Search results

1

The Principle of Opportunity in the Czech Criminal Procedure Code

100%

Kristková A., Kandalec P.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2016

|

vol. 25

|

issue 1

EN

This article deals with two principles – the principle of legality and the principle of opportunity which can be seen as contradictory at first sight because only the first mentioned is considered to be a traditional pillar of criminal procedures in continental European countries. The main aim of this article is to emphasize the role of the principle of opportunity in the Czech criminal procedure and to summarize basic institutes which express this principle.

PL

Artykuł dotyczy dwóch zasad – zasady legalizmu oraz zasady oportunizmu, które na pierwszy rzut oka mogą być postrzegane jako sprzeczne, ponieważ jedynie pierwsza z nich jest uważana za tradycyjny filar postępowania karnego w państwach Europy kontynentalnej. Celem niniejszego opracowania jest podkreślenie roli, jaką pełni zasada oportunizmu w procedurach postępowania karnego w Czechach oraz przedstawienie głównych instytucji, które wyrażają tę zasadę.

2

Między polityką a prawem, czyli o sprawiedliwości okresu przejściowego

94%

Czarnota A.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica

|

2015

|

issue 27

13-35

EN

The article is a theoretical study of legal strategies introduced in states under political transformation (post-communist states in Europe, Australia, South Africa) to deal with the effects of former political regimes. As the author argues, opening a discussion concerning the evils of former regimes is important for raising public engagement in building a new state of law. Legal retribution expresses the public contempt for committed crimes and reasserts the existence of public norms. However, following the arguments of Judith Shklar and Niklas Luhmann, the author warns against the inner limitations of legal instruments in defining the space of social and moral relationships. An antidote against the possible political instrumentalization of law and the dominance of legal regulations in public sphere should be found therefore in independent historical research and cultural debate that seeks for a deeper understanding of the past.

PL

Artykuł jest teoretyczną analizą strategii prawnych wprowadzonych w krajach przechodzących transformację polityczną (w państwach postkomunistycznych w Europie, w Australii, w Południowej Afryce), używanych przy radzeniu sobie ze skutkami dawnych reżimów politycznych. Zdaniem autora rozpoczęcie dyskusji na temat zła dawnych reżimów jest ważne dla zwiększenia zaangażowania społeczeństwa w budowaniu nowego ładu prawnego. Prawna «odpłata» jest wyrazem publicznego potępienia popełnionych zbrodni i potwierdza istnienie norm publicznych. Jednak idąc tropem argumentów Judith Shklar i Niklasa Luhmanna, autor ostrzega przed wewnętrznymi ograniczeniami instrumentów prawnych w definiowaniu przestrzeni stosunków społecznych i relacji o charakterze moralnym. Antidotum na ewentualną instrumentalizację prawa dla celów politycznych i dominację regulacji prawnych w sferze publicznej należy w związku z tym szukać w niezależnych badaniach historycznych i debacie kulturowej, która zmierza do głębszego zrozumienia przeszłości.

3

Zasada legalności w kontekście normy ogólnej z kan. 1399 Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 roku

84%

Saternus A.

Kościół i Prawo

|

2014

|

issue 3 (16) nr 1

179-189

EN

The principle of legality is one of the basic guarantees for the protection of human rights. The secular legislation is always put at absolutely. In canon law judge, in accordance with canon 1399, may punish by a just penalty the external violation of a divine or canonical law. Criminal sanction may be used only when the special gravity of the violation demands punishment and there is an urgent need to prevent or repair scandals. The principle of legality is difficult to justify only the natural law. The application of the general rule of canon 1399 bears the marks of discretion – whenever supervisor deems it appropriate. Supervisors, however, should not use it often. The principle of legality on the one hand can protect against abuses judge, on the other hand allows to punish crimes that remain unpunished. Superior has the ability to impose a just punishment, individualized in a particular case, adapted to the size of the crime and the offender guilty.

4

Does ECHR Prohibition of Abuse of Rights Lead to Contradiction of the Principle of Legality? Considerations upon Judicial Practice of ECtHR

84%

Wiczanowska H.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2019

|

issue 6 (52)

113-126

EN

The aim of this article is to resolve an issue whether the Article 17 of the European Con- vention on Human Rights (further referred to as ECHR) contradicts the principle of le- gality within the judicial practice of the European Court of Human Rights (referred to as ECtHR). The significance of the presented topic does not lie solely within the sphere of academic considerations, but remains of great value for ensuring an adequate level of protection within the Strasbourg system. Moreover, the establishment of the boundar- ies of implementation of Article 17 ECHR is crucial for providence of legal certainty for all its addressees: individuals, states and the groups of persons. The author of present- ed paper poses the hypothesis that the manner of practical usage of Article 17 ECHR leads to contradiction of the principle of legality which remains the core for the rule of law concept. The article relies on the legal dogmatic method as well as elements of his- toric and comparative analysis.

