Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 9

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  księgozbiory historyczne
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Polskie księgozbiory i polonika w zbiorach białoruskich

100%
Kowkiel L.
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
|
2017
|
vol. Polonika w zbiorach obcych, tom specjalny
171-184
EN
Due to the common past, rooted in the multi-ethnic and multi-lingual Polish-Lithu- anian Commonwealth, it’s natural to see the presence of many Polonica in the Belarusian collections. They have been revealed during works on a complete bibliographical catalogue of printed books in Belarus (from 1517), and bibliographical register of book monuments. Therefore, research areas the Polish and Belarusian book scientists overlap quite frequently, influencing positively team and project work, actively pursued since the 90’s of the 20th century. The paper presents many examples of individual and institutional studies, resulting in registration of historical book collections, including valuable Polonica. These effects enable indication of problems and trends in future common projects.
PL
Ze względu na wspólną przeszłość, sięgającą korzeniami wieloetnicznej i wielojęzycznej dawnej Rzeczypospolitej, rzeczą naturalną jest obecność licznych poloników w zbiorach białoruskich. Druki te zostają ujawnione m.in. dzięki postępującym pracom nad stworzeniem pełnego bibliograficznego katalogu-repertuaru drukowanej książki na Białorusi (od 1517 r.) oraz bibliograficznego rejestru zabytków książkowych. W związku z tym obszary badawcze polskich i białoruskich bibliologów nierzadko pokrywają się, co sprzyja działaniom zespołowym i projektowym, aktywnie prowadzonym od lat 90. XX w. W artykule przedstawiono liczne przykłady zrealizowanych badań indywidualnych i instytucjonalnych, w wyniku których dokonano rejestracji historycznych księgozbiorów w zasobach białoruskich, w tym zawierających cenne polonika. Efekty tych działań pozwalają na określenie tematyki i kierunków dalszych wspólnych przedsięwzięć badawczych.
2
Publication available in full text mode
Content available

Księgozbiór klasztoru dominikańskiego w Krasnymborze w XVIII wieku

100%
Zimnoch K.
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
|
2020
|
vol. 113
449-468
EN
The Dominican monastery in Krasnybór in Trakai voivodeship was founded in 1684 by Konstancja Chreptowiczowa of Dolscy, Samuel Litawor Chreptowicz, the Ensign of Starodubow’s widow and her son Andrzej. It was a small Dominican convent affiliated with the Lithuanian Guardian Angel province, which functioned on the border of the Polish Crown and Lithuania. Since its creation, the monks tried to gather an appropriate book collection. We can explore the 18th century’s Dominican Library of Krasnybór thanks to the preserved Acts of the General Consistory of the Augustów Diocese, currently stored in the Diocesan Archive in Łomża. The contents of the book collection indicate that it was to serve the religious and spiritual advancement and the monks’ pastoral work. A significant part of the monastery’s library was theological and homiletic literature. It was supporting preaching and missionary activities. The Dominicans in Krasnybór also took care of the Marian painting (the painting of Our Lady of the Rosary), which also influenced the contents of the book collection. The convent also gathered literature that can be described as polemical. It is worth mentioning that the discussed Dominican library contains several very valuable writing monuments.
PL
Dominikański klasztor w Krasnymborze w województwie trockim został ufundowany w 1684 roku przez Konstancję Chreptowiczową z Dolskich, wdowę po Samuelu Litaworze Chreptowiczu, chorążym starodubowskim, i jej syna Andrzeja. Był to niewielki konwent dominikański należący do prowincji litewskiej pw. Anioła Stróża, który funkcjonował na pograniczu Korony Polskiej i Litwy. Od początku jego powstania zakonnicy starali się zgromadzić odpowiedni księgozbiór. Dzięki zachowanym źródłom, Aktom Konsystorza Generalnego Diecezji Augustowskiej, obecnie przechowywanym w Archiwum Diecezjalnym w Łomży, możemy poznać krasnoborską bibliotekę dominikańską w XVIII wieku. Zawartość księgozbioru wskazuje, że miał on służyć zakonnikom w formacji duchowej i ich pracy duszpasterskiej. Zakon kaznodziejski słynął z ewangeliczno-apostolskiego stylu w walce o dusze ludzkie, stąd znaczną część księgozbioru klasztornego stanowiła literatura teologiczna i homiletyczna, miała ona pomagać w działalności kaznodziejskiej oraz w prowadzeniu misji. Dominikanie krasnoborscy sprawowali również opiekę nad obrazem maryjnym (obraz Matki Bożej Różańcowej), co również wpłynęło na zawartość księgozbioru. W konwencie zgromadzono także literaturę, którą można określić jako polemiczną. Warto zwrócić uwagę, że w omawianym dominikańskim księgozbiorze, mimo że należał do niewielkiego konwentu, znalazło się kilka bardzo cennych zabytków piśmienniczych. Są to ważne ślady po istniejącej niegdyś w tym miejscu placówce zakonnej, która miała być siłą duchową i kulturową oddziałującą na region w którym funkcjonowała.
3

