Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 9

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  kraje nordyckie
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
W artykule porównano determinanty konkurencyjności krajów nordyckich, na tle gospodarek zaliczanych do innowacyjnych. Analizie zostały poddane strukturalne determinanty konkurencyjności w latach 2007–2013, zgodne z metodologią wykorzystywaną przez World Economic Forum, IMD World Competitiveness Center oraz United Nations Development Programme. Wysoki poziom rozwoju technologicznego, dobra jakość instytucji państwowych oraz stabilność makroekonomiczna, potwierdzają wysoką konkurencyjność badanych krajów. Dania, Finlandia i Szwecja jako gospodarki innowacyjne, zajmują wysokie miejsca w międzynarodowych rankingach konkurencyjności. Istotę międzynarodowej konkurencyjności krajów nordyckich potwierdzają mechanizmy współczesnego kryzysu finansowego.
EN
The article compares the determinants of competitiveness of the Nordic countries and innovation-driven economies in the context of the global financial crisis. Determinants analysed during period 2007-2013, in accordance with the methodology used by the World Economic Forum, the IMD World Competitiveness Center and the United Nations Development Programme. The high level of technology development, the good quality of institutions and macroeconomic stability, confirm the high competitiveness of these countries. Denmark, Finland and Sweden as innovation-driven economies, are high ranked on international competitiveness rankings.
EN
The article offers an inside perspective on the political and cultural context that has been shaping the discourse about immigration and immigrants in the Nordic countries for several years (2008-2014). The case of Denmark, Sweden and Finland serve to exemplify countries which still experience vivid debates on whether or not the immigration policy should be made more restrictive. Analyzing pro and con arguments used by several politicians and politically active individuals allows to identify radicalization of anti-immigration attitudes.
PL
Artykuł stanowi próbę przybliżenia specyfiki kontekstu, w jakim od kilku lat (2008-2014) prowadzony jest dyskurs dotyczący imigrantów oraz ich obecności w krajach nordyckich. Na przykładzie Danii, Szwecji oraz Finlandii zostały przedstawione rysy charakterystyczne sposobu argumentowania zwolenników oraz przeciwników liberalnej polityki migracyjnej. Analiza wybranych wypowiedzi polityków oraz osób aktywnych politycznie dostarczyła wniosków wskazujących na radykalizowanie się postaw niechętnych imigrantom.
3
100%
PL
Obrona terytorialna w krajach nordyckich ma długą historię i odgrywa istotną rolę w systemach bezpieczeństwa tych krajów. Jest ona odrębnym rodzajem sił zbrojnych, tak więc jej obecność nie tylko uzupełnia i wzmacnia istniejące wojsko, ale wpływa na poprawę stanu bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego. Organizacja sił obrony terytorialnej jest mocno związana z narodowymi strategiami bezpieczeństwa oraz położeniem geopolitycznym krajów nordyckich. Kraje nordyckie rozwijają obronę terytorialną, jako kolejny, samodzielny rodzaj sił zbrojnych. Sukcesywnie wzmacniają one swoje Gwardie Krajowe, zarówno organizacyjnie, jak i finansowo. W efekcie mają bardzo silne struktury obrony terytorialnej.
EN
Territorial defence in the Nordic countries has a long history and plays an important role in the security systems of these countries. It is a separate kind of armed force, so its presence not only complements and strengthens the existing military, but also improves internal and external security. The organization of territorial defence forces is strongly linked to the national security strategies and the geopolitical position of the Nordic countries. Nordic countries are developing territorial defense as another independent type of armed force. They successively reinforce their Home Guard – organizationally and financially. As a result, they have very strong territorial defense structures.