PL

Celem tego artykułu jest rozstrzygnięcie kwestii, czy art. 17 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka (dalej zwanej: EKPC) zaprzecza zasadzie legalizmu w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (dalej zwanego: ETPC). Znaczenie tego tematu nie leży jedynie w sferze akademickich rozważań, ale ma dużą wartość dla zapewnienia odpowiedniego poziomu ochrony w ramach systemu strasburskiego. Ponadto, wyznaczenie granic zastosowania art. 17 EKPC jest kluczowe dla osiągnię- cia pewności prawa w stosunku do wszystkich jego adresatów: jednostek, państw oraz grup osób. Autorka artykułu wysuwa hipotezę, że współczesna praktyka orzecznicza ETPC prowadzi do podważenia zasady legalności, stanowiącej rdzeń koncepcji rule of law. Artykuł został przygotowany w oparciu o metodę dogmatyczno-prawną, z ele- mentami analizy historycznej i porównawczej.

5

Legitymizacja autorytetu emigracji vs. autoryzacja legitymacji

84%

Adamczyk A.

Horyzonty Polityki

|

2022

|

vol. 13

|

issue 44

11-30

EN

RESERACH OBJECTIVE: The aim of the article is to present the conditions and course of presidential crises from the point of view of authorizing legalism and legalizing political leadership. An additional goal is to determine the scale of the impact that the so-called The “Paris Agreement” of 1939. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The author also intends to confirm or question the hypothesis according to which in the authoritarian system of power it was not possible to legitimize the actual political authority and take this authority to the highest office in the state without authorization of political decisions on the part of the person actually exercising control over this office. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: In political science, the issue of the functioning of the authorities of the Republic of Poland after the German and Soviet aggression in September 1939 remains almost absent. The reasoning is based on the description of the ability to maintain the legal continuity of the government and the president after leaving the country. RESERACH RESULTS: It has been proven that the political activities undertaken in 1939–1954, as well as the political behavior of the main actors, directly influenced the consolidation of the authoritarian order. Paradoxically, the more efforts were made to legitimize and sanction the position of people enjoying universal authority, the more it led to an authoritative interpretation of the legal foundations on which refugee legalism was based. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMENDATIONS: On this occasion, a research postulate should be formulated to investigate the impact of the dispute over the legitimacy of authority on the political capacity of the independence refugees. The implementation of this research postulate goes beyond the scope of this article.

PL

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest przedstawienie uwarunkowań i przebiegu kryzysów prezydenckich z punktu widzenia autoryzacji legalizmu i legitymizacji przywództwa politycznego. Dodatkowym celem jest określenie skali wpływu, jaki na proces legitymizacji i stosowania przepisów konstytucji kwietniowej z 1935 roku, miała tzw. „umowa paryska” z 1939 roku. PROBLEM i METODY BADAWCZE: Autor zamierza potwierdzić względnie zakwestionować hipotezę, według której w autorytarnym systemie władzy nie było możliwości legitymizacji rzeczywistego politycznego autorytetu i objęcia przez ten autorytet najwyższego urzędu w państwie bez autoryzacji decyzji politycznych ze strony osoby faktycznie sprawującej kontrolę nad tym urzędem. W tym celu zamierza wykorzystać metodę opisową, analizę sytuacyjną wraz z elementami analizy systemowej. PROCES WYWODU: W naukach o polityce niemal nieobecna pozostaje kwestia funkcjonowania władz Rzeczypospolitej Polskiej po agresji niemieckiej i sowieckiej we wrześniu 1939 roku. Wywód bazuje na opisie zdolności utrzymania ciągłości prawnej rządu i prezydenta po opuszczeniu kraju, co umożliwił artykuł 24 konstytucji kwietniowej. Analizie poddano również sytuację, kiedy brak możliwości osiągnięcia politycznej legitymizacji przez postać obdarzoną politycznym autorytetem skutkowała kryzysem politycznym. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Dowiedziono, że podejmowane w latach 1939–1954 działania polityczne, jak również zachowania polityczne głównych aktorów wpływały bezpośrednio na utrwalenie autorytarnego porządku. Paradoksalnie bowiem im bardziej starano się zalegitymizować i usankcjonować pozycję osób cieszących się powszechnym autorytetem, tym silniej prowadziło to do autorytatywnej interpretacji podstaw prawnych, na których opierał się uchodźczy legalizm. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Należy przy tej okazji sformułować postulat badawczy o zbadanie wpływu sporu o legitymizację autorytetu na zdolność politycznych działań niepodległościowego uchodźstwa. Realizacja tego postulatu badawczego wykracza poza ramy niniejszego artykułu. Niemniej można postawić w tym miejscu roboczą hipotezę, że wątpliwości co do legitymizacji najwyższego autorytetu politycznego (jakim w warunkach uchodźczego społeczeństwa pozostawał prezydent) zasadniczo ograniczały zdolność uczestnictwa władz RP na uchodźstwie w wypełnieniu celów, które determinowały decyzje o pozostaniu na emigracji.

