Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help

  1. 2 Roczniki Administracji i Prawa

  2. 2 Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL

  3. 2 Studia Ełckie

  4. 2 Studia Iuridica Lublinensia

  5. 2 Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM

More...
Authors help

  1. 2 Okulski M.

  2. 2 Somody B.

  3. 1 Banyk M.

  4. 1 Bariatti S.

  5. 1 Beran K.

More...
Years help

  1. 1 2024

  2. 3 2023

  3. 5 2022

  4. 2 2020

  5. 5 2019

More...

Results found: 28

first rewind previous Page / 2 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  legal capacity
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Pozycja prawna oraz apostolstwo wiernych świeckich w Kościele rzymskokatolickim

100%
Wojnicz P.
Studia Ełckie
|
2019
|
vol. 21
|
issue 3
385-401
EN
On the basis of canon law in relation to the Catholic Church, there are two basic categories of people, namely baptized and unbaptized. The main subject of canon law are baptized persons. They have specific rights and obligations to the community. The Lay faithful have a definite mission in the Church. This mission is carried out in three models of the community: populus Dei, communio fidelium and Corpus Christi.
2
Publication available in full text mode
Content available

Status nasciturusa w polskim porządku prawnym – wybrane aspekty prawne

100%
Król M.
Studia Ełckie
|
2019
|
vol. 21
|
issue 3
417-427
EN
In this article was analyzed the regulations relating to nasciturus status in the polish legal system. Nasciturus, ie. conceived and unborn child, has a number of rights, which result primarily from the legislation, and sometimes also from the judiciary. The article consists of four subchapters as well as introduction and conclusion. As first a term nasciturus and an essence of conditional legal capacity were explained. This issue is connected with the problems presented in second subchapter concerning on nasciturus status in the inheritance law. The ability to inherit is a part of legal capacity. Thanks for this attribute nasciturus may be a heir of property included in inheritance. Nasciturus get this property, if he/she will born alive. In a next subchapter was indicated the rights of nasciturus, which result from the regulations of family law. In a last subchapter the criminal-law protection of conceived child was presented.
3

A Case Study in the Globalization of Disability Rights: The Compatibility of Lithuania's Process for Determining the Legal Incapacity of Disabled Persons with International Legal Standards

100%
Szymanski C., Bilius M.
Baltic Journal of Law & Politics
|
2011
|
vol. 4
|
issue 1
83-105
EN
Disability rights law has expanded over the past twenty years from near non-existence to developing into an international legal norm, particularly through the recent United Nations convention on the Rights of Persons with Disabilities. In this work, the authors examine the case of Lithuania and its process for determining when disabled persons lack legal capacity, as measured against the international legal standards applicable to this issue. The authors conclude by offering suggestions about how Lithuania may make determinations as to legal capacity in a way that is consistent with the emerging global legal standards on disability rights law.
4
Publication available in full text mode
Content available

Aspekty prawne i społeczne nowelizacji wieku pełnoletności wprowadzonej w Japonii 1 kwietnia 2022 r.

88%
Jelonek B.
Studia Prawa Publicznego
|
2022
|
issue 2 (38)
109-130
EN
On 1 April 2022, an amendment to the Civil Code (Jap. Minpō) entered into force in Japan to change the definition of the age of majority. For the first time in that country’s history, the threshold for reaching the age of majority has been changed. The article discusses the legal provisions that have been revised in connection with the amendment to the Japanese Civil Code and the social challenges that accompany this legal change. The previous age of majority had been in force in Japan since 1876. The aim of the 2018 amendments to the Japanese Constitution and Electoral Law was to lower the active age of voting rights from 20 to 18, and thus to involve citizens at an earlier age in the political, social and economic life of the country. On the other hand, the change of the Civil Code and the introduction of the age of majority from 20 to 18 on 1 April 2022 aimed to increase the social participation of young people by including 18- and 19-year-olds in deciding about their own lives, about their academic and professional paths, starting a family and concluding civil law contracts and taking responsibility for their decisions and dealing with the consequences arising from them. This legal change leads to the fact that citizens who now enter adulthood earlier than their peers in previous years in Japan will now have more economic freedom, but at the same time, they must bear in mind the full range of legal consequences and responsibility for their actions. The legal amendment to the age of majority discussed in the text, as intended by the Japanese legislator, aims to create the conditions for young Japanese people to make economically and politically informed decisions, thereby preparing young citizens more consciously for the challenges related to their participation in the economic life of this country.
5
Publication available in full text mode
Content available

Status prawny dziecka poczętego na tle jego prawa do ochrony życia i zdrowia, wynagradzania szkód doznanych przed urodzeniem oraz ochrony dóbr osobistych matki

