Search results

1

Ludność klucza radzyńskiego w XVIII wieku

100%

Banach M.

Radzyński Rocznik Humanistyczny

|

2014

|

vol. 12

49-59

PL

Artykuł jest analizą ludnościową terenów znajdujących się w obrębie klucza radzyńskiego w 1742 roku, a więc w momencie wydania Inwentarza miasta Radzynia i klucza radzyńskiego. Skupia się głównie na 45-letnim okresie pomiędzy wspomnianym 1742 a 1787 rokiem, kiedy to prymas Michał Poniatowski zawarł w Spisie ludności Diecezji Krakowskiej także dane dotyczące terenów parafii radzyńskiej. Zakres terytorialny pracy stanowi więc miasto Radzyń i 11 pobliskich wsi. Autor bada nie tylko liczbę ludności, ale również jej skład wyznaniowy i zmiany ilości ich przedstawicieli w czasie. Zawarł też informacje o najczęściej występujących wówczas zawodach. Oprócz dwóch wymienionych powyżej źródeł wykorzystano również takie jak inwentarz miasta z 1799 roku czy tzw. spisy żydowskie, bardzo przydatne przy badaniu wyznawców religii mojżeszowej. Na podstawie zawartych tam danych można zaobserwować systematyczny wzrost liczby Żydów radzyńskich, aż do roku 1765, od kiedy notuje się gwałtowny spadek ich liczebności. Dość bogate informacje na temat ludności katolickiej pozwoliły na analizę zmian jej ilości w obrębie miasta i 8 wsi klucza. Okazuje się, że nie wszystkie miejscowości odnotowały jej wzrost w analizowanym półwieczu. W Kozimrynku nastąpił nawet dość duży jej spadek.

EN

The article constitutes a demographic analysis of the land holdings within the territory of Radzyń Podlaski in 1742, i.a. at the time of the publication of the Inventory of Radzyń Podlaski and the land holdings in Radzyń Podlaski (Inwentarz miasta Radzynia i klucza radzyńskiego). It focuses predominantly on the 45-year period from 1742 to 1787, when the Primate Michał Poniatowski included data on the territories of the Radzyń Podlaski Parish in the Census of the Kraków Diocese. The territorial scope of the work is mostly Radzyń Podlaski and 11 neighbouring villages. The Author examines not only the population figure, but also its religious composition and the changes in the number of representatives of each religion over the course of time. The article also presents the information on the most common jobs of the time. Apart from the two above-mentioned sources, others were also used, such as the Inventory of Radzyń Podlaski of 1799, i.e. the so-called Jewish lists, which were very useful in the studies of the followers of Judaism. The data included in the source enables us to observe the systematic growth in the number of Jews in Radzyń Podlaski until 1765, when a rapid decrease of their number was noted. Detailed information on the Catholic population facilitated the analysis of the quantitive changes within the town and the eight villages of the land holdings. As it turns out, the growth was been observed in all the settlements in the analysed period. In fact, in Kozirynek, quite a big decrease was noted.

2

Skład narodowościowy, wyznaniowy i językowy ludności województwa łódzkiego w II Rzeczypospolitej

80%

Rzepkowski A., Katedra Historii Historiografii i Nauk Pomocniczych Historii W. F.-H.

Przegląd Nauk Historycznych

|

2011

|

vol. 10

|

issue 2

EN

This article describes national, religious and language frame of society in the city of Łódź within the twenty years’ interwar period. The base for the researches were the results described in the censuses from 1921 and 1931. Another source of information were the statistics made by Łódź Statistical Department, Ministry of Social Care and District Departament acting on behalf of Łódź Voivodship Office existing at that time. Łódź voivodship, while existence of Polish Republic II, was a multi national conglomerate made of Poles, Jews and the Germans. Where Poles and the Ger-mans were the dominating group there especially in villages. In towns there was a great percentage of Jews. Villages were not inhabited as numerously as towns by them. In the area of Łódź voivodship its inhabitants were Catholics mostly, followers of Judaism were a great group too, Protestants were the smallest part of its inhabitants. The role of Catholics became stronger in religious structure thanks to Orthodox Jews and Protestants. It was strongly connected with growth in the presence of Polish people in that area. Most of the people living there declared Polish language as their mother ton-gue. It was determined by national structure of the region. Especially in towns a certain percentage of people declared Yiddish or Hebrew language. The smallest number of people declared German language as their mother tongue.

3

The process of urban shrinking in Poland

61%

Musial-Malago' M.

