Search results

1

Powieść sensacyjna i jej determinanty. O kryminałach z Warmii i Mazur

100%

Chłosta-Zielonka J.

Prace Językoznawcze

|

2009

|

issue 11

53-63

EN

In the history of the 20th century literature sensational novels have always sought popularity despite many commentaries disqualifying the genre and labeling it as substandard. For example, after 1989 and next to the rising importance of the narrator hero - in relation to the so-far significance of the social-political background - the requirements concerning the form of expression have changed. Genres, which in literary tradition took an underpriviliged position, have become more popular. Their distinctive qualities have been used to make the story more attractive. This has happened to the popular novel, the family novel as well as the sensational one. On the Olsztyn literary scene, over the course of the decades of the post war period, several writers reached for a criminal story as the genre which, apart from the sensational story, was supposed to fill the regional thread of Warmia and Mazuria. The author of the article has in mind here Tadeusz Stępowski and Juliusz Grodziński, however within the Olsztyn literary circle only Tadeusz Ostaszewski developed this section of peripheral literature which gained popularity among the so-called average readers. It seems interesting that the writer gathers extreme opinions of his books: from applause and endorsement to accusations of graphomania and literary double-talk.

2

Brian Cliff, Irish Crime Fiction

75%

Mydla J.

ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura

|

2019

|

issue 39

229-231

EN

A critical note on Irish Crime Fiction by Brian Cliff.

PL

Omówinie książki Briana Cliffa Irish Crime Fiction.

3

Galicyjska prowincja wobec demoniczności zła w powieściach kryminalnych "Złoty wilk" i "Czarne złoto" Bartłomieja Rychtera

71%

Darska B.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2018

|

vol. 50

|

issue 4

195-208

EN

This article addresses two crime novels by Bartłomiej Rychter, Złoty wilk (Gold wolf) and Czarne złoto (Black gold), which are set in the 19th century Galicia, in order to demonstrate how the nature of the setting and events is connected with the characteristic features of the epoch. In both novels, the author combines the social climate typical of the epoch with a crime story. In this way, the story of evil and its demonic nature becomes a pretext for pondering on rationality, rules governing a small community, and the ease with which a social group’s emotions can be manipulated by referring to fear-inducing phenomena. Additionally, what is of great importance is the backwater setting; when its firmly established order is threatened by a demonic force, the latter has to be identified and fought against so that the balance can be restored.

PL

Na przykładzie dwóch powieści kryminalnych Bartłomieja Rychtera Złoty wilk i Czarne złoto, który akcja rozgrywa się w dziewiętnastowiecznej Galicji, próbuję pokazać, w jaki sposób atmosfera miejsca i zdarzeń wiąże się z tym, co charakterystyczne dla opisywanej epoki. W przypadku obu utworów autor łączy typowe dla więc opowieść o zło i jego demonicznej odsłonie staje się pretekstem do zastanowienia się nad racjonalnością, nad regułami rządzącymi małą społecznością, nad łatwością manipulowania emocjami zbiorowości poprzez odwoływanie się do tego, co budzi grozę. Ważnym kontekstem jest także prowincjonalność opisywanego miejsca ze swoim ustalonym porządkiem, do którego naruszenia dochodzi w wyniku demonicznej siły, z którą należy podjąć walkę, wcześniej ją identyfikując.

4

Ziarno prawdy? Mord rytualny w polskich kryminałach retro

71%

Domagalska M.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2018

|

vol. 50

|

issue 4

209-224

EN

In contemporary Polish literature, crime stories whose plot is set in the pre-war Poland or earlier have become increasingly popular. Taking into consideration the fact that the second Republic of Poland was a multinational state, the authors of such novels must take into account the demographic aspects of the interwar society. Among the minorities living in Poland at that time, almost 10% were Jews; with anti-Semitism growing stronger. In crime stories whose plot is set before World War II, the ritual murder motif appears. This could raise a question of whether this happens: because of the correspondence between a crime story’s plot and the need of there being a murder in the plot for the sake of the story or, on the other hand, for the sake of deconstructing the falsehood or showing its relevance and fear connected to pogrom’s violence. In such a case, the crime story, apart from ludic aspects, would become an anthropological testament and a tool of fighting against anti-Semitic prejudices. The case studies in this article are novels written by: Zbigniew Miłoszewski, Ziarno prawdy (Grain of Truth), Zbigniew Białas, Korzeniec, Marek Bukowski & Maciej Dancewicz Najdłuższa noc (The Longest Night), Marek Krajewski, Głowa Minotaura (The Head of Minotaur) and Erynie (Erinyes), Konrad Lewandowski, Perkalowy dybuk (Perkale’s Dybuk), Piotr Schmandt, Pruska zagadka (A Prussian Riddle) and Adam Węgłowski, Przypadek Ritterów (The Ritters’ Case).

