Search results

1

Powojenne losy żołnierzy 1. Dywizji Pancernej dowodzonej przez Generała Stanisława Maczka w Polsce. Wstępna analiza porównawcza

100%

Venken M., Zalewski K. M., Machteld Venken- Ludwig Boltzmann Institute for European History and Public Spheres W., Krzysztof M. Zalewski- Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk U. W.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica

|

2012

|

vol. 41

PL

Generał Stanisław Maczek jest postacią zakorzenioną w polskiej pamięci zbiorowej, ale stosunkowo mało wiadomo o indywidualnych doświadczeniach wojennych żołnierzy z 1. Dywizji Pancernej. Chociaż dzięki nowym programom badawczym mamy w Polsce coraz więcej relacji świadków historii, którym dane było przeżyć wojnę, to są one w większości poświęcone ludności cywilnej. Głównym celem tego tekstu, relacjonującego wyniki naszego projektu badawczego, jest studium przypadku grupy społecznej, związanej wspólnym doświadczeniem wojennym. Dotyczy on byłych żołnierzy 1. Dywizji Pancernej. Dywizja Pancerna powstała w Wielkiej Brytanii w 1942 r. Od sierpnia 1944 r. do kwietnia 1945 r. walczyła na szlaku bojowym od północnej Francji, poprzez Belgię i Holandię, do niemieckiego miasta Wilhelmshaven. W północnych Niemczech dywizja została zdemobilizowana w 1947 r. Po wojnie kombatanci osiedlili się w różnych państwach (m.in. w Polsce i Belgii) o bardzo odmiennych systemach politycznych. Wywiady biograficzne pokazują jasno, że okres wojny był przełomowym etapem w życiu wszystkich rozmówców. We wstępnej analizie skupiliśmy się na czterech tropach interpretacyjnych, takich jak: czas i przestrzeń, transnarodowość, konfliktowe lojalności i przemiany narracji o pamięci wojny.

2

Działalność Ligi Morskiej i Kolonialnej na Mazowszu w okresie międzywojennym

88%

Piotrowski P.

Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego

|

2017

|

issue 2(251)

18-24

EN

The Maritime and Colonial League was a common social organization. The purpose of its activity was to make the society aware of the importance of its access to the sea as a condition of political sovereignty and economic independence. In the period of its activity in years 1930-1939, among other actions, the League organized fundraising to purchase warships. Among the most actively working League centres in Mazovia, beside the capital city, the towns to be mentioned are Płock, Ciechanów and Ostrołęka.

PL

Liga Morska i Kolonialna była organizacją społeczną o charakterze powszechnym. Celem jej działania było uświadomienie społeczeństwu znaczenia własnego dostępu do morza jako warunku suwerenności politycznej i niezależności gospodarczej. W okresie swojej działalności w latach 1930-1939 Liga organizowała między innymi zbiórkę pieniędzy na zakup okrętów wojennych. Wśród najprężniej działających ośrodków Ligi, obok stolicy kraju, należy wymienić Płock, Ciechanów i Ostrołękę.

3

Związek Bojowników o Wolność i Demokrację na Warmii i Mazurach w latach 1947-1975. Zarys dziejów

63%

Korejwo M.

Komunizm: system – ludzie - dokumentacja

|

2015

|

issue 4

171-209

EN

Society of Fighters for Freedom and Democracy was formed in 1949 as a merger of almost all previously existing veterans’ associations. At the regional level, the most important element of the Association was the regional board and the superordinate bodies were poviate boards and clubs. Within the Regional Board there were merit-based commissions (e.g. verification, propaganda, health, medals, social), and after 1956 - also the so-called social group commissions (e.g. political prisoners, participants of revolution fights, fighters for the independence of Warmia and Mazury). In the years 1949-1956, the Association was in fact only a tool of political indoctrination and was strictly governed by political authorities that aimed at liquidating the Association. After 1956, the Association became totally independent and the veterans were given a limited possibility of postulating, mainly in social matters. The condition for being a member of the Association was loyalty towards the communist state.

4

Powstanie i działalność Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w USA w świetle materiałów wywiadu cywilnego Polski Ludowej

63%

Kardela P.

