Search results

1

Czy nauka wyklucza istnienie osobowego Boga i czy wiara w Niego jest kompatybilna z ewolucją?

100%

Haught J. F.

Roczniki Filozoficzne

|

2020

|

vol. 68

|

issue 4

21-49

EN

This text lays out three distinct ways in which people who have been exposed to science are now responding to the following questions: “Does science rule out a personal God?” and “Is faith compatible with evolution?” The first kind of response claims that the natural sciences and religious faith are mutually exclusive. This is the conflict position. Its representatives include two main subgroups: (1) skeptics who believe that the natural sciences have made all religious claims unbelievable, and (2) people of faith who refuse to accept certain scientific ideas such as Big Bang cosmology and biological evolution. However, in the present text conflict refers only to scientific skeptics, those who claim that scientific method and discoveries now make religious faith and theology obsolete. A second type of response to the questions listed claims that science and faith are each concerned with different levels or dimensions of reality. Science and theology, according to this approach, ask completely different kinds of questions, and so it makes no sense to place them in competition with each other. The contrast approach, as we call it, maintains that there can be no real conflict between the claims of natural science and those of faith and theology. Contrast insists that faith and science are not competing for some common goal, so they cannot come into conflict with each other. A third approach is that of convergence. It might also be called “consonance,” “cooperation,” “contact,” or “conversation.” Convergence agrees with the contrast approach that religious faith and natural science are distinct ways of understanding the world, but it argues that the two inevitably interact. Convergence promotes this interaction. Its objective is to arrive at a synthesis in which both science and faith keep their respective identities while still relating closely to each other in a shared pursuit of intelligibility and truth. Convergence assumes that scientific discoveries matter to faith. In other words, scientific findings can make a significant difference in how we think about God and the meaning of our lives. Convergence wagers that science and faith, as long as they are not confused with each other, can together continue to a richer view of reality than either can achieve on its own.

PL

Ten tekst przedstawia trzy różne sposoby, w jakie ludzie, którzy mieli kontakt z nauką, odpowiadają na następujące pytania: „Czy nauka jest zgodna z wiarą religijną?” oraz „Czy nauka nie wyklucza istnienia osobowego Boga?”. Pierwsza odpowiedź zakłada, że nauki przyrodnicze i wiara religijna wykluczają się wzajemnie. To jest sytuacja konfliktu. Jej przedstawiciele należą do dwóch głównych podgrup: (1) sceptyków, którzy wierzą, że nauki przyrodnicze uczyniły wszystkie twierdzenia religijne niewiarygodnymi, oraz (2) ludzi wiary, którzy odmawiają przyjęcia pewnych naukowych idei, takich jak kosmologia Wielkiego Wybuchu i ewolucja biologiczna. W obecnym tekście konflikt dotyczy tylko naukowych sceptyków, którzy twierdzą, że metody i odkrycia naukowe zdezaktualizowały wiarę religijną i teologię. Drugi typ odpowiedzi na wymienione pytania utrzymuje, że nauka i wiara dotyczą różnych poziomów lub wymiarów rzeczywistości. Zgodnie z tym podejściem, nauka i teologia stawiają zupełnie inne rodzaje pytań, dlatego nie można ich traktować jako konkurencyjnych obszarów. W stanowisku kontrastu podkreśla się, że nie może być prawdziwego konfliktu między twierdzeniami nauk przyrodniczych a twierdzeniami wiary i teologii. Wiara i nauka nie rywalizują o jakiś wspólny cel, więc nie mogą wchodzić ze sobą w konflikt. Trzecim stanowiskiem jest konwergencja. Można je również nazwać „współbrzmieniem”, „współpracą”, „kontaktem” lub „konwersacją”. To stanowisko zgadza się z tezą „kontrastu”, według którego wiara religijna i nauki przyrodnicze są różnymi sposobami rozumienia świata, ale argumentuje zarazem, że te dwa obszary nieuchronnie oddziałują na siebie. Konwergencja promuje tę interakcję. Celem zwolenników konwergencji jest osiągnięcie syntezy, w której zarówno nauka, jak i wiara zachowują swoją tożsamość, a jednocześnie pozostają w ścisłym związku ze sobą we wspólnym dążeniu do inteligibilności i prawdy. Konwergencja zakłada, że odkrycia naukowe mają znaczenie dla wiary, innymi słowy, odkrycia naukowe mogą znacząco wpłynąć na to, jak myślimy o Bogu i sensie naszego życia. Konwergencja zakłada, że nauka i wiara, o ile nie są ze sobą mylone, mogą razem prowadzić do bogatszego spojrzenia na rzeczywistość.

