Search results

1

Rys historyczny klauzuli porządku publicznego w arbitrażu handlowym w prawie polskim do okresu PRL włącznie

100%

Ryszkowski K.

Roczniki Nauk Prawnych

|

2021

|

vol. 31

|

issue 1

95-111

EN

The public policy clause is inherently related to arbitration. The opinion was expressed that arbitration, and thus a public policy clause, is as old as humanity and much older than state courts. This institution already exists in ancient legal languages. The beginning of scientific reflection on the public policy clause is related with the beginnings of private international law. It should be noted that there is currently no consensus on the concept and content of the public policy clause in commercial arbitration. The lack of a uniform understanding of this institution exists not only in Poland but also in general. A historical interpretation will prove to be very useful to determine the concept and content of this institution, because without the understanding of the roots of this institution’s functions there is not possibility to understand its current functions in the commercial arbitration.

PL

Klauzula porządku publicznego jest nierozerwalnie związana z sądownictwem arbitrażowym. Wyrażono pogląd, że sądownictwo polubowne, a tym samym klauzula porządku publicznego, jest tak stare jak historia ludzkości oraz znacznie starsze od sądownictwa powszechnego. Zarówno sądownictwo arbitrażowe, jak i instytucja klauzuli porządku publicznego były już znane w starożytnych systemach prawnych. Początek naukowej refleksji nad klauzulą porządku publicznego związany jest z początkami międzynarodowego prawa prywatnego. Należy zauważyć, że również obecnie nie ma konsensu odnośnie do pojęcia i treści klauzuli porządku publicznego w arbitrażu handlowym. Brak jednolitego rozumienia tej instytucji prawnej występuje nie tylko na gruncie polskim, ale i międzynarodowym. Wykładnia historyczna okaże się bardzo przydatna dla ustalenia pojęcia oraz treści tej instytucji prawnej, gdyż bez zrozumienia korzeni tej instytucji prawnej nie da się określić jej obecnego kształtu i funkcji w arbitrażu handlowym.

2

Orzekanie na podstawie zasad słuszności a klauzula porządku publicznego w arbitrażu handlowym w prawie polskim

89%

Ryszkowski K.

Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego

|

2021

|

issue 10

44-50

EN

Every lawyer knows the Latin maxim Summum ius summa iniuria. You can pass an arbitral award that is consistent with the law but it is unfair. Public policy is a ground for refusal of recognition and enforcement of arbitral awards, which is inter alia distinguished by the Polish Code of Civil Procedure and the Convention on the Recognition and Enforcement of Foreign Arbitral Awards (the New York Convention). The institution of ruling on the basis of the principles of fairness and of equality in arbitration proceedings as well as public policy have fundamental importance for the arbitration proceedings, because of their functions. From many years, in the doctrine and in the practice, a number of doubts about the rules of these institutions have been opened. This article aims to attempt to establish a mutual relationship between these two institutions in arbitration proceedings.

PL

Każdy prawnik zna łacińską maksymę Summum ius summa iniuria. Można wydać orzeczenie arbitrażowe, które jest zgodne z prawem, ale niesprawiedliwe. Porządek publiczny jest podstawą odmowy uznania i wykonania orzeczeń arbitrażowych, zawartą m.in. w Kodeksie postępowania cywilnego oraz w Konwencji o uznawaniu i wykonywaniu zagranicznych orzeczeń arbitrażowych (Konwencji nowojorskiej). Instytucja orzekania na podstawie zasady słuszności w postępowaniu arbitrażowym oraz klauzula porządku publicznego mają fundamentalne znaczenie dla postępowania arbitrażowego ze względu na swoje funkcje. Od wielu lat w doktrynie i praktyce istnieją liczne wątpliwości co do zasad funkcjonowania tych instytucji. Celem artykułu jest próba określenia wzajemnej relacji między tymi dwiema instytucjami w postępowaniu arbitrażowym.

3

Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 16 lutego 2022 r., sygn. akt II OSK 128/19

89%

Kuczma P.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2023

|

issue 3(73)

333-339

EN

In the commented order, the Supreme Administrative Court held that the state is obliged to grant Polish citizenship to a person whose parents are of the same sex, which results from the birth certificate submitted by them, and that the implementation of this obligation does not threaten the public order of the Republic of Poland. The use of the public order clause in such a case is not legally justified and constitutes a form of discrimination against the child on the basis of the content of international instruments.

PL

W glosowanym wyroku Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że państwo ma obowiązek nadania obywatelstwa polskiego osobie, której rodzice są jednakowej płci, co wynika z przedłożonego przez nich aktu urodzenia i że realizacja tego obowiązku nie zagraża porządkowi publicznemu RP. Zastosowanie klauzuli porządku publicznego w takiej sprawie nie znajduje prawnego uzasadnienia i stanowi rodzaj dyskryminacji dziecka z uwagi na treść aktów międzynarodowych.

