Search results

1

Meandry ideologii konfucjańskiej i polityki w Chinach

100%

Konior J.

Horyzonty Polityki

|

2012

|

vol. 3

|

issue 5

83-102

PL

Artykuł zwraca uwagę na aspekty historyczno-polityczne ideologii konfucjańskiej w historii Chin, uwzględniając systemy filozoficzne: konfucjanizm i taoizm. Wykształcona klasa chińskich literatów miała duży wpływ na zbiurokratyzowany system zarządzania. Konfucjanizm organizuje społeczeństwo i jego hierarchię pomiędzy zwierzchnictwem a jego podporządkowaniem. Jednostka powinna dostosować się do ustalonych norm społecznych (konfucjańskich), które sprawdzone w historii, stają się gwarantem ładu społecznego. Władza w Chinach zawsze podlegała kontroli. Cesarze rządzili przez swoich ministrów, najbliższą rodzinę, często też przez eunuchów. Jedni drugich kontrolowali i jedni drugim niedowierzali. Kontrola, donosicielstwo, brak zaufania, przemoc – to stałe elementy w polityce zarządzania Chinami, zarówno w cesarskich Chinach, jak i obecnych – komunistycznych.

2

Państwo a religia w prawodawstwie japońskim

100%

Kość A.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2002

|

vol. 5

3-29

PL

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie relacji państwa do religii w Japonii w perspektywie historycznej. Problemem tutaj nie jest samo pojęcie państwa, lecz pojęcie religii. Na pewno żadnych problemów nie będzie z podaniem definicji chrześcijaństwa. Chrześcijaństwo jednak odgrywa nieznaczną rolę w życiu społecznym i politycznym Japonii. Natomiast w historii tradycyjnej myśli japońskiej trudno jest wyraźnie oddzielić filozofię od religii. Filozofia (światopogląd), religia i kultura są jednoznaczne z „filozofią życia”. Chodzi zarówno o filozofię, jak i religijność, która jest filozofią życia. Klasycznym przykładem jest shintoizm, który nie jest ani wyłącznie filozofią, ani wyłącznie religią. Trudno jest też jasno oddzielić filozoficzny konfucjanizm od konfucjanizmu religijnego.

3

KARA. SAMODOSKONALENIE. BEZPIECZEŃSTWO. KONFUCJUSZ I PLATON O WYCHOWANIU CZŁOWIEKA I OBYWATELA

100%

Sosnowski L., Wójcik A. I.

Kultura Bezpieczeństwa. Nauka – Praktyka – Refleksje

|

2014

|

vol. 16(16)

439-456

PL

Artykuł ma charakter porównawczy w aspekcie zachodniego (Grecja) i wschodniego (Chiny) podejścia do karania w kontekście bezpieczeństwa i poprawiania siebie. W obszarze rozważań staje więc problem wzajemnych relacji natury ludzkiej i prawa stanowionego lub obyczajowego jako głównych obszarów rozważań. W przypadku filozofii chińskiej jest to kontekst skuteczności rządzenia oraz możliwości zapewnienia bezpieczeństwa i pokoju społecznego. Prezentowane są poglądy Konfucjusza, Mencjusz, Xunzi oraz przedstawicieli Szkoły Prawniczej. W przypadku greckim mamy do czynienia z poglądami Platona na temat demokracji, wolności i funkcjonowania człowieka.

4

Rola tradycji konfucjańskich w umacnianiu współczesnego reżimu politycznego Koreańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej

100%

Weber K.

Wrocławskie Studia Politologiczne

|

2019

|

vol. 26

36-51

EN

In Asian countries authoritarian relationships have been noticeable for centuries not only on political but also on social grounds.The teachings of Confucius were important in this aspect. According to many authors, they still exert a significant influence in North Korea and have an impact on the durability of Kim Jong-un. However, there are also opinions that it is a big mistake to describe this country as Confucian. For this reason the aim of this article is to show the real meaning of this ideology in North Korea. This will be done by demonstrating similarities of the present situation to the principles of Confucianism, as well as denials of the guidelines of this ideology. As a result, this will allow the author to analyze how Confucian traditions can determine the future of the regime in Pyongyang.

5

Rektyfikacja nazw w konfucjańskiej myśli filozoficznej i pedagogicznej

84%

Zieliński P.

Podstawy Edukacji

|

2019

|

vol. 12

85-93

EN

The objective of this paper is to investigate the philosophical and pedagogical context of the issues relevant to rectifying names in Chinese Confucian thought. Upon the basis of hermeneutical studies and comparative research, the author answers the question of the significance of rectifying names for the process of the upbringing of a human being. The author analyses this issue upon the basis of the available foreign and Polish translations of the Analects of Confucius, and also investigates the positions taken by specialists in the field of the philosophy of the Far East, among others, by Feng Youlan, Benjamin Schwartz and JeeLoo Liu. Not only is the pedagogical dimension of rectifying names relevant to the need of ordering pedagogical notions and ensuring their precision, but also connected with attempts to apply names in education as a tool of indoctrination and the implementation of the authoritarian model of education. Moreover, the application of rectifying names is to emphasise the axio-normative profile of upbringing regardless of the fact whether the profile in question is oriental or occidental, ancient or contemporary.