Przegląd Socjologiczny
|
2009
|
vol. 58
|
issue 3
143-172
PL
Celem artykułu jest przeanalizowanie niektórych uwarunkowań systemowych Danii, Finlandii, Islandii, Norwegii i Szwecji, które przekładają się na rozwiązania zastosowane w polityce wobec szkolnictwa wyższego tych krajów. Artykuł nawiązuje do dyskusji o kulturze nowego kapitalizmu w kontekście zmian dokonujących się w sektorze publicznym, ze szczególnym uwzględnieniem dziedziny szkolnictwa wyższego. W tym kontekście jednym z podstawowych wątków jest dyskurs elitarności w szkolnictwie wyższym, który również w krajach nordyckich nie przeszedł bez echa. Jego analiza ujęta została w szerszą ramę zmiany społecznej, gdzie zmianie ulega dawny, zorientowany na kolektywizm kontrakt społeczny. Ta perspektywa umożliwia dostrzeżenie zmieniającej się roli szkolnictwa wyższego jako instrumentu polityki społecznej w państwie opiekuńczym. Nowe uwarunkowania społeczne, nastanie postindustrialnych stosunków pracy i produkcji oraz zmiana indywidualnych wartości na których zbudowano nordyckie państwa opiekuńcze powodują większą akceptację dla idei elitarności zindywidualnej i instytucjonalnej. Co prawda szkolnictwo wyższe w tych krajach jest jeszcze domeną w przeważającej większości zarządzaną i finansowaną przez państwo, jednocześnie jednak daje się zaobserwować narastanie zachowań imitujących działania rynkowe w sektorze prywatnym. Oznacza to, że analiza zmian zachodzących w sektorze szkolnictwa wyższego jest możliwa tylko wtedy gdy uwzględnieni sie zmieniający się charakter sektora publicznego, który w krajach nordyckich ma charakter typowy dla społeczeństw postindustrialnych.
EN
This article aims at analyzing some elements of the social systems in Denmark, Finland, Iceland, Norway and Sweden, which influence Higher Education policy in these countries. The argument is linked to the discussion about the culture of new capitalism that can be observed in the public sector reforms in general and in Higher Education policies in particular. The discourse of elitism in Higher Education is addressed in this context as it has also left its impression on the Nordic countries. The analysis of the discourse is placed within a broader framework of social change, within which the traditional social contract is being renegotiated. The traditional collectivist mindset of the welfare state policy logic of the past gives way to greater individualism and acceptance of elitism as the Nordic societies become more and more post-industrial. Although Higher Education in the Nordic countries is still mainly publicly funded and managed, an increasing emulation of the public sector and market-like behaviour can be witnessed. Therefore the analysis includes a theoretical discussion of the new contractual relationship of the whole public sector, which enables the capture of the changing nature of the social relations in post-industrial societies.
5
84%
EN
The article discusses the role of the state in public sphere and policies in the Nordic countries. With reference to well known G. Esping-Andersen’s formula of “politics against markets”, it begins with presenting three model types of relationship between the state and the market. Furthermore, it highlights some key features of Scandinavian consensual democracy and a particular way of reforming social, economic and political structures, which might be described as “permanent modernization”. The author argues that such characteristics of the Scandinavian approach to public life as cooperativeness, compromise, mutual trust, gradualism, pragmatism, transparency etc. cannot be imitated easily in other countries, because they are deeply rooted in the specific culture and history, However, the Nordic experiences, good practices and lessons can be instructive and be learned by others with promising results also elsewhere.
PL
Artykuł omawia rolę państwa w sferze i politykach publicznych w krajach nordyckich. W nawiązaniu do znanej formuły G. Esping-Andersena „polityka przeciw rynkom”, przedstawia najpierw trzy modelowe rodzaje relacji między państwem a rynkiem. Oświetla następnie kilka podstawowych cech skandynawskiej demokracji konsensualnej oraz specyficznego sposobu reformowania struktur społecznych, ekonomicznych i politycznych, który można by określić mianem „modernizacji permanentnej”. Autor stwierdza, iż takie cechy skandynawskiego podejścia do życia publicznego jak kooperatywność, kompromis, zaufanie wzajemne, gradualizm, pragmatyzm, transparentność itp. nie są łatwe do naśladowania w innych krajach, gdyż ich korzenie tkwią głęboko w specyficznej historii i podłożu kulturowym. Nordyckie doświadczenia, dobre praktyki i lekcje mogą być jednak pouczające dla innych, przynosząc także gdzie indziej obiecujące efekty.
EN
Purpuse – Assessment of the degree of differentiation in the impact of voter turnout – as one of the measure of social capital – to the Nordic countries’ economic development stability. Methodology – The article present a regional – Nordic - perspective of analysing the implications of voter turnout for the economic development of Denmark, Finland, Iceland, Norway and Sweden. The research methods in the article are: literature analysis, statistical comparative analysis and case study. Findings – The analysis confirmed that among the countries studied, the greatest disparity in national income occurred in Iceland and Finland, lower in Denmark and Norway, the least in Sweden. The results confirmed that there is no differentiation between the countries in terms of voter turnout. It has been confirmed that social capital is becoming an important tool for studying the socio-economic situation, which cannot be presented by other research methods, in this case based on voter turnout.
