Results found: 1

Search results

Search:
in the keywords: klasyczność

Sort By:

Limit search:

Zamek na Czorsztynie Karola Kurpińskiego – romantyczność in statu nascendi?

100%

Borkowska-Rychlewska A.

Roczniki Humanistyczne

2019

vol. 67

issue 1: Literatura polska

53-73

Dzieła operowe Karola Kurpińskiego odegrały wyjątkową rolę w procesie kształtowania się nowych tendencji w polskim teatrze operowym i krytyce teatralno-muzycznej na styku oświecenia i romantyzmu. Artykuł przedstawia prasowe dyskusje poświęcone operom autora Zamku na Czorsztynie prowadzone w drugiej dekadzie XIX wieku, czyli w okresie pierwszych ich wystawień w warszawskim Teatrze Narodowym. Liczne kontrowersje i sprzeczności, które pojawiają się w XIX-wiecznych recenzjach oper Kurpińskiego, przekonują, jak trudno było współczesnym kompozytorowi krytykom jednoznacznie dzieła te sklasyfikować i ocenić. Dokładny przegląd ówczesnej prasy pozwala również stwierdzić, iż dzieła dramatyczno-muzyczne autora Pałacu Lucypera, jako świetny przykład genologicznego skomplikowania ówczesnych form operowych oraz istotny element procesu formowania się programu tzw. opery narodowej, stanowiły doskonały punkt wyjścia dla dyskusji między dwoma opozycyjnymi obozami społeczno-kulturowymi ukształtowanymi w Warszawie w ostatnich latach drugiej dekady XIX wieku, które reprezentowały odmienne ideały estetyczne i na dwa różne sposoby pojmowały zadania i funkcje krytyki teatralnej. Niemniej, jak się okazuje, wypowiedzi przedstawicieli antagonistycznych obozów na temat dzieł Kurpińskiego nie przebiegały według jednego, prostego do wyznaczenia schematu – przeciwnie, kontrowersje między krytykami klasycyzującymi a ich oponentami układały się we wzór bardzo skomplikowany i niejednorodny. Ta wielopłaszczyznowa refleksja XIX-wiecznych krytyków nad jego twórczością znakomicie obrazuje płynność i nieostrość tendencji uznawanych w tradycji badawczej za przeciwstawne, czyli tendencji „klasycznych” i „romantycznych”, i skłania do weryfikacji niektórych sądów na temat kompozytora oraz recepcji jego dorobku formułowanych we współczesnych pracach historyków muzyki, teatru i literatury.

Karol Kurpiński’s operatic works played a unique role in the process of shaping new trends in Polish opera theatre and in theatrico-musical criticism at the border of Enlightenment and Romanticism. The article presents press discussions devoted to the operas of the author of Zamek na Czorsztynie [The Czorsztyn Castle] in the 1920s, i.e. at the time of their first stagings in the National Theatre in Warsaw. Numerous controversies and contradictions that appear in the 19th-century reviews of Kurpiński’s operas testify to how difficult it was for his contemporary critics to explicitly classify and evaluate these works. A thorough review of the press at that time also shows that the dramatic and musical works by the author of Pałac Lucypera [Lucyper’s Palace], as great examples of the genological complexity of opera forms at that time and an important element of the process of formation of the so-called national opera programme, constituted an excellent starting point for discussions between the two opposition socio-cultural camps formed in Warsaw in the last years of the 1920s, which represented different aesthetic ideals and understood the tasks and functions of theatre criticism in two different ways. However, as it turns out, the statements of the representatives of the antagonistic camps about Kurpiński’s works did not follow a single, simple scheme – on the contrary, the controversies between the Classicist critics and their opponents were arranged in a very complicated and heterogeneous pattern. This multi-faceted reflection of the 19th-century critics on his works perfectly illustrates the fluidity and fuzziness of tendencies regarded in the research tradition as contradictory, i.e. the “Classical” and “Romantic” tendencies, which leads to the verification of some judgments about the composer and the reception of his output formulated in the contemporary works of music, theatre and literary historians.

Refine search results

1 Roczniki Humanistyczne

1 Borkowska-Rychlewska A.

1 2019

Search results

Zamek na Czorsztynie Karola Kurpińskiego – romantyczność in statu nascendi?