75%
Banyk M.
Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM
|
2014
|
issue 4
PL
Rezultatem rozważań nad prawem rzymskim było skonstruowanie już w czasach antycznych fikcji prawnej, zgodnie z którą dziecko poczęte uważa się za narodzone, jeśli służy to jego korzyściom. Współcześnie przepisy prawne nie rozstrzygają wprost, kogo określamy mianem człowieka oraz, w jakim zakresie należy przyznać dziecku poczętemu podmiotowość i zdolność prawną. Taki stan prawny powoduje, że największy wkład w zdefiniowanie sytuacji prawnej nasciturusa ma doktryna oraz judykatura, co skutkuje różnorodnością stanowisk. W związku z powyższym, przedmiotem rozważań artykułu jest omówienie niezwykle doniosłych zagadnień dotyczących sytuacji prawnej dziecka poczętego, na którą składa się zdolność prawna, przyznana dziecku nienarodzonemu pod warunkiem zawieszającym, oraz podmiotowość prawna. W publikacji wskazano przepisy Konstytucji RP, k.c. i k.r.o., będące wyrazem ochrony interesu prawnego nasciturusa, oraz została omówiona ich analiza w orzecznictwie TK, SN i NSA. Dalsze rozważania prowadzone są na tle prawa dziecka poczętego do ochrony jego życia i zdrowia. Posiadanie uprawnień z sferze majątkowej w okresie prenatalnym oznacza, że skorzystanie z nich będzie uzależnione od zachowania wyżej wskazanych wartości. Jednym ze wspomnianych uprawnień jest prawo do wystąpienia z roszczeniem o naprawienie szkód doznanych przed urodzeniem, które będzie mogło być realizowane dopiero po porodzie. Zatem należy zadać zapytanie: w jakim zakresie należy chronić dziecko nienarodzone, tak by mogło skutecznie wykonywać przyznane mu prawa, jednocześnie respektując dobra osobiste matki? Artykuł zwraca uwagę na szczególne problemy związane ze sposobem rozstrzygnięcia przez ustawodawcę konfliktu między konstytucyjnie chronionymi wartościami – prawem do samostanowienia matki oraz życiem i zdrowiem nienarodzonego dziecka. W tym przedmiocie autorka nakreśliła również pewne postulaty de lege ferenda, które mogłyby stać się fundamentem do budowania skuteczniejszej ochrony dóbr dziecka.
EN
The result of discussions on the Roman law was the creation - already in ancient times - of a legal fiction according to which the unborn is deemed to have been born to the extent that its own benefits are concerned. Nowadays, law does not decide directly who can be defined as a human and within what kind of scope the unborn is granted legal status and legal capacity. Such a situation turns out to be a subject of disagreement between scholars, whereas both judicature and doctrine have the most significant contribution to the matter in question. Due to the above, the article indicates vital issues regarding the legal situation of nasciturus consisting of the legal status - granted to the unborn under condition precedent - and the legal capacity. The author presented regulations of the Constitution, the Civil Code and the Family and Guardianship Law which emphasize the protection of legal interest of nasciturus, together with their analysis in judicature of the Constitutional Tribunal, the Supreme Court and the Supreme Administrative Court. Further considerations relate to the right of the unborn child regarding the protection of its life and health. Having some material powers in a prenatal time period means that their use shall depend on respecting the abovementioned values. One of the powers is the right to bring an action to redress the damage caused before childbirth, which can be executed thereafter. Therefore, one shall ask the question: how shall we protect the unborn child so that it could effectively execute its granted rights, but simultaneously respect mother's personal interest? The article draws attention to particular controversies related to the way of settling by a legislator a conflict between constitutionally protected values - mother's right to self-determination and life and health of the unborn child. Within this subject matter, the author also presented de lege ferenda postulates, which could become fundamentals in establishing effective protection of personal interest of the child.
6
Publication available in full text mode
Content available

Nie pamiętam dokąd idę, ale wiem, że jestem – o zdolności do czynności prawnych osób z zaburzeniami pamięci i świadomości

75%
Tanajewska R.
Pogranicze. Studia Społeczne
|
2016
|
vol. 28
EN
The presence of memory disorders and memory consciousness is an increasingly widespread phenomenon of modern society. It is difficult to identify unambiguously, from which the abnormal phenomena may arise. Impaired memory and consciousness are most common in the elderly. Diseases which involve disturbances of memory, and consciousness are Alzheimer’s, Parkinson’s, Pick’s disease, Huntington’s chorea, neuroborreliosis, and Creutzfeldt – Jakob disease. The aim of the article is to point out the problem of understanding legal actions carried out by individuals with impaired memory and awareness, and an attempt to establish the border between important and unimportant activities because of the appearance of disorders of memory and consciousness.
7

Z problematyki zdolności prawnej i zdolności do czynności prawnych osób fizycznych w rosyjskim prawie cywilnym

