Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help

  1. 1 Filozofia i Nauka

Authors help

  1. 1 Grzanka J.

Years help

  1. 1 2023

Results found: 1

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  kauzalna przyczynowość
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Filozofia przypadku w ujęciu Mariana Smoluchowskiego

100%
Grzanka J.
Filozofia i Nauka
|
2023
|
vol. 11
93-112
PL
W artykule omówiono ewolucję rozumowania Mariana Smoluchowskiego w kontekście prowadzonych przez niego badań nad przyczynowością i rozumieniem istoty przypadku. Początkowo Smoluchowski skupiał się na epistemicznym badaniu przyczynowości, szukając dowodów potwierdzających teorię kinetyczno-molekularną. Dowodząc przyczyny ruchów Browna, wykorzystał koncepcję kauzalnej przyczynowości. Zasadniczą zmianą w postrzeganiu przez niego przyczynowości było zrozumienie roli przypadku występującego na linii przyczyna ‒ skutek. Wprowadzając do rozważań relacje matematyczne, skupił się na aspekcie zaistnienia skutku. Zdaniem Smoluchowskiego przypadek nadający się do obliczenia prawdopodobieństwa różni się od przypadku w szerszym znaczeniu istotną prawidłowością częstego powtarzania się zjawiska. Zasługą polskiego uczonego było rozróżnienie filozoficznego i fizykalnego pojmowania przyczynowości, przypadku i rachunku prawdopodobieństwa. Przesunięcie rozważań nad naturą przypadku na płaszczyznę ontologiczną przeniosło jego badanie w obszar działania nauki, doprowadzając tym samym do praktycznego zastosowania rachunku prawdopodobieństwa w fizyce.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.