PL

Celem artykułu jest rozpoznanie kontekstu filozoficznego i pedagogicznego problematyki rektyfikacji nazw w chińskiej myśli konfucjańskiej. W oparciu o badania hermeneutyczne i porównawcze autor rozstrzyga problem – jakie jest znaczenie rektyfikacji nazw dla procesu wychowania człowieka. Autor analizuje problem w oparciu o dostępne obce i polskie przekłady Dialogów Konfucjusza oraz rozpoznaje stanowiska badawcze specjalistów od filozofii dalekowschodniej, m.in. Fenga Youlana, Benjamina Schwartza i JeeLoo Liu. Pedagogiczny wymiar rektyfikacji nazw dotyczy nie tylko potrzeby uporządkowania i uściślenia znaczenia pojęć w pedagogice, ale wiąże się też z próbami wykorzystania nazw w edukacji jako narzędzia do indoktrynacji i wdrażania jej autorytarnego modelu. Ponadto stosowanie rektyfikacji nazw ma służyć podkreśleniu aksjonormatywnego charakteru wychowania, niezależnie od tego, czy ma ono charakter orientalny czy okcydentalny, starożytny czy współczesny.

6

Confucianism versus the Reception of Communism in China

84%

Jucewicz A.

Nurt SVD

|

2014

|

issue 1

290-305

EN

The present article studies the communist regime in China, analysed in terms of Confucian tradition existing in this country for centuries. It indicates the similarities between Confucianism and Marxism and the influence of Confucianism on the reception of communism in China. Both Confucianism and Marxism do not focus on ontological issues, but the practical and sociological ones, perceiving them in the context of building a model of a perfect society and effective governance of the country. Both trends describe the origins of the world and society, pointing to the dialectic clash of opposing forces. They are characterised by materialistic view of the world, anti-individualism, antipersonalism, collectivism, and ethical relativism. As stated in the Conclusion, Confucianism has created a strong philosophical background to the implementation of communist ideas and became the ideological basis for this belief.

PL

W niniejszym artykule przedmiotem refleksji był ustrój komunistyczny w Chinach, analizowany pod kątem istniejącej od wieków tradycji konfucjańskiej w tym państwie. Ukazano podobieństwa pomiędzy konfucjanizmem a marksizmem oraz wpływ konfucjanizmu na recepcję komunizmu w Chinach. Zarówno konfucjanizm jak i marksizm nie koncentrują się na zagadnieniach ontologicznych, ale praktycznych i socjologicznych, podejmując je w kontekście budowania modelu idealnego społeczeństwa i efektywnego sprawowania rządów w państwie. Oba nurty mówią o genezie świata i społeczeństwa, wskazując na dialektykę ścierania się przeciwstawnych sił. Charakteryzuje je materialistyczna wizja świata, antyindywidualizm, antypersonalizm, kolektywizm i relatywizm etyczny. We wniosku stwierdzono, że konfucjanizm stworzył silne filozoficzne tło do wdrożenia komunistycznych idei i stał się ideologiczną podstawą tego światopoglądu.

7

Obraz edukacji w Wietnamie

84%

Zieliński P.

Pedagogika Społeczna

|

2013 (R. XII)

|

issue 1(47)

105 - 122

PL

Praca zawiera syntetyczny obraz edukacji w Wietnamie od czasów starożytnych po współczesne i uwzględnia najnowszą dostępną literaturę przedmiotu. Na krótko zarysowanym tle rozwoju historycznego i kulturowego kraju dokładniej zaprezentowano trzy systemy oświatowe, które wyodrębniły się w Wietnamie: feudalny, kolonialny oraz ludowy. W każdym w nich w jakimś stopniu znalazły swoje odbicie oddziaływania trzech wielkich systemów filozoficzno-religijnych Dalekiego Wschodu: konfucjanizmu, taoizmu i buddyzmu zen. Ukształtowane w ten sposób wzory myślenia i kanony zachowania Wietnamczyków można zaobserwować również współcześnie, nawet wśród rodzin i dzieci wietnamskich w Polsce oraz u dzieci z rodzin polsko-wietnamskich. Idący własną drogą transformacji ustrojowej Wietnam kładzie duży nacisk na system edukacji, zwiększając i różnicując liczbę szkół każdego szczebla oraz nakłady na oświatę. Postępująca demokratyzacja kraju czyni go coraz bardziej otwartym na wpływy kultury zachodniej, ale naraża tradycyjne wartości na dezintegrację. Wskazuje to na potrzebę ich pielęgnacji we współczesnej edukacji wietnamskiej, co zdaje się być dostrzegane przez decydentów.