75%
Okulski M.
Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL
|
2005
|
vol. 1
|
issue 1 Prawo
213-229
EN
The principles of equality in civil law relations as stated in the article 1, section 1 of the civil law code in Russia and the principality of autonomy of the will of both sides formulated in the article 1, section 2, point 1 the civil law code of the Russian Federation are the bases for civil law subjects to profit from authorization which is vested to them. However, in order to accomplish them efficiently natural person should be equipped with a certain potential, which to great extent depends on the will of a legislator. The potential is described by the terms legal capacity and capacity for legal acts. Any ability is an inborn gift, talent which gives a human being specified powers. The legal capacity should be understood as an innate possibility of a human being to be a subject of law which exludes crediting with normative character. It is groundless to reduce the legal capacity to the category of subject law as well as admitting the possibility of setting limits. Such limits in reality may be applied to only a definite law. The capacity for legal acts in the view of a legislator, is the ability of a citizen to achieve and carry into effect his civil laws, both creating and executing his duties. Contrary to legal capacity it is restricted depending on eg. the level of physical, psychical and social maturity. The full capacity for legal acts is gained by people who come of age (eighteen years and older) as well as the people who before that age got married or were emancipated at the age of sixteen as a result of getting employed or conducting economic activity. The justified circumstances for limiting the capacity for legal acts of anybody who acquired the full capacity for legal acts is abusing alcohol, taking drugs which leads to financial difficulties of their families. In order to protect the rights of an individual in case of mental disability, the court is entitled to announce the capacity for legal acts of a given person null and void.
8
Content available remote

Glosa do Wyroku Trybunału Konstytucyjnego Republiki Kolumbii z dnia 26 kwietnia 2017 r., sygn. akt C-246/17

75%
Pogłódek A., Stachowicz A.
Przegląd Sejmowy
|
2022
|
issue 2(169)
197–213
EN
This paper studies the case law of the Constitutional Court of the Republic of Colombia of 26 April 2017 (Case C-246/17) which interpret the capacity of the minor to give informed consent to aesthetic medicine and plastic surgery treatments, as well as participation of such person in campaigns promoting this type of treatments. In this case, the Court first decided that the ban on aesthetic medicine and plastic surgery procedures for minors should not be applied to adolescents over 14 years of age who, due to their level of development, are able to participate together with persons having parental authority in the decision-making about the risks involved in such procedures and are able to consent to the procedure in an informed and qualified manner. The Constitutional Court also finds that the prohibition on participating in campaigns promoting cosmetic medicine clinics and the treatments carried out there, which applies to persons aged between 15 and 18, is a proportionate and effective restriction. In this way, the legislator achieves constitutionally legitimate objectives, i.e. discouraging treatments that may expose the health of a minor to unnecessary risks and reducing gender stereotypes regarding a certain canon of beauty. In assessing this ruling, the article examines the concepts of: “free development of personality”, “right to privacy”, “informed consent to medical treatment” of minors, as well as “legal moralism” and “paternalist measures”. To this end, a dogmatic method was used by reviewing the case law of the Constitutional Court of the Republic of Colombia, and the results obtained were presented through a descriptive method. In the conclusions, attention is drawn to the consistent doctrine existing in the Court’s jurisprudence relating to the concepts.
9
Publication available in full text mode
Content available

Z problematyki zdolności prawnej i zdolności do czynności prawnych osób fizycznych w rosyjskim prawie cywilnym

75%
Okulski M.
Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL
|
2005
|
vol. 1
|
issue 1
213-229
EN
The principles of equality in civil law relations as stated in the article 1, section 1 of the civil law code in Russia and the principality of autonomy of the will of both sides formulated in the article 1, section 2, point 1 the civil law code of the Russian Federation are the bases for civil law subjects to profit from authorization which is vested to them. However, in order to accomplish them efficiently natural person should be equipped with a certain potential, which to great extent depends on the will of a legislator. The potential is described by the terms legal capacity and capacity for legal acts. Any ability is an inborn gift, talent which gives a human being specified powers. The legal capacity should be understood as an innate possibility of a human being to be a subject of law which exludes crediting with normative character. It is groundless to reduce the legal capacity to the category of subject law as well as admitting the possibility of setting limits. Such limits in reality may be applied to only a definite law. The capacity for legal acts in the view of a legislator, is the ability of a citizen to achieve and carry into effect his civil laws, both creating and executing his duties. Contrary to legal capacity it is restricted depending on eg. the level of physical, psychical and social maturity. The full capacity for legal acts is gained by people who come of age (eighteen years and older) as well as the people who before that age got married or were emancipated at the age of sixteen as a result of getting employed or conducting economic activity. The justified circumstances for limiting the capacity for legal acts of anybody who acquired the full capacity for legal acts is abusing alcohol, taking drugs which leads to financial difficulties of their families. In order to protect the rights of an individual in case of mental disability, the court is entitled to announce the capacity for legal acts of a given person null and void.
10
Publication available in full text mode
Content available

The Capacity and the Quality of Heir. Possible Interaction with Preliminary Questions