2

The Reinterpretation of Biblical Images in Katrya Grynevycheva’s “On the Way to Sykhem” and Other Stories

88%

Tkachenko T.

Perspektywy Kultury

|

2020

|

vol. 28

|

issue 1

25-36

PL

W artykule przedstawiono cechy opowiadań Katri Grynewyczewej, odkrywając ich dominanty symboliczne, specyfikę budowania postaci przez autorkę oraz ich orientacje filozoficzne, a także określając zarysy biblijnych obrazów zawartych w książce „Po dorozi v Syxem” ta inshi opovidannya [„Na drodze do Sychem” i inne opowiadania]. Pisarka reinterpretuje w niej tekst Pisma Świętego. Nadaje mu nowe znaczenia i zawartość semantyczną, rozwijając obrazy religijne, np. postaci główne (Pan Bóg, Jezus Chrystus, Maryja), inne postaci (apostołowie, król Salomon, królowa Saby), flora i fauna (baranek, pszczoła, wilk, mak, tarnina), żywioły (woda, ogień, wiatr) itd. Katria Grynewyczewa zestawia ze sobą zjawiska takie jak gleba, ziemia, ziemia ojczysta i ojczyzna. W rezultacie Ukraina nabiera charakteru substancji duchowej. Artykuł bada główne cechy indywidualnego stylu autorki ( metaforyzacja życia, symbolika kolorów, asocjatywizacja). Zbiór opowiadań reprezentuje rozmaite gatunki literackie (legenda, baśń, przypowieść, podanie). Całość narracji przenika intertekst chrześcijański. Katria Grynewyczewa przedstawia artystyczną ekspresję Bożego świata, akcentując stałość jego prawd duchowych – wiary, miłości i pokoju.

EN

Paper deals with the peculiarities of the small prose by Katrya Grynevycheva. It clarifies the symbolic dominants, means of character creation, and the author’s world outlook. The article identifies biblical images in her book “Po dorozi v Syxem” ta inshi opovidannya [“On the way to Sykhem” and Other Stories]. The writer uses paraphrases for citation of the Biblical text. She adds new meanings and extends the semantics of religious images. The images include: Heroes, Characters, Flora and Fauna, and the Elements. Katrya Grynevycheva correlates such concepts as ground, terra, earth and Homeland. Thus, Ukraine is spiritual substance. The investigation reveals the main features of the author’s individual style. The book represents a variety of genres (legend, fairytale, parable, storytelling). The Christian intertext pervades all stories. Katrya Grynevycheva builds the artistic God’s world and insists on basic truths (love, faith and peace). The paper proves the uniqueness and significance of the writer’s heritage in the development of Ukrainian literature.

3

La polyfonctionnalite des connecteurs : la relation de contraste dans les textes juridiques comparables relatifs au domaine de la boulangerie-pâtisserie

71%

Dolata-Zaród A.

Roczniki Humanistyczne

|

2019

|

vol. 67

|

issue 8: Lingwistyka korpusowa i translatoryka

155-169

EN

The aim of the analysis is to investigate how connectors contribute to the relations of contrast in the texts concerning one of the fields of handicraft, i.e. baking and confectionery. We will examine the characteristic features of selected connectors and compare these mechanisms in French and Polish texts. The first part of the study contains a short overview of the current research on connectors in French and Polish literature. In the second part, we present a comparable corpus including original French and Polish texts: collective labour agreements and statutes in the field of baking-confectionery. In the final, third part of the article, we conduct a comparative analysis of selected connectors showing the relation of contrast (French mais and Polish ale).

