Search results

1

„Inny świat”, „kraina zeków” i… „martwy dom”

100%

Sucharski T.

Roczniki Humanistyczne

|

2021

|

vol. 69

|

issue 1

51-67

EN

In this paper, I try to indicate common ground in the two largest literary works devoted to Soviet camps preceding Solzhenitsyn’s The Gulag Archipelago, namely, A Journey to the Land of the Zeks by Julius Margolin and A World Apart by Gustaw Herling-Grudziński. These two books have gained such status in Western literary studies, but in Poland, however, literature researchers have not yet undertaken any important research on Margolin’s work. Both authors and their works have a lot in common: Margolin and Herling were in the same camp complex (Kargopollag); they both undertook a hunger strike in order to obtain their release from the camp and described it in their works, and both treated their works as one of the instruments for fighting against this inhuman system. Finally, they both read Dostoyevsky’s The House of the Dead in the Soviet camp, and this reading significantly shaped their understanding of the fate of the labour camp and its consequences.

PL

W prezentowanym szkicu próbuję wskazać wspólne płaszczyzny w dwóch największych dziełach łagrowych poprzedzających Archipelag GUŁag Sołżenicyna: Podróż do krainy zeków Juliusa Margolina i Inny świat Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. Taki właśnie status w zachodnich badaniach historycznoliterackich zyskały te dwie książki. W Polsce dzieło Margolina nie doczekało na razie ważnych i godnych go badań. Obu twórców i ich dzieła łączy wiele wspólnego. Margolin i Herling przebywali w tym samym kompleksie obozów (Kargopolłag); nie doczekawszy zwolnienia z łagru, obaj podjęli głodówkę protestacyjną i opisali ją w swych dziełach. Obaj traktowali swoje dzieła jako jeden z instrumentów walki z nieludzkim systemem. Obaj wreszcie przeczytali w łagrze Zapiski z martwego domu Dostojewskiego i lektura ta w istotny sposób kształtowała ich rozumienie łagrowego losu i jego konsekwencji.

2

Nowa synteza literatury łagrowej. Rec.: Tadeusz Sucharski, Literatura polska z sowieckiego „domu niewoli”. Poetyka. Aksjologia. Twórcy. Kraków 2021. „Biblioteka Pana Cogito”

89%

Buryła S.

Pamiętnik Literacki

|

2022

|

vol. 113

|

issue 4

243-250

PL

Artykuł omawia monografię Tadeusza Sucharskiego „Literatura polska z sowieckiego »domu niewoli«” Jest to aktualnie najpoważniejsza synteza prozy i poezji łagrowej dostępna w języku polskim.

EN

The paper discusses Tadeusz Sucharski’s monograph “Literatura polska z sowieckiego »domu niewoli«” (“Polish Literature from the Soviet »House of Captivity«"), currently the most serious synthesis of labour camp prose and poetry accessible in Polish.

3

Oб особенностях цитирования «текста жизни» в «тексте литературы» (Варлам Шаламов и Густав Херлинг-Грудзинский)

89%

Каменская А. Е.

Przegląd Środkowo-Wschodni

|

2017

|

vol. 2

165-181

PL

Artykuł jest poświęcony analizie nawiązań intertekstualnych, istniejących w opowiadaniu Piętno Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, oraz relacji pomiędzy Piętnem a opowiadaniami Warłama Szałamowa, głownie – opowiadaniem Sherry Brandy. Przedmiotem rozważań są sposoby użycia przez Herlinga motywow i tematow, ktore najpierw pojawiły się właśnie w Sherry Brandy. Artykuł pokazuje zastosowanie tych motywow z perspektywy postmodernizmu i funkcjonowania literatury faktu w czasach totalnego panowania postmodernizmu.

EN

The article is devoted to some features of the so-called literature of fact, to the specifi cation of the way citation functions in this type of literature, and to the analysis of intertextual references which exist in the short story Stigma by Gustaw Herling- Grudziński, and the relationship between the Stigma and the short stories by Warlam Shalamov, mostly – between the Stigma and the short story Cherry Brandy. The main subjects of the refl ection are ways in which Herling uses motives and themes, which have appeared for the fi rst time exactly in Sherry Brandy. The article shows the use of these motives from the perspective of postmodernism and all existence of literature of fact in times of total postmodernism domination.