71%
Bariatti S.
Problemy Prawa Prywatnego Międzynarodowego
|
2020
57-70
PL
The article contains an overview of the rules relating to the scope of application of the EU private international law regulations. It addresses the treatment of the relevant preliminary questions, with special reference to the Succession Regulation. The issues are discussed in three steps. The first is connected with the way of interpreting the notions and concepts, such as marriage, adoption, legal capacity etc., where such matters as personal status, legal capacity or family relationship may come to the foreground as a preliminary question. The second is dealing with the law applicable to the preliminary question. The author compares pros and cons of the “independent reference” (lex fori) and the “dependent reference” (lex causae) solutions, considering the latter as less effective, producing more negative consequences. The third step embraces questions relating to the jurisdiction with respect to preliminary question.
11
Publication available in full text mode
Content available

Status prawny nasciturusa w polskim prawie cywilnym

63%
Święcioch D.
Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM
|
2017
|
issue Numer Specjalny
161-174
PL
Niniejszy artykuł poddaje analizie w ujęciu prawno-socjologicznym status prawny nasciturusa w polskim prawie cywilnym. Szczegółowe badania dotyczące terminologii powyższego zagadnienia opierały się na źródłach prawa rzymskiego, definicji z języka łacińskiego oraz słownika wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, kończąc na znaczeniu współczesnym, medycznym oraz socjologicznym. Na wstępie, na płaszczyźnie historycznej została omówiona instytucja nasciturusa. Początki prywatnoprawnej ochrony dziecka poczętego, ale nienarodzonego sięgają czasów prawa rzymskiego. Jurysprudencja rzymska stworzyła mechanizmy prawne, które umożliwiły dbanie o prawa i interesy dziecka poczętego. W wyniku przyznania praw podmiotowych, nasciturus mógł brać udział w dziedziczeniu w Starożytnym Rzymie, a o jego interesy dbał ustanawiany curator ventris. Kolejna część artykułu dotyczy płaszczyzny dogmatycznej. Fakt, że Kodeks cywilny wiąże zdolność prawną z urodzeniem nie oznacza, że prawu obojętna jest sytuacja nasciturusa. Doktryna wykształciła tzw. zdolność prawną pod warunkiem zawieszającym, która została kompleksowo omówiona w niniejszym artykule. Poruszone zostały również regulacje dotyczące nasciturusa w prawie spadkowym zgodnie z art. 927 k.c., deliktów wyrządzonych dziecku poczętemu, ale nienarodzonemu w świetle art. 446 i 4461 k.c., zawierania umów z poczętym oraz reprezentacji nasciturusa na podstawie k.r.o. Przywołane zagadnienia zostały obszernie omówione na płaszczyźnie normatywnej w ujęciu socjologicznym, gdyż celem analizy było wskazanie statusu prawnego nasciturusa w polskim prawie cywilnym, jego ochrony i przedstawienia go jako integralnej części społeczeństwa.
EN
The article analyses legal status of nasciturus in the Polish civil law within legal and social perspective. Detailed research pertaining to the terminology of this issue is based on Roman law sources, Latin definitions and definitions from dictionary of foreign terms and phrases as well as modern, medical and sociological meanings. In the introduction, historical perspective of the institution of nasciturus is discussed. The beginnings of private law protection of unborn child reach Roman law. Roman jurisprudence created legal procedures facilitating the protection of interests and rights of such children. As a result of granting the rights, nasciturus could inherit in ancient Rome, and its interests were taken care of by the curator ventris. The next part of the article refers to the dogmatic perspective. The fact that the civil code associates legal capacity with birth it does not mean that the situation of the nasciturus is unregulated. Polish legal doctrine has developed a sort of conditional legal capacity which is dealt with in this article. Regulations of inheritance law according to art. 927 of the Civil Code, torts committed to the detriment of the unborn according to articles 446 and 4461 of the Civil Code, contract law involving the conceived and representation of the nasciturus according to Polish Family and Guardianship Code are also mentioned. These issues were thoroughly discussed from the normative perspective in a sociological view since the aim of the analysis was to indicate legal status of nasciturus in the Polish civil law, its protection and presentation as an integral part of the society.
12
Publication available in full text mode
Content available