PL
Cel. Ocena stopnia zróżnicowania wpływu frekwencji wyborczej – jednego z mierników kapitału społecznego – na stabilność rozwoju gospodarczego krajów nordyckich. Metoda. W artykule przyjęto perspektywę regionalną – nordycką – analizując implikacje frekwencji wyborczej dla rozwoju gospodarczego Danii, Finlandii, Islandii, Norwegii i Szwecji. Metody badawcze przyjęte w artykule to analiza literatury przedmiotu, statystyczna analiza porównawcza oraz analiza przypadku. Wyniki. Przeprowadzona analiza potwierdziła, że spośród badanych krajów największe zróżnicowanie odnoszące się do dochodu narodowego wystąpiło w przypadku Islandii i Finlandii, natomiast mniejsze w przypadku Danii i Norwegii, a najmniejsze w przypadku Szwecji. Otrzymane wyniki pozwoliły potwierdzić, że zróżnicowanie pomiędzy badanymi krajami nie występuje po stronie frekwencji wyborczej. Potwierdzono, że kapitał społeczny staje się ważnym narzędziem, pozwalającym na badanie sytuacji społeczno-gospodarczej, niemożliwej do wykazania za pomocą innych metod badawczych, w tym przypadku opierającej się na frekwencji wyborczej.
PL
Faktem jest, iż kraje nordyckie i Polska różnią się od siebie diametralnie etapem rozwoju społeczno-gospodarczego. O „asymetrii cywilizacyjnej” pomiędzy nimi świadczą przytaczane w artykule bardzo odległe od siebie pozycje państw nordyckich i Polski w rankingach wzrostu gospodarczego czy rozwoju społecznego. Zrozumiała jest zatem w rodzimej debacie publicznej afirmacja skandynawskiego modelu rozwoju, której ślady – aczkolwiek nie tylko jej, także swego rodzaju dystansu intelektualno-politycznego – można wskazać w literaturze naukowej i materiałach publicystycznych. Pozostawiając szczegółową analizę wskaźników rozwoju społeczno-gospodarczego oraz analizę debaty publicznej innym badaczom autorzy artykułu postanowili przyjrzeć się szerzej i głębiej rozumianym przyczynom i uwarunkowaniom różnic rozwojowych tych krajów. W tekście proponowana jest, wynikająca z przyjęcia metody międzykrajowych badań porównawczych, analiza swoistego dyskursu o dyskursach modernizacyjnych obecnych w debacie publicznej opisywanych krajów, czyli rekonstrukcja dyskursywnie widzianych (ale też dyskursywnie tworzonych) uwarunkowań modelu rozwoju społeczno-gospodarczego krajów nordyckich (Danii, Finlandii i Szwecji) oraz Polski. Analiza dyskursów modernizacyjnych przewijających się w debacie publicznej w Polsce i w krajach nordyckich pozwoliła na postawienie głównej tezy, iż na sukces cywilizacyjny wpływa obecność metanarracji rozwoju. Zasadniczym celem artykułu jest propozycja analizy dyskursów modernizacyjnych skoncentrowana wokół kilku elementów narracji rozwojowej uznanych przez autorów za kluczowe, tzw. punktów węzłowych. Wśród rozważanych czynników istotnych w dyskursie modernizacyjnym znajdują się, omawiane w trzech wymiarach metanarracji (społeczno-kulturowym, politycznym i ekonomicznym), aspekty temporalne, aspekty geopolityczne i administracyjno-prawne, aspekty regulacji rynkowej i publicznej. Przyjrzenie się tym czynnikom pozwala nie tylko na uchwycenie różnic w zakresie dyskursów modernizacyjnych typowych dla państw nordyckich i Polski, ale służy refleksji nad możliwymi dla Polski konsekwencjami tej konfrontacji (gdyż pojęcie konfrontacji zakłada nie tylko uwypuklenie różnic, ale również wpływ).