Studia Miejskie

|

2016

|

vol. 24

91-106

EN

Urban shrinkage is currently a problem of urbanisation processes that characterise the contemporary urban settlement network in Poland and in europe. current demographic forecasts of the Main Statistical offce point to a reduction in the size of Polish population. along with the general decrease in the country’s demographic potential, the number of people in cities will also drop. The process of urban shrinkage will continue in the future and will have a considerable impact on the development of the cities. The effects of this process are diverse and mostly negative. The main issue in the paper is the shrinking of the cities in Poland. The paper presents selected aspects of demographical situation of cities. The period of the analyses covers the years 1990–2014

PL

Kurczenie sie miast stanowi aktualny problem procesów urbanizacyjnych, które cechują współczesna miejska siec osadnicza Polski i europy. obecne prognozy demograficzne GUS wskazują na spadek liczby ludności kraju, Wraz z ogólnym spadkiem potencjału ludnościowego kraju nastąpi spadek liczby mieszkańców miast. Proces kurczenia sie miast w przyszłości będzie nadal postępował i będzie miał istotny wpływ na ich rozwój. Skutki tego procesu są zróżnicowane i w większości przypadków negatywne. Przedmiotem opracowania jest zagadnienie kurczenia sie miast w Polsce. W opracowaniu dokonano analizy wybranych aspektów sytuacji demograficznej miast. W analizie uwzględniono przekrój czasowy obejmujący lata 1990–2014.

4

Zarys struktury osadniczej regionu szadkowskiego w 1827 r.

61%

Marszał T.

Biuletyn Szadkowski

|

2020

|

issue 20

107-118

PL

Przeprowadzony w latach 1824–1826 spis ludności i domów, którego wyniki zostały opublikowane w wydanej w 1827 r. Tabelli Miast, Wsi, Osad Królestwa Polskiego pozwala m.in. na zarysowanie struktury osadniczej tej części ówczesnego Królestwa Polskiego, która znajdowała się w ówczesnym powiecie szadkowskim. Pierwsza część opracowania prezentuje syntetyczny obraz osadnictwa w powiecie na podstawie analizy rozmieszczenia ludności i zabudowy mieszkaniowej. W dalszej części artykułu bardziej szczegółowe rozważania poświęcone zostały sieci osadniczej w granicach dzisiejszej gminy Szadek. Struktura sieci osadniczej na tym terenie, ukształtowana do początku XIX w., w znacznym stopniu przetrwała do dziś. Główne zmiany w tym zakresie dotyczą przesunięć w potencjale ludnościowym poszczególnych miejscowości oraz przede wszystkim pojawienia się na mapie nowych punktów osadniczych w wyniku zachodzących od lat 60. XIX w. do połowy XX w. procesów społeczno-ekonomicznych.

XX

The population and housing census conducted in Szadek region in 1824–1826, the results of which were published in 1827 in „Tabella Miast, Wsi i Osad Królestwa Polskiego”, makes it possible to create an outline of the settlement structure of this part of the Kingdom of Poland at that time. The first part of this study provides a synthetic picture of settlement based on analysis of population and housing distribution. The second part presents a more detailed analysis of the settlement network within the boundaries of the present municipality of Szadek. The settlement network structure of this area, which was being formed up to the beginning of the 19th century, has largely remained unchanged. The changes that have taken place concern population sizes of the existing localities and emergence of new settlements as a result of socio-economic processes taking place from the 1860s to the mid-20th century.

5

Polityka imigracyjna Australii

61%

Janiszewska A.

Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

|

2017

|

issue 498

112-121

XX

W artykule podjęta została problematyka związana z polityką imigracyjną Australii, a szczególnie aspekty tej polityki, które wpływają na kształtowanie się potencjału ludnościowego i jego struktury. Przedstawiono ewolucję poglądów, rozwiązań prawnych i działań Związku Australijskiego, które doprowadziły do zarzucenia polityki White Australia i wprowadzenia polityki wielokulturowości. Celem artykułu było także określenie wpływu ruchu migracyjnego na rozmiary zasobów ludnościowych Australii.

6

Bezpieczeństwo demograficzne a potęga państw

61%

Łakomy M.

Przegląd Geopolityczny

|

2017

|

vol. 19

124-141

EN

Along with the aging of the Europe's population, the sphere of influences of the European powers is becoming more and more reduced. The expected decline in population size and population aging suggest that the marginalisation of the influence of Europe on the world affairs may continue, and the unevenness of demographic change among European countries may lead to the new balance of power. The goal of the article is to identify the relevance of population size and structure to the power of a country. The article provides overview on demographic history of Europe over the last two thousand years, especially focusing on uniqueness of the last two centuries from the perspective of the theory of demographic transition. The article evaluates a range of lists of factors impacting power and to do that introduces categorisation of factors based on a perspective of their dependence on demographic variables. Based on that the article identifies potential vulnerability of power to changes in size of total population and working age population. This perspective leads to a conclusion that the primary factors, influencing many other factors are geography, quality of leadership and population size. Population size may thus be perceived as essential for power, hence providing demographic security belongs to the primary policy goals. Finally the article provides definition of demographic security: in a general sense it is lack of threats caused by demographical factors, in a detailed sense it exists, when size and structure of the population enable survival, stability and development of a political entity.