EN

The work contains a synthetic picture of education in Vietnam from ancient to modern times and comprises the latest available literature of the subject. In the context of a briefly outlined historical and cultural development of the country, three educational systems that emerged in Vietnam have been presented: feudal, colonial and folk. In each of them, to some extent, one can find reflects of the influence of the three great philosophical-religious systems of Far East: Confucianism, Taoism and Zen Buddhism. Shaped in this way, patterns of thinking and canons of behaviour of the Vietnamese can also be found nowadays, even among Vietnamese children and families living in Poland and children in Polish-Vietnamese families as well. Following its own way of political transformation, Vietnam places a great emphasis on education system, increasing and diversifying number of schools on each educational level and financial expenditure on education. Proceeding democratization of the country makes it more and more open to influence of Western culture, but at the same time exposes traditional values to danger of disintegration. That points out the necessity of cultivation of them in contemporary Vietnamese education, which seems to be seen by the policy-makers.

8

Pośledniość polityki w doktrynach religii chińskich. Niedziałanie (wuwei) jako zasada panowania

84%

Kosior K.

Horyzonty Polityki

|

2012

|

vol. 3

|

issue 4

89-105

PL

Artykuł dotyczy kształtowania się idei mędrca-władcy w starożytnej chińskiej myśli religijnej. Oddający się zapamiętale autokultywacji władca, może osiągnąć cnotę cechującą Niebo (czy Tao). Dzięki temu może przewodzić państwu tak jak samo Niebo (czy Tao), to znaczy bez uciekania się do jakiejkolwiek aktywności politycznej. Mędrzec-władca nie działa, a wszystkie sprawy toczą się w należytym porządku.

9

Podstawy relacji obywatel–władza w Japonii. Stabilność czy ewolucja?

84%

Wiszniuk P.

Zeszyty Naukowe Zbliżenia Cywilizacyjne

|

2015

|

vol. 11

197-218

PL

Celem artykułu jest analiza dotychczasowych kodeksów, norm i zwyczajów, które od okresu wczesnej nowoczesności (XVIII wiek) wpływały na relacje pomiędzy obywatelem i władzą w Japonii. Podjęty zostaje temat konfucjanizmu i jego japońskiej, neokonfucjańskiej reinterpretacji w okresie Edo, a następnie wpływu koncepcji zachodnich i reakcji lokalnej myśli politycznej na zmiany zachodzące w okresie Meiji. W dalszej części rozpatrywane są powojenne koncepcje, w tym teorie z gatunku nihonjinron. Na koniec przedstawiane są czynniki, które w przyszłości spowodować mogą zmianę w opisywanych relacjach, od czynników technicznych po psychospołeczne.

EN

The aim of the article is to analyze hitherto codes, norms and customs, chich since the early modern period (XVIII century) affected the relationship between the citizen and the power in Japan. Confucianism and its Neo-Confucian reinterpretation is taken into consideration, along with the impact of Western ideas and Japanese political thought response to changes after Meiji Revolution. In the later part are undertaken the post-war concepts, including nihonjinron theories. Finally the factors that may result in future change in described relationships are presented, including technical and psychosocial factors.

10

On the Notion of Person in Confucianism

84%

Gacka B.

Poznańskie Studia Teologiczne

|

2021

|

issue 39

127-141

PL

Artykuł prezentuje pojęcie osoby w konfucjanizmie w kontekście życia Konfucjusza (551-475 przed Chr.). Jako wędrowny Mędrzec, Konfucjusz uczył praktycznego znaczenia wartości moralnych w życiu społecznym i politycznym. Uczniowie zebrali jego nauki w Analektach, w których Konfucjusz twierdzi, że w wieku pięćdziesięciu lat pojął wolę Niebios (A 11:4) i zajął się kształtowaniem człowieka. Nauczał humanizmu z odniesieniem do Transcendencji (T’ien).Według Tu Wei-Minga (Harvard University) i Johna Berthronga (Boston University), wybitnych specjalistów, konfucjanizm ukazuje społeczny wymiar „osoby ludzkiej”, która stanowi „centrum relacji”, a zarazem podkreśla, że osoba rozwija się twórczo. Moralny charakter stosunków międzyludzkich obejmuje zwłaszcza „pięć relacji”: pan–sługa, ojciec–syn, mąż–żona, starszy brat–młodszy brat, przyjaciel–przyjaciel. Istotą osoby ludzkiej jest człowieczeństwo (jen lub ren).Tak jak „współczucie” jest największą cnotą buddyjską, a miłość stanowi największą cnotę chrześcijańską, tak „człowieczeństwo” (jen lub ren) wyraża największą cnotę konfucjańską. Nauka konfucjańska ma na uwadze udoskonalenie porządku społeczno-politycznego jako środka do osiągnięcia powszechnej miłości i osobowego rozwoju człowieka (juncy).

EN

The article presents the notion of person in Confucianism in the context of biographical background of Confucius (551-479 B.C.). As an itinerant sage Confucius taught the practical significance of moral values in the social and political life. His disciples collected his teachings in Analects, in which Confucius noticed that at his age of 50 he knew the will of Heaven (A 11:4). He began to teach Humanism with respect to Transcendence (T’ien).According to the great specialists, Prof. Tu Wei-Ming (Harvard University) and Prof. John Berthrong (Boston University), “the social dimension” of the human person in Confucianism is important and the person is conceived as “a center of relationships” and as a self of personal development (selfhood as creative transformation). There are five universal ways in human relations which are governed by five moral principles. The five ways are those governing the relationships between ruler and minister, between father and son, between husband and wife, between elder and younger brothers, and those in the intercourse between friends. The core of the human person is humanity (jen or ren).Just as “compassion” is the greatest Buddhist virtue, and “love” the Christian, jen is the ultimate goal of conduct and self-transformation for the Confucian. According to Confucius, education reforms a personal life as well as a social and political life in order to realize a universal love and a personal development of man (juncy).

