszy polega na rozpoznaniu roli aparatów obliczeniowych jako warunku możliwości takich zjawisk jak kryzys klimatyczny. Drugi polega na opisie planetarnych środków produkcji oraz wytwarzanych przez nie przestrzeni suwerenności w ramach koncepcji Stosu. Rozważając politykę przyszłości, Bratton wyróżnia neokomunizm oraz neofeudalizm jako prawdopodobne scenariusze. Inspirując się jego myślą, formułuję dwa warunki konieczne racjonalnej polityki przyszłości: reorientację planetarnych aparatów obliczeniowych ku innym celom niż zysk i przeskalowanie planowania zarówno w czasie, jak i w przestrzeni. Omówienie pierwszych wyników programu badawczego The Terraforming pozwoli zobaczyć przez konkretne wizje działań w skali planetarnej możliwości egalitarnej i uniwersalnej polityczności.
9

Ścieżki Chrisa Watsona. Afekty i performatywna sprawczość nagrań terenowych w kinie doby katastrofy ekologicznej

67%
Michnik A.
Kwartalnik Filmowy
|
2020
|
issue 111 Zmysły i afekty
105-122
PL
Autor przygląda się afektywnym aspektom oraz związanej z nimi performatywnej sprawczości wykorzystania we współczesnym kinie nagrań terenowych. Wywód jest zogniskowany wokół twórczości i postaci Chrisa Watsona, specjalisty od nagrań terenowych przyrody, pracującego m.in. dla BBC, zwłaszcza przy produkcjach Davida Attenborough. Zestawiając dyskursy współczesnych afektywnych teorii kina i jego warstwy dźwiękowej (m.in. Michela Chiona, Barbary Flückiger, Caryl Flinn, Danijeli Kulezic-Wilson) z dyskursami wokół samego field recordingu (Francisco López) oraz różnymi narzędziami współczesnej humanistyki, autor pokazuje, w jaki sposób nagrania terenowe współtworzą afektywne narracje filmów oraz oddziałują na odbiorcę, budując przestrzeń światów przedstawionych, a także w jaki sposób nagrania terenowe przyrody wpisują się w szerszy krajobraz afektywny niepokojów doby katastrofy klimatycznej.
EN
The author examines affective dimensions and performative agency of field recordings used in contemporary cinema. The narrative is centred around the works of Chris Watson, a specialist in the field of nature recordings, and a long-time collaborator of David Attenborough in his BBC productions. The essay juxtaposes contemporary affective theories of cinema and its soundtrack (i.a. Michel Chion, Barbara Flückiger, Caryl Flinn, Danijela Kulezic-Wilson) with discourses of field recording itself (Francisco López) and different tools of current humanities, to show how field recordings co-create cinema’s affective narrations, as well as affecting the viewer through the creation of the space of cinematic worlds. The author also analyses the functioning of field recordings within broader affective landscape of uncertainty in the age of climate disaster.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.