PL

Celem artykułu jest określenie znaczenia liczby i struktury ludności z punktu widzenia potęgi państwa. Artykuł przedstawia historię zmian demograficznych w Europie na przestrzeni ostatnich dwóch tysięcy lat, szczególnie uwzględniając wyjątkowość ostatnich dwóch stuleci z perspektywy teorii transformacji demograficznej. Następnie dokonuje przeglądu dorobku myśli geopolitycznej dotyczącej czynników wpływających na potęgę państw, wprowadzając własną kategoryzację czynników z perspektywy ich zależności od zmiennych demograficznych, identyfikując potencjalną wrażliwość potęgi na zmianę liczebności populacji i liczby ludności w wieku produkcyjnym. Taka forma kategoryzacji pozwala na wyciągnięcie wniosku, że dla potęgi państwa najbardziej podstawowymi czynnikami, wpływającymi na wiele innych czynników cząstkowych są warunki geograficzne, jakość przywództwa i liczba ludności. Liczba ludności ma zatem znaczenie podstawowe dla potęgi, stąd zapewnienie bezpieczeństwa demograficznego należy do podstawowych zadań państwa. Biorąc to pod uwagę zaproponowano definicję bezpieczeństwa demograficznego.

7

Problematyka demograficzna Polski

61%

Eberhardt P.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2007

|

vol. 35

|

issue 1

25-42

EN

The introductory part of the paper focuses on the demographic transformations in Poland in the first half of the twentieth century. The evolution of natural movement has been especially stressed here. In that period, the population of Poland had a very high birth rate. It followed from the dwindling but always high number of births, and the lowering death rate. The political and military events of the First and Second World Wars had brought about essential consequences. Especially the Second World War was fraught with consequences. As a result of demographic losses and changes of borders, the population of Poland diminished from 34.8 million (1939) to 23.9 million (1946). Then for a dozen of so years compensatory processes took place, which have recompensed the war losses. During further decades we dealt with a constant fall of the birth rate. It resulted from a diminished number of children. In the beginning of the 1990s, the population of Poland reached 38 million of inhabitants. The political transformation that took place in the last decade of the twentieth century have brought about far-reaching demographic results. A rapid fall of the birth rate, with the death rate at the same level, have made the birth rate dwindle. As a result, the demographic regress took place. The de-population processes embraced the majority of the country. In the final part of the paper the author arrives at a conclusion that these new tendencies in the natural movement are permanent. To prove this point we have one of demographic prognosis. According to its presuppositions, the population of Poland will diminish to the level of 26.3 million in 2050. The author claims that it will cause essential geopolitical, social, and economic consequences.

8

Społeczność świętolipska w XVIII w. na podstawie ksiąg metrykalnych

57%

Kopiczko A.

Saeculum Christianum. Pismo Historyczne

|

2020

|

vol. 27

|

issue 1

165-189

EN

Previous studies conducted on Święta Lipka have focused on the church itself and on pilgrimages, whereas little attention has been devoted to the history of the village and its residents. In order to fill the gap for the 18th century, an analysis of the preserved parish registers was conducted. The search provided new information on the local population. It is presented in the form of tabular listings and conclusions drawn from them. The number of baptisms, marriages and deaths are given. The surnames of families with four or more children are listed, assuming that it may testify to their permanent residence in this village. The names of teachers, organists, church wardens, tailors, bricklayers, potters, fishermen, and forest rangers are established. A list of Jesuits and diocese priests working in Święta Lipka is corrected. The popularity of names of baptised children is analysed. The death register provided more detailed information about the cemeteries.

PL

W dotychczasowych badaniach, poświęconych Świętej Lipce, koncentrowano się przede wszystkim na samej świątyni i pielgrzymkach, natomiast w niewielkim stopniu podejmowano kwestie związane z dziejami miejscowości i jej mieszkańców. By wypełnić tę lukę dla XVIII w. podjęto się analizy zachowanych ksiąg metrykalnych. Przeprowadzona kwerenda dostarczyła nowych informacji o miejscowej ludności. Zaprezentowano je w formie zestawień tabelarycznych i wysnutych z nich wniosków. Podano liczbę chrztów, małżeństw i zgonów. Wymieniono też nazwiska rodzin, w których przyszło na świat czworo i więcej dzieci, zakładając, że może to świadczyć o ich stałym zamieszkaniu w tej miejscowości. Ustalono nazwiska nauczycieli, organistów, kościelnych, karczmarzy, krawców, murarzy, garncarzy, rybaków i strażników lasu. Skorygowano wykaz jezuitów oraz księży diecezjalnych pracujących w Świętej Lipce. Analizie poddano popularność imion wśród chrzczonych dzieci. Na podstawie księgi zmarłych uściślono również informacje o cmentarzach.

9

An Empirical Study of the Effects of Demographic Factors on Economic Growth in Advanced and Developing Countries

57%

Kozlovskyi S., Pasichnyi M., Lavrov R., Ivanyuta N., Nepytaliuk A.