PL

W ostatnich latach w Polsce niezwykłą popularnością cieszy się kryminał retro. Biorąc pod uwagę fakt, że II Rzeczpospolita była państwem wielonarodowościowym, autorzy muszą uwzględnić aspekty demograficzne. Wśród mniejszości zamieszkujących Polskę 10% stanowili Żydzi, a antysemityzm w międzywojniu przybierał na sile. W fabułach, których akcja toczy się w I połowie XX wieku pojawia się motyw mordu rytualnego. Można więc postawić pytanie, czy dzieje się tak ze względu na korelację kryminału ze zbrodnią, cel, jakim jest wzmocnienie atrakcyjności przekazu czy też dążenie do rozbicia fantazmatu, ukazania jego żywotności i obaw związanych z przemocą pogromową. W takim przypadku kryminał oprócz aspektów ludycznych stawałby się świadectwem antropologicznym i narzędziem walki z antysemickimi uprzedzeniami. Przedmiotem analizy będą więc powieści: Zbigniewa Miłoszewskiego Ziarno prawdy, Zbigniewa Białasa Korzeniec, Marka Bukowskiego i Macieja Dancewicza Najdłuższa noc, Marka Krajewskiego Głowa minotaura i Erynie, Konrada Lewandowskiego Perkalowy dybuk, Piotra Schmandta Pruska zagadka oraz Adama Węgłowskiego Przypadek Ritterów.

5

(Pop)kulturowe trwanie wieku XIX Casus: literatura kryminalna

71%

Mazurkiewicz A.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2018

|

vol. 50

|

issue 4

129-147

EN

The article considers writing strategies that reconstruct the past and are present in latest Polish crime novels. Among functions catered by crime novels whose storylines are set in 19th century play various functions such as: – Actions oriented to the readjustment of the romantic paradigm, which datesback to the 19th century and is an important reference point for contemporary times; – treating the 19th century as a pretext for pondering over contemporary times; – considering the limits of the (re)construction of the vision of the past. In those texts, authors’ attitude towards the past, positive or critical, affecting the valuation of the past’s image presented. Sometimes, especially while reading “axiologically dubious” texts, we must not forget that the difference between the world seen by the author and the reader creates a tension which becomes the basis for a particular literary game.

PL

Artykuł poświęcony jest strategiom pisarskim, dzięki którym rekonstruowana zostaje przeszłość, obecnym w najnowszej polskiej literaturze kryminalnej. Pośród różnych funkcji spełnianych przez opowieści kryminalne, których akcja rozgrywa się w XIX wieku, można wymienić następujące: – zabiegi zmierzające do rewaloryzacji paradygmatu romantycznego, mającego zakorzenienie w wieku XIX, a stanowiącego istotny punkt odniesienia dla współczesności; – traktowanie XIX wieku jako pretekstu do namysłu nad współczesnością; – namysł nad ograniczeniami (re)konstruowania wizji przeszłości. W utworach tych nieobojętne dla wartościowania ukazanej wizji przeszłości jest rozłożenie akcentów fabularnych, dookreślające postawę autora wobec przeszłości: afirmującą, bądź krytyczną. Niekiedy zresztą, o czym należy pamiętać zwłaszcza podczas lektury utworów „podejrzanych aksjologicznie”, napięcie pomiędzy widzeniem świata przez nadawcę i odbiorcę staje się podstawą szczególnej gry literackiej.

6

Kryminały jako literatura światowa

71%

King S.