Pro usu et eruditione. Biblioteka wejherowskiego proboszcza Franciszka Walentego Ruthena z przełomu XVII i XVIII wieku

100%
Pietrzkiewicz I.
Roczniki Biblioteczne
|
2012
|
vol. 56
113-136
PL
Franciszek Walenty Ruthen (1674-1734) ma swoje miejsce w dziejach Kaszub i Pomorza, a zwłaszcza Wejherowa. Był wybitnym proboszczem, a także zgromadził znaczną prywatną bibliotekę (do naszych czasów zachowało się 107 egzemplarzy, przechowywanych dziś w Bibliotece Wyższego Seminarium Duchownego w Pelplinie, Bibliotece Kórnickiej PAN i Bibliotece Gdańskiej PAN, które udało się odnaleźć i opisać). Zawartość kolekcji odzwierciedlała wykształcenie, zawód, ale i prywatne zainteresowania i ambicje Ruthena. Właściciel gromadził książki pomocne w pracy duszpasterskiej, w pogłębianiu wiedzy teologicznej i historycznej, a także ogólnej erudycji. Ruthen uzupełniał księgozbiór wypisami z różnych dzieł, własnymi tłumaczeniami tekstów religijnych, na wzór swoich poprzedników na parafii wejherowskiej, tekstami służącymi rozwojowi miejscowego kultu kalwaryjskiego.
EN
Franciszek Walenty Ruthen (1674–1734) has his place in the history of Kashubia and Pomerania, especially Wejherowo. He was an eminent parish priest, who amassed a large private library collection (107 books have survived to this day and are kept in the Library of the Pelplin Seminary, the Kórnik Library of the Polish Academy of Sciences and the Gdańsk Library of the Polish Academy of sciences). The contents of the collection refl ect Ruthen’s education, profession as well as his private interests and ambitions. Ruthen collected books that were useful in his pastoral work, in expanding his theological and historical knowledge as well as general erudition. He supplemented his collection with excerpts from various works, his own translations of religious texts, and, following the example of his predecessors in the parish of Wejherowo, texts supporting the development of the local Calvary cult.
4
Content available remote