Comparative Economic Research. Central and Eastern Europe

|

2020

|

vol. 23

|

issue 4

45-67

PL

W artykule zaproponowano zaktualizowane podejście do badania wpływu czynników demograficznych na wzrost gospodarczy. Wstępna hipoteza zakładała, że czynniki te w istotny sposób wpływają na proporcje produkcji, determinując kierunki rozwoju. Ramy instytucjonalne uwzględniały przewidywalne zmiany dynamiki produkcji. W artykule zbadano, wykorzystując niezbilansowane dane panelowe, istotne statystycznie związki między zmiennymi demograficznymi a wzrostem gospodarczym dla krajów OECD (z wyłączeniem Kolumbii) oraz Armenii, Białorusi, Bułgarii, Chorwacji, Gruzji, Kazachstanu, Rumunii, Federacji Rosyjskiej i Ukrainy w latach 1990–2017. Badanie miało na celu podkreślenie związku między kształtowaniem się zmiennych demograficznych (np. tempa wzrostu populacji w wieku produkcyjnym i tempa wzrostu średniej długości życia) a wzrostem gospodarczym. Badanie było próbą odpowiedzi na pytanie czy wpływ czynników demograficznych na gospodarkę był taki sam dla badanych krajów rozwiniętych i rozwijających się. W omawianym okresie znaczny wzrost oczekiwanej długości życia niekorzystnie wpłynął na dynamikę realnego PKB per capita. Badanie empiryczne wykazało, że oczekiwana długość życia jest silnie powiązana z nominalnym PKB per capita. W krajach rozwiniętych ten wskaźnik demograficzny był znacznie wyższy niż na rynkach wschodzących. Okazało się, że wzrost liczby ludności w wieku produkcyjnym radykalnie zmniejszył również dynamikę produkcji, ale związek ten nie był silny. Aby uzyskać pozytywne efekty zarządzania publicznego w perspektywie długoterminowej, należy uwzględnić ramy instytucjonalne. Główne zmienne demograficzne powinny być odpowiednio prognozowane i skalibrowane pod kątem potencjalnych endogenicznych czynników ekonomicznych. Dla osiąganych wskaźników wzrostu gospodarczego ważne są zarówno inwestycje publiczne, jak i prywatne. Autorzy sugerują wyważone podejście do polityki makroekonomicznej w zakresie uwarunkowań zarówno demograficznych, jak i instytucjonalnych.

EN

In this article, an updated approach to investigate the effects of demographic factors on economic growth is proposed. The initial hypothesis was that these factors significantly affected production proportions, determining development vectors. The predictable shifts in production dynamics are considered for the institutional framework. The article investigates the statistically significant relationships between the demographic variables and economic growth for the sample of the OECD countries (excluding Columbia) and Armenia, Belarus, Bulgaria, Croatia, Georgia, Kazakhstan, Romania, the Russian Federation, and Ukraine, from 1990 to 2017; unbalanced panel data was used. The investigation aimed to highlight the intrinsic interconnection between the changes in demographic variables (e.g., the working‑age population growth rate and the average life expectancy growth rate) and economic growth. Our investigation focused on the issue of whether demographic influence on economics was the same for advanced and developing countries in the sample. Over the period, a significant increase in life expectancy adversely affected the real GDP per capita growth rate. However, the empirical study pointed out that life expectancy was strongly linked to nominal GDP per capita. In advanced countries, the demographic indicator was considerably higher than in emerging markets. We found that the rise in the working‑age stratum of the nation’s population radically reduced the output dynamics as well, but that interconnection was not robust. The institutional framework should be taken into account in order to achieve a favorable performance of public governance in the long‑run. The main demographic variables should be properly forecasted and calibrated for potential endogenous economic triggers. Both public and private investments are important when considering the economic growth rates that are achieved. We propose a balanced approach to macroeconomic policy regarding both demographic and institutional determinants.

10

Socio-demographic dimension of tourism development in Ukraine

51%

Trunina I., Druzhynina V., Zahorianska O., Pryakhina K.

Biblioteka Regionalisty

|

2020

|

issue 20

170-179

EN

Over the last decade, the tourism industry is considered to be an engine of economic development in many countries of the world. On the other hand, tourism as an important socio-economic phenomenon of modern times is closely related to the development of society and is subject to its laws, so the purpose of the research is defined as: the systematization of the existing approaches, identification and justification of the main socio-demographic factors for the development of the tourism industry in Ukraine against the backdrop of the world tourism industry. The scientific novelty: analysis of previous studies has identified the key demographic and social factors that have a direct impact and determine the main trends in tourism in Ukraine. The indirect social indicator for the level and quality of population life is determined as the disposable income per person; its comparative and retrospective analysis in the context of Ukrainian regions makes it possible to identify potentially promising areas for the development of tourism business with the existing demand from the local population.

PL

W ostatnim dziesięcioleciu branża turystyczna stała się motorem rozwoju gospodarczego w wielu krajach świata. Z drugiej strony turystyka, jako ważne społeczno-ekonomiczne zjawisko, jest ściśle związana z rozwojem społeczeństwa i podlega jego prawom, dlatego też cel badań definiuje się jako: usystematyzowanie istniejących podejść, identyfikacja i uzasadnienie głównych czynników społeczno-demograficznych rozwoju branży turystycznej na Ukrainie na tle światowej branży turystycznej. Analiza wcześniejszych badań pozwoliła zidentyfikować kluczowe czynniki demograficzne i społeczne, które mają bezpośredni wpływ na turystykę na Ukrainie i determinują główne jej trendy. Pośredni wskaźnik społeczny dotyczący poziomu i jakości życia ludności określa się jako dochód na osobę; jego analiza porównawcza i retrospektywna w kontekście regionów ukraińskich pozwala zidentyfikować potencjalnie obiecujące obszary dla rozwoju branży turystycznej z uwzględnieniem potrzeb miejscowej ludności.

