Search results

1

Nowa sonda hasłownikograficzna Piotra Wierzchonia

100%

Wawrzyńczyk J.

Studia Rossica Gedanensia

|

2019

|

issue 6

272-276

PL

Autor prezentuje dokonanie prof. Piotra Wierzchonia, który w swych badaniach nad leksyką polską XIX w. skoncentrował się tylko na jednym roku – 1898, wykazując, że w tekstach opublikowanych wówczas użytych zostało aż ok. 150 000 różnych wyrazów, co przewyższa wyraźnie liczbę haseł opisanych w Słowniku języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego. Materiał ten pozwala redatować szereg haseł ujętych w internetowym Wielkim słowniku języka polskiego PAN.

2

Ogólna koncepcja metainformacji w Wielkim słowniku języka polskiego PAN

84%

Żmigrodzki P.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica

|

2017

|

issue 12

355-365

EN

The term metainformation corresponds to the term outside matter introduced by Hartmann and James (1998) and refers to the all the information in a dictionary outside dictionary entries. The paper deals with the project of such metainformation in an electronic dictionary, namely in Wielki słownik języka polskiego PAN ( PAS Great Dictionary of Polish) which is currently compiled under his supervision at the Institute of the Polish Languageat the Polish Academy of Sciences. The author distinguishes three kinds of the metainformation and presents some examples of its implementation in WSJP PAN.

3

Bibliografie słowników przekładowych jako narzędzie rekonstrukcji dziejów oraz oceny stanu i dorobku słownikarstwa narodowego

84%

Wojan K.

Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego

|

2018

|

vol. 74

129-144

PL

Celem artykułu jest zaprezentowanie różnorodnych zastosowań tworzonych baz faktograficznych w postaci usystematyzowanych, zaopatrzonych w latentne informacje, bibliografii polskich słowników przekładowych obejmujących 136 języków obcych. Bazy bibliograficzne są fundamentem całościowego bądź specjalizowanego opisu analitycznego dziejów słownikarstwa narodowego (ich rekonstrukcji), w tym jego poszczególnych działów, których obiektem są języki obce (klasyczne, nowożytne, wymarłe, skonstruowane, czyli tzw. „sztuczne”). Analiza zebranego w nich materiału umożliwia leksykografom redatacje początków danego działu słownikarstwa. Bibliografie stanowią punkt wyjścia do tworzenia podstaw naukowych komparatystyki leksykograficznej. Usystematyzowane językowo, chronologicznie i/lub dziedzinowo bibliografie stanowią ważkie, a zarazem miarodajne narzędzie opisu rozwoju historycznego leksykografii rodzimej, a także obiektywne narzędzie przeprowadzenia wieloaspektowych ocen jej obecnego stanu i dorobku zarówno w aspekcie kwantytatywnym, jak i kwalitatywnym.

EN

The aim of the article is to present various applications of factographic databases in the form of systematized bibliographies of Polish translation dictionaries, covering 136 foreign languages. Bibliographic databases are the foundation of a comprehensive or specialized analytical description of the national history of lexicography (its reconstruction), including its individual branches focusing on foreign languages (classical, modern, extinct, constructed, i.e. so-called “artificial”). Analyzing the material collected in bibliographic databases enables researchers to redate the beginnings of a given branch of lexicography. Bibliographies constitute a starting point for creating the basis of lexicographic comparative studies. Bibliographies arranged according to linguistic, chronological and/or domain-related criteria are an important and reliable tool for describing the historical development of native lexicography, as well as an objective tool for conducting multi-faceted assessments of its current state and achievements in both qualitative and quantitative aspects.

4

Zalety modelu objaśniania znaczeń w osiemnastowiecznym dykcjonarzu Piotra Daneta i Franciszka Koli z perspektywy współczesnej semantyki i leksykografii

84%

Szczepankowska I.