Biblioteka Jakuba Bliwernitza (1667–1731), burmistrza Malborka

80%
Imańska I.
Toruńskie Studia Bibliologiczne
|
2013
|
vol. 6
|
issue 2(11)
9-30
PL
Żyjący na przełomie wieków XVII i XVIII Jakub Bliwernitz należał do grona dobrze wykształconej elity Malborka. Kilkakrotnie był burmistrzem miasta. Studiował prawo i interesował się historią regionu. Dał się poznać także jako właściciel sporego, bo liczącego około 2 tysięcy tytułów, księgozbioru. Po jego śmierci biblioteka została sprzedana na publicznej aukcji, zorganizowanej w Malborku od 16 lipca 1732 r. Wydrukowany na tę okazję katalog aukcyjny umożliwia zapoznanie się z zawartością biblioteki, która charakterem zbiorów i wielkością nie odbiegała od bibliotek prywatnych gromadzonych w tym samym czasie przez urzędników miejskich większych miast prowincji, takich jak Toruń i Elbląg. W bibliotece Bliwernitza dominowały książki z zakresu prawa i polityki oraz historii, uzupełnione o literaturę religijną, książki z czasów szkolnych i podstawowe dzieła z innych dziedzin wiedzy. Księgozbiór służył burmistrzowi przede wszystkim w wykonywaniu jego obowiązków zawodowych i realizowaniu zainteresowań historycznych.
EN
Living at the turn of the seventeenth and eighteenth centuries, James Bliwernitz was among the well-educated elite of Malbork. He was appointed the mayor of the city several times. He studied law and was interested in the history of the region. He is also known as the owner of a sizeable book collection of about 2,000 items. After his death the collection was sold at a public auction held in Malbork on 16 July 1732. A printed auction catalog presents the contents of his library, with its character and size not very different from other private libraries of the time owned by city officials of the major provincial cities such as Torun and Elblag. The Bliwernitz collection was dominated by books on law, politics and history, supplemented with religious literature, handbooks and basic works in other fields. The mayor used the books primarily to carry out his professional duties as well as to implement his historical interests.
5
Publication available in full text mode
Content available

Изучение книжной полоники сотрудниками Российской Национальной библиотеки в Санкт-Петербурге в XXI веке

80%
Nikolaev N.
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
|
2017
|
vol. Polonika w zbiorach obcych, tom specjalny
271-276
PL
Obecnie badania polskich starych druków w Rosyjskiej Bibliotece Narodowej w Sankt Petersburgu prowadzone są w dwóch zasadniczych kierunkach. Pierwszy to wyszukiwanie i identyfikacja zachowanych egzemplarzy, które bada się pod kątem typograficznym, artystycznym, oprawy i proweniencji, i które pozwalają włączyć książkę w historię kultury badanego regionu. Szczególnego znaczenia nabierają odnalezione egzemplarze ksiąg związane ze znanymi postaciami historycznymi. Drugi kierunek to wyszukanie i opisanie zespołów ksiąg związanych z historią kultury Rzeczypospolitej. Mogą to być fragmenty bibliotek prywatnych, jak na przykład nieznane dotąd książki ze zbiorów króla Zygmunta Augusta, czy rodu Sapiehów. Kryterium doboru może być także inne, na przykład książki wydane w znakomitych drukarniach europejskich związane z Polską. Artykuł zaznajamia czytelnika z publikacjami pracowników różnych działów Rosyjskiej Biblioteki Narodowej, poświęconymi zabytkom kultury książki Rzeczypospolitej. Długoletnie doświadczenie pokazało, że najbardziej owocną [skuteczną] metodą jest realizacja wspólnych, kompleksowych projektów polskich i rosyjskich bibliotekarzy i historyków. Szczególną nadzieję na nowe odkrycia dają projekty dotyczące badań starych druków z bibliotek klasztornych i prywatnych, a także zbiorów braci Załuskich, przechowywanych w Rosyjskiej Bibliotece Narodowej.
EN
The study of Polish old printed books in the Russian National Library in St. Petersburg is currently divided into two essential areas. First of them is the search and identification of remained copies. The main features of those copies, such as typography of the publication, decoration, and binding became the main objects of the researchers’ exploration. This makes possible to include a book into the sources of the cultural history of the region. The findings which seems to be of the special importance are the specimens which might be tied with famous historical figures. As an example, the autograph of Józef Andrzej Załuski could be found in the collection of the Department of Rare Books of the Russian National Library. Another aspect of the work is the identification and description of the complexes of books, that are somehow connected with the cultural history of the Polish-Lithuanian Commonwealth. These could be the parts of personal libraries, as were previously unknown books from the collection of King Sigismund Augustus or the Sapieha’s family. The selection principle can be different, for example, the aim of the researcher could be finding books, published by the famous European publishing house.
RU
Изучение польских старопечатных книг в Российской Национальной библиотеке в Санкт-Петербурге в настоящее время раскладывается на два основных направления. Одно из них – это поиск и идентификация сохранившихся экземпляров, которые становятся предметом наблюдения над типографикой издания, его художественным оформлением, переплётом и провиненциями, что позволяет включить книгу в число источников культурной истории региона обитания. Особое значение при- обретают находки экземпляров, связанных с известными историческими деятелями. В качестве примера можно привести найденную в собрании Отдела редких книг Российской Национальной библиотеки книгу с автографом Иосифа Анджея Залуского.Другое направление работы – выявление и описание комплексов книг, так или иначе связанных с культурной историей Речи Посполитой. Это могут быть части личных библиотек, как неизвестные ранее книги из собрания короля Сигизмунда Августа или рода Сапег. Принцип подбора может быть иным, напиример, книги вышедшие в знаменитом европейском издательском доме.
6
Publication available in full text mode
Content available

