Niniejszy artykuł przedstawia postkolonialną lekturę motywów antycznych zawartych w poezji Zbigniewa Herberta. Interpretuje aluzje do historii i mitologii antycznej, a także do Biblii jako alegorie kultury politycznej, panującej w PRL-u. Herbert opisuje komunizm jako próbę kolonizacji, przy czym w swoich wierszach skupia się głównie na wewnętrznych skutkach dla mentalności skolonizowanych. W konkluzji autor wiąże postawę Herberta z defensywnym nacjonalizmem i proponuje interpretować niedawne próby wykorzystania teorii postkolonialnej w polskim dyskursie prawicowym jako model heurystyczny dla zrozumienia politycznego stanowiska Herberta w PRL-u.
EN
This article proposes a postcolonial reading of antiquity motifs from Zbigniew Herbert’s poems. References to ancient history, mythology, and biblical allusions are interpreted as allegories of the political culture in the Polish People’s Republic. While Herbert depicts communism as an attempt at colonization, in his poems the focus lies mainly on the internal effects for the colonized mind. The article rounds off with connecting Herbert’s attitude with defensive nationalism and proposing recent right-wing tendencies in the Polish appropriation of postcolonial theory as a heuristic model for understanding Herbert’s civil position during communism.
This article examines the novel Кожа by Yevgeniya Nekrasova as a work that is, on the one hand, contemporary in content and, on the other hand, outdated when viewed from the point of view of form. In the beginning, the author draws attention to the influence of contemporary cultural theories. The analysis uses concepts such as postcolonialism, intersectional feminism, Marxist cultural theories, decoloniality and internal colonization. The focus of the research then shifts to the issues of form. Problems such as tendentious and didactic nature of literature are discussed. The author confronts the text with such types of tendentious literature as positivism and social realism.
PL
Niniejsza praca poświęcona jest spojrzeniu na powieść Кожа Jewgienii Niekrasowoj z różnych perspektyw, jako powieści z jednej strony współczesnej w treści, z drugiej zaś przestarzałej, jeśli patrzeć na nią z punktu widzenia formy. Na wstępie autorka zwraca uwagę na wpływ współczesnych teorii kultury na budowanie przedstawionej historii. Aby dokonać analizy omówiono takie pojęcia, jak postkolonializm, intersekcjonalny feminizm, marksistowskie teorie kultury, dekolonialność i kolonizacja wewnętrzna. Następnie uwaga badań przesuwa się na problematykę formy. Omawiane są takie zagadnienia jak tendencyjność i dydaktyczność literatury. Autor konfrontuje tekst z takimi typami literatury tendencyjnej, jak pozytywizm i socrealizm.
RU
Настоящая статья посвящена рассмотрению романа Кожа, Евгении Некрасовой как роман с одной стороны, современный по содержанию, с другой стороны, устаревший, если смотреть с точки зрения его формы. В начале автор обращает внимание на влияние современных теории культуры на повествование. Для анализа истории обсуждается такие понятия как постколониализм, интерсекциональный феминизм, маркситские теории культуры, деколониалность и внутренняя колонизация. Последовательно, акцент исследовании перемещается на проблему формы. Приводятся такие определения как тенденциозный, дидактический и воспитательный. Автор рассматривает текст визави таким типам тенденциозной литературы, как позитивизм и социалистический реализм.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.