Pozazwiązkowe reprezentacje pracowników

63%
Sierocka I.
Roczniki Administracji i Prawa
|
2022
|
vol. 3(XXII)
417-429
EN
The subject of the article are issues concerning the employees’ representatives chosen in the manner adopted by the employer. In the area of labor law, non-union representatives of employees are in some respects inferior to trade unions. First of all, they are of a subsidiary nature. They are established in the absence of trade union organizations in order to take specific actions, after which their mandate expires. Sometimes these representations, like trade unions, are at liberty to conclude an agreement, and sometimes their competencies are limited to provide counsel. However, in the matter of social security, the legal position of the non-union representatives of employees very often is similar to that of trade unions.
PL
Przedmiotem rozważań są kwestie dotyczące reprezentacji pracowników wybranych w trybie przyjętym u danego pracodawcy. W obszarze prawa pracy przedstawiciele załogi pod wieloma względami ustępują związkom zawodowym. Przede wszystkim mają charakter subsydiarny. Powoływane są bowiem w razie braku organizacji związkowych w celu podjęcia konkretnych działań, po dokonaniu których umocowania wygasają. Niekiedy reprezentacje te, podobnie jak organizacje związkowe, upoważnione są do zawarcia porozumienia, czasem ich kompetencje ograniczają się do uprawnień konsultacyjnych. Natomiast w sferze zabezpieczenia społecznego ich pozycja prawna zbliżona jest do sytuacji organizacji związkowych.
13

Krytycznie wobec postulatu zniesienia ubezwłasnowolnienia w kontekście harmonizacji polskiego prawa cywilnego z Konwencją ONZ o prawach osób niepełnosprawnych

63%
Mróz D.
Acta Iuris Stetinensis
|
2018
|
issue 24
7-43
PL
W artykule omówiono zagadnienie postulowanej zmiany podejścia do kwestii zdolności do czynności prawnych osoby fizycznej, polegającej na zniesieniu wszelkich przejawów jej ograniczeń, będącym wymogiem, jaki nakłada na Polskę Konwencja Organizacji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych. W ocenie przeciwników ubezwłasnowolnienia cel ten można osiągnąć wyłącznie w wyniku likwidacji tej instytucji. Autorka prezentuje poglądy przeciwników instytucji ubezwłasnowolnienia, podejmując z nimi dyskusję i wskazując, jakie szanse i jakie zagrożenia może nieść ze sobą zmiana rzeczywistości normatywnej. Zerwanie z dotychczasowymi regulacjami może bowiem prowadzić do ewentualnych negatywnych konsekwencji w postaci pozbawienia osób spełniających przesłanki ubezwłasnowolnienia oraz ich rodzin dotychczasowej ochrony, jak również godzić w pewność obrotu gospodarczego.
EN
The article takes on the issue of the proposed change in approach to the legal capacity of a natural person by means of abolishing any forms of statutory limitations thereof, which is a requirement imposed by the United Nations Convention on the Rights of Persons with Disabilities. In the view of the opponents of incapacitation, this goal can only be achieved by the abolition of this institution altogether. The author presents the views of the opponents of legal incapacitation, and addresses them, indicating what chances and what threats may be brought about by a subsequent change in legal reality. Withdrawal from existing regulations may lead to negative consequences, depriving people who satisfy the conditions of incapacitation and their families of outstanding protection, as well as undermining the certainty of business transactions.
14
Publication available in full text mode
Content available

Konstytucja a niepełnosprawność – ochrona osób niepełnosprawnych jako paradygmat państwa społecznego w Hiszpanii

63%
de Buján A.
Prawo w Działaniu
|
2022
|
issue 52
7-29
EN
Spain is one of the signatory countries of Convention on the Rights of Persons with Disabilities (CRPD) from 2006. The present article undertakes to analyse the impact of the CRPD on the Spanish legislation, especially the Act 8/2021 from 2 June 2021 on the reform of civil and procedural legislation in support of persons with disabilities. Special attention will be given to the access to jurisdiction of persons with disabilities. Another central point is the reform of Article 49 of the Spanish Constitution which – though with good intention – declares is it a national objective – to dismount the discrimination of persons with “reduced” (disminuidos) abilities.
PL
Hiszpania jest jednym z krajów sygnatariuszy Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych (CRPD) z 2006 r. Niniejszy artykuł podejmuje próbę analizy wpływu Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych na ustawodawstwo hiszpańskie, w szczególności ustawę 8/2021 z 2.06.2021 r. o reformie ustawodawstwa cywilnego i proceduralnego w celu wspierania osób niepełnosprawnych. Szczególną uwagę zwrócono na dostęp osób niepełnosprawnych do ochrony w postępowaniach przed organami władzy publicznej. Kolejnym centralnym punktem jest reforma art. 49 hiszpańskiej konstytucji, który – choć w dobrej intencji – deklaruje jako narodowy cel zlikwidowanie dyskryminacji osób o „ograniczonych” (disminuidos) zdolnościach.
15
Publication available in full text mode
Content available

Ograniczenia zdolności prawnej osób duchownych w pracach kodyfikacyjnych doby Królestwa Kongresowego