6

Polityczne przesłanki funkcjonowania służb wywiadowczych Władz Rzeczpospolitej na uchodźstwie po 1945 r.

84%

Zapart R.

Studia Polonijne

|

2017

|

vol. 38

61-73

PL

W artykule przedstawiono problematykę funkcjonowania służb wywiadowczych podległych Władzom RP na Uchodźstwie w okresie postępującej utraty przez nie prawno-międzynarodowej podmiotowości oraz kryzysu w relacjach Wschód–Zachód z przełomu lat czterdziestych i pięćdziesiątych. Szczególną uwagę zwrócono na polityczne warunki prowadzenia działań niejawnych na terenie kraju, które były pokłosiem przyjętej przez elity polskiego Londynu interpretacji w zakresie kontynuowania przez nie misji przywódczej na emigracji. Ta stosunkowo krótka, bowiem około dziesięcioletnia, aktywność połączyła wszystkie środowiska wychodźcze, a uzyskiwane dzięki niej informacje stanowiły podstawę wielu interwencji na forum międzynarodowym z perspektywy działań na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości.

EN

The article presents the problem of the operation of the intelligence service of the Polish Government-in-Exile in the period of the progressive loss of its legal personality on the international scene and the crisis in East-West relations at the turn of the 1940s and 1950s. Particular attention was given to the political conditions for conducting classified activities in the country, which were the result of the interpretation adopted by the Polish elite based in London concerning the continuation of their mission of leadership in exile. This relatively short activity, lasting about ten years, united all emigration environments and the information obtained owing to its operation was the basis for many interventions on the international forum as part of the efforts to regain Poland’s independence.

7

Deformacje sumienia. Pseudonormy w ujęciu Dietricha von Hildebranda

67%

Biesaga T.

Logos i Ethos

|

2017

|

vol. 44

115-137

8

Główne nurty w starożytnej etyce chińskiej

67%

Nowosad S.

|

2016

|

vol. 63

|

issue 3: Teologia moralna

67-77

EN

The global cultural and economic transformations in today's world have provoked a new interest in ancient Asian traditions, among them in the Chinese and Confucian philosophical and ethical legacy. Referring to recent publications this paper endeavours to explain the pluralist context of China's ancient culture in order to distinguish its major ethical trends like daoism, mohism, legalism and chan Buddhism. It is preceded with a brief introduction to Confucianism whose ethical concepts will be presented in a separate study.

PL

Kultura chińska należy do tych dawnych tradycji, które w dużym stopniu zachowały swoje bogactwo do czasów współczesnych. Niniejszy szkic przedstawia starożytną etykę chińską w jej różnych nurtach, do których należy motizm, daoizm, legalizm i chińska wersja buddyzmu znana jako chan. Te rozważania poprzedzone zostały krótkim wprowadzeniem do konfucjanizmu, który jako nurt filozoficzno-etyczny zdecydowanie wyróżnia się spośród innych tradycji, a którego centralnym pojęciom etycznym szerzej poświęcone będzie kolejne opracowanie.

9

The concept of the State of Law

59%

Oniszczuk J.