11

Uwarunkowania i konsekwencje procesów demograficznych w kontekście edukacji dzieci i młodzieży

51%

Antczak B.

Journal of Modern Science

|

2016

|

issue 2(29)

27-42

PL

Procesy demograficzne są podstawą do podejmowania niezwykle istotnych decyzji, ponieważ mają one bezpośredni wpływ na rozwój społeczno-gospodarczy. Rozumienie tych procesów stanowi podstawę do rozważań strategicznych, i to w wielu obszarach funkcjonowania państwa. W dziedzinie edukacji określenie perspektywy i znajomość danych demograficznych to baza do planowania i organizacji polityki edukacyjnej, a przechodząc na niższe szczeble – konkretnych placówek (ich liczby, wielkości – szans i zagrożeń na rynku edu-kacyjnym). W dobie przetaczającego się, począwszy od starszych klas szkół podstawowych, niżu demograficznego liczba dzieci i młodzieży to punkt wyjścia funkcjonowania placówek oświatowych, następnie szkół wyższych, miejsc pracy (w tym szczególnie nauczycieli), mieszkań, liczby osób w wieku rozrodczym itd. Łańcuch tych zależności i powiązań ukazuje, jak istotne jest badanie i ocena procesów demograficznych.

EN

Demographic processes are the basis for making very important decisions, because they have a direct impact on socio-economic development. Understanding these processes is crucial for strategic considerations in many areas of state’s functioning. In the field of education, determination of the perspective and knowledge of demographic data is a basis for planning and organization of educational policy, and moving to a lower level of specific institutions (their number, size – opportunities and threats in the education market). In the era of demographic decline, the number of children and young people is the starting point for functioning of educational institutions, then colleges, workplaces, the number of people in childbearing age and so on. The chain of these relationships and linkages shows how important is the study and evaluation of demographic processes.

12

Zmiany w strukturze ludności, ruch naturalny oraz sytuacja wyznaniowa w miejscowości i parafii Izdebki po 1945 roku

51%

Bednarz T.

Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej

|

2014

|

issue 21

59-68

EN

After World War II, Izdebki Paris, which belonged to the diocese of Przemyśl, had an average number of followers. One year before the outbreak of hostilities, Izdebki was inhabited by 2300 people. At the end of the war and Nazi occupation, the demographic situation changed significantly. In 1945, the population of Izdebki parish amounted to 2462 inhabitants. The territory of Izdebki parish was inhabited by three population groups: Roman Catholics, Greek Catholics and adherents of Judaism. Changes in the population structure of the village and parish of Izdebki were influenced by the following factors: war activities (extermination of the Jewish population, transportation to forced works), conversion of part of the population of Greek Catholics to Roman Catholicism, migration resulting from the deterioration of the socio-economic situation in the Brzozów region.

13

Пути проблемы и оптимизации интеллектуальных миграционных преобразований

51%

Исаков К. И., Кочербаева А. А., Исакова Н. К.

Studia Orientalne

|

2016

|

issue 1(9)

70-78

PL

W artykule omówiono rolę i wpływ migracji intelektualnej na rozwój społeczno--gospodarczy Republiki Kirgiskiej.

EN

The article describes the role and influence of intellectual migration in the socio-economic development of the Kyrgyz Republic.

14

Spis powszechny jako źródło informacji o ludności

51%

Krywult-Albańska M.

Studia Socjologiczne

|

2012

|

issue 4(207)

87-107

EN

The article discusses major features of censuses, focusing particularly on the recent census of the population of Poland (National Census of Population and Housing 2011, NSP 2011). Description of the census is preceded by a general historical background and by a presentation of the context created by recommendations concerning population censuses provided by international bodies, as well as experiences and practices implemented by various countries. Usefulness of census data on population is analyzed, as well as their advantages and disadvantages and prospects for the future. While the first part of the article discussing the characteristics of the NSP 2011 focuses on the official assumptions underlying the census, adopted methodology, etc., the second part attempts at a critical assessment of these assumptions and of the quality of census data.

PL

Artykuł ukazuje podstawowe cechy spisów ludności, ze szczególnym uwzględnieniem spisu ludności Polski w 2011 roku (NSP 2011). Charakterystyka badania spisowego poprzedzona została krótkim rysem historycznym oraz przedstawieniem kontekstu, jaki stanowią zalecenia międzynarodowych organizacji, dotyczące przeprowadzania spisów ludności, a tak- że doświadczenia i praktyka różnych państw w tym zakresie. Dokonano analizy użyteczności informacji uzyskiwanych o ludności w spisach, wad i zalet badania oraz zarysowano perspektywy na przyszłość. W pierwszej części, stanowiącej omówienie NSP 2011, artykuł koncentruje się głównie na oficjalnych założeniach badania spisowego, przyjętych zasadach metodologicznych itd., w drugiej części podjęto próbę krytycznej oceny tych założeń i jakości pozyskanych w spisie informacji.

15

Procesy suburbanizacji obszarów podmiejskich Krakowa

51%

Musiał-Malagó M.