11

Tu Weiming. Wprowadzenie do filozofii współczesnego konfucjanisty

84%

Skorupka A.

Edukacja Filozoficzna

|

2018

|

issue 66

39-50

PL

Tu Weiming (ur. w 1940 r.) jest jednym z najbardziej znanych żyjących konfucjanistów. Artykuł zawiera omówienie jego poglądów na temat współczesnego oblicza konfucjanizmu, wyłożonych w eseju Confucius: The Embodiment of Faith in Humanity. Autor komentuje tę propozycję z punktu widzenia chrześcijaństwa i tradycji filozoficznej Zachodu.

EN

Tu Weiming (born 1940) is one of the most famous contemporary confucianists. In this article his views concerning Confucianism in contemporary times presented in essay Confucius: The Embodiment of Faith in Humanity (Konfucjusz: uosobienie wiary w ludzkość) are discussed. The author presents his comment from the point of view of Christianity and Western philosophical tradition.

12

Chiny światowym hegemonem w nowym ładzie globalnym

84%

Sulmicki J.

Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula

|

2018

|

issue 4(58)

110-124

PL

Celem artykułu jest przedstawienie roli Chin w kształtowaniu nowego ładu globalnego, który często jest nazywany Jedwabnym Ładem Globalnym. Ważnym elementem powstającego ładu globalnego jest tworzona przez Chiny inicjatywa Pasa i Szlaku („One Belt, One Road”). Rodzajem wykorzystywanej metodologii badawczej jest opisywanie zdarzeń, które występowały w rzeczywistości gospodarczej i wyciąganie z tego wniosków płynących dla przewidywania przyszłości. Głównym wynikiem badań jest konstatacja, że inicjatywa Pasa i Szlaku, będąca największą geopolityczną strategią XXI wieku, będzie prowadzić do powstania wielobiegunowego świata, który ma zastąpić obecny jednobiegunowy świat z USA w jego centrum. Oprócz Chin wiodącą rolę odegrają w nim dwie integracyjne wspólnoty, w których spoiwem są tradycyjne wartości religijne – muzułmańska oparta na islamie (obejmującej zarówno sunnitów, jak i szyitów) oraz chrześcijańska reprezentowana głównie przez religię katolicką (Watykan), która współdziała z prawosławiem. Za implikację praktyczną można uznać przydatność wyników badań dla instytucji zajmujących się planowaniem kierunków rozwoju przyszłej polityki zagranicznej i gospodarczej. Za implikację społeczną można uznać, że wchodzenie Chin na pozycję kraju dominującego będzie zmieniało światową hierarchię wartości, która w Europie będzie oznaczała zmniejszanie znaczenia obecnie dominującej hierarchii typowej dla laickiej cywilizacji europejskiej.

EN

The goal of the paper is to present China’s role in the formation of a new global order, often referred to as the Silk (Road) World Order due to the fact that an important element thereof is the Chinese Belt and Road Initiative (“One Belt, One Road”). The applied research methodology consisted primarily of a description of economic events which served as the basis for conclusions as to probable future events. The main conclusion reached is that the Belt and Road Initiative, as the largest geopolitical strategy of the 21st century, will lead to the creation of a multipolar world order which will replace the current USA-centered unipolar one. Apart from China, two global communities are to play an important role in this multipolar world: ones in which integration is based on traditional religious values. One of these is the Muslim community based on Islam (including both Sunnis and Shias), the other is the Christian community, represented primarily by Catholicism (the Vatican) which is cooperating with the Orthodox Church. The article’s practical implication is the possible use of the results of the analysis by institutions planning the directions of foreign and economic policy. The article’s social implication stems from the possible changes in the global hierarchy of values due to the increasing dominance of China. In Europe, this may imply a reduction in the importance of the hierarchy characteristic of the currently dominant secular European civilization.

13

Reinvention of Confucianism as Secular Christianity by Gu Hongming

84%

Tylkowski M.

Nurt SVD

|

2020

|

issue 1

383-395

EN

The question asked in this article was: How Gu Hongming attained to interpret Confucianism in such a way that it seemed for Europeans as equal to Christianity or even suppressing it? Gu Hongming interpreted Confucianism in such a way that it was fitting to understanding of religion promoted by liberal theology. He introduced Confucianism as religion in a sense, that it was concerned only with pure morality, just like Christianity was in its essence, as in Matthew Arnold’s writings. Then he claimed that having no supernatural elements, Confucianism is more compatible with contemporary European thought than Christian religion. Furthermore, he not only stated the compatibility of Confucian teachings with contemporary European thought, but also pointed out that if religion has to be valued according to its performance on the field of morality, then Confucianism is working better than Christianity, because Chinese people live in peace. In the end it is worth to notice that the nineteenth century liberal theology lost its popularity after the Second World War. Gu Hongming was forgotten even earlier.