EN
There is a great difference between Poland and the Nordic countries with respect to their level of socio-economic development. In this article the “civilizational asymmetry” between them is documented with reference to the huge gap between them in different rankings of economic growth or social development. Having this as a point of departure, it is easy to observe an endorsement/approval of the Scandinavian development model in the Polish public debate, accompanied by a certain intellectual and political detachment, which can be witnessed in both the academic literature as well as in the more popular media. While leaving a more detailed analysis of their socio-economic development ranking to other researchers, the authors of this paper apply a broader perspective to investigate the non-material reasons and the discursive background behind the development gap existing between these countries. By applying the comparative research method, the text offers an analysis of the discourse about modernization discourses which are present in the public debate of the countries in question. We propose a reconstruction of the discursively observable (and discursively constructed) conditions of the socio-economic development model of the Nordic countries (Denmark, Finland and Sweden) and Poland. Analysis of the modernization discourses present in the Polish and Nordic public debates has allowed us to put forward our main thesis: that civilizational success is contingent on the presence of development metanarratives. The main goal of the article is to analyze modernization discourses concentrated around a number of issues which the authors have identified as nodal points within the development narratives. Among the key issues identified in the modernization discourse we mention the presence of the development metanarrative, perception of time, adopted resolution of the state vs. market dilemma, advancement in strategic planning, and the existence of strategic development objectives. Analyzing these parameters allows one to note the differences in modernization discourses between the Nordic countries and Poland, and enables critical reflection upon possible consequences of this situation for Poland.
EN
This paper explores the Nordic states (Denmark, Finland and Sweden) during the global crisis in the period 2007−2012. The Nordic states have a high rate of socio- -economic growth and competitive advantage but Denmark, Finland and Sweden still experienced the global crisis. However, the global financial crisis followed different paths in these countries. As a result, the economic effects of the crisis in Denmark, Sweden and Finland were better, compared to other advanced economies of European Union. The aim of this paper is to present a comparative study of the reaction of the Nordic states to the financial crisis and the economic crisis.
EN
The authors’ intent is to examine the current direction of reforms in Poland’s higher education in the light of the fulfilled Nordic utopia, i.e. the systemie Solutions in school education and universities which Poland’s higher education is aiming for, ideologically and structurally. Despite many years of tradition in employing universities as a tool to establish the idea of egalitarism and social utilitarianism within a welfare State, Nordic countries have gradually modified their higher education policies in the last twenty years, making significant steps towards replacing the State control model with a more loose State supervision over the sector. Therefore, they went ahead of Poland in making a change which theoreticians put in a broader context of evolution from the Humboldtian to the Anglo- American model of higher education. The paper focuses on key aspects and dividing lines between the Anglo-American model and the Humboldtian model, making a reference to two meta-areas of higher education i.e. management and funding. The proposed Polish Solutions are juxtaposed with the already-implemented Nordic Solutions in order to show that this process is more complex than one might assume on the basis of formulaic descriptions of ideal types.
PL
Intencją autorów jest przyjrzenie się obecnemu kierunkowi reform szkolnictwa wyższego w Polsce przez pryzmat zrealizowanej nordyckiej utopii, czyli tych rozwiązań systemowych dotyczących szkolnictwa i uniwersytetów, do których w sensie ideowym i strukturalnym zmierza także polskie szkolnictwo wyższe. Mimo wieloletniej tradycji wykorzystywania uniwersytetów do realizacji idei egalitaryzmu i utylitaryzmu społecznego w myśl założeń państwa opiekuńczego, państwa nordyckie w ciągu ostatnich dwudziestu lat stopniowo zmieniły politykę szkolnictwa wyższego i poczyniły znaczące kroki w kierunku zastąpienia modelu kontroli państwa nad szkolnictwem wyższym modelem luźniejszego nadzoru państwowego nad tym sektorem. Przeszły zatem wcześniej niż Polska zmianę, którą teoretycy umiejscawiają w szerszym kontekście ewolucji humboldtowskiego modelu szkolnictwa wyższego w kierunku modelu anglo-amerykańskiego. Niniejszy tekst dotyczy głównych aspektów i linii podziału między systemem anglo-amerykańskim i humboldtowskim w odniesieniu do dwóch metaobszarów funkcjonowania szkolnictwa wyższego, tj. zarządzania i finansowania. Zestawienie proponowanych rozwiązań polskich z wprowadzonymi już rozwiązaniami w krajach nordyckich ma na celu ukazanie skomplikowania i większej złożoności tego procesu niż mogłoby to wynikać ze schematycznych opisów typów idealnych.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.