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie

|

2014

|

issue 12(936)

63-77

PL

Procesy suburbanizacji wokół polskich miast zachodzą w sposób coraz bardziej intensywny. Skala tego zjawiska niesie ze sobą wiele negatywnych skutków. Przedmiotem analizy są przemiany, jakie dokonują się w wyniku procesu suburbanizacji w strefie podmiejskiej Krakowa w latach 2003–2012. W celu zbadania skali tego procesu dokonano analizy między innymi zmian liczby ludności, wielkości i kierunków migracji, wielkości powierzchni gruntów rolnych wyłączonych z produkcji rolnej z uwzględnieniem celu wyłączenia.

EN

The processes of suburbanisation are taking place more and more intensively around Polish cities. The dynamics and range of this phenomenon carry a number of negative consequences. The aim of this paper is to present the changes that took place in the suburban areas of the city of Cracow as a result of suburbanisation in the years 2003–2012. To determine the extent of this process, the following were analysed: changes in the population, the size and directions of migrations, and the amount of agricultural land not used for farming with regard to the aim of exclusion.

16

Historical Demography in Ukraine: From “Political Arithmetic” to Non-Political History

51%

Serdiuk I., Voloshyn Y.

Przeszłość Demograficzna Polski

|

2019

|

vol. 41

9-32

PL

W artykule omówiono osobliwości rozwoju demografii historycznej w Ukrainie. Autorzy próbowali odpowiedzieć, dlaczego ta gałąź wiedzy historycznej była niepopularna w sowieckiej i postsowieckiej Ukrainie, opisać jej obecny stan i perspektywy otwierające się dziś przed ukraińskimi badaczami. W pierwszych dekadach XX wieku w Ukrainie badania nad ludnością istatystyką historyczną były dobrze rozwinięte, co mogło stanowić, w przyszłości, dobry zaczątek dla rozwoju demografii historycznej. Jednak po ustanowieniu sowieckiego reżimu totalitarnego demografów, wspólnie z innymi badaczami zajmującymi się naukami społecznymi i humanistycznymi, poddano represjom i całkowitej kontroli ideologicznej. Ci, którym udało się uniknąć represji, zostali zmuszeni do wyciągnięcia „odpowiednich” wniosków potwierdzających słuszność sowieckiego planu. W swoich pracach wprowadzili rygorystyczną autocenzurę, a zagranicznym wzorcom metodologicznym przyglądali się jedynie pobieżnie, pod groźbą oskarżenia o burżuazyjne zapatrywania, pracy na rzecz obcego wywiadu lub wiktymizacji ideologicznej itd. W rezultacie, w przeciwieństwie do swoich polskich kolegów, ukraińscy badacze nie mogli podjąć prac organizacyjnych czy dołączyć do tych, które były prowadzone przez wyspecjalizowane instytucje międzynarodowe w zakresie demografii historycznej. Odrodzenie w interesującej nas dziedzinie należy kojarzyć z tzw. odwilżą pod rządami Nikity Chruszczowa. Nastąpiło ono w latach 60. XX wieku, kiedy badacze ukraińskiej historii wczesnonowożytnej, głównie Mykoła Krykun i Arnold Perkowski, po raz pierwszy zastosowali historyczne techniki badań demograficznych. Okres ten trwał jednak krótko, a historyków XVII i XVIII wieku uznano za „burżuazyjnych nacjonalistów.” Kilku wybitnych naukowców zostało zwolnionych i zmuszonych do zmiany zainteresowań naukowych. Jest to jeden z powodów zastoju historycznych badań demograficznych. Upadek ZSRR wydawał się początkiem sprzyjających okoliczności dla rozwoju, ale możliwość studiowania wcześniej zakazanych tematów przede wszystkim skłoniła do badania najbardziej bolesnych, istotnych społecznie problemów, takich jak represje czy Hołodomor. Inną ważną przeszkodą był fakt, że współcześni ukraińscy historycy poznawali osiągnięcia światowej historiografii za pośrednictwem rosyjskiej nauki. Zdecydowana większość nie znała języków europejskich; wobec braku tłumaczenia prac metodologicznych koncept badań demografii historycznej nie wybiegał poza ten zarysowany w pierwszej połowie XX wieku. Stąd też uważano, że demografia była próbą ustalenia liczebności populacji w przeszłości. W artykule również opisano, co spowodowało zainteresowanie metodami historycznymi i demograficznymi na początku XXI wieku. Autorzy analizują okoliczności powstania i rozwoju ośrodka akademickiego w Połtawie, w którym są badane procesy demograficzne zachodzące w XVIII wieku na terytorium kozackiego regionu autonomicznego – Hetmanatu. Autorzy rozważają objęcie badaniami demografii historycznej innych historycznych regionów i okresów oraz dyskutują o perspektywach i znaczeniu rozwoju demografii historycznej dla ukraińskiej historiografii.