PL

Pytanie przewodnie tego artykułu brzmi: Jak udało się Gu Hongmingowi zinterpretować konfucjanizm w taki sposób, że Europejczykom wydawał się równy chrześcijaństwu, a nawet go przewyższał? Gu Hongming interpretował konfucjanizm w taki sposób, aby pasował do rozumienia religii propagowanej przez teologię liberalną. Przedstawił konfucjanizm jako religię zainteresowaną przede wszystkim czystą moralnością, czyli tak, chrześcijaństwo było w swojej istocie, a wszystko tak, jak w pismach Matthew Arnolda. Następnie twierdził, że nie mając elementów nadprzyrodzonych konfucjanizm jest bardziej zgodny z myślą europejską niż religia chrześcijańska. Co więcej, stwierdził nie tylko zgodność nauk konfucjańskich z ówczesną myślą europejską, ale także wskazał, że jeśli religię trzeba docenić zgodnie ze swoimi osiągnięciami na polu moralności konfucjanizm działa lepiej niż chrześcijaństwo, ponieważ Chińczycy żyją w pokoju. Na koniec warto zauważyć, że dziewiętnastowieczna teologia liberalna straciła popularność po II wojnie światowej. Sam Gu Hongming został zapomniany nawet wcześniej.

14

How dare you: the formation of courage in Chinese martial arts

84%

An L., Dai G., Feng R.

Ido Movement for Culture. Journal of Martial Arts Anthropology

|

2024

|

vol. 24

|

issue 1

98-107

EN

Background. All over the world forms of martial arts emphasize the importance of courage. However, the understanding of courage varies from culture to culture. Problem and aim. The main goal of this study is to discuss the concept and formation of martial courage in Chinese martial arts. Material and methods. This paper analyses the influence and contributions of Confucianism, Buddhism, and Taoism, which constitute the pillars of traditional Chinese thought. Results and Conclusions. The core of Confucian courage is benevolence, justice, propriety, and wisdom. Its main function is to govern the country by establishing an ideology to normalize people’s martial activities, namely people’s choice to fight or not.The core of Taoist courage is non-action, non- contention, and being like water. Its main function is to govern the body by highlighting the philosophy that the unity of human and heaven is what the Chinese people have long been yearning for. The core of Buddhist courage is compassion. Its function is mainly to govern the mind by using either lowered eyebrows or angry eyes. Chinese martial arts absorb the essence of the three thoughts on courage and construct its own martial courage system, which facilitates the formation of martial arts techniques, and also acclimatizes Chinese martial arts practitioners’ behaviour to the construction of the Chinese national spirit.

PL

Tło. Wszystkie formy sztuk walki na całym świecie podkreślają znaczenie odwagi. Jednak rozumienie odwagi różni się w zależności od kultury. Problem i cel. Głównym celem niniejszego opracowania jest omówienie koncepcji i kształtowania odwagi w chińskich sztukach walki. Materiał i metody. Niniejszy artykuł analizuje wpływ i wkład konfucjanizmu, buddyzmu i taoizmu, które stanowią filary tradycyjnej myśli chińskiej. Wyniki i wnioski. Rdzeniem konfucjańskiej odwagi jest życzliwość, sprawiedliwość,przyzwoitość i mądrość. Jego główną funkcją jest rządzenie krajem poprzez ustanowienie ideologii normalizującej działania wojenne ludzi, a mianowicie wybór ludzi, czy walczyć, czy nie. Rdzeniem taoistycznej odwagi jest brak działania, brak koncentracji i bycie jak woda. Jej główną funkcją jest kierowanie ciałem poprzez podkreślanie filozofii, że jedność człowieka i nieba jest tym, za czym od dawna tęsknią Chińczycy. Rdzeniem buddyjskiej odwagi jest współczucie. Jej funkcją jest głównie kierowanie umysłem za pomocą opuszczonych brwi lub gniewnych oczu. Chińskie sztuki walki wchłaniają esencję trzech myśli na temat odwagi i konstruują własny system odwagi, który ułatwia tworzenie technik sztuk walki, a także aklimatyzuje zachowanie chińskich praktyków sztuk walki do budowy chińskiego ducha narodowego.

15

Kult przodków w Chinach - geneza, formy, znaczenie

84%

Karpińska W.

Roczniki Kulturoznawcze

|

2023

|

vol. 14

|

issue 4

97-111

EN

Worshiping the spirits of departed ancestors is an essential element of traditional Chinese beliefs. As time passed, these beliefs underwent many transformations, but the cult of the dead remained a fundamental pillar of Chinese culture, linking the beliefs of the Chinese people from the Neolithic to the present. Thanks to Confucianism, it developed significantly and gained a new meaning, thanks to which it has a significant influence on Chinese society to this day. This article presents the origin and development of ancestor worship, indicates the role of Confucianism in its development, as well as discusses the most important feasts in honor of the dead and funeral rites. In addition, the author drew attention to the political dimension and place of ancestor worship in Chinese culture to this day.