Język Polski

|

2019

|

vol. 99

|

issue 3

72-83

PL

Przedmiotem artykułu jest jeden z modeli definicji w osiemnastowiecznym słowniku, oceniany w świetle niektórych założeń współczesnej semantyki i leksykografii. Chodzi w szczególności o postulaty opracowywania słowników atrakcyjnych dla użytkowników, syntetyzujących wiedzę encyklopedyczną (naukową) i potoczną (stereotypową) oraz eksponujących narracyjność i dyskursywność w sposobie ujęcia charakterystyki znaczeniowej słowa, a więc zawierających definicje z rozbudowaną ramą modalną i metatekstową. Przeprowadzona analiza wykazuje, że jeden z typów definicji stosowanych we francusko-łacińskim dykcjonarzu Piotra Daneta, przetłumaczonym na język polski przez Franciszka Kolę, odpowiada tym wymaganiom. W artykule wskazano także na znaczenie słownika Daneta i Koli w rozwoju polskiej terminologii metaleksykograficznej. Badania dowodzą, że eksploracja historycznych dykcjonarzy może dostarczyć teoretycznej i metodologicznej inspiracji do rozwoju nowych koncepcji semantycznych i modeli opisu znaczeniowego.

EN

The subject of this paper is a definition model used in an eighteenth-century dictionary, examined from the point of view of contemporary semantic theories and lexicographic assumptions. The analysis of Pierre Danet’s French and Latin dictionary, translated into Polish by Franciszek Kola, leads to the conclusion that its definitions comply with certain modern requirements, especially with regard to elaborating user-friendly dictionaries, which combine scientific information with common knowledge based on stereotypes and prefer the narrative and discursive model of definition with expanded modal and metatextual frameworks. It should also be noted that Danet and Kola’s dictionary is significant in the development of the Polish metalexicographic terminology. The results of the conducted research show that old dictionaries can be a source of theoretical and methodological inspiration for new concepts and models of semantic description.

5

Słownik jako tekst kultury

84%

Rudnicka E.

Język Polski

|

2016

|

vol. 96

|

issue 4

47-64

PL

Przedmiotem badań w artykule są słowniki ogólne języka polskiego i uwarunkowania kulturowe związane z ich tworzeniem oraz funkcjonowaniem. Celem rozważań jest wyraźne pokazanie, że słownik to nie tylko środek czy narzędzie służące dokumentacji i przekazywaniu informacji na temat języka, lecz także swoiste repozytorium doświadczenia zbiorowego danej społeczności. Autorka rozpatruje definicje tekstu kultury i dowodzi, że słownik można włączyć do tej kategorii. Dlatego też postuluje badanie i interpretowanie słowników w taki sposób, jak się to czyni w wypadku typowych tekstów kultury.

EN

The subject of the article are Polish national dictionaries and cultural factors associated with their preparation and functioning. The aim of the discussion is to demonstrate clearly that the dictionary is not only a tool for documentation and information on the language, but also a kind of repository of collective experiences of the community. The author examines the definitions of the text culture, and argues that the dictionary can be included in this category. Therefore, she calls for studying and interpreting dictionaries in the same way as we do with the typical texts of culture.

6

Kategoria stylu w badaniach metaleksykograficznych

67%

Rudnicka E.

LingVaria : Półrocznik Wydziału Polonistyki UJ poświęcony zagadnieniom języka i językoznawstwa

|

2017

|

issue 24

37-56

EN

The paper discusses the category of style and the validity of its application to dictionaries. The author begins by considering the question of textuality of dictionaries and whether it is possible to analyse them in line with other texts. By invoking concrete examples, she indicates works which use diverse means of expression to convey the same content, which suggests that the category of style may also be applied in the field of lexicography. The author attempts to determine what it would involve to identify style in a dictionary, which components of style may come into play here, and examines the possibilities of observation and interpretation of selected components. Finally, the paper discusses the usefulness of automatized stylometric tools in stylistic research into dictionaries.

Refine search results

2 Język Polski

1 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica

1 Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego

1 LingVaria : Półrocznik Wydziału Polonistyki UJ poświęcony zagadnieniom języka i językoznawstwa

1 Studia Rossica Gedanensia

2 Rudnicka E.

1 Szczepankowska I.

1 Wawrzyńczyk J.

1 Wojan K.

1 Żmigrodzki P.

2 2019

1 2018