Studia z Polityki Publicznej

|

2015

|

vol. 2

|

issue 2(6)

57-77

PL

Współcześnie ustroje wielu państw są opisywane jako ustroje państw prawnych, praworządnych czy demokratycznych państw prawnych. Zwykle zauważa się, że cechą państwa prawnego, inaczej niż w wypadku państwa rządzonego przez ludzi (np. rozkaz jednostki), jest to, że władzę sprawuje system abstrakcyjnych reguł, które kierują postępowaniem wszystkich ludzi (generalna norma) na jednakowych zasadach. Takie państwo działa na podstawie i w granicach prawa. Powyższe stwierdzenie odpowiada w zasadzie pojmowaniu państwa praworządnego. Państwo praworządne formalnie cechuje bowiem działanie na podstawie i w granicach prawa, zaś jego wymiar materialny oznacza, że prawo jest jednakowe (równe) dla wszystkich. Opis ten nie wystarczy dla scharakteryzowania państwa prawnego. Jest więc też tylko fragmentem opisu jeszcze szerszej koncepcji, jaką jest demokratyczne państwo prawne.

EN

Political systems of various states are currently described as the rule of law states, lawabiding states, democratic states ruled by law, lawful states, or law-governed states? Mostly, it is noticed that the states ruled by law are characterized by the fact that the power is exercised by the set of abstract principles which govern the conduct of all people (a general norm) by equal rules, in opposition to the state governed by people (the order of an individual or group of individuals). Such a state acts on the basis of law and within its limits. The above statement corresponds with the apprehension of the law-abiding state. The law observing state is formally characterized by functioning on the basis of, and within the limits of law whereas its substantial dimension means that the law is equal (equal for everyone). This description is not sufficient to characterize the rule of the law state. It is only a fragment of even broader concept of the democratic state ruled by law.

10

Legalistyczna neutralizacja nauki o czynach wewnętrznie złych i absolutnych zakazach moralnych w adhortacji Amoris laetitia

43%

Plich R.

Teologia i Moralność

|

2018

|

vol. 13

|

issue 1(23)

89-123

EN

The Catholic Church’s traditional teaching on intrinsically evil acts and absolute moral prohibitions is clearly problematic for the pastoral and disciplinary solutions proposed in the eighth chapter of Pope Francis’s Apostolic Exhortation Amoris laetitia. Yet this teaching is a part of the moral doctrine of the Church, and it is impossible to contradict this teaching without coming into conflict with that doctrine. This article thus discusses major elements of the strategy of argument that seems to be applied in the Exhortation, in order to neutralize and relativize the traditional doctrine without causing evident contradictions within it. One of these strategic efforts consists of making use of the traditional concept of mitigating circumstances that lessen the negative moral evaluation of a human act. However, this traditional concept seems to be used in the Exhortation to promote a legalistic approach to morality. A so-called ‘laxist’ variant of legalism makes use of a certain interpretation of moral norms in order to defend people against the charge of their infringement. This approach does not take into account the influence that human acts have on the realization of the true human good, which is the goal of morality and the reason that norms exist. Legalism, therefore, does not help people to achieve their true end, which is fulfilment and happiness, but leads them into harmful moral minimalism. Another way to neutralize the teaching on intrinsically evil acts and absolute moral prohibitions consists in a legalistic reinterpretation of the law of gradualness, which is the concept taught by John Paul II. In order to carry out this reinterpretation, the binding norm of the indissolubility of marriage is substituted in the Exhortation Amoris laetitia with the ideal of indissolubility, which by its very nature is supererogatory (i.e., something ‘above the call of duty’). Yet another strategic method of neutralizing the traditional teaching on intrinsically evil acts and exceptionless moral prohibitions is a certain skepticism concerning the very possibility of the application of general norms to certain particular cases. The text makes an impression that these cases may be unique to such an extent that general norms cannot apply absolutely to them. Yet this skepticism consequently denies to the human mind the ability to uncover moral essence of some human acts, or even situates these acts wholly outside the domain of morality. In support of this skepticism, the Exhortation employs a statement of Saint Thomas Aquinas that has been taken out of context, skipping over the places where Saint Thomas explicitly teaches that there are absolutely morally forbidden acts that are deemed so because of their objective intrinsic disorderedness. Finally, the article looks at the concept of mercy, which is attenuated in the Exhortation probably in order to make possible this legalistic neutralization of the teaching on intrinsically evil acts and absolute moral prohibitions. In the Exhortation, mercy seems to be deprived of its status as a virtue and appears instead to be reduced to something akin to pity, which is a purely emotional reaction that has no relationship to the broader horizon of objective human good. Apparently following this strategy of argument, Pope Francis seems to demonstrate that the pastoral and disciplinary solutions he presents are coherent with traditional doctrine. Yet, while invoking certain elements of moral doctrine, he invents for these elements new meanings that explicitly differ from those they had until now.