Forum Poetyki

|

2018

|

issue 13

48-61

EN

Od ponad dekady Marek Krajewski publikuje kryminały, w których pojawia się postać oficera policji Eberharda Mocka. Choć proletariusz Mock jest synem szewca, uczył się w gimnazjum, a nawet na uniwersytecie. Widzimy, jak w międzywojennym Wrocławiu przypomina sobie klasyczne teksty, które nadal czytuje w oryginale. Nie jest jedynym policjantem z powieści kryminalnej, który ma taki zwyczaj. Do klasycznych tekstów powraca również we współczesnej Wenecji Commissario Brunetti, bohater opowieści Donny Leon. Jednak dobry glina Brunetti, człowiek spokojny i ustatkowany, szczęśliwy mąż wykładowczyni anglistyki na Uniwersytecie Ca’ Foscari, bardzo się różni od złego gliny Mocka, bohatera bardziej impulsywnego, nieustannie pobudzanego przez rudowłose prostytutki. Mock studiował kiedyś języki klasyczne i publikował artykuły naukowe po łacinie. Teraz prowadzi rozwiązłe życie, spędzając więcej czasu w burdelach niż w domu i to nie tylko z powodu obowiązków służbowych. Może to intensywne wspomnienia sprawiają, że działa w sposób tak niezrównoważony? Najczęściej Mock przypomina sobie swoją edukację klasyczną nagle, mimowolnie, tak, jakby przypominał sobie traumę. Kiedy przyjrzymy się bliżej, okazuje się, że te na pierwszy rzut oka przypadkowe cytaty stanowią komentarz do narracji, a proces ten jest zrozumiały wyłącznie dla Mocka, który upodabnia się coraz bardziej do zanurzonego w klasyce samotnika. Jako że jego siłami napędowymi są olbrzymi gniew i przytłaczający smutek, Mock odzwierciedla wielkiego bohatera Homeryckiego, Achillesa.

PL

Celem tego artykułu jest przyjrzenie się prozie kryminalnej (crime fiction) w ramach koncepcji literatury światowej. Autor przekonuje, że badanie tradycji narodowych może nas wyłączyć z dialogu pomiędzy granicami i językami, pomiędzy tekstami i pisarzami. Proponuje praktykę czytania, która ma rozwinąć bardziej zróżnicowane rozumienie tego naprawdę globalnego gatunku.

7

Pomiędzy czytadłem a poradnikiem: heterotopia ośrodków terapii uzależnień w powieści detektywistycznej Elizabeth Zelvin Death Will Get You Sober

63%

Perkowska-Gawlik E.

Acta Humana

|

2017

|

vol. 8

EN

The aim of this paper is to discuss the generic direction into which the cozy mystery has been developing. Professionals and amateurs of different domains have started to adopt the medium of the traditional detective novel to propagate their expertise. Consequently, in addition to the criminal clue puzzle these ‘hybrid’ crime novels provide useful knowledge or even guidance.Psychotherapists and psychiatrists are among people professionally involved in the wide spectrum of problems haunting addicts and their codependent families. Although there are more and more self-help books on various addictions available on the market, their readership is limited to the unlucky ones who, in one way or another, have been drawn into the “Maelstrom”of alcoholism. Very few non-addicts can comprehend the closed world of alcoholics with all its peculiarities and irregularities. Elizabeth Zelvin, an experienced counsellor, has managed to present the heterotopia of alcoholics to a wider audience. Her cozy mystery Death Will Get You Sober intertwines the criminal investigation with the mundane lives of alcoholics struggling to adjust to the rules and regulations enforced in the detox institutions.

PL

Celem artykułu jest ukazanie jednego z kierunków rozwoju tradycyjnej powieści detektywistycznej. Zarówno amatorzy, jak i specjaliści z zakresu różnych dziedzin starają się zaadaptować formułę klasycznego kryminału dla propagowania swojej wiedzy. Rezultatem takich poczynań są powieści, które oprócz wciągnięcia czytelnika w fascynujący proces rozwiązywania zagadki kryminalnej, prezentują zagadnienia związane z pracą bądź zainteresowaniami autora.Półki księgarskie pełne są poradników przedstawiających metody pokonywania różnorakich problemów trapiących współczesne społeczeństwo, jednakże trafiają one do wąskiego grona odbiorców zainteresowanych konkretnym zagadnieniem. Doceniając ogromną popularność kryminałów, Elizabeth Zelvin, znana i ceniona specjalistka w dziedzinie terapii uzależnień, postanawia użyć formuły klasycznej powieści detektywistycznej w celu przybliżenia szerszemu gronu czytelników zasad pracy z osobami cierpiącymi na chorobę alkoholową. Szczegółowa prezentacja heterotopii (‘innych przestrzeni’), do których wstęp mają jedynie chorzy, współuzależnieni i terapeuci, zgrabnie wpleciona w intrygę kryminalną, czyni Death Will Get You Sober spektakularnym przykładem hybrydyzacji konwencji tradycyjnego kryminału.