Echa Przeszłości

|

2014

|

vol. 15

145-169

EN

After World War II, Poland lost its independence to the communists regime suported by Joseph Stalin. Poland's legitimate president and government refused to acknowledge the unfavorable decisions of the Yalta Conference and foreign rule imposed on Poland, and they remained in exile in London after World War II. Most members of the Polish Armed Forces in the West never returned to the Soviet- controlled country. This posed a significant problem for Poland's war allies who were keen on maintaining peaceful relations with the Soviet Union. Polish soldiers in exile became the backbone of the second wave of Polish immigration. They campa- igned for Poland's rights to independence and founded many social and cultural organizations in the West, many of which operated on the principle of mutual aid. Their efforts were strongly criticised by the Communist authorities who accused the veterans of collaborating with foreign intelligence services. Former soldiers of the Polish Armed Forces in the West who remained loyal to the Polish President and government in exile and settled in the USA after the war founded the Polish Vete- rans of World War II organization in 1953. Many of them were former members of European mutual aid associations for soldiers. At the time, the Polish American Congress was the largest Polish organization in the USA. A fierce argument broke out with the management of the Polish Army Veterans Association of America (PAVA) before the establishment of the Polish Veterans of World War II. PAVA had been founded in 1921 in Cleveland (Ohio) by the former soldiers of General Joseph Hal- ler's Blue Army. Its members feared that the organization and its substantial assets would be taken over by the newcomers from Europe. The establishment of the Polish Veterans of World War II was monitored by the civil intelligence service of the Polish People's Republic with the support of diplomatic outposts of Soviet block countries. According to the Polish secret police, a combatant organization in the USA was an enemy to the post-war Polish state. Secret service agence led inquiries into members of the Polish Veterans of World War II as part of operation Ulik. Communist agents closely monitored the establishment of every veteran organization in the USA and its relations with the Polish community. Several years later, they concluded that the Polish Veterans of World War II did not pose a direct threat for Poland, the investi- gation was closed, and surveillance measures were directed only at individual activists. The article relies largely on archival materials of Polish organizations in the USA and the resources of the Institute of National Remembrance.

5

Why did the Jewish combatants need Union of Jews Participants of Combat for Polish Independence in the Second Polish Republic?

51%

Wierzbieniec W.

UR Journal of Humanities and Social Sciences

|

2019

|

issue 3(12)

41-57

EN

This article attempts to provide an answer as to why the Jewish combatants founded the Union of Jews Participants of Combat for Polish Independence (Związek Żydów Uczestników Walk o Niepodległość Polski), which operated in the period of 1929–1939. It was the only combatant organization in the Second Polish Republic that represented a national minority. The focus of this article is on the origin of the Union, its aims, goals and activities, as well as its developed organizational structure. Taken into consideration were also the Union’s fundamental activities such as supporting self-help organizations, participating in annual events concerned with Polish history, spreading the knowledge of Jewish combatants’ involvement in the fight for Poland’s independence as well as the Union’s protest against anti-Semitism in the 1930s and the Union’s activities abroad. The Union was needed, because it allowed the Jewish combatants to take an active role in building up the Polish state, which had been erased from the maps for 123 years, influence its activities and at the same time supporting it and helping protect the interests of the whole Jewish community, in Poland and abroad. Members of the Union, the Jewish combatants who fought for Poland’s independence, felt themselves entitled to, as well as morally obliged, protect their interests as well as those of the community they represented. They vied for respect and tolerance for their community and for the equal treatment of all Polish citizens, including Jews.

PL

Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytanie, z jakiego powodu żydowscy kombatanci skupiali się w Związku Żydów Uczestników Walk o Niepodległość Polski, który prowadził działalność w latach 1929–1939. Była to jedyna w Drugiej Rzeczypospolitej organizacja kombatancka reprezentująca mniejszość narodową. W rozważaniach zwrócono uwagę na genezę tego związku, jego cele i zadania oraz rozbudowaną strukturę organizacyjną. Uwzględniono również jego zasadnicze pola aktywności, takie jak działalność samopomocowa, uczestnictwo w uroczystościach rocznicowych związanych z historią Polski, popularyzowanie wiedzy o udziale Żydów w walkach o niepodległość Polski. Zwrócono uwagę na występowanie Związku przeciw przejawom antysemityzmu w Polsce w drugiej połowie lat trzydziestych XX w. oraz na jego aktywność na arenie międzynarodowej. Związek był potrzebny żydowskim kombatantom, aby brać aktywny udział w budowie państwa polskiego, po 123 latach niewoli, wpływać na jego funkcjonowanie, a zarazem wspomagać się wzajemnie i bronić interesów całej społeczności żydowskiej zarówno w Polsce, jak i na arenie międzynarodowej. Skupieni w nim żydowscy kombatanci, którzy uczestniczyli w walkach o niepodległość Polski, uważali, że mają szczególne prawo, a zarazem moralny obowiązek, aby występować w interesie swojego środowiska, jak również w interesie całej społeczności żydowskiej w Polsce, domagając się szacunku, traktowania na równi z innymi obywatelami państwa oraz tolerancji.

