Search results

1

Słowa ważniejsze niż inne – metoda słów kluczy w badaniu polszczyzny dawnej

100%

Majdak M.

tekst i dyskurs - text und diskurs

|

2017

|

issue 10

229-243

PL

Celem artykułu jest próba zastosowania metody słów kluczy do badania polszczyzny dawnej. Podstawą prezentowanych analiz jest materiał z Elektronicznego korpusu tekstów polskich XVII i XVIII w. (do 1772 r.), który powstaje w Pracowni Historii Języka Polskiego XVII-XVIII wieku Instytutu Języka Polskiego PAN. Materiał podzielono na cztery okresy (I 1601-1650, II 1651-1700, III 1701-1750, IV 1751-1772) i porównano wyniki dla tekstów z zakresu polityki. Rezultaty pokazały zasadność użytej metody. Wskazały także na silny związek listy wyrazów z doborem utworów oraz na konieczność stałej rozbudowy źródeł korpusowych dla polszczyzny wszystkich epok.

2

Współczesny warsztat językoznawcy — elektroniczne zasoby i narzędzia badawcze

63%

Kwaśnicka-Janowicz A., Pałka P.

Język Polski

|

2015

|

vol. 95

|

issue 1-2

154-170

PL

Nowe technologie przełomu XX i XXI wieku pozwoliły na digitalizację i archiwizację danych dostępnych dotychczas tylko w formie druków czy rękopisów, a dziś w formie elektronicznej upowszechnianych dzięki Internetowi. Ze względu na dużą liczbę, różnorodność i stały przyrost dostępnych już elektronicznie zasobów, przydatnych w pracy badaczom polszczyzny dawnej i współczesnej, literaturoznawcom, nauczycielom czy pasjonatom, po raz kolejny pojawiła się potrzeba zebrania i omówienia zbiorów cyfrowych. Artykuł ma na celu zebranie informacji o dostępności zdigitalizowanych materiałów oraz dzięki ich klasyfikacji funkcjonalnej omówienie możliwości oraz ograniczeń w korzystaniu z tych zasobów.

EN

At the turn of the twentieth and twenty first centuries new technologies made digitization and archiving of data available up to that point only in the form of prints or manuscripts possible and today they are electronically disseminated through the Internet. Due to the large number, variation and constant increase of the already available electronic resources, useful in the work of scholars of the old and modern Polish language, literary scholars, teachers and enthusiasts as well as ordinary users of language, once again there was a need to gather and discuss the digital collections. This article aims to collect information on the availability of the digitized materials and, thanks to its functional classification, to discuss the possibilities and limitations of use of those digital resources.

3

Nowe elektroniczne zasoby językowe dla polonistów (słowniki i korpusy)

63%

Pałka P.

Język Polski

|

2024

|

vol. 104

|

issue 2

100-117

PL

Polskojęzyczne zasoby humanistyki cyfrowej w ciągu ostatnich kilkunastu lat przyrastają i rozwijają się w bardzo szybkim tempie. Tak duży i zróżnicowany przyrost elektronicznych zasobów językowych z jednej strony znacząco wpływa na rozwój badań naukowych czy metod dydaktycznych, z drugiej zaś strony uniemożliwia badaczom na bieżąco śledzenie nowości oraz zmian zachodzących w już istniejących cyfrowych narzędziach, słownikach, korpusach, bibliotekach bądź kompendiach. Rodzi się zatem konieczność regularnego aktualizowania zwłaszcza prac zbiorczych, w których omawia się szczegółowo liczne zasoby. Jedną z takich wymagających uzupełnienia i korekty prac jest Przewodnik po elektronicznych zasobach językowych dla polonistów (słowniki, kartoteki, korpusy, kompendia), który został wydany w roku 2017 (Pałka, Kwaśnicka-Janowicz 2017). W artykule skupiono się na takich wybranych zasobach elektronicznych, które nie zostały uwzględnione we wspomnianym Przewodniku po elektronicznych zasobach językowych dla polonistów […] i które wykorzystują materiał współczesnego języka polskiego, a ściśle opracowują dane językowe datowane na lata od 1945 roku do czasów obecnych lub obejmujące cały wiek XX. W podsumowaniu omówiono możliwe sposoby wykorzystania tych zasobów w pracach badawczych i w dydaktyce.