8

Karin Slaughter’s Crime Novel "Blindsighted" as a Southern Forensic Thriller

63%

Martynuska M.

Tematy i Konteksty

|

2023

|

vol. 18

|

issue 13

412-426

PL

Thriller medyczny stanowi podgatunek kryminału przedstawiający pracę lekarzy sądowych, koronerów, patologów i antropologów, analizujących dowody naukowe. Śledczy sądowi nie włączają się bezpośrednio w ściganie przestępców, a jedynie badają dowody zebrane z ciał ofiar i miejsc zbrodni. Popularność powieści, filmów i seriali z gatunku thrillera medycznego wpłynęła na przekonanie o stosowaniu kryminalistyki w rutynowych procedurach policyjnych. Niniejszy artykuł analizuje powieść Zaślepienie (2002), autorstwa Karin Slaughter, jako przykład regionalnego thrillera medycznego. Pisarka amerykańska Karin Slaughter jest autorką kryminałów i thrillerów, których miejscem akcji jest amerykańskie Południe. Seria Hrabstwo Grant składa się z sześciu powieści: Zaślepienie, Płytkie nacięcie, Zimny strach, Fatum, Niewierny, Przywilej skóry. Artykuł przedstawia charakterystykę thrillera medycznego i podkreśla przynależność gatunkową powieści Zaślepienie. Następnie analizuje powieść w kontekście specyfiki literatury regionalnej amerykańskiego Południa.

EN

The forensic thriller has emerged as a significant subgenre of crime fiction that depicts the work of medical examiners, coroners, forensic pathologists, and anthropologists who analyze scientific evidence. Forensic investigators do not engage directly in pursuing the criminal; instead, they interpret the physical evidence collected from the victim's body and the crime scene. The popularity of forensic fiction, film, and TV series has created the general assumption that criminalistics has become a routine police procedure. This article presents Karin Slaughter's novel Blindsighted as an example of the Southern forensic thriller. The American writer Karin Slaughter is the author of crime stories and thrillers set in the American South. Her Grant County series consists of six crime novels, beginning with Blindsighted and followed by Kisscut, A Faint Cold Fear, Indelible, Faithless, and Beyond Reach. The essay introduces the main qualities of a forensic thriller and highlights the novel's generic characteristics. Then, Blindsighted is analyzed within the paradigm of Southern regional literature, with its distinctive qualities and religious imagery.

9

Walery Przyborowski’s crime novels: Rewriting the genre

63%

Ruszczyńska M., Ruszczyńska M.

Ruch Literacki

|

2018

|

issue 4

10

Magia, miłość, miasto. Prolegomena do źródeł popularności urban fantasy

63%

Szymczak-Maciejczyk B.

Colloquia Litteraria

|

2022

|

vol. 32

|

issue 1

87-102

EN

The urban fantasy genre is currently receiving increasing attention from audiences and researchers. One of the factors contributing to this is the growing reception of fantasy per se. This is also due to the recent phenomenon of paranormal romance, from which – to some extent – urban fantasy is growing and emulating. The combination of fantasy, detective and romance plots and the emphasis on urbanity allows the use of a variety of pop culture tropes and motifs. In this article, I point to these several reasons for the growing popularity of urban fantasy

11

Użycie konwencji. Instrumentarium grozy i jego misja w Ciemno, prawie noc Joanny Bator

63%

Zatora A.

Acta Humana

|

2015

|

vol. 6

EN

The article is an attempt at presenting Joanna Bator’s novel Ciemno, prawie noc as a book belonging to engaged literature and using the popular convention to criticise society. The first part contains examples and theoretical considerations about the changes in the convention of the horror novel, which consists of a gothic novel with various genres such as horror, thriller and detective story. The matter of their social dimension was touched on, for instance, with reference to Noël Caroll’s theory, Scandinavian detective story or the books by Alice Munro. The second part of article is composed of the review of conventional implements used by Bator that are typical of gothic novel, detective story, horror and fairytale. The use of specific implements, their accumulation and the disturbance of the convention are interpreted as a way of getting the readers to loose the well-known schema and drawing their attention to the relevant social problems. The convention of popular literature in Ciemno, prawie noc is designed for something more than only entertainment.