4

Problematyka dopuszczalności transkrypcji aktu urodzenia dziecka rodziców jednopłciow ych – uwagi na kanwie najnowszego orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego

89%

Karakulski J.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2021

|

issue 2 (60)

373-392

PL

Niniejsza praca stanowi próbę krytycznej analizy orzecznictwa polskiego Naczelnego Sądu Administracyjnego w przedmiocie transkrypcji zagranicznego aktu urodzenia dziecka rodziców jednopłciowych oraz ma na celu zaprezentowanie w tej istotnej kwestii zdecy-dowanego stanowiska naukowego. Omawiane zagadnienie wymaga przyjęcia optyki sys-temowej i funkcjonalnej przy skrupulatnej egzegezie tekstu prawnego oraz szczególnej dbałości o należyte uwzględnienie norm konstytucyjnych w procesie badania dopusz-czalności tego rodzaju transkrypcji. Niniejszy artykuł obejmuje więc dogmatyczne od-niesienia do konstytucyjnego pojęcia rodziny, rodzicielstwa oraz podmiotowego zakresu prawnowolnościowej ochrony relewantnej dla sprawy materii normatywnej (w tym sil-nie zaksjologizowanej), a także komentarz do przepisów z poziomu podkonstytucyjnego. Wszechstronna analiza problematyki transkrypcji omawianej kategorii aktów uro-dzenia, uwzględniająca różne poziomy normatywne, doprowadziła do konkluzji, iż teza Naczelnego Sądu Administracyjnego, sprowadzająca się do uznania, że istnieje podsta-wowa zasada porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej bezwzględnie wykluczają-ca transkrypcję zagranicznego aktu urodzenia dziecka, w którym jako rodzice wpisane są osoby tej samej płci, nie zasługuje na aprobatę. Wbrew prezentowanemu poglądowi judykatury, takiego zakazu – z wielu wymienionych w tekście powodów – nie sposób jest wyprowadzić z systemu polskiego prawa.

EN

This paper is an attempt to critically analyze the jurisprudence of Poland’s Supreme Ad-ministrative Court on transcription of a foreign birth certificate of a child of same-sex parents and it aims to present a decisive scientific position on this major issue. The subject being discussed, requires the adoption of a systemic and functional perspective during the scrupulous exegesis of the legal text and a particular consideration should be given to the inclusion of the constitutional norms in the process of examining the admissi-bility of this type of transcription. Therefore, this article comprises dogmatic referenc-es to the constitutional concept of family, parenthood and the scope of legal protection guaranteed by the relevant normative contents (including those firmly axiologised), as well as a commentary on selected provisions from a sub-constitutional level. A compre-hensive analysis of the issue of transcription of the present category of birth certificates, taking into account the various normative levels, has led to the conclusion that the Su-preme Administrative Courts’ thesis – which is boiled down to the recognition that there is a basic principle (that underpin the operation of polish legal system) which absolutely precludes transcription of a foreign birth certificate where same-sex people are entered as childs’ parents – does not deserve approval. Contrary to the presented view of juris-prudence, such a ban – for various reasons mentioned in the text – cannot be derived from the Polish law system.

5

Stosowanie przez sądy administracyjne standardów europejskich w toku rozstrzygania transgranicznych problemów obywatelstwa oraz transkrypcji aktów stanu cywilnego

75%

Chmielarz-Grochal A.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica

|

2020

|

vol. 93

137-154

EN

The cases concerning transcription of a child’s foreign birth certificate, in which the registered parents are persons of the same sex, as well as confirmation of Polish citizenship by such a child, have been in the field of judicial cognition of Polish administrative courts for just several years. The issue of admissibility registering same-sex couples as parents of a child in Polish registry office has gained the great importance in the context of shaping social and family relations and the role of positive law as their regulator in dynamic society. When deciding such, the courts face the necessity to resolve not solely conflicts of norms (principles and values) within the domestic law, but also conflicts of legal systems. In the process of judicial application of law there is a need for balancing – on the one hand – the principle of the protection of the rights of a child, and – on the other one – other principles basic to the Polish legal order, i.e. the fundamental principles of the socio-political system (especially the principle of protection of marriage as a liaison of a men and a woman as well as the protection of family, motherhood and parenthood that arise from the art. 18 of Polish Constitution) and the general principles governing particular areas of civil, family and procedural law. The child’s welfare is a general constitutional clause that shall be interpreted with the reference to the constitutional axiology and to the entire legal system. The protection the child’s best interests is also the overriding principle of the Polish family law, and governs all of the regulations in the area of relations between parents and children. The important and delicate nature of this matter caused the discrepancies in the jurisprudence due to admissibility of such transcription in the light of the public order clause. The panel of seven judges of the Supreme Administrative Court, in Resolution No. II OPS 1/19, determined that Polish law did not allow the transcription of a foreign birth certificate showing same-sex persons as parents.