63%
Pomianowski P. Z.
Studia z Prawa Wyznaniowego
|
2020
|
vol. 23
263-276
EN
The article focuses on the limitations of the legal capacity of the clergy in the codification work during the era of the Congress Kingdom of Poland. According to canon law, which was largely respected by the courts of the Polish-Lithuanian Commonwealth, the rights of monks and nuns were severely limited in matters related to succession (in particular, as far as inheritance or wills are concerned). Moreover, in light of the fully religious nature of marriage law, persons obliged to celibacy could not, as a matter of course, enter into a marital relationship. Austrian and Prussian lawmakers respected many of the ecclesiastical rules which regulated the status of the clergy. On the other hand, the Napoleonic Code did not place any limitations on the clergy in the realm of inheritance or marriage law. In 1807, the Duchy of Warsaw was established from the Polish lands seized by Prussia where Landrecht of 1794 was in force. In 1809, some lands occupied by Austria were incorporated into the Duchy of Warsaw. The civil code of Western Galicia (a precursor of Allgemeines Bürgerliches Gesetzbuch) was binding within these territories. Soon afterwards, the Napoleonic Code was introduced into both parts of the Duchy. During the Congress of Vienna it was decided that a major part of the Duchy would be transformed into the Kingdom of Poland under Russian control. It was obvious that Emperor Alexander I would reform the secular Napoleonic law of the Kingdom of Poland. While the prohibition of concluding marriages by the Catholic clergy was not questioned, the scope of potential limitations of the legal capacity of monks and nuns was the subject of much debate. The members of the Codification Commission could not come to an agreement whether to change or preserve the French regulations. Finally, Alexander I ordered to introduce them into the Civil Code of the Kingdom of Poland. The article gives a fresh view on the debate as it is based on the analysis of recently discovered materials from one of the Moscow archives.
PL
Artykuł dotyczy ograniczenia uprawnień duchownych katolickich w pracach kodyfikacyjnych w Królestwie Kongresowym. Zgodnie z prawem kanonicznym, które w znacznym zakresie było respektowane przez sądy Rzeczypospolitej Obojga Narodów, zakonnicy i zakonnice mieli poważnie ograniczone uprawnienia w zakresie prawa spadkowego (co do możliwości spadkobrania czy sporządzenia testamentu). Wobec w pełni wyznaniowego charakteru prawa małżeńskiego osoby zobowiązane do celibatu nie mogły też rzecz jasna zawrzeć małżeństwa. Reguły te pozostały w znacznym stopniu w mocy po zaprowadzeniu na dawne ziemie koronne praw pruskich i austro-galicyjskich. Z kolei Kodeks Napoleona, któremu nadano moc obowiązującą w Księstwie Warszawskim, nie znał ograniczeń duchownych ani w zakresie prawa spadkowego, ani co do możliwości zawierania małżeństw. Po przejęciu kontroli nad centralnymi ziemiami polskimi przez Aleksandra I oczywistą była potrzeba reformy prawa cywilnego. Jej zakres i zasady jednak budziły kontrowersje. Poza dyskusją pozostawało wyłączenie możliwości zawierania małżeństw przez duchownych katolickich, lecz zakres ewentualnego ograniczenia zdolności prawnej oraz zdolności do czynności prawnych zakonników i zakonnic był przedmiotem sporów. Tarcia w powołanej po obradach Sejmu w 1820 r. deputacji prawodawczej były tak wielkie, że konieczne okazało się rozstrzygnięcie tej kwestii przez samego cara. Opinia monarchy wychyliła się wówczas w stronę klerykalną, czego skutkiem było ograniczenie praw cywilnych zakonników i zakonnic przez art. 10 Kodeksu Cywilnego Królestwa Polskiego. Pełniejszy niż dotychczas opis tych kontrowersji był możliwy dzięki uwzględnieniu niewykorzystywanych dotychczas przez polskich badaczy materiałów przechowywanych w jednym z moskiewskich archiwów.
16
Publication available in full text mode
Content available

Status prawny wspólnoty mieszkaniowej i zasady jej reprezentacji na tle orzecznictwa sądowego