PL

Celem niniejszej analizy jest sprawdzenie, w jaki sposób konektory przyczyniają się do powstawania relacji kontrastu w tekstach dotyczących jednej z dziedzin rękodzieła to jest piekarstwa-cukiernictwa. Zbadamy cechy charakterystyczne wybranych konektorów i porównamy te mechanizmy w tekstach francuskich i polskich. Pierwsza część pracy zawiera krótki przegląd dotychczasowych badań nad konektorami w literaturze francuskiej i polskiej. W części drugiej przedstawimy korpus porównywalny obejmujący oryginalne teksty francuskie i polskie: zbiorowe układy pracy i statuty z dziedziny piekarstwa-cukiernictwa. W ostatniej, trzeciej, części pracy przeprowadzimy analizę porównawczą wybranych konektorów tworzących relację kontrastu (francuskie mais i polskie ale).

FR

L’objectif de cette analyse est d’observer comment les connecteurs participent à la relation de contraste dans les textes relatifs au domaine de la boulangerie-pâtisserie, en d’autres termes, d’examiner ce que leurs caractéristiques intrinsèques confèrent à la création de ces types de relations et de comparer ces phénomènes dans les documents français et polonais. Premièrement, nous allons décrire brièvement l’état des recherches sur les connecteurs dans la littérature française et polonaise. Deuxièmement, nous allons nous pencher sur notre corpus comparable constitué de textes originaux français et polonais : les conventions collectives et les statuts. Puis, nous allons mener l’analyse comparative des connecteurs choisi concernant de la relation de contraste (français mais et polonais ale).

4

Компаративізм як структуротворчий чинникв літературній критиці Лесі Українки

71%

Korbicz H.

Roczniki Humanistyczne

|

2018

|

vol. 66

|

issue 7: Słowianoznawstwo

75-88

EN

The present paper is devoted to the meaning of comparative aspects in literary criticism works by the Ukrainian poet Lesya Ukrainka (1871-1913). It stresses the significant role that the author herself, along with her erudition and character traits, plays in her comparative studies. In the discussion, it is observed that the research methods used by Lesya Ukrainka resemble contemporary comparative studies. It is also shown how the author draws analogies and brings out contrasts. The paper contains an analysis of comparative optics, which allows presenting the profound contexts of the cultures and literatures of both Western Europe, as well as those typical of the Central and Eastern parts of the continent, which are characteristics for Lesya Ukrainka’s literary criticism.

PL

Niniejszy artykuł jest poświęcony znaczeniu komparatywnych aspektów w krytyczno-literackiej twórczości ukraińskiej poetki Łesi Ukrainki (1871-1913). Zaznaczono przy tym istotną rolę, którą w dociekaniach komparatywnych odgrywa sama autorka, jej erudycja oraz cechy charakteru. W przeprowadzonych badaniach zauważono, że wykorzystane przez Łesię Ukrainkę metody badawcze są zbliżone do współczesnych studiów porównawczych, pokazano także, w jaki sposób autorka tworzy analogie i wywodzi kontrasty. Artykuł zawiera analizę optyki komparatywnej, co pozwala odsłonić charakterystyczne dla krytyki literackiej Łesi Ukrainki głębokie konteksty kultur i literatur zarówno zachodnioeuropejskich, jak i należących do regionu Środkowej i Wschodniej Europy.

5

Est locus… The Grotteschi of Giovanni Battista Piranesi and the Ancient Topos of Locus Horridus

71%

Pypłacz J.

Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej

|

2015

|

vol. 65

181-197

EN

The present article discusses Piranesi’s use of the ancient topos of locus horridus on the example of his four Grotteschi. The analysis of particular ingredients of Piranesi’s loci horridi has shown that, in order to understand them, the onlooker must be not only familiar with the Greek and Roman mythology and literature, but also, must have the patience to detect even those details which, despite being too tiny or obscure to be noticed at the first glance, are crucial to the meaning of the whole picture. In his sophisticated game with the onlooker, Piranesi employs optical illusion and pareidolia. The article also reveals that the aesthetics of the Grotteschi consists, to a large extent, in bringing together motifs that originally belong to the opposite realms: that of a locus horridus and that of a locus amoenus. As a result of such a fusion, the locus horridus becomes even more frightening and hostile, whereas the traditionally ‘idyllic’ elements acquire a sinister hue.

6

„Strasznie żywa jest ta śmierć” – o Wierszach dośmiertnych Zofii Zarębianki

71%

Jakubowska-Ożóg A.