Ze Srebrnej Góry do Biblioteki Jagiellońskiej. Ewidencja, transport, zabezpieczenie

80%
Kuliszewicz P.
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej
|
2013
|
vol. 63
143-149
EN
The procedure of depositing the library of the Bielany Camaldolese monastery in the Jagiellonian Library was rather complicated. Firstly, it required creating essential software and adjusting the final storage area in the library. Secondly, single items had to be removed from the shelves, cleaned, identified and correlated with corresponding records in the digital database. After that, the collection underwent massive disinfection and was transported to the main building of the Jagiellonian Library, where all the books were arranged on the shelves, in the original order. The last phase of this project involved electronic cataloguing in the Virtua library management system.
7
Publication available in full text mode
Content available

O potrzebie dalszych badań nad polonikami bibliologicznymi w Szwecji

80%
Juda M.
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
|
2017
|
vol. Polonika w zbiorach obcych, tom specjalny
309-318
EN
The most serious losses in Polish written heritage occurred during the Polish- -Swedish wars in the seventeenth and early eighteenth centuries. During each of the three war campaigns the Swedes plundered and took out to Sweden the Polish church (monastery, cathedral or capitular) libraries as well as secular ones, including book collections belonging to Polish kings (Sigismund II Augustus and Sigismund III Vasa). Owing to the Polish endeavors, the 1660 Peace of Oliwa contained a clause that ensured the return of the seized Polish cultural assets but it was not implemented in practice. Consequently, the Polish scholars faced the task of seeking and registering the Polish possessions kept in Swedish book collections. The measures undertaken in this area in the nineteenth, twentieth and twenty-first centuries showed the wealth, diversity and value of the books belonging to Polish written heritage but they covered only a part of it. It is therefore necessary to continue research of this kind, which will enable more thorough knowledge of different aspects of the history of book culture in Poland. They will be also a significant source for historical-bibliological, literature-science, science of science, and similar studies.
PL
Kolekcje polskiego dziedzictwa piśmienniczego najpoważniej ucierpiały w trakcie wojen polsko-szwedzkich w XVII i na początku XVIII w. Podczas każdej z trzech kampanii wojennych Szwedzi grabili i wywozili za Bałtyk polskie biblioteki kościelne (klasztorne, katedralne, kapitulne) oraz świeckie, w tym księgozbiory królów polskich (Zygmunta II Augusta i Zygmunta III Wazy). W oliwskim traktacie pokojowym z 1660 r. strona polsko-litewska zadbała o zapis zapewniający zwrot zagarniętych dóbr kultury Rzeczypospolitej Obojga Narodów, ale nie znalazł on praktycznej realizacji. Przed polskimi badaczami stanęło więc zadanie poszukiwania i rejestracji poloników przechowywanych w zbiorach szwedzkich. Działania prowadzone w tym zakresie w XIX, XX i XXI w. pokazały bogactwo, różnorodność i wartość ksiąg należących do polskiego dziedzictwa piśmienniczego, ale objęły one tylko pewną jego część. Istnieje zatem potrzeba dalszych tego rodzaju badań, które pozwolą na bardziej pogłębione poznanie różnych aspektów dziejów kultury książki w Polsce. Studia te będą też istotnym wkładem do rozważań historyczno-bibliologicznych, literaturoznawczych, naukoznawczych, muzykologicznych i innych.
8
Publication available in full text mode
Content available