4

Początki polskiej literatury łagrowej. Wprowadzenie do lektury „pamiętnika z Sołówek” Mieczysława Lenardowicza

89%

Morawiec A.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2022

|

vol. 64

|

issue 1

195-227

EN

This article is an introduction to the reading of Mieczysław Lenardowicz’s “memoirs from Solovki”, published twice in 1930 as Na wyspach tortur i śmierci. Pamiętnik z Sołówek [On the islands of torture and death: memoirs from Solovki] and Pamiętnik z Sołówek [Memoirs from Solovki]. This is probably the first work of Polish literature of Soviet concentration camps, or more broadly, Polish concentration camp literature. The article outlines the historical and literary context of Lenardowicz’s “memoirs”: the genesis of the Bolshevik and Soviet concentration camps, and the Solovki Special Purpose Camp in particular, and points to the most important early testimonies about Soviet camps (mainly Solovki), including texts published in Poland and the General Government until 1945. These include, apart from Lenardowicz’s work, foreign-language testimonies (Russian, Ukrainian, German) and their Polish translations, the memoirs of Franciszak Alachnowicz, a Byelorussian, written in Polish, and texts written in Polish by Poles: press articles, reports, and essays that deal with Solovki in a more or less direct manner.

PL

Artykuł stanowi wprowadzenie do lektury „pamiętnika z Sołówek” Mieczysława Lenardowicza, opublikowanego dwukrotnie w 1930 roku jako Na wyspach tortur i śmierci. Pamiętnik z Sołówek (Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy) i Pamiętnik z Sołówek (Towarzystwo Wydawnicze „Rój”). Utwór ten jest prawdopodobnie pierwszym dziełem polskiej literatury łagrowej i, szerzej, obozowej. W artykule zarysowano kontekst historyczny i historycznoliteracki utworu Lenardowicza: genezę bolszewickich i sowieckich obozów koncentracyjnych, a w szczególności Sołowieckiego Obozu Specjalnego Przeznaczenia, oraz wskazano najważniejsze wczesne świadectwa dotyczące sowieckich obozów koncentracyjnych (głównie Sołowek), w tym teksty opublikowane w Polsce i w Generalnym Gubernatorstwie do 1945 roku. Są wśród nich, obok utworu Lenardowicza, świadectwa obcojęzyczne (rosyjskie, ukraińskie, niemieckie) i ich przekłady, napisane po polsku wspomnienia Białorusina Franciszka Alachnowicza oraz teksty napisane po polsku przez Polaków: artykuły prasowe, reportaże, eseje – traktujące o Sołowkach w sposób mniej lub bardziej bezpośredni.

5

„Pamiętnik z Sołówek” Mieczysława Lenardowicza

89%

Morawiec A.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2022

|

vol. 64

|

issue 1

229-253

EN

The article concerns the “memoirs from Sołówki” by Mieczysław Lenardowicz, published twice in 1930. Its shorter version, entitled Pamiętnik z Sołówek [Memoirs from Solovki], was published by the Towarzystwo Wydawnicze „Rój” [Publishing Society “Rój”], and an extended version, Na wyspach tortur i śmierci. Pamiętnik z Sołówek [On the islands of torture and death: memoirs from Solovki], was published by the Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy [Military Research and Publishing Institute]. Lenardowicz’s “memoirs” is probably the first work of Polish literature of Soviet concentration camps, or more broadly, concentration camp literature. Reflections on the work: its genesis, versions, form, content, and pragmatics, are preceded by an attempt to establish the identity of the author, about whom practically nothing is known.

PL

Artykuł dotyczy „pamiętnika z Sołówek” Mieczysława Lenardowicza, opublikowanego dwukrotnie w 1930 roku. Wersja krótsza utworu, zatytułowana Pamiętnik z Sołówek, ukazała się nakładem Towarzystwa Wydawniczego „Rój”, zaś wersja obszerniejsza, Na wyspach tortur i śmierci. Pamiętnik z Sołówek, została wydana przez Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy. Utwór Lenardowicza jest prawdopodobnie pierwszym polskim dziełem literatury łagrowej, i szerzej, literatury obozowej. Uwagi dotyczące utworu: jego genezy, wersji, formy, zawartości i pragmatyki, poprzedza próba ustalenia tożsamości autora, o którym praktycznie niczego nie wiadomo.

Refine search results

2 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

1 Pamiętnik Literacki

1 Przegląd Środkowo-Wschodni

1 Roczniki Humanistyczne

2 Morawiec A.

1 Buryła S.

1 Sucharski T.

1 Каменская А. Е.

3 2022

1 2021

1 2017

„Inny świat”, „kraina zeków” i… „martwy dom”

Nowa synteza literatury łagrowej. Rec.: Tadeusz Sucharski, Literatura polska z sowieckiego „domu niewoli”. Poetyka. Aksjologia. Twórcy. Kraków 2021. „Biblioteka Pana Cogito”

Oб особенностях цитирования «текста жизни» в «тексте литературы» (Варлам Шаламов и Густав Херлинг-Грудзинский)

Początki polskiej literatury łagrowej. Wprowadzenie do lektury „pamiętnika z Sołówek” Mieczysława Lenardowicza

„Pamiętnik z Sołówek” Mieczysława Lenardowicza