63%
Majewski K.
Roczniki Administracji i Prawa
|
2022
|
vol. 1(XXII)
215-230
EN
The legal status of the residential community established by the Act of 24 June 1994 raises a series of doubts in both theoretical and practical terms. In literature, the vast majority of positions are in favor of granting legal subjectivity to residential communities. However, opposite views are also emerging. In jurisprudence, the scale of discrepancies is much smaller. Polish courts have been dealing with this issue for years. One of the latest judgments deciding on the legal status of a residential community is the judgment of the Supreme Administrative Court of March 4, 2019. In this article, the author proves that the residential community referred to art. 6 of the Act of 24 June 1994 is an organizational unit that does not have legal personality, but has legal capacity, i.e. an organizational unit within the meaning of Art. 331 of the Civil Code. The author, in support of his position, presents a series of arguments, including those that have not yet been cited in the literature. The study takes into account the jurisprudence of the Supreme Court, the Supreme Administrative Court, administrative courts and common courts.
PL
Status prawny wspólnoty mieszkaniowej powołanej ustawą z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali wywołuje zarówno w ujęciu teoretycznym, jak i praktycznym szereg wątpliwości. W literaturze zdecydowana większość stanowisk opowiada się za przyznawaniem wspólnotom mieszkaniowym podmiotowości prawnej. Niemniej pojawiają się również poglądy przeciwne. W judykaturze skala rozbieżności jest znacznie mniejsza. Sądy polskie zajmują się tą problematyką od lat. Jednym z najnowszych wyroków rozstrzygającym kwestię statusu prawnego wspólnoty mieszkaniowej jest wyrok NSA z dnia 4 marca 2019 r. W niniejszym opracowaniu autor dowodzi, że wspólnota mieszkaniowa, o której mowa w art. 6 ustawy o własności lokali, jest jednostką organizacyjną, która nie posiada osobowości prawnej, ale posiada zdolność prawną, czyli jest jednostką organizacyjną w rozumieniu art. 331 k.c. Autor na poparcie swojego stanowiska przedstawia szereg argumentów, w tym także takie, które dotychczas nie były przywoływane w literaturze przedmiotu. W opracowaniu uwzględniono orzecznictwo Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego, sądów administracyjnych i sądów powszechnych
17
Publication available in full text mode
Content available

Legal Effects of Full Loss of Capacity for Acts in Law by a Commercial Attorney

63%
Jędrejek M.
|
2019
|
vol. 14
|
issue 16 (1)
79-87
EN
This study aims to address the question of impact of the loss of full legal capacity by a natural person on their ability to act as a commercial attorney and the legal consequences of the same. In particular, the analysis covers the decision on incapacitation of a commercial attorney as well as the consequences of the appointment of an interim advisor in court proceedings. In addition, the author looks at the consequences of acts in law by an attorney whose authorisation has expired due to the loss of their full legal capacity as well as discussing the above against the background of the so-called content of the legal relationship which is regarded as a causa of granted powers of attorney.
PL
Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie zagadnienia wpływu utraty przez osobę fizyczną pełnej zdolności do czynności prawnych na byt prokury oraz jurydycznych konsekwencji powyższego. W szczególności przeanalizowana zostanie sytuacja wydania postanowienia o ubezwłasnowolnieniu prokurenta, jak również konsekwencje procesowej decyzji o ustanowieniu doradcy tymczasowego. Ponadto artykuł porusza zagadnienie skutków dalszego działania prokurenta, którego umocowanie wygasło z uwagi na utratę pełnej zdolności do czynności prawnych, jak również odnosi powyższe do zagadnienia tzw. stosunku podstawowego będącego swoistą causą udzielonej prokury.
18
Publication available in full text mode
Content available

Prawne aspekty podejmowania decyzji przez członków rodziny w zastępstwie za osobę, u której doszło do osłabienia umysłowego wywołanego wiekiem lub chorobą – zagadnienia wybrane

63%
Wilk A.
Wychowanie w Rodzinie
|
2023
|
vol. XXX
|
issue (4/2023)
49-79
EN
Introduction. The subject of considerations in this study are the legal aspects of decision-making by family members as a proxy for a person who has mental impairment caused by age or illness. In case law, the fact of mental weakness is considered insufficient to constitute incapacitation. Aim. The research thesis of this study is the question of whether the legal instruments applicable in the Polish legal system regarding the issues raised allow for reconciling the right to decide about one’s personal life with the rights of family members to make proxy decisions on behalf of another family member. Materials and methods. Theoretical-legal and dogmatic-legal methods were used, based on the analysis of substantive content, views of representatives of legal doctrine and a broad analysis of the achievements of the judiciary. A problem-based analysis of the issue being the subject of the study indicated above was made. Results and conclusion. Legal instruments in the case of persons with mental impairment caused by age or illness do not sufficiently allow for reconciling the right to decide about one’s personal life with the rights of family members to make proxy decisions on behalf of a family member. The applicable legal regulations are inconsistent, and the assessment of the lack of awareness and loss of ability to make effective decisions does not have a sufficient legal framework or legally binding definitions. Therefore, it is reasonable to expect the introduction of a guardianship (preventive) power of attorney into the legal system.
PL
Wprowadzenie. Przedmiotem rozważań w opracowaniu są prawne aspekty podejmowania decyzji przez członków rodziny w zastępstwie za osobę, u której doszło do osłabienia umysłowego wywołanego wiekiem lub chorobą. W orzecznictwie okoliczność osłabienia umysłowego uznaje się za niewystarczającą do ubezwłasnowolnienia, przy czym jednocześnie osoba ta na gruncie prawa cywilnego może zostać uznana za osobę nieposiadającą wystarczającej świadomości do podjęcia samodzielnie decyzji prawnie wiążących. Cel. Celem rozważań w niniejszym opracowaniu jest wskazanie na niejednolitość przepisów prawnych oraz trudności interpretacyjne w obszarze zagadnień poruszonych w treści. Tezą badawczą niniejszego opracowania jest kwestia, czy instrumenty prawne dotyczące poruszonych zagadnień obowiązujące w polskim systemie pozwalają na pogodzenie prawa do decydowania o swoim życiu osobistym z prawami członków rodziny w zakresie podejmowania przez nich decyzji substytucyjnych w zastępstwie za innego członka rodziny. Materiały i metody. Zastosowano metody teoretyczno-prawną oraz dogmatyczno-prawną, oparte na analizie treści merytorycznych i poglądów przedstawicieli doktryny prawa oraz na szerokiej analizie dorobku judykatury. Dokonano problemowej analizy zagadnienia będącego przedmiotem opracowania. Wyniki i wnioski. W polskim systemie instrumenty prawne w przypadku osób, u których dochodzi do osłabienia umysłowego wywołanego wiekiem lub chorobą, nie pozwalają w dostatecznym stopniu na pogodzenie prawa do decydowania o swoim życiu osobistym z prawami członków rodziny w zakresie podejmowania przez nich decyzji substytucyjnych w zastępstwie za członka rodziny. Obowiązujące regulacje prawne są niespójne, a ocena braku świadomości i utraty zdolności do skutecznego podejmowania decyzji nie ma wystarczających ram prawnych i legalnie obowiązujących definicji. Uzasadnione jest wobec tego oczekiwanie wprowadzenia do systemu prawnego pełnomocnictwa opiekuńczego (prewencyjnego) według zasad proponowanych w przedkładanych wielokrotnie projektach regulacji prawnych.
19
Publication available in full text mode
Content available