PL

Artykuł stanowi próbę przedstawienia powieści Joanny Bator Ciemno, prawie noc jako utworu należącego do literatury zaangażowanej i wykorzystującego popularną konwencję w celu dokonania krytyki społeczeństwa. W części pierwszej znajdują się głównie poparte przykładami teoretyczne rozważania na temat przeobrażeń konwencji powieści grozy. Zalicza się do niej powieść gotycką z jej dalszymi odmianami gatunkowymi, takimi jak horror, thriller i kryminał. Kwestia ich potencjalnego wymiaru społecznego zostaje poruszona w nawiązaniu między innymi do teorii Noëla Carolla, kryminałów skandynawskich czy utworów Alice Munro. Na część drugą tekstu składa się przegląd wykorzystanych przez Bator konwencjonalnych narzędzi przynależnych do powieści gotyckiej, kryminału, horroru i baśni. Użycie określonego instrumentarium, jego nagromadzenie i zaburzenie konwencji jest zinterpretowane jako sposób na wytrącenie odbiorcy ze znanego schematu i zwrócenie jego uwagi na istotne problemy społeczne. Konwencja literatury popularnej służy w Ciemno, prawie noc czemuś więcej niż tylko rozrywce.

12

Suspense, Surprise and Information Supply in Polish Translations of Detective Fiction

63%

Looby R.

Roczniki Humanistyczne

|

2014

|

vol. 62

|

issue 5: Neofilologia

215-228

EN

If the key to suspense and surprise is the careful dealing out and withholding of knowledge, how do translators and their readers deal with the tendency for translations to clarify texts? Sometimes this clarification is forced on translators by the nature of the target language. Polish, for example, must specify the gender of the subject in past tense singular constructions. The English author may not have wanted this information to be made clear. How do translators prevent their language and customs from forcing them to reveal too much? This article studies the problem of information supply in Polish translations of Dashiell Hammett, Raymond Chandler and Ross MacDonald. It finds that in fact translators’ preconceived notions about the detective fiction are more likely to give the game away.

PL

Jeśli kluczem do zbudowania napięcia i uzyskania efektu zaskoczenia jest staranne dozowanie izatajanie informacji, w jaki sposób tłumacze i ich czytelnicy podchodzą do tego, iż tłumaczenia wykazują tendencję do wyjaśniania tekstów? Czasami ujednoznacznienie może być wymuszone na tłumaczu charakterem języka docelowego. W języku polskim, na przykład, użycie czasu przeszłego wliczbie pojedynczej wymusza określenie rodzaju gramatycznego podmiotu. Autor tekstu anglojęzycznego mógł nie chcieć podać takiej informacji. W jaki sposób tłumacze nie pozwalają, aby ich własny język i nawyki zmusiły ich do powiedzenia za dużo? Niniejszy artykuł poddaje analizie problem dozowania informacji w polskich tłumaczeniach Dashiella Hammetta, Raymonda Chandlera oraz Rossa MacDonalda i pokazuje, że w rzeczywistości przyjęte z góry przez tłumacza założenia dotyczące powieści detektywistycznej mogą w znacznym stopniu przyczynić się do zdradzenia zbyt wiele.

13

Językowe ślady starożytnej kultury grecko-rzymskiej w powieściach kryminalnych Marka Krajewskiego

51%

Puda-Blokesz M.

Język Polski

|

2022

|

vol. 102

|

issue 2

66-78

EN

The description and classification of linguistic references to the classical (Graeco-Roman) antiquity used in eight M. Krajewski’s crime novels are the main basis for the present paper. The conclusions form an attempt to look in general at the purposefulness of their use and the functions they serve, while referencing certain rules and tendencies related to crime writing and popular literature as such. The research results put forward are mostly based on the body of linguistic examination drawing from lexicology, phraseme studies, including phraseology, and onomastics. In the novels (about 600 fragments), the two-pronged (textual and paratextual) references to classical antiquity materialise in three layers: phraseme-related (polyword constructions in the form of Latin quotations and set phrases – reproductions, innovations and nonce words), lexical (Latin lexemes, eponyms and eponymisms), and onimic (primary and secondary proper names of ancient provenance among them).