PL

Nauka o czynach wewnętrznie złych i absolutnych zakazach moralnych jest ewidentnie niewygodna dla rozwiązań duszpasterskich i dyscyplinarnych proponowanych w ósmym rozdziale adhortacji apostolskiej Amoris laetitia papieża Franciszka. Nauka ta jest jednak częścią moralnej doktryny Kościoła katolickiego, dlatego nie sposób jej zaprzeczyć bez wchodzenia w otwarty konflikt z doktryną. W związku z tym w artykule omówiono główne elementy strategii, która zdaje się być zastosowana w tekście adhortacji, aby zneutralizować i zrelatywizować tę tradycyjną naukę bez generowania jawnych sprzeczności z doktryną. Jeden z takich zabiegów strategicznych polega na odwołaniu się do tradycyjnej koncepcji okolicznościach łagodzących, które zmniejszają negatywną ocenę moralną czynu ludzkiego. Jednak ta koncepcja wydaje się być wykorzystana w tekście adhortacji, jako wyraz legalistycznego podejścia do moralności. Jedna z odmian legalizmu, która może być określona jako „laksystyczna”, służy jedynie pewnemu interpretowaniu norm moralnych, aby wybronić ludzi przed zarzutem ich naruszania. Taka postawa nie bierze pod uwagę wpływu ludzkich czynów na urzeczywistnianie prawdziwego dobra osoby ludzkiej, które jest celem moralności i racją istnienia norm. Tym samym legalizm nie pomaga ludziom osiągnąć celu, jakim jest spełnienie i szczęście, lecz wiedzie ich do szkodliwego minimalizmu moralnego. Inny sposób neutralizacji nauki o czynach wewnętrznie złych i absolutnych zakazach moralnych polega na legalistycznej reinterpretacji prawa stopniowości, o którym uczył Jan Paweł II. Aby dokonać tej reinterpretacji w tekście adhortacji zamieniono zobowiązującą normę nierozerwalności małżeństwa na ideał nierozerwalności, który ze swej natury jest nadobowiązkowy. Kolejnym strategicznym środkiem neutralizacji nauki o czynach wewnętrznie złych i bezwyjątkowych zakazach moralnych, który wydaje się być obecny w adhortacji, jest pewien sceptycyzm dotyczący możliwości zastosowania norm ogólnych do niektórych szczegółowych przypadków, które rzekomo mogą być do tego stopnia unikalne, że normy ogólne nie mogą ich objąć. W konsekwencji jednak taki sceptycyzm odmawia ludzkiemu rozumowi zdolności poznania moralnej istoty pewnych czynów ludzkich, a nawet sytuuje je poza dziedziną moralności. Na poparcie tego sceptycyzmu w tekście adhortacji posłużono się wyrwaną z kontekstu wypowiedzią św. Tomasza z Akwinu, pomijając zupełnie te fragmenty, gdzie Tomasz wyraźnie uczy o czynach bezwzględnie moralnie zakazanych, ze względu na ich obiektywny, wewnętrzny nieporządek. W końcu artykuł omawia koncepcję miłosierdzia, która została zubożona w adhortacji, aby najprawdopodobniej umożliwić legalistyczną neutralizację nauki o czynach wewnętrznie złych i absolutnych zakazach moralnych. W adhortacji bowiem miłosierdzie wydaje się być pozbawione statusu cnoty i sprowadzone do litości, która jest reakcją emocjonalną, bez związku z szerszym horyzontem obiektywnego dobra człowieka. W wyniku strategii, którą zadaje się stosować papież w adhortacji, usiłuje on wykazać spójność proponowanych przez siebie rozwiązań z doktryną. Jednak powołując się na różne elementy doktryny moralnej, wynajduje dla nich znaczenia wyraźnie odmienne od tych, jakie miały one dotychczas.

Refine search results

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica

1 Horyzonty Polityki

1 Kościół i Prawo

1 Logos i Ethos

1 Przegląd Prawa Konstytucyjnego

1 Roczniki Teologiczne

1 Studia Iuridica Lublinensia

1 Studia Polonijne

1 Studia z Polityki Publicznej

1 Teologia i Moralność

1 Adamczyk A.

1 Biesaga T.

1 Czarnota A.

1 Kandalec P.

1 Kristková A.

1 Nowosad S.

1 Oniszczuk J.

1 Plich R.

1 Saternus A.

1 Wiczanowska H.

1 Zapart R.

1 2022

1 2019

1 2018

2 2017

2 2016

2 2015

1 2014