PL

Oddawanie czci duchom zmarłych przodków to istotny element tradycyjnych wierzeń chińskich. Wraz z upływem czasu wierzenia te przechodziły liczne transformacje, kult zmarłych pozostawał jednak niezmiennie podstawowym filarem kultury chińskiej, łączącym wierzenia ludności chińskiej od neolitu aż do teraźniejszości. Dzięki konfucjanizmowi znacznie się rozwinął i zyskał nowe znaczenie, dzięki czemu do dziś ma istotny wpływ na chińskie społeczeństwo. W artykule przedstawiono genezę i kształtowanie się kultu przodków, wskazano rolę konfucjanizmu w jego rozwoju, a także omówiono najważniejsze święta na cześć zmarłych oraz obrzędy pogrzebowe. Ponadto autorka zwróciła uwagę na polityczny wymiar i miejsce kultu przodków w kulturze chińskiej do dzisiaj.

16

The Place and Role of Sino-Confucian Culture and Confucianism in World History according to Liang Shuming’s Thought on Life and Culture

84%

Wesołowski Z.

Roczniki Humanistyczne

|

2022

|

vol. 70

|

issue 9

27-57

PL

Pojmowanie kultury chińskiej przez Lianga Shuminga, którą uważał ją za kulturę sino-konfucjańską, oraz jego rozumienie konfucjanizmu różnią się od potocznych i znanych w świecie akademickim. W poszukiwaniu autentycznej egzystencji, w schemacie trzech rodzajów kultur świata (kultura zachodnio-pragmatyczna, kultura sino-(Taizhou 泰州-)konfucjańska i kultura indo-(weishi-)buddyjska) oraz ich historycznej sukcesji, Liang Shumin żywił przekonanie, że przyszłym modelem kultury światowej będzie ta sino-konfucjańska, a nawet przepowiedział, że w najbliższej przyszłości emocja miłości w jej szczególnej formie jako miłość między mężczyzną a kobietą byłaby największym i najstraszniejszym problemem tego okresu, tj. okresu drugiej domeny warunkowej dostępności lub niedostępności przedmiotu pożądania, czyli innego umysłu lub woli drugiego człowieka. Tę dziedzinę Liang Shuming nazywa sferą relacji międzyludzkich, czyli problemem społecznym, za którego rozwiązanie odpowiada kultura chińsko-(Taizhou 泰州-)konfucjańska. Autor koncentruje się na miejscu i roli konfucjanizmu, w rozumienia Lianga Shuminga, w Shuminga schemacie historii świata.

EN

Liang Shuming’s understanding of Chinese culture, which he conceived of as Sino-Confucian culture, and his understanding of Confucianism differ from the common and familiar understandings in the sinological academic world. It seems that the best way to understand Liang Shuming and his thoughts is in terms of his search for an authentic existence. In his scheme of three modes of world cultures (Western-pragmatic culture, Sino-(Taizhou 泰州-)Confucian culture, and Indo-(weishi-)Buddhist culture) and their historical succession (as given above), the conviction of Liang Shuming was that the imminent future mode of world culture would be that of the Sino-Confucian cultural attitude. He even prophesied that in the nearest future the emotion of love in its particular form as love between a man and a woman would be the greatest and the most formidable problem of this period, i.e. the period of the second domain of a conditional availability or non-availability of the object of desire, that is, of another mind or the will of another person. This domain is called by Liang Shuming the realm of human relationships, or a social problem for the solution of which Sino-(Taizhou-)Confucian culture is responsible. The author concentrates on the place and role of Liang Shuming’s understanding of Confucianism in his scheme of world history.

17

Krótki przegląd najważniejszych kontekstów, w jakich stosuje się kategorię pustki i nieistnienia w klasycznej filozofii konfucjańskiej i daoistycznej

67%

Wójcik A. I.

ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal

|

2012

|

vol. 2

|

issue 2

293-308

PL

W tekście prezentowana jest propozycja usystematyzowania najważniejszych kontekstów, w jakich rozważa się kategorie niebytu, pustki w dwu najbardziej wpływowych szkołach filozoficznych w starożytnych Chinach, czyli w konfucjanizmie i daoizmie

18

Jan Paweł II w dialogu z religiami Chin

67%

Mierzejewska A.