Tematy i Konteksty

|

2018

|

vol. 13

|

issue 8

122-128

EN

Pre-death poems / Wiersze dośmiertne are the poet’s personal confessions, but also an attempt to tackle the topic of death experienced through the passing of relatives and friends. The crucial issues while encountering the problem of death are considerations on time and places that are, have been and will be important for a human being. The author, similarly to her earlier collections of poems, convinces the readers that every human action is imbued with meaning, sense as we are all searching for and incessantly trying to establish the aim of our activities. What is essential is that for the heroine who is a believer, death is not the end but it is the stage leading to salvation. The poet as an outstanding specialist in literary studies employs in those poems well-known motifs, uses paradox, contrast, she combines a naïve nursery rhyme with metaphysical dread, nevertheless, in all of those parts she remains authentic.

7

Obraz Boga wyłaniający się z konfrontacji bezbożnego i sprawiedliwego w wybranych księgach Starego Testamentu

71%

Rams J.

Łódzkie Studia Teologiczne

|

2017

|

vol. 26

|

issue 3

23-31

EN

Justice is a difficult concept. Its description is present in almost every chapter of the Bible. It has various aspects. However, the basic message is that justice comes from God and it leads towards Him. The purpose is to become a righteous man who is formed by God’s Justice. By repeating this adjective, the Bible defines this attitude and contrasts it with the picture of a wicked man and impiety itself. This can be observed mainly in the Book of Proverbs and in the Book of Psalms. A simple structure of proverbs allows us to notice the contrast between a wicked and pious man. A similar structure of psalms makes it possible to compare both concepts. Selected parts of the Books define those contrasting attitudes. This leads us to predictable conclusions. Some interesting phrases can be observed in the Book of Ezekiel. The author avoids static concepts and the final classification of a righteous man who will never become a sinner. The prophet knows those attitudes. He is interested how man can change. He wants to know if man can hold on to such attitude. The narration of the Book does not contrast both attitudes but it challenges and evaluates them.

8

Kontrasty i syntezy. Retoryczne obrazy miast ogrodów

71%

Szurek A.

Literatura i Kultura Popularna

|

2017

|

vol. 23

169-185

EN

Ebenezer Howard’s book Garden Cities of To-Morrow is not only a treatise on urban planning or a modern utopia, but also a rhetorical case, using carefully built argumentation scheme. The aim of this article is to show how Howard’s ideas are presented and supported, and how his whole work is centered around the romantic notion that “extremes meet”. Both Howard and Polish interpreters of his ideas presented garden cities as a remedy for urgent problems (Lloyd F. Bitzer’s “exigence”). Their opinions on what exactly these problems are were, however, different. For Howard the most important aim was to draw people back to the country and provide them with cheaper, more comfortable houses. For Władysław Dobrzyński, the chief propagator of garden cities in Poland, the main problem were health conditions in Warsaw. The city is presented as ultimate evil, so the “marriage” between the country and the town is not possible and in fact not desired. Thus, Polish journalists and activists who tried to make Howard’s idea attractive to popular public, reversed his course of reasoning. In their visions extremes not only do not meet, but are radically separated. The city and the country, work and free time, gardens and industry are polar opposites. They can be reconciled not in actual, physical space, but only by leading a “double life”, shared between working in a city and living in an idyllic country refuge.

9

Walczące komunikaty (?)

71%

Żmijowska P.

Świat i Słowo

|

2015

|

vol. Świat i Słowo 2015, nr 1 (24)

215-218

EN

Is the juxtaposition of two contrasting messages, can lead to internal conflict? Or maybe it is a form of marketing communications, in which each element is building a completely new quality represented by the image? Today's plane exchange of information leads to the continued greater reflection not only on what you see, but above all, what to choose.

Refine search results

2 Roczniki Humanistyczne

1 Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej

1 Literatura i Kultura Popularna

1 Perspektywy Kultury

1 Roczniki Filozoficzne

1 Tematy i Konteksty

1 Łódzkie Studia Teologiczne

1 Świat i Słowo

1 Dolata-Zaród A.

1 Haught J. F.

1 Jakubowska-Ożóg A.

1 Korbicz H.

1 Pypłacz J.

1 Rams J.

1 Szurek A.

1 Tkachenko T.

1 Żmijowska P.

2 2020

1 2019

2 2018

2 2017

2 2015