Search results

1

WYDZIAŁ MUZEÓW I POMNIKÓW MARTYROLOGII POLSKIEJ W LATACH 1945–1954 ORAZ KONTYNUACJA JEGO ZADAŃ DO CZASÓW WSPÓŁCZESNYCH

100%

Kułak P.

Muzealnictwo

|

2019

|

vol. 60

78-91

PL

Wydział Muzeów i Pomników Martyrologii Polskiej rozpoczął działalność w kwietniu 1945 r. jako komórka organizacyjna Naczelnej Dyrekcji Muzeów i Ochrony Zabytków działającej w strukturach Ministerstwa Kultury i Sztuki. Jego celem nadrzędnym było udokumentowanie i plastyczne upamiętnienie miejsc związanych z męczeństwem Polaków pod okupacją niemiecką w latach 1939–1945, poprzez organizowanie muzeów i wznoszenie pomników w miejscach kaźni na terenie całego kraju. Powołanie tego typu instytucji było odpowiedzią władz na powstały – po tragicznych doświadczeniach wojny – spontaniczny ruch społeczny, który dążył do uczczenia pamięci wszystkich poległych w walce lub zamordowanych w hitlerowskich obozach zagłady. Społeczne inicjatywy zachęciły rządzących do koordynacji tych działań, ustalenia priorytetów oraz selekcji różnorodnych form komemoracji. Te, a także wiele innych zadań miał realizować Wydział Muzeów i Pomników Martyrologii Polskiej. Niniejszy artykuł jest próbą scharakteryzowania działalności Wydziału, jego struktury organizacyjnej, a także szczegółowych celów i zadań, jakie realizował w czasie 9 lat funkcjonowania – od powołania w 1945 r. do likwidacji w roku 1954. Działania związane z upamiętnieniem miejsc martyrologii przeprowadzane przez Wydział można podzielić na: prace nad organizacją i powołaniem muzeów na terenach obozów, więzień i w urzędach śledczych gestapo (np. muzea w Oświęcimiu, Majdanku, przy Alei Szucha 25 w Warszawie) oraz prace związane ze wznoszeniem pomników ofiar zbrodni hitlerowskich. Tekst uzupełniony został omówieniem sposobów kontynuowania idei zapoczątkowanej przez Wydział po 1954 r. aż po współczesność. Artykuł w dużej mierze oparty został na zachowanej w Archiwum Akt Nowych dokumentacji związanej z działalnością Wydziału i stanowi wstępny zarys oraz zachętę do dalszych badań nad jego historią.

2

O pamięci Powstania Warszawskiego w przeddzień 80. rocznicy

84%

Sawicki J.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2023

|

vol. 41

|

issue 1

364-379

EN

The Warsaw Uprising in 1944 ended in defeat. However, amongst Poles, the memory of the battle fought by the capital remained extremely strong and affected later attitudes. It protected identity and helped to survive the period of Soviet subjugation. Symbols of this memory included the anchor (the sign of the Polish Underground State), uprising songs, graves and cemeteries, the passing on of the testimony of the insurgents’ heroism and patriotism to posterity, and participation in anniversary celebrations. Today, the next generation of young Poles are taking over the duty of remembrance from their parents and grandparents and even identifying with the past generation, recognising the tragic experiences as their own. However, they are increasingly shifting their focus to new areas resulting from cultural changes, caused above all by the onslaught of information technology and the virtual world. The memory of the Warsaw Uprising, however, because of its emotional nature, also remains present in contemporary political life. The author of this article discusses the transformations taking place in collective memory. He identifies new phenomena regarding modes of representation, as well as new roles of the Warsaw Uprising in public discourse.

PL

Powstanie Warszawskie w 1944 r. zakończyło się klęską. Jednak wśród Polaków pamięć o nim pozostała niezwykle silna, rzutując na późniejsze postawy mieszkańców stolicy i całej Polski. Chroniła tożsamość i pomogła przetrwać okres sowieckiego zniewolenia. Jej wyrazem były m.in.: utożsamianie się z Kotwicą – znakiem Polskiego Państwa Podziemnego, śpiewanie pieśni powstańczych, odwiedzanie grobów i cmentarzy, przekazywanie potomnym świadectwa bohaterstwa i patriotyzmu powstańców oraz uczestnictwo w obchodach rocznicowych. Obecnie kolejne pokolenia młodych Polaków przejmują od swoich rodziców i dziadków obowiązek pamięci, a nawet, utożsamiając się z przeszłą generacją, przyjmują tragiczne doświadczenia za własne. Jednak swoją aktywność przenoszą coraz częściej na nowe pola, powstałe w wyniku przemian kulturowych, spowodowanych przede wszystkim ofensywą technik informatycznych i ukształtowaniem się świata wirtualnego. Pamięć o Powstaniu Warszawskim, ze względu na jej wymiar emocjonalny, pozostaje także elementem współczesnego życia politycznego. Przedmiotem artykułu jest omówienie przemian zachodzących w pamięci zbiorowej, wskazanie nowych zjawisk związanych ze sposobami prezentowania historii, a także nowych ról Powstania Warszawskiego w dyskursie publicznym.

3

Prefacja jako integralny element celebracji mszalnej

67%

Biardzki K.

Teologiczne Studia Siedleckie

|

2020

|

issue XVII/17

28-46

EN

Thanksgiving is an important climate for the celebration of the Eucharist. The development of the Mass rites, from the breaking of bread in the apostolic times, through the medieval rites recorded in the sacramentaries, including the post-Tridentine Missal of Pius V, which unified Mass rites, up to the Missale Romanum of Paul VI of 1970, was carried out with the awareness that through them the participants of the liturgy were disposed to express gratitude to God for the work of creation, salvation, and sanctification. A special way of ex-posing the concrete saving interventions of God, especially the saving deeds of Christ, is the preface. It is an integral part of the celebration of the Eucharist. The multiplicity of the pref-ace, as many as 267 in the Sacramentary of Verona from the 7th century, as well as 100 in the Missal of Paul VI, testifies to the fact that the Church cares very much to revive the awareness of the great works of God, making present in the celebration of the paschal mystery of the incarnate Son of God. The present shape of the masses’ prefaces is rooted in Christian antiquity. The dialogi-cal nature of the preface prayer is also derived from that time.

Refine search results

1 Muzealnictwo

1 Pamięć i Sprawiedliwość

1 Teologiczne Studia Siedleckie

1 Biardzki K.

1 Kułak P.

1 Sawicki J.

1 2023

1 2021

1 2019

WYDZIAŁ MUZEÓW I POMNIKÓW MARTYROLOGII POLSKIEJ W LATACH 1945–1954 ORAZ KONTYNUACJA JEGO ZADAŃ DO CZASÓW WSPÓŁCZESNYCH

O pamięci Powstania Warszawskiego w przeddzień 80. rocznicy

Prefacja jako integralny element celebracji mszalnej