Celem artykułu jest zaproponowanie koncepcji kolektywnego prawa do żywności, która może okazać się istotnym narzędziem w zwalczaniu głodu i niedożywienia w skali globalnej. Umowy międzynarodowe, a w tym Pakty Praw Człowieka, pomijają prawa ludów tubylczych, odpowiadając indywidualistycznej, państwowo-centrycznej, konsumpcjonistycznej i komercyjnej wizji prawa do żywności. Oparte na założeniach krytycznych studiów nad prawem podejście do oficjalnego dogmatu prawa do żywności (rozwijanego w ramach organów eksperckich i międzyrządowych w postaci Komitetu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych ONZ) pozwala na stwierdzenie, że ów dogmat posiada mniejszą legitymizację niż wynikające z praktyki ludów tubylczych kolektywne prawo do żywności (określone w Deklaracji z Atitlán). Dlatego też, nadal poruszając się w sferze oficjalnego, grocjańskiego porządku międzynarodowoprawnego, uznać należy, że zdefiniowane w artykule tubylcze prawo do żywności wchodzi w skład praw trzeciej generacji (obok indywidualistycznego prawa do żywności drugiej generacji), pozostając w ścisłym związku z prawami do samostanowienia i rozwoju. Jest rezultatem długo-trwałej praktyki tychże ludów. Powyższa propozycja prawa do żywności trzeciej generacji nie została do tej pory zgłoszona w doktrynie prawa. Jej wartością jest możliwość rozwijania i badania koncepcji suwerenności żywnościowej, pozwalającej na skuteczniejszą walkę z głodem i niedożywieniem w skali globalnej w porównaniu z dotychczasowymi działaniami społeczności międzynarodowej.
Autorka analizuje prawo ludów tubylczych do samostanowienia z perspektywy prawa międzynarodowego. Artykuł zaczyna się od wyjaśnienia definicji ludów tubylczych jako podmiotu prawa do samostanowienia. W kolejnej części analizie poddano prawo do samostanowienia w ogólności, po czym wskazano formy samostanowienia ludów tubylczych i jego znaczenie dla tych ludów. Ludy tubylcze mają prawo do samostanowienia, które pozwala im kontrolować ich przeznaczenie, sposób życia, kulturę i zwyczaje. Można to osiągnąć przede wszystkim w formie autonomii lub samorządności. Jako takie samostanowienie pozwala ludom tubylczym uczestniczyć w podejmowaniu decyzji w sprawach mających wpływ na ich prawa.
EN
The author offers an international law perspective on a specific issue of self-determination of indigenous peoples. The article begins with the definition of indigenous peoples, then proceeds to self-determination in general. The last section examines the forms of indigenous selfdetermination and its meaning for indigenous peoples. Indigenous peoples have a right to self-determination which allows them for control over their destiny, their livelihoods, their culture and customs. It may be realized, most of all, in the form of autonomy or self-governance. As such, self-determination allows indigenous peoples to participate in decision making in matters that affect their rights.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.