EN

This article discusses the peculiarities of the development of historical demography in Ukraine. The authors tried to find out why this branch of historical knowledge was unpopular in Soviet and post-Soviet Ukraine, describe its current state and the prospects open to Ukrainian researchers today. In the first decades of the twentieth century in Ukraine, population research and historical statistics were well developed, which could have become a good precondition for the development of historical demography in the future. However, after the establishment of the Soviet totalitarian regime, demographers, in common with other social scientists and humanities academics, became subject to repression and total ideological control. Those who managed to avoid repression were forced to make “convenient” conclusions confirming the correctness of the Soviet plan. In their works, they implemented rigorous self-censorship, and gave foreign methodological patterns only a cursory glance, under the risk of being accused of bourgeois bias, working for foreign intelligence, or becoming ideologically victimized, and so on. Consequently, unlike their Polish colleagues, Ukrainian researchers could not join the founding and work of specialized international institutions on historical demography. A revival in this direction, which should be associated with the so-called “Thaw” under Nikita Khrushchev, began in the 1960s, when historical demographic techniques were first used by researchers of Ukrainian early modern history, primarily by Mykola Krykun and Arnold Perkovskyi. However, this period lasted for a short time, and historians of the seventeenth and eighteenth centuries were declared “bourgeois nationalists.” A number of prominent academics were dismissed, and were forced to change their academic area of interest. This is one of the reasons why historical demographic studies did not develop further. The collapse of the USSR appeared to usher in favorable circumstances, but the opportunity to study previously prohibited topics primarily prompted the study of the most painful, socially significant problems, such as repression or Holodomor. Another important obstacle was the fact that contemporary Ukrainian historians learned the achievements of world historiography through Russian mediation. The vast majority had no knowledge of European languages; therefore, in the absence of a translation of methodological works, the idea of historical demography remained at the level of the first half of the twentieth century. Thus, demography was believed to be an attempt to determine the size of the population in the past. The article also describes what caused an interest in historical and demographic methods in the early 2000s. The authors analyze the circumstances for the emergence and development of the Poltava academic center which studies the demographic processes in the territory of the Cossack Autonomous Region, the Hetmanate, in the 18th century. The authors consider the extension of historical demography to other historical regions and periods, and discuss the prospects and importance of its development for Ukrainian historiography

17

Wieś płocka. Od rolniczej do wielofunkcyjnej

51%

Rakowski W.

Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego

|

2020

|

vol. 12

259-284

EN

The process of changes taking place in the countryside can be analyzed in terms of agricultural production, spatial planning, infrastructure facilities, environmental devastation, etc. In this paper, on the example of the Plock district, it was attempted to prove that the location of rural communes in relation to the urban center offering jobs, which is Plock, affects the different dynamics of changes in the distribution and the change of the inhabitants’ sourcesof livelihood. The population of Plock county transformed from agricultural in 1950 to non-agricultural by getting jobs in Plock and starting their own businesses where they lived. In addition, since 2000, there has been a process of de-urbanization in the county. The countryside is becoming an increasingly attractive place to live.

PL

Proces zmian zachodzący na wsi można analizować pod względem produkcji rolniczej, zagospodarowania przestrzennego, wyposażenia w infrastrukturę,dewastacji środowiska naturalnego itd. W niniejszym artykule na przykładzie pow. płockiego starano się udowodnić, że usytuowanie gmin wiejskich względem ośrodka miejskiego oferującego miejsca pracy, jakim jest Płock, wpływa na zróżnicowaną dynamikę zmian w rozmieszczeniu mieszkańców i na zmianę źródeł ich utrzymania. Ludność powiatu płockiego z rolniczej w roku 1950 przekształciła się w nierolniczą poprzez podejmowanie pracy w Płocku i zakładanie własnych firm w miejscu zamieszkania. Ponadto od 2000 r. w powiecie zachodził proces dezurbanizacji. Wieś staje się coraz bardziej atrakcyjnym miejscem zamieszkania.

18

Uwarunkowania zmian liczby ludności wiejskiej w unii europejskiej w latach 2007-2010

51%

Dudek M.

Journal of Agribusiness and Rural Development

|

2013

|

issue 2(28)

EN

Natural change and migration are important determinants of the economy and environment. In the EU strategic documents the socio-economic developmental priorities have a territorial aspect, referring to all the regions of the member states. Achievement of the Union’s sustainable growth policy objectives could be limited due to unfavourable demographic trends in rural areas. The paper, using the Eurostat data and selected measures of population reproduction, describes the changes in number of rural inhabitants in 2007-2010 and their main determinants. In the analysed period the rural population size increased. However, contrary to the urban and intermediate regions, since 2009 as a result of a surplus number of deaths over births, in the rural areas the negative values of population increase were observed.

PL

Ruch naturalny i migracje ludności, stanowią ważną determinantę zmian gospodarczych i środowiskowych. W dokumentach strategicznych UE społeczno-ekonomiczne priorytety rozwojowe mają wymiar terytorialny i dotyczą wszystkich regionów krajów członkowskich. Realizacja celów unijnej polityki zrównoważonego wzrostu może być utrudniona ze względu na pogłębianie się niekorzystnych tendencji demograficznych na terenach wiejskich. W artykule, opierając się na danych Eurostatu i wykorzystując miary procesów ludnościowych, przedstawiono zmiany w liczebności populacji wiejskiej UE w latach 2007-2010 oraz ich główne przyczyny. W analizowanym okresie zbiorowość mieszkańców wsi w Unii nieznacznie się powiększyła. Niemniej, od 2009 roku w przeciwieństwie do regionów miejskich i pośrednich, na obszarach wiejskich odnotowano ujemne wartości przyrostu rzeczywistego ludności, co wynikało z przewagi zgonów nad urodzeniami.