Nurt SVD

|

2014

|

issue 1

306-320

PL

Artykuł prezentuje stosunek papieża Jana Pawła II do tradycyjnych religii chińskich. W pierwszej części autorka ukazuje specyficzne cechy trzech głównych religii Chin: konfucjanizmu, taoizmu, i buddyzmu. Do cech tych zalicza m.in. synkretyzm, podkreślanie nauczania o moralności (ortopraksja) oraz silny i powszechny kult przodków. W dalszej części autorka ukazuje historię chrześcijaństwa w Chinach, akcentując zwłaszcza działalność Matteo Ricciego (1552-1610), jezuickiego misjonarza, który jako pierwszy podjął dialog z religiami i kulturą chińską. Jest on pionierem inkulturacji Ewangelii. Następnie autorka śledzi rozwój zainteresowania Stolicy Apostolskiej sytuacją Kościoła w Chinach. Jan Paweł II z troską spoglądał na sytuację katolików chińskich, czemu dawał wyraz w czasie spotkań ad limina apostolorum z biskupami z Tajwanu, w czasie synodu poświęconego Azji (1998) oraz w licznych przemówieniach. Przy tych okazjach wyrażał swój szacunek i podziw dla cywilizacji chińskiej. Dwukrotnie (1982, 2001) wypowiadał się też w ramach kongresów naukowych w Rzymie z okazji rocznic misji Ricciego, którego uważał za pośrednika pomiędzy światem zachodu a cywilizacją chińską. W dialogu z religiami Chin Papież doceniał wyznawców chińskich religii za umiłowanie cnót moralnych, poszukiwanie mądrości, a także za szacunek dla starszych oraz przodków.

EN

The article presents Pope John Paul II’s attitude towards the traditional Chinese religions. In the first part, the present author indicates the specific characteristics of China’s three main religions: Confucianism, Taoism, and Buddhism. The features of these three include, among others: syncretism, emphasising the teaching of morality (orthopraxis), and the strong and widespread cult of ancestors. In the article’s following part, the author presents the history of Christianity in China, focusing in particular on the activities of Matteo Ricci (1552-1610), a Jesuit missionary who first took up a dialogue with other religions and Chinese culture. He is a pioneer of inculturation of the Gospel. Then, the author traces the development of the Holy See’s interest in the situation of the Church in China. John Paul II looked with concern at the situation of Chinese Catholics, which he expressed during the ad limina apostolorum meetings with bishops from Taiwan, during the synod devoted to Asia (1998) and in numerous speeches. On these occasions, the Pope expressed his respect and admiration for Chinese civilisation. Twice (in 1982 and 2001), he also spoke in the context of scientific congresses in Rome on the occasion of the Ricci’s mission anniversary, whom John Paul II considered an intermediary between the world of the West and the Chinese civilisation. In the dialogue with the religions of China the Pope appreciated the Chinese religions’ followers for their moral virtues for love, the search for wisdom as well as respect for the elders and ancestors.

19

Badania sinologiczne oraz studia nad konfucjanizmem i taoizmem w Polsce

67%

Sakowicz E.

Nurt SVD

|

2014

|

issue 1

355-369

PL

Cywilizacja chińska szczyci się dostojną historią i bezprecedensowym wkładem w dzieje świata. Katalog wynalazków made in China jest imponujący. Jaki jest wkład polskich badaczy w opisywanie Chin? Autor opracowania koncentruje się na drugiej połowie XX wieku i na przełomie XX i XXI wieku. Celem prezentacji jest zwrócenie uwagi na Chiny będące przedmiotem prac naukowo-badawczych, działalności dydaktyczno-pedagogicznej w polskich uniwersytetach oraz przez wybranych uczonych. W punkcie pierwszym, który ma charakter wprowadzenia, autor uzasadnia, na jaki sposób „dzisiaj Chiny są wszędzie”. W drugim punkcie omawia zinstytucjonalizowane (uniwersyteckie) badania nad chińską cywilizacją, kulturą, historią, językiem. W trzecim punkcie prezentuje syntetycznie polskie studia nad konfucjanizmem i taoizmem. Punkt czwarty stanowi podsumowanie opracowania; autor wskazuje też kolejne pola badawcze. Opracowanie – oparte na aktualnych danych (do lipca 2013 roku) – uświadamia niebanalny wkład polskich naukowców w badania sinologiczne. Dzięki nim możemy interpretować obecność Kraju Środka w globalnej przestrzeni kulturowej według kryteriów wolnych od banalnych stereotypów marketingowych.

EN

The Chinese civilisation takes pride in a dignified history and unprecedented contribution to the history of the world. The catalogue of inventions labelled made in China is impressive. What is the contribution of Polish researchers in describing China? The present author focuses on the second half of the 20th century and on the turn of the 21st century. The aim of the presentation is to draw the readers’ attention to China as a subject of scientific research, to the teaching and educational activities in Polish universities and by some scholars. In the first part, which is an introduction, the author justifies on how “China is everywhere today.” The second part discusses the formal (university-connected) studies of Chinese civilisation, culture, history, and language. In the third part, the author synthetically presents Polish studies of Confucianism and Taoism. The fourth part is a summary of the article; the author also points out to other research fields. The article – based on current data (till July 2013) – makes the readers aware of Polish scientists’ remarkable contribution in sinological research. Due to them, we can interpret the presence of the Middle Kingdom in the global cultural space according to the criteria that are free from banal marketing stereotypes.

20

Europejczycy i chrześcijaństwo jako zagrożenie dla ładu w Japonii okresu Edo

67%

Popiołek P.