EN

Polish-language resources of digital humanities have been growing and developing very rapidly over the last several years. On the one hand, such a large and constantly growing number of various electronic language resources has a significant impact on the development of scientific research and didactic methods. On the other hand, this situation makes it difficult for researchers to be up-to-date on news and changes that are taking place in already existing digital tools, dictionaries, corpora, libraries or compendia. Therefore, it is necessary to update the studies on a regular basis in which various electronic language resources are discussed in detail. One of the studies that needs to be supplemented and corrected is Przewodnik po elektronicznych zasobach językowych dla polonistów (Guide to electronic language resources for polonists (dictionaries, card catalogs, corpora, compendia) by P. Pałka and A. Kwaśnicka-Janowicz (2017). For that reason, in this paper we will focus on selected electronic language resources that have not been included in the mentioned book and which refer to linguistic data dating from 1945 to the present or covering the entire 20th century. In the summary, we will discuss possible ways of using electronic language resources (selected for the paper) in research and teaching.

4

Różnice w stylach komunikacyjnych kobiet i mężczyzn

63%

Osior-Szot K.

Media Biznes Kultura

|

2018

|

issue 2(5)

171-184

EN

The article is an attempt to check whether the way language is communicated depends on gender. For this purpose an analysis of ten motivational speeches by men and women was carried out which showed that apart from the content communicated independently of the sender’s sex (e.g. paying attention to such values as courage, talent, dreams), there are threads touched mainly by women (e.g. life balance or self-awareness), and those that are characteristic only for men (e.g. determination in pursuit of goals, effectiveness of action and professionalism). Differences between men’s and women’s communication also apply to words being used – in women’s speech there are more uncertainty indicators, which include indefinite pronouns (e.g. some, somewhere), and metatextual expressions (in English: discourse markers) (e.g. so to speak, in fact, simply), in men’s speeches, semantically expressive names prevail as well as positive ones (e.g. success, sage, knowledge, and coach). The analysis also showed that the communication differences between women and men also concern grammar. Women speak more often in the first person singular and they mainly use past tense, and men prefer third person narrative and present or future tenses.

PL

W artykule przeanalizowano, czy sposób komunikowania się za pomocą języka zależy od płci mówiącego. W tym celu przeprowadzono analizę dziesięciu mów motywacyjnych wygłaszanych przez kobiety i mężczyzn, która wykazała, że oprócz treści komunikowanych niezależnie od płci nadawcy (np. zwracanie uwagi na takie wartości, jak odwaga, talent, marzenia) istnieją wątki poruszane głównie przez kobiety (np. równowaga życiowa czy samoświadomość) oraz takie, które są charakterystyczne tylko dla mężczyzn (np. determinacja w dążeniu do celu, skuteczność działania oraz profesjonalizm). Różnice między komunikacją męską a kobiecą dotyczą także używanych słów – w mowach kobiet więcej jest wskaźników niepewności, do których należą zaimki nieokreślone (np. jakiś, gdzieś) oraz wyrażenia metatekstowe (ang. discourse markers) (np. że tak powiem, tak naprawdę, po prostu), w mowach mężczyzn przeważają nazwy wyraziste semantycznie i do tego nacechowane pozytywnie (np. sukces, mędrzec, wiedza, trener). Przeprowadzona analiza wykazała ponadto, że różnice komunikacyjne między kobietami a mężczyznami dotyczą także gramatyki. Kobiety częściej wypowiadają się w 1. os. lp. i używają głównie czasu przeszłego, a mężczyźni preferują narrację 3-osobową oraz czasy teraźniejszy i przyszły.

Refine search results

2 Język Polski

1 Media Biznes Kultura

1 tekst i dyskurs - text und diskurs

2 Pałka P.

1 Kwaśnicka-Janowicz A.

1 Majdak M.

1 Osior-Szot K.

1 2024

1 2018

1 2017

1 2015

Słowa ważniejsze niż inne – metoda słów kluczy w badaniu polszczyzny dawnej

Współczesny warsztat językoznawcy — elektroniczne zasoby i narzędzia badawcze

Nowe elektroniczne zasoby językowe dla polonistów (słowniki i korpusy)

Różnice w stylach komunikacyjnych kobiet i mężczyzn