PL

Podstawę opracowania stanowią przede wszystkim opis i klasyfikacja użytych w siedmiu powieściach kryminalnych M. Krajewskiego językowych odwołań do antyku klasycznego (grecko-rzymskiego). We wnioskach podjęto próbę ogólnego spojrzenia na celowość ich użycia i pełnione przez nie funkcje, z odniesieniem do pewnych prawideł i tendencji wiązanych z literaturą kryminalną i popularną w ogóle. Prezentowane wyniki badań są oparte przede wszystkim na kanwie ustaleń lingwistycznych z zakresu leksykologii, frazematyki, w tym frazeologii, i onomastyki. W powieściach (w około 600 fragmentach) na dwóch płaszczyznach (paratekstu i tekstu) realizują się odwołania do antyku klasycznego w trzech warstwach: frazematycznej (konstrukcje wielowyrazowe w postaci cytatów łacińskich i frazeologizmów – reprodukty, innowacje i okazjonalizmy), leksykalnej (leksemy łacińskie, eponimy i eponimizmy) i onimicznej (m.in. prymarne i wtórne nazwy własne o antycznej proweniencji).

14

Kryminalny teatr teorii Normana Hollanda

51%

Skubaczewska-Pniewska A.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica

|

2019

|

vol. 7

179-187

EN

This paper focuses on Death in a Delphi Seminar: A Postmodern Mystery (1995) by Norman N. Holland and the relationship between the novel and Holland’s version of the reader-response theory. What makes the novel interesting is its intertextual structure, theatralization of academic life and various incarnations of the author who plays with his own identity. The text is a combination, an amalgam of other texts, such as police tape transcripts, fragments of a diary, letters, newspaper articles, student’s essays, etc. The author rewrites the conventions of crime fiction in the style of an academic novel. The protagonist, Holland by name, is an artificer of an unconventional teaching method called “Delphi Seminar”, based on the analysis of students’ narrative responses to literary texts, just like the author himself. In the novel, the method, presented by real Holland in cooperation with Murray M. Schwartz in the Know Thyself: Delphi Seminars (2008), is used as a murder investigation method. The author of this paper poses a question if Holland’s novel is mainly an advertisement of “Delphi Seminar” or an interesting academic mystery novel, or a serious voice in the theoretical debate on readerresponse criticism, deconstruction and psychoanalysis in literary criticism.

PL

Artykuł skupia się na Death in a Delphi Seminar: A Postmodern Mystery (1995) Normana N. Hollanda oraz na relacjach między tą powieścią i Hollandowską wersją reader-response theory. Tym, co czyni powieść interesującą, jest jej intertekstualna struktura, teatralizacja życia akademickiego i różne wcielenia autora, który igra własną tożsamością. Tekst stanowi mozaikę, zestawienie różnych tekstów, takich jak zapisy przesłuchań, fragmenty dziennika, listy, artykuły prasowe, prace studentów, itp. Autor “przepisuje” konwencje kryminału w stylu powieści akademickiej. Główny bohater, nazwiskiem Holland, podobnie jak sam autor, jest twórcą niekonwencjonalnej metody nauczania zwanej “Delphi Seminar”, polegającej na analizie studenckich interpretacji tekstów literackich. Metoda, którą “prawdziwy” Holland, wraz z Murrayem M. Schwartzem, zaprezentował w książce Know Thyself: Delphi Seminars (2008), w powieści wykorzystana została w śledztwie w sprawie morderstwa. Autorka artykułu zastanawia się, czy powieść Hollanda jest głównie reklamą “Delphi Seminar”, czy raczej interesującym kryminałem akademickim, czy wreszcie ważnym głosem w teoretycznej dyskusji na temat reader-response criticism, dekonstrukcji i psychoanalizy w badaniach literackich.

15

Erich Loests Exkurs in die Kriminalliteratur. Der DDR-Krimi zwischen Konvention und Travestie

51%

Brylla W., Brylla W.

Kwartalnik Neofilologiczny

|

2019

|

issue 3

16

Maria Bujnicka (8 maja 1944 – 21 marca 2022). Prekursorka badań nad romansem popularnym

51%

Tomczok T., Wężowicz-Ziółkowska D.

Pamiętnik Literacki

|

2022

|

vol. 113

|

issue 3

285-292

17

Conan Edogawa – detektyw z komiksów Gōshō Aoyamy jako superbohater

51%

Chudoba M.