Orientalia Christiana Cracoviensia

|

2016

|

vol. 8

EN

Since the 17th century the antichristian persecutions in Japan were related to the reform of the Tokugawa regime. The Western religion started to be perceived as an internal and external threat to the unity of the state, its sovereignty and stability. The sources for this article have been selected from the most representative works of Japanese anti‑Christian literature. Religious arguments against Christianity are shown from the Confucian and Buddhist perspective. Many writers from the Edo period saw Christianity as similar and distorted teaching of Buddhism. For the Japanese one of the most controversial was the doctrine on God as the supreme ruler, to whom everyone was subjected to, which could have a negative effect on maintaining traditional relationships and duties in a society. Mito school brought against Christianity the argument which can be described as political (also ethical) – that this teaching was the reason for the decay of Japanese society. In addition, some authors believed that Christianity served as a tool for the colonization of Japan by foreign powers. This heretical (Christian) teaching contributed to some extent to consolidation of Japanese identity by becoming the target of Japanese attacks and polemics. Missionaries and converters became „others,” to whom demonic and inhuman look was attributed, supernatural abilities. Infidels were also stigmatized by the most condemned features in Japanese society. This applied both to foreign missionaries and native converts. The state apparatus of the Edo period gave rise to many mechanisms strengthening its control over the whole society. As the result, Christianity was successfully eradicated (leaving only isolated communities of hidden Christians).

PL

Prześladowania chrześcijan w Japonii począwszy od XVII wieku miały związek z reorganizacją struktury władzy pod rządami Tokugawów. Zachodnia religia zaczęła być postrzegana jako stanowiąca zagrożenie wewnętrzne i zewnętrzne dla jednorodności państwa, jego suwerenności i stabilności. W artykule zostaną przywołane, zdaniem autora, najbardziej reprezentatywne pozycje z japońskiej literatury antychrześcijańskiej. Ukazane zostaną argumenty religijne wytaczane przeciwko doktrynie chrześcijańskiej z pozycji konfucjańskiej i buddyjskiej. Wielu autorów okresu Edo widziało w chrześcijaństwie podobieństwo do buddyzmu i jego zniekształcenie. Niezwykle kontrowersyjna dla Japończyków była nauka o Bogu jako najwyższemu władcy, któremu każdy musiał być bezwzględnie poddany, co mogło mieć zły wpływ na zachowanie tradycyjnych relacji i powinności w społeczeństwie. Argumentację, którą można określić jako polityczną (ale i etyczną), wytaczała wobec chrześcijaństwa szkoła Mito, która upatrywała w zachodniej doktrynie jedną z przyczyn rozkładu japońskiego społeczeństwa. Ponadto niektórzy spośród autorów uważali, że chrześcijaństwo służy jako narzędzie do kolonizacji Japonii przez obce mocarstwa. Owa heretycka (chrześcijańska) nauka, stając się celem ataków i polemik, w pewnym stopniu przyczyniała się do budowania tożsamości Japończyków. Misjonarze i konwertyci japońscy stali się „innymi”, którym przypisywano demoniczny, nieludzki wygląd, nadprzyrodzone zdolności, jak i najbardziej potępiane w społeczeństwie japońskim cechy, które innowierców całkowicie stygmatyzowały. Dotyczyło to zarówno misjonarzy, jak i rodzimych konwertytów. Aparat państwowy okresu Edo stworzył wiele mechanizmów mających umocnić swą kontrolę nad społeczeństwem. W ich wyniku sprawnie udało się wykorzenić chrześcijaństwo (pozostawiając jedynie odizolowane wspólnoty ukrytych chrześcijan).

Refine search results

Meandry ideologii konfucjańskiej i polityki w Chinach

Państwo a religia w prawodawstwie japońskim

KARA. SAMODOSKONALENIE. BEZPIECZEŃSTWO. KONFUCJUSZ I PLATON O WYCHOWANIU CZŁOWIEKA I OBYWATELA

Rola tradycji konfucjańskich w umacnianiu współczesnego reżimu politycznego Koreańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej

Rektyfikacja nazw w konfucjańskiej myśli filozoficznej i pedagogicznej

Confucianism versus the Reception of Communism in China

Obraz edukacji w Wietnamie

Pośledniość polityki w doktrynach religii chińskich. Niedziałanie (wuwei) jako zasada panowania

Podstawy relacji obywatel–władza w Japonii. Stabilność czy ewolucja?

On the Notion of Person in Confucianism

Tu Weiming. Wprowadzenie do filozofii współczesnego konfucjanisty

Chiny światowym hegemonem w nowym ładzie globalnym

Reinvention of Confucianism as Secular Christianity by Gu Hongming

How dare you: the formation of courage in Chinese martial arts

Kult przodków w Chinach - geneza, formy, znaczenie

The Place and Role of Sino-Confucian Culture and Confucianism in World History according to Liang Shuming’s Thought on Life and Culture

Krótki przegląd najważniejszych kontekstów, w jakich stosuje się kategorię pustki i nieistnienia w klasycznej filozofii konfucjańskiej i daoistycznej

Jan Paweł II w dialogu z religiami Chin

Badania sinologiczne oraz studia nad konfucjanizmem i taoizmem w Polsce

Europejczycy i chrześcijaństwo jako zagrożenie dla ładu w Japonii okresu Edo