PL

Sprawy dotyczące transkrypcji zagranicznego aktu urodzenia dziecka, w którym jako rodzice wpisane są osoby tej samej płci, oraz potwierdzenia posiadania przez takie dziecko obywatelstwa polskiego od kilku lat pozostają na wokandzie polskich sądów administracyjnych. Zagadnienie dopuszczalności umieszczenia w polskich księgach stanu cywilnego wpisu osób tej samej płci, jako rodziców dziecka, ma ważkie znaczenie w kontekście kształtowania stosunków społecznych i relacji rodzinnych oraz roli prawa pozytywnego, jako ich regulatora w dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości społecznej. Rozstrzygając w sprawach tego rodzaju, sądy stają przed koniecznością rozwiązywania konfliktów czy kolizji nie tylko norm (zasad i wartości) prawa krajowego, ale także kolizji systemów prawnych. W procesie sądowego stosowania prawa ważenia wymagają, z jednej strony, zasada ochrony praw dziecka, a z drugiej – inne podstawowe zasady porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej, tj. fundamentalne zasady ustroju społeczno-politycznego (zwłaszcza wynikająca z art. 18 Konstytucji zasada ochrony małżeństwa jako związku kobiety i mężczyzny, rodziny, macierzyństwa i rodzicielstwa) oraz naczelne zasady rządzące poszczególnymi dziedzinami prawa cywilnego, rodzinnego czy procesowego. Dobro dziecka to konstytucyjna klauzula generalna, której wykładnia powinna odbywać się przez odwołanie do aksjologii konstytucyjnej i całokształtu systemu prawa. Nakaz ochrony dobra dziecka stanowi też nadrzędną zasadę polskiego systemu prawa rodzinnego, której podporządkowane są wszelkie regulacje w sferze stosunków pomiędzy rodzicami i dziećmi. Ważkość tych materii sprawiła, że w orzecznictwie pojawiły się rozbieżności co do dopuszczalności owej transkrypcji z uwagi na klauzulę porządku publicznego. Skład siedmiu sędziów NSA w uchwale II OPS 1/19 przesądził jednak, że polskie prawo nie dopuszcza transkrypcji zagranicznego aktu urodzenia dziecka, w którym jako rodzice wpisane są osoby tej samej płci.

6

Mater semper certa est? : kilka uwag o skutkach zagranicznego macierzyństwa zastępczego z perspektywy stosowania klauzuli porządku publicznego

71%

Pilich M.

Problemy Współczesnego Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Porównawczego

|

2018

|

vol. 16

7-37

EN

The issue of gestational surrogacy is a serious challenge to Polish and foreign law. The present paper deals with the difficult questions of the assumptions, and the scope of application, of the public policy exception in cases before the Polish courts and authorities - especially in the procedure of the transcription of foreign birth certificates and certifying the Polish nationality acquired by a child born of a surrogate mother and genetically related to his or her sociological parents. Numerous inconsistencies of reasoning in Polish case law and the doctrine of international family law rise doubts about the correctness of the application of the 'ordre public' in most cases of recent years.

Refine search results

2 Przegląd Prawa Konstytucyjnego

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica

1 Problemy Współczesnego Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Porównawczego

1 Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego

1 Roczniki Nauk Prawnych

2 Ryszkowski K.

1 Chmielarz-Grochal A.

1 Karakulski J.

1 Kuczma P.

1 Pilich M.

1 2023

3 2021

1 2020

1 2018

Rys historyczny klauzuli porządku publicznego w arbitrażu handlowym w prawie polskim do okresu PRL włącznie

Orzekanie na podstawie zasad słuszności a klauzula porządku publicznego w arbitrażu handlowym w prawie polskim

Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 16 lutego 2022 r., sygn. akt II OSK 128/19

Problematyka dopuszczalności transkrypcji aktu urodzenia dziecka rodziców jednopłciow ych – uwagi na kanwie najnowszego orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego

Stosowanie przez sądy administracyjne standardów europejskich w toku rozstrzygania transgranicznych problemów obywatelstwa oraz transkrypcji aktów stanu cywilnego

Mater semper certa est? : kilka uwag o skutkach zagranicznego macierzyństwa zastępczego z perspektywy stosowania klauzuli porządku publicznego