Białostockie Studia Literaturoznawcze

|

2020

|

issue 17

245-263

EN

The aim of this paper is a character analysis of Conan Edogawa – the protagonist of Meitantei Conan by Gōshō Aoyama – as a variation of the superhero. The research material includes manga, animated series adaptation and related cinematic films. The broadly understood criminal novel (mostly the Sherlock Holmes cycle by Arthur Conan Doyle) was the source of inspiration for the Japanese artist. The analysis of the collected material demonstrates that the described franchise used a transmedia narration. Both Aoyama and the authors of animated adaptations use transfictionality in their works. With the combined usage of the criminal and superhero elements, the Japanese artist created an omnipotent and omniscient superhero detective who can solve any mystery.

PL

Celem niniejszego artykułu jest analiza postaci Conana Edogawy, protagonisty komiksowego cyklu Meitantei Conan autorstwa Gōshō Aoyamy jako wariacji na temat superbohatera. Materiał badawczy, oprócz mangi, stanowią serial animowany będący jej adaptacją oraz powiązane z nim filmy kinowe. Źródło inspiracji dla japońskiego artysty stanowi szeroko pojęta literatura kryminalna, a zwłaszcza opowiadania o Sherlocku Holmesie autorstwa Artura Conana Doyle’a. Analiza zebranego materiału wykazała, że opisywana franczyza ma charakter narracji transmedialnej. Ponadto Aoyama, jak również twórcy animowanych adaptacji komiksu Meitantei Conan, posługuje się transfikcjonalnością. Japoński artysta dzięki połączeniu elementów kryminalnych z superbohaterskimi oraz częściowemu ich sparodiowaniu, stworzył postać „omnipotentnego”, wszechwiedzącego detektywa-superherosa, który jest w stanie rozwiązać każdą zagadkę.

18

Niezwykły przypadek wczesnego Mocka i klasyków

51%

Schade G.

Forum Poetyki

|

2018

|

issue 13

62-75

EN

For more than a decade now, Marek Krajewski is publishing crime novels, starring police officer Eberhard Mock. Although son of a shoe-maker, prole Mock went to high-school, even to university. In Wrocław between the wars, we see him remembering his classical texts, which he still reads in the original. He’s not the only police man in a crime novel to do so. In contemporary Venice, Commissario Brunetti, the protagonist of Donna Leon’s stories, regularly returns to classical texts, too. Good cop Brunetti, however, a calm and settled man, luckily married to a professor of English at Ca’ Foscari, differs much from bad cop Mock, a more agitated character, unremittingly aroused by red-haired prostitutes. Once, Mock studied classical languages and published academic papers in Latin. Now, we find him leading a dissolute life, spending more time in brothels than at home, and this not only for reasons of duty. Perhaps, his intense flash-backs make him behave so erratically? In fact, more often than not, Mock remembers his classical education suddenly, involuntarily, as if he is reminded of a trauma. On closer inspection, these at first sight arbitrary citations comment on the narrative, a process intelligible to Mock alone, who more and more imitates the life of a highly classical loner. Since monstrous anger and over-whelming sorrow are his driving forces, Mock mirrors a great Homeric hero, Achilles.

PL

Od ponad dekady Marek Krajewski publikuje kryminały, w których pojawia się postać oficera policji Eberharda Mocka. Choć proletariusz Mock jest synem szewca, uczył się w gimnazjum, a nawet na uniwersytecie. Widzimy, jak w międzywojennym Wrocławiu przypomina sobie klasyczne teksty, które nadal czytuje w oryginale. Nie jest jedynym policjantem z powieści kryminalnej, który ma taki zwyczaj. Do klasycznych tekstów powraca również we współczesnej Wenecji Commissario Brunetti, bohater opowieści Donny Leon. Jednak dobry glina Brunetti, człowiek spokojny i ustatkowany, szczęśliwy mąż wykładowczyni anglistyki na Uniwersytecie Ca’ Foscari, bardzo się różni od złego gliny Mocka, bohatera bardziej impulsywnego, nieustannie pobudzanego przez rudowłose prostytutki. Mock studiował kiedyś języki klasyczne i publikował artykuły naukowe po łacinie. Teraz prowadzi rozwiązłe życie, spędzając więcej czasu w burdelach niż w domu i to nie tylko z powodu obowiązków służbowych. Może to intensywne wspomnienia sprawiają, że działa w sposób tak niezrównoważony? Najczęściej Mock przypomina sobie swoją edukację klasyczną nagle, mimowolnie, tak, jakby przypominał sobie traumę. Kiedy przyjrzymy się bliżej, okazuje się, że te na pierwszy rzut oka przypadkowe cytaty stanowią komentarz do narracji, a proces ten jest zrozumiały wyłącznie dla Mocka, który upodabnia się coraz bardziej do zanurzonego w klasyce samotnika. Jako że jego siłami napędowymi są olbrzymi gniew i przytłaczający smutek, Mock odzwierciedla wielkiego bohatera Homeryckiego, Achillesa.

