Search results

1

Elementy folkloru słowiańskiego w powieści Andrieja Rubanowa Финист ясный сокол

100%

Wójcikowska-Wantuch P.

Roczniki Humanistyczne

|

2020

|

vol. 68

|

issue 7

65-84

EN

This article is about the latest novel written by contemporary Russian writer Andrei Rubanov entitled Финист ясный сокол [Finist yasnyy sokol]. The novel was qualified by the author and critics to the Slavic fantasy genre. This genre is gaining more and more popularity among writers and readers on the wave of the Renaissance fairy tale phenomenon in Russian literature at the turn of the 20th and 21st centuries. The plot of the novel by Andrei Rubanov is based on the motifs of Russian folk tales. Constructing the world, the artist presented primarily the texts of Russian folklore, but in order to substantiate the events, he also used ethnographic and historical knowledge about the life of the Early Slavs. The aim of the article was to present and discuss elements of Slavic folklore in the work of Andrei Rubanov. The author of the paper focused on the area of Slavic beliefs: mythology, demonology, pagan rituals and rituals. Elements of Slavic folklore such as the culture of folk laughter and flaw narrative were also presented. One of the basic problems of the novel was pointed out, the disintegration of oral culture and the disappearance of primitive magical thinking in favor of writing culture and Christian worldview.

PL

Artykuł dotyczy najnowszej powieści współczesnego pisarza rosyjskiego Andrieja Rubanowa, zatytułowanej Финист ясный сокол. Utwór został zakwalifikowany przez autora i krytyków do gatunku słowiańskiego fantasy. Gatunek ten zdobywa wśród pisarzy i czytelników coraz większą popularność na fali zjawiska renesansu bajki w literaturze rosyjskiej na przełomie XX i XXI wieku. Fabuła powieści Andrieja Rubanowa opiera się na motywach rosyjskiej baśni ludowej. Konstruując świat przedstawiony, autor sięgnął przede wszystkim do tekstów folkloru rosyjskiego, ale w celu uprawdopodobnienia wydarzeń wykorzystał również wiedzę etnograficzną i historyczną dotyczącą życia Prasłowian. Celem artykułu jest zbadanie i omówienie elementów folkloru ogólnosłowiańskiego w utworze Andrieja Rubanowa. Autorka artykułu skoncentrowała się na obszarze wierzeń słowiańskich: mitologii, demonologii, pogańskich obrzędów i rytuałów. Zostały także przedstawione takie elementy folkloru słowiańskiego, jak kultura ludowego śmiechu i narracja skazowa. Wskazano jeden z podstawowych problemów utworu, czyli rozpad kultury oralnej i zanikanie pierwotnego myślenia magicznego na rzecz kultury piśmiennej i chrześcijańskiego światopoglądu.

2

Peasant diary as a text of folklore?

89%

Wilczyńska E.

Łódzkie Studia Etnograficzne

|

2023

|

vol. 62

35-50

PL

Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie o status genologiczny pamiętników chłopskich. Teksty te powstawały z całą pewnością od początku XIX w. niewykluczone jednak, że chłopi notowali swoje refleksje także wcześniej. Rozkwit gatunku przypadł na lata powojenne, gdy mieszkańców wsi do spisywania autobiografii zachęcali organizatorzy licznych konkursów i trwał zasadniczo do końca lat 70. XX w. Materiał źródłowy pozwala zbadać przemiany, jakim podlegały na przestrzeni wieku same teksty, jak i sposób postrzegania rzeczywistości i swojego w niej miejsca przez ich autorów. Badacze zapisów autobiograficznych zwracają uwagę na konieczność uformowania się zalążków postawy indywidualistycznej jako warunku koniecznego dla podjęcia trudu spisywania własnego życia. Lektura pamiętników chłopskich umożliwia prześledzenie dynamiki zmian zachodzących w świadomości chłopów od społeczeństwa tradycyjnego, opartego na przekazie ustnym, do (proto)nowoczesnego, osadzonego w kulturze pisma (druku). Autorka stawia hipotezę, że korzeni pamiętnikarstwa chłopskiego należy szukać w folklorze ustnym, na co wskazuje formalne podobieństwo pierwszych tego rodzaju zapisów do tradycyjnych gatunków folkloru. Z czasem jednak pamiętnikarstwo odrywa się od swojego pierwotnego podłoża, stając się wyrazem ekspresji indywidualnych cech autorów i staje się tym samym bliższe literaturze.

EN

The article attempts to answer the question of the genological status of peasant diaries. These texts were certainly being written from the beginning of the nineteenth century, but it is not impossible that peasants recorded their reflections earlier as well. The genre flourished in the post-war years, when organisers of numerous competitions encouraged the villagers to write their autobiographies, and lasted essentially until the late 1970s. The source material makes it possible to study the transformations that the texts themselves underwent over the period of a century, as well as the way their authors perceived reality and their own place in it. Researchers of autobiographical records point to the formation of the beginnings of an individualistic attitude as a prerequisite for a person taking the trouble to record the events of their own life. Peasant diaries make it possible to trace the dynamics of changes in peasant consciousness: from a traditional society based on oral transmission to a (proto-)modern one, rooted in the culture of writing (print). The author poses the hypothesis that the origins of peasant diarism should be sought in oral folklore, as indicated by the formal similarity of the first records of this type to traditional folklore genres. Over time, however, diarism breaks away from its roots, turning into an expression of the authors’ individual traits and thus coming closer to literature.

3

Pozostałości kultury oralnej w powieściach Zamek Koniecpolskich oraz Matylda i Daniło Anny Mostowskiej

89%

Vincůrková D.

Meluzyna. Dawna Literatura i Kultura

|

2015

|

vol. 2(3)

79-93

EN

This paper presents the oral residuum in the gothic novels “The Koniecpolskis’ castle” (Zamek Koniecpolskich) and “Matylda and Daniło” by Anna Mostowska. The analysis of both texts has revealed in the narration features such as asides reminding of the narrator’s presence or interruptions of the plot explained by exhaustion of characters. “The Koniecpolskis’ castle” and “Matylda and Daniło” display the nested story structure while also keeping resemblance to the gawęda Polish epic literary genre. The remain of the oral culture is the parallelism of the plots of both novels. The types of characters present in the texts (‘flat’ characters, usually equipped with one main characteristic, also the wandering characters, whose internal metamorphosis happens during journey) are characteristic for oral stories. The pre-modern approach to the theory of the past assumed that it is Fortune who controls a human’s fate, and Mostowska’s work reflects that belief. The protagonists of the two novels usually stay true to the ruling of Fate and those who do not, face punishment. The characters’ lack of the ability to self-analyse (the case of the transformation of Bohdan Koniecpolski) and some logical inconsistencies (e.g. in the construction of the character of Władysław) present in the novels may suggest that the author has not yet fully interiorised writing.

Refine search results

1 Meluzyna. Dawna Literatura i Kultura

1 Roczniki Humanistyczne

1 Łódzkie Studia Etnograficzne

1 Vincůrková D.

1 Wilczyńska E.

1 Wójcikowska-Wantuch P.

1 2023

1 2020

1 2015

Elementy folkloru słowiańskiego w powieści Andrieja Rubanowa Финист ясный сокол

Peasant diary as a text of folklore?

Pozostałości kultury oralnej w powieściach Zamek Koniecpolskich oraz Matylda i Daniło Anny Mostowskiej