Akta wizytacyjne jako źródło do dziejów księgozbiorów historycznych. Na przykładzie akt dekanatu chełmskiego z XVIII i początku XIX wieku

80%
Juda M.
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
|
2016
|
issue 10
107-118
EN
The identifi cation of old book collections is one of more important areas of historical-bibliological research. A signifi cant portion of such collections are parish libraries (book collections). One of the principal sources in their investigation is visitation records listing the books possessed by a parish. Such documents of general visitations of the 18th and early 19th centuries in the Chełm diocese’s Chełm deanery show the parish book collections in Czułczyce, Kumów, Olchowiec, Orchówek, Pawłów, Sawin, Sosnowica, Świerże, Uhrusk, and Wereszczyn. They are diversifi ed both in terms of the number and content of books. In each of them there are books pro officio ecclesiastico, while the texts pro docendo populo are found in larger and better endowed parishes. The books were usually donated therefore the collections contain works not necessarily useful in the pastoral work of parish priests. They are the products of Polish and foreign print shops and date from the 16th, 17th and 18th centuries.
PL
Rozpoznanie dawnych księgozbiorów to jeden z istotniejszych obszarów badań historycznobibliologicznych. Znaczącą część tego rodzaju kolekcji stanowią biblioteki parafialne. Do podstawowych źródeł w badaniach nad nimi należą akta wizytacyjne, rejestrujące książki będące na stanie parafii. Tego rodzaju dokumentacja wizytacji generalnych z XVIII i początku XIX w. w diecezji chełmskiej, dekanacie chełmskim, pokazuje księgozbiory parafialne w Czułczycach, Kumowie, Olchowcu, Orchówku, Pawłowie, Sawinie, Sosnowicy, Świerżem, Uhrusku i Wereszczynie. Biblioteki te są zróżnicowane zarówno pod względem liczebności, jak i zawartości treściowej. W każdej z nich są obecne książki pro offi cio ecclesiastico, natomiast teksty pro docendo populo występują w parafi ach większych i lepiej uposażonych. Pochodzą one zazwyczaj z darów, stąd też znajdują się wśród nich dzieła niekoniecznie przydatne do pracy duszpasterskiej proboszczów. Są wytworami polskich i zagranicznych warsztatów drukarskich i pochodzą z XVI, XVII i XVIII w.
9
Publication available in full text mode
Content available

Sekretne życie książek (na przykładzie pewnego tomu z Biblioteki Uniwersytetu Łódzkiego)

80%
Ososiński T.
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
|
2023
|
vol. 17
|
issue 4
871-884
EN
Founded in 1945, the University Library of Lodz currently holds about 28,000 old prints, including twenty-one incunabula. Most of the collection came to Lodz immediately after the war, from former German collections in Prussia, Pomerania and Silesia. From Pomerania comes a very interesting private collection: the library of Peter Kameke (1541-1614), which was originally housed in a small church in Lassehne (today: Łasin). In this article, I describe one of the books from this collection in terms of provenance and reconstruct its journey through various libraries over the centuries. Using its example, I also analyze the various functions the book performed in the old days.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.