19

O stanie integracji unijnych rynków usług na podstawie danych statystycznych dotyczących mobilności osób

51%

Szypulewska-Porczyńska A.

Roczniki Ekonomiczne Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy

|

2015

|

issue 8

339-363

PL

Przedmiotem analizy w niniejszej artykule był handel usługowy w formie związanej z przepływem osób. Wyniki badania prowadzą do głównego wniosku, że unijna reforma przepisów w zakresie świadczenia usług na rynku wewnętrznym okazała się być mało skuteczna. Nie spowodowała ona bowiem wzrostu w UE wymiany wewnątrzunijnej, zarówno pod względem wartości absolutnych, jak i udziału w całości transakcji. Państwa UE-15 wykazują przy tym trwalsze powiązania z rynkiem wewnętrznym niż „nowi” członkowie UE. Zależy to zapewne od stopnia rozwoju innych niż opisany w artykule form zaangażowania państw UE w wymianę na rynku wewnętrznym usług.

EN

The aim of this article is to analyse EU trade in services in its movement-ofpersons-mode. The main conclusion is that regulatory reforms to further integrate EU services markets have brought modest results. Neither the value of intra-EU trade in services nor its part in total EU trade have risen. One can also observe that the EU-15 countries have shown stronger links with EU internal market than the EU-12 countries. This can be related to supply of services through other modes of delivery.

20

Potencjał demograficzny obszarów funkcjonalnych wybranych miast średniej wielkości Polski i Republiki Czeskiej

41%

Obrębalski M.

Studia Miejskie

|

2017

|

vol. 27

107-118

PL

W artykule przedstawiono problem zaludnienia miejskich obszarów funkcjonalnych wokół wybranych miast średniej wielkości w Polsce i Republice Czeskiej. Badanie obejmuje 6 miast (po polskiej stronie – Jelenia Góra, Legnica i Wałbrzych – zlokalizowanych w regionie dolnośląskim; po stronie czeskiej – Hradec Králové, Liberec i Usti nad Labem). Te ośrodki centralne wraz z obszarami podmiejskimi współtworzą miejskie obszary funkcjonalne o zróżnicowanej strukturze demograficznej i dynamice rozwojowej. W analizowanym okresie wzrost liczby ludności odnotowano tylko w Libercu. Największa populacja wśród badanych obszarów odnosi się również do miejskiego obszaru funkcjonalnego Liberca. Liczba ludności na obszarach podmiejskich badanych miast Polski i Czech jest relatywnie młodsza niż w miastach-rdzeniach. Podejście funkcjonalne do rozwoju obszarów miejskich zakładające odejście od postrzegania problemów i wyzwań jedynie przez pryzmat granic administracyjnych staje się coraz ważniejsze.

EN

The article presents the population problem of urban functional area around chosen medium-sized towns in Poland and Czech Republic. Research work refers to 6 towns (on Polish side – Jelenia Góra, Legnica and Wałbrzych – located in Lower Silesia region; on Czech side – Hradec Králové, Liberec and Ústí nad Labem). These core cities with suburban areas co-create the functional urban areas with varied demographic structure and development dynamics. In the analyzed period, the population growth was observed only in Liberec. The largest total population among studied areas refers also to Liberec functional urban area. The population in suburban areas examined Polish and Czech cities is relatively younger than in the core cities. Functional approach for development of urban areas founding depart from perception of problem and challenges only by prism of administrative borders becomes more important.

Refine search results

Ludność klucza radzyńskiego w XVIII wieku

Skład narodowościowy, wyznaniowy i językowy ludności województwa łódzkiego w II Rzeczypospolitej

The process of urban shrinking in Poland

Zarys struktury osadniczej regionu szadkowskiego w 1827 r.

Polityka imigracyjna Australii

Bezpieczeństwo demograficzne a potęga państw

Problematyka demograficzna Polski

Społeczność świętolipska w XVIII w. na podstawie ksiąg metrykalnych

An Empirical Study of the Effects of Demographic Factors on Economic Growth in Advanced and Developing Countries

Socio-demographic dimension of tourism development in Ukraine

Uwarunkowania i konsekwencje procesów demograficznych w kontekście edukacji dzieci i młodzieży

Zmiany w strukturze ludności, ruch naturalny oraz sytuacja wyznaniowa w miejscowości i parafii Izdebki po 1945 roku

Пути проблемы и оптимизации интеллектуальных миграционных преобразований

Spis powszechny jako źródło informacji o ludności

Procesy suburbanizacji obszarów podmiejskich Krakowa

Historical Demography in Ukraine: From “Political Arithmetic” to Non-Political History

Wieś płocka. Od rolniczej do wielofunkcyjnej

Uwarunkowania zmian liczby ludności wiejskiej w unii europejskiej w latach 2007-2010

O stanie integracji unijnych rynków usług na podstawie danych statystycznych dotyczących mobilności osób

Potencjał demograficzny obszarów funkcjonalnych wybranych miast średniej wielkości Polski i Republiki Czeskiej