19

Kryminał akademicki

45%

Kraskowska E.

Forum Poetyki

|

2018

|

issue 13

94-99

EN

This article describes the academic murder mystery as a particular hybrid of the campus novel and crime novel. The genre began to evolve in the 1930s in English-language literature and continues to enjoy popularity today. Attempts to write in this genre have recently been taken up in Poland as well.

PL

Artykuł charakteryzuje specyficzną kombinację powieści akademickiej i powieści kryminalnej, jaką jest kryminał akademicki. Gatunek ten rozwijał się od lat trzydziestych XX wieku w literaturze anglosaskiej i wciąż zyskuje na popularności. Również w Polsce podejmowane są od niedawna próby uprawiania tego rodzaju beletrystyki.

20

Bonda i storytelling

32%

Larek M.

Forum Poetyki

|

2018

|

issue 13

86-93

EN

This text is a commentary on Katarzyna Bonda’s book “Typewriter: A Course in Creative Writing.” The well-known writer’s book is offered here as an example of an inspiring textbook of operational knowledge for literary criticism as an alternative to typical academic knowledge. These reflections ultimately lead to a definition of storytelling (the art of designing engaging narrative) and a proposal to conceive of this practice as a discipline within literary criticism that has tremendous pragmatic and creative potential.

PL

Tekst stanowi komentarz do książki Katarzyny Bondy Maszyna do pisania. Kurs kreatywnego pisania. Praca znanej pisarski jest tu przedstawiona jako przykład inspirującego podręcznika z zakresu literaturoznawczej wiedzy operacyjnej skonfrontowanej z typową wiedzą akademicką. Punktem dojścia rozważań jest definicja storytellingu (sztuka projektowania angażujących opowieści) oraz propozycja wyodrębnienia go jako dziedziny literaturoznawczej o bardzo praktycznym i twórczym potencjale.

Refine search results

Powieść sensacyjna i jej determinanty. O kryminałach z Warmii i Mazur

Brian Cliff, Irish Crime Fiction

Galicyjska prowincja wobec demoniczności zła w powieściach kryminalnych "Złoty wilk" i "Czarne złoto" Bartłomieja Rychtera

Ziarno prawdy? Mord rytualny w polskich kryminałach retro

(Pop)kulturowe trwanie wieku XIX Casus: literatura kryminalna

Kryminały jako literatura światowa

Pomiędzy czytadłem a poradnikiem: heterotopia ośrodków terapii uzależnień w powieści detektywistycznej Elizabeth Zelvin Death Will Get You Sober

Karin Slaughter’s Crime Novel "Blindsighted" as a Southern Forensic Thriller

Walery Przyborowski’s crime novels: Rewriting the genre

Magia, miłość, miasto. Prolegomena do źródeł popularności urban fantasy

Użycie konwencji. Instrumentarium grozy i jego misja w Ciemno, prawie noc Joanny Bator

Suspense, Surprise and Information Supply in Polish Translations of Detective Fiction

Językowe ślady starożytnej kultury grecko-rzymskiej w powieściach kryminalnych Marka Krajewskiego

Kryminalny teatr teorii Normana Hollanda

Erich Loests Exkurs in die Kriminalliteratur. Der DDR-Krimi zwischen Konvention und Travestie

Maria Bujnicka (8 maja 1944 – 21 marca 2022). Prekursorka badań nad romansem popularnym

Conan Edogawa – detektyw z komiksów Gōshō Aoyamy jako superbohater

Niezwykły przypadek wczesnego Mocka i klasyków

Kryminał akademicki

Bonda i storytelling