6

The Process of Transition of the UPR Army Soldiers Interned in Poland to Civil Status and their Emigration to Czechoslovakia and France, the 1920s

51%

Sribnyak I., Yakovenko N., Matviyenko V.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2022

|

vol. 39

|

issue 1

138-159

EN

The article reveals the peculiarities of the Process of Transition of the UPR Army soldiers interned in Poland, to civil status and their departure to Czechoslovakia and France during the 1920s. Because of the numerical reduction of internment camps, Ukrainian combatants faced the need to adapt to living conditions in their civil status and further socialise. Most of the UPR Army junior officers were well aware of the need to continue their studies, and in particular to obtain higher education in European universities, which enabled them to have a certain status in their host countries. In an effort to prepare to enter the higher schools of European countries, this category of the former military united into camp student communities. During 1922–1923, many of their members managed to enter Polish universities or go to study in Czechoslovakia, which opened up prospects for acquiring new professions and thus finding their place in life, getting well-paid jobs. Some Ukrainian public and charitable organisations functioning in Poland and Czechoslovakia rendered them significant assistance. The process of the camps’ termination in Kalisz and Szczypiorno was quite long, which afforded Ukrainian veterans an opportunity to develop adaptation mechanisms and adapt to independent life as political emigrants in Poland. In the new environment, the former internees did not stop communicating among themselves, forming public and combatant organisations. At the same time, a significant part of the former internees did not see further prospects while staying in Poland and preferred to relocate themselves in other European countries. Meeting their wishes, the Ukrainian Central Committee in Poland took care of organising their departure to France, which was used by a large part of the former internees.

7

Omówienie zawartości zbioru rękopisów przechowywanego w Muzeum Księży Marianów im. ks. Józefa Jarzębowskiego w Licheniu Starym

51%

Wrede M.

Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

|

2020

|

vol. 14

|

issue 1

145-164

EN

The article aims at the presentation of the collection of manuscripts, a hardly known collection of historical sources concerning different periods of the history of Poland. It describes in detail individual sets of manuscripts, a kind of guide concerning the inventory of the whole collection available in the Museum (a copy in the National Library of Poland). The most valua¬ble, most comprehensive and – in this context – unobvious part of the collection, consisting of the sources for the history of the January Uprising, as well as the collection of literary autographs and royal documents. The objects which are closely related to the history of the Museum are the leg¬acy of Father Józef Jarzębowski and manuscripts concerning the history of the Roman-Catholic church, documentation of the Poles’ activities during World War II, minor materials concerning the history of the Polish diaspora. It is only by recognizing the history and context of how the collection had been developed that it can be properly interpreted, individual objects included.

8

Rozczarowania i animozje polskich kombatantów w latach 30. XX wieku

51%

Kasprzycki R.

Studia Historyczne

|

2017

|

vol. 60

|

issue 4 (240)

47-63

PL

Disappointment and Animosities among Polish Combatants in the 1930s The Polish combatant environment was extremely divided in the 1930s, even among members of the same organisations. This is confirmed by a 1935 report by the Ministry of the Interior. The strongest accusations and assaults were directed against Polish and Jewish legionnaires by the national press - including in the papers Polska Narodowa, Falanga and books like Kazimierz Dołega’s Żydzi w czasie walk o niepodległość Polski. War veterans were supposed to be idols and models for society, particularly youths. The divided combatants were hardly able to live up to those ideals.

9

Stanowisko Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce wobec obchodzonych przez Polaków na obczyźnie świąt państwowych

51%

Langowski K.

Dzieje Najnowsze

|

2019

|

vol. 51

|

issue 2

EN

Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce, który działa od 4 VII 1943 r., był i jest jedną z najważniejszych instytucji archiwalno-naukowych, które istnieją poza granicami Polski. Prowadziła w nim swoją działalność przez kilka kolejnych dziesięcioleci duża grupa osób o orientacji piłsudczykowskiej, nastawionych zdecydowanie antykomunistycznie. Środowisko to czynnie pielęgnowało wśród Polonii amerykańskiej uroczystości narodowe, które w rządzonej przez komunistów Polsce były surowo zakazane. The Józef Piłsudski Institute of America, which has been operating since 4 July 1943, has been one of the most important research archival and science institution outside Poland. A large group of Piłsudski-oriented, strongly anti-communist people conducted their activities there for several decades. This community actively cherished national ceremonies among American Poles, strictly forbidden in communist-ruled Poland.

10

Obchody świąt państwowych i rocznic narodowych w działalności Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Stanach Zjednoczonych

51%

Kardela P.