Uwagi o zakresie zdolności prawnej wspólnoty mieszkaniowej (na tle wyroku Sądu Najwyższego z dnia 26 czerwca 2015 r. I CSK 312/14)

63%
Doliwa A.
Studia Prawnicze: rozprawy i materiały
|
2016
|
issue 1(18)
51-62
EN
This article examines the extent of the legal capacity of a homeowner association, in the light of the most recent judicial decisions. It presents a critical analysis of the view of the unlimited legal capacity of a homeowner association which is said to have exceeded the legal relationship resulting from the management of the real property common to the owners of individual premises.
PL
Artykuł dotyczy zagadnienia zakresu zdolności prawnej wspólnoty mieszkaniowej – na tle najnowszego orzecznictwa sądowego. W opracowaniu przedstawiono uwagi krytyczne na temat poglądu o nieograniczonym zakresie podmiotowości prawnej wspólnoty mieszkaniowej, która miałaby wykraczać poza stosunki prawne wynikające z zarządzania nieruchomością wspólną właścicieli lokali.
20
Publication available in full text mode
Content available

The Concept of Legal Capacity in Private Law and Constitutional Law

63%
Tőkey B., Somody B.
Studia Iuridica Lublinensia
|
2024
|
vol. 33
|
issue 1
263-278
PL
Podmiotowość prawna, tzn. bycie podmiotem prawa, jest zasadniczym terminem prawnym, ale nie zawsze oznacza to samo we wszystkich dziedzinach prawa. W artykule skoncentrowano się na pojęciu i regulacji podmiotowości prawnej w prawie prywatnym i dziedzinie praw podstawowych. Oba obszary zasługują na uwagę, ponieważ używane w nich pojęcia podmiotowości prawnej wydają się być ściśle połączone, nawet jeśli mają inne przeznaczenie w ramach systemu prawnego. Autorzy omawiają te związki i kontrowersje w dwóch uzupełniających się aspektach. Opisują w sposób historyczno-porównawczy, jak pojęcie podmiotowości prawnej powstało i wyewoluowało w prawie prywatnym oraz jak do tego odnoszą się inne dziedziny prawa. Następnie z perspektywy doktrynalnej wskazują, że obszar praw podstawowych często opiera się na doktrynach prywatnoprawnych, ale wymaga własnego pojęcia podmiotowości prawnej. Artykuł kończy się podaniem modelu interpretacji i oceny wielowymiarowej zależności pomiędzy normami dotyczącymi podmiotowości prawnej wskazanych dwóch dziedzin prawa.
EN
Legal capacity, i.e. being the holder of rights, is an essential legal term, but it does not necessarily mean the same in all areas of law. The article focuses on the concept and regulation of legal capacity in private law and the area of fundamental rights. These two areas deserve attention because their concepts of legal capacity seem to be closely connected even though they have different purposes in the legal system. The article discusses these connections and controversies from two complementary aspects. On a historical and comparative basis, the authors describe how the concept of legal capacity is rooted and evolved in private law and how other areas of law relate to that. Then, from a doctrinal perspective, they point out that the area of fundamental rights often relies on private law doctrines, however, it needs its own concept of legal capacity. The paper concludes with a model to interpret and assess the multifaceted relationship between legal capacity-related norms of the two areas of law.
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.