Search results

1

Między laickością a laicyzmem

100%

Kulbat W.

Łódzkie Studia Teologiczne

|

2006

|

vol. 15

93-111

DE

Der Begriff der Laizität gestaltene als ein Bestandteil der neuzeitlichen Welt bezieht sich auf die Systeme die, die Gewissenfreiheit ihrer Bürger werthalten. Im Hinsicht auf die historische Bedingtheit assoziiert man die Laizität mit der Trennung von Kirche und Staat. Auf dem Gegenpol gibt es den Begriff der Laizismus, der Ideologie die mit den Systemen des totalitären Atheismus Verbindung hat. Diese Systeme versuchen antireligiöse Vorstellung der Welt als ihre eigene Konzeption des Gutes aufzudringen. Ausschluss der Religion und Lassen sie außer Acht im Leben der Gesellschaften und Völkern folgt aus der Annahme einer nicht adäquaten Idee der Laizität hervor, die nicht auf das historische Andenken und lebendige Tradition der europäischen Völkern achtet. Diese oft nur als oberflächlischer Stereotyp befestigte Version des laizistischen Denkens, erklärt für ungültig die konstruktive, öffentliche Rolle der Religion in Praxis und im historischen sowie gesellschaftlichen Leben einer eigenartigen falschen Methodologie etsi Deus non daretur erliegend. “Die Offenheit” des Staates sollte nicht nur in dem erscheinen, dass man die Bindung an die Gesellschaft durch den Bau ihres Wohlstandes erreichen will. Man muss doch vor allem den Bedarf an der Gleichheit zu befriedigen, das Prinzip der unbegrenzten Konkurrenz von verschiedenen Weltanschauungen abzulehnen und Menschenrechte zu respektieren. Die auf die Religion eröffnete Laizität hat Vorteile bei Gestalten des öffentlichen Geistes, weil die Religion der Hauptfaktor von Sozializierung, Erziehung und Bilden der Tugend ist. Zum guten Leben reicht nicht nur die Ethik. Es ist zweifelhaft ohne Religion die Höhe des moralischen Lebens zu erreichen. Die Verkündigung des ethischen Relativismus und die Ablehnung der Religion haben dazu beigetragen, dass die liberalen Gesellschaften im Angesicht der Bedrohung von totalitären Ideologien hilflos sind. Zur Zeit, eine Bedrohung ist die Krise der Wahrheitsidee und die mit ihr verbundene Abwertung der Menschenwürde und Nihilismus.

2

The Variety of Secularisms in the European Political Thought

86%

Matlak M.

Prace Kulturoznawcze

|

2017

|

vol. 21

|

issue 1

43-63

PL

Artykuł prezentuje trzy główne formy sekularyzmu w europejskiej myśli politycznej i imaginariach społecznych: chrześcijańską, laicką i liberalno-agnostyczną. Autor argumentuje, że wszystkie wypełniają minimalne wymaganie sekularyzmu, czyli wyróżnienie sfery religijnej i politycznej. Artykuł prezentuje dwie wersje sekularyzmu chrześcijańskiego — chadecką i konserwatywną. Także laicyzm ma dwie odsłony — republikańską oraz antyreligijną. Agnostyczna forma sekularyzmu z kolei jest umocowana w myśli Johna Rawlsa, który szukał możliwości wyłączenia religii ze sfery politycznej tam, gdzie się da. Autor argumentuje, że filozofia polityczna Rawlsa staje się dziś domyślną reakcją na problem religii w sferze politycznej. Autor argumentuje, że szersze rozumienie sekularyzmu (głęboko zanurzone w europejskiej teorii politycznej) pomniejsza intelektualną wartość kategorii postsekularyzmu, zazwyczaj kojarzonej z Jürgenem Habermasem, jako że wymaga ona wąskiego rozumienia sekularyzmu — jako doktryny politycznej alternatywnej wobec religii, która może odnieść się wyłącznie do jednej z form sekularyzmu — i sprowadza go do antyreligijnego laicyzmu.

3

Laicyzm: punkt docelowy czy ślepa uliczka?

72%

Dłuska K.

Nurt SVD

|

2019

|

issue 1

150-160

PL

Mając na uwadze liczne zmiany zachodzące w Europie, zarówno w kontekście politycznym, jak i społecznym, trzeba stwierdzić, że kwestia obecności Kościoła w państwie oraz ich wzajemnych relacji pozostaje stałym przedmiotem toczących się rozmów i debat. Celem artykułu pt. Laicyzm – punkt docelowy czy ślepa uliczka? jest przedstawienie koncepcji rozdziału państwa od Kościoła (laicyzm), wskazanie jej etapów i ogólnych konsekwencji. Artykuł omawia także proces sekularyzacji i jego wpływ na relacje państwo – Kościół w wybranych państwach Europy; zestawiono modele tych relacji, charakterystyczne dla kilku krajów, by idąc dalej, móc wskazać na ogólne konsekwencje całego procesu.

EN

Considering the numerous changes taking place in Europe, both in the political and social context, the presence of the Church in the state and their mutual relations remains a permanent subject of ongoing discussions and debates. The purpose of this article „Laicism – a destination or a blind alley?” is to present the concept of the separation of the state and the Church (secularism), to indicate its stages and general consequences. The article also refers to the process of secularization and its impact on the relations between the state and the church in selected European countries by presenting different models of these relations, in order to be able to further indicate the general consequences of this process.

4

Kształtowanie się tureckiej tożsamości kulturowej po reformach Kemala Mustafy Atatürka

58%

Skowron E.

Roczniki Kulturoznawcze

|

2019

|

vol. 10

|

issue 3

123-145

PL

Republika Turcji powstała w 1923 r. i stała się nowym tworem państwowym odrzucającym przeszłość osmańską. Podstawową kategorią stał się jednolity naród – przeciwieństwo wieloetnicznego społeczeństwa Imperium Osmańskiego, w którym istotna była przynależność do ummy muzułmańskiej a nie do narodu. Całkowite zmodernizowanie, wg założyciela i reformatora nowej Turcji – Atatürka, mogło dokonać się tylko poprzez reformy inspirowane osiągnięciami cywilizacji europejskiej. W pierwszych latach wprowadzono wiele zmian, które miały przebudować państwo na wzór europejski. Wśród głównych nurtów należy wyróżnić laicyzm usuwający religię ze sfery publicznej w celu otwarcia społeczeństwa na nowoczesne rozwiązania. Widoczne są trzy nurty kształtujące tożsamość Turków: turecki (przedislamski), muzułmański i nacjonalistyczny. Wskazuje to na złożoność tożsamości mieszkańców, którzy czują się jednocześnie Turkami i muzułmanami. Rodzi się pytanie o ich przynależność cywilizacyjną ze względu na to, że przyjęli wiele z cywilizacji europejskiej przy jednoczesnym kultywowaniu dawnych praktyk i podtrzymywaniu wartości wyrastających z islamu. Dziś coraz bardziej widoczne jest odnawianie się islamu, co wskazuje na powierzchowność procesów laicyzacji stojących u podstaw tworzenia nowej Republiki Turcji.

EN

The Republic of Turkey, founded in 1923, has become a new state formation rejecting the Ottoman past. The unified nation has become a primary category—the opposite of the multi-ethnic society of the Ottoman Empire, in which belonging to the Muslim umma was more important than belonging to the nation. According to the founder and reformer of the new Turkey—Atatürk, complete modernization could only take place through reforms inspired by the achievements of European civilization. In the first years many changes were introduced, which were to rebuild the country on a European model. Laicism can be distinguished as the main trend, that removed religion from the public sphere in order to open society to modern solutions. There are three trends that shape the Turkish identity: Turkish (pre-Islamic), Muslim and nationalist. This indicates the complexity of the identity of Turkish residents who feel both as Turks and Muslims. The question arises about their affiliation to a civilization due to the fact that they adopted many of European civilizations while cultivating old practices and maintaining values rooted in Islam. Today, the restoration of Islam is becoming more and more visible, which indicates on the exterior of the secularization processes underlying the creation of the new Turkish Republic.

Refine search results

1 Nurt SVD

1 Prace Kulturoznawcze

1 Roczniki Kulturoznawcze

1 Łódzkie Studia Teologiczne

1 Dłuska K.

1 Kulbat W.

1 Matlak M.

1 Skowron E.

2 2019

1 2017

1 2006

Między laickością a laicyzmem

The Variety of Secularisms in the European Political Thought

Laicyzm: punkt docelowy czy ślepa uliczka?

Kształtowanie się tureckiej tożsamości kulturowej po reformach Kemala Mustafy Atatürka