Dzieje Najnowsze

|

2019

|

vol. 51

|

issue 2

EN

Artykuł dotyczy działalności Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Stanach Zjednoczonych, którzy będąc antykomunistami, manifestowali swoje przywiązanie do idei niepodległości Polski poprzez organizację uroczystych obchodów świąt państwowych i rocznic narodowych. Ta forma aktywności pozwalała im wyrażać swój sprzeciw wobec systemu politycznemu w PRL. Odtworzenie obrazu tejże aktywności członków SPK możliwe było przede wszystkim dzięki relacjom kombatanckim drukowanym w kwartalniku organizacyjnym SPK „Kombatant w Ameryce” i prasie polonijnej w Ameryce. The article presents the activities of the Association of Polish Veterans of World War II (Stowarzyszenie Polskich Kombatantów – SPK) in the United States, who, being anti-communists, manifested their attachment to the idea of Poland’s independence by organising solemn celebrations of national holidays and historic anniversaries. This form of activity allowed them to express their opposition to the political system in the Polish People’s Republic. Reconstructing a picture of this activity of the SPK members was made possible primarily thanks to veterans’ reports printed in the SPK organisational quarterly Kombatant w Ameryce and the Polish-American press in America.

11

Badania weksylologiczne oraz problematyka konserwatorska XX-wiecznego sztandaru kombatanckiego powstańców wielkopolskich pochodzącego ze zbiorów Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy

38%

Popiołek D.

Studia Lednickie

|

2023

|

issue XXII

9-57

EN

The following article is devoted to vexillological research and conservation aspects of the 20th-century veterans’ banner of the Insurgents and Warriors Society (TPiW) from Zdziechowa against the background of the regional tradition of the Wielkopolska Uprising. The work has three objectives. The first is the verification of archival materials, placed in the historical context of the battle of Zdziechowa and the development of the Insurgents and Warriors Society (the history of its establishment, the assumptions adopted and the figures of veterans). The second – identification of the kind and type of banner, its construction, and the technique and technology of its manufacture, together with the determination of the state of its preservation and the indication of the causes of the damage it has received. In addition, an attempt was made to determine the provenance of the banner, its dating, and to identify the manufacturing plant (workshop) in which it was made. The conducted study involved scientific consultation, research of source materials, as well as comparative analysis of analogously dated objects. The obtained results of the formal and content analysis and their interpretation constitute the content of this article.

PL

Poniższy artykuł poświęcony jest badaniom weksylologicznym oraz problematyce konserwatorskiej XX-wiecznego sztandaru kombatanckiego Towarzystwa Powstańców i Wojaków ze Zdziechowy na tle regionalnej tradycji powstania wielkopolskiego. W pracy podjęto trzy zasadnicze cele. Pierwszym jest weryfikacja materiałów archiwalnych, ujęta w kontekście historycznym bitwy pod Zdziechową oraz rozwoju TPiW (historii jego powstania, przyjętych założeń oraz postaci kombatantów). Drugim – identyfikacja rodzaju i typu sztandaru, jego konstrukcji oraz techniki i technologii wykonania wraz z określeniem stanu zachowania i wskazaniem przyczyn powstałych zniszczeń. Ponadto podjęto próby ustalenia proweniencji sztandaru, jego datowania i określenia zakładu produkcyjnego (warsztatu), w którym powstał. Opracowanie przedmiotu badań zostało przeprowadzone na podstawie konsultacji naukowych, badań materiałów źródłowych, a także analiz porównawczych analogicznie datowanych obiektów. Uzyskane wyniki analizy formalnej i treściowej oraz ich interpretacja stanowią treść niniejszego artykułu.

Refine search results

Powojenne losy żołnierzy 1. Dywizji Pancernej dowodzonej przez Generała Stanisława Maczka w Polsce. Wstępna analiza porównawcza

Działalność Ligi Morskiej i Kolonialnej na Mazowszu w okresie międzywojennym

Związek Bojowników o Wolność i Demokrację na Warmii i Mazurach w latach 1947-1975. Zarys dziejów

Powstanie i działalność Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w USA w świetle materiałów wywiadu cywilnego Polski Ludowej

Why did the Jewish combatants need Union of Jews Participants of Combat for Polish Independence in the Second Polish Republic?

The Process of Transition of the UPR Army Soldiers Interned in Poland to Civil Status and their Emigration to Czechoslovakia and France, the 1920s

Omówienie zawartości zbioru rękopisów przechowywanego w Muzeum Księży Marianów im. ks. Józefa Jarzębowskiego w Licheniu Starym

Rozczarowania i animozje polskich kombatantów w latach 30. XX wieku

Stanowisko Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce wobec obchodzonych przez Polaków na obczyźnie świąt państwowych

Obchody świąt państwowych i rocznic narodowych w działalności Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Stanach Zjednoczonych

Badania weksylologiczne oraz problematyka konserwatorska XX-wiecznego sztandaru kombatanckiego powstańców wielkopolskich pochodzącego ze zbiorów Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy