Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  mechanicyzm
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

O neuroembriologicznych badaniach Wilhelma Hisa Starszego (1831–1904) prowadzonych z perspektywy mechanistycznej

100%
Szkutnik D. A.
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
|
2020
|
vol. 65
|
issue 1
69–80
EN
The article presents Wilhelm His Sr.’s (1831–1904) methodological path of research in the field of neurophysiological foundations, explained through specific mechanical causes. In this research context, the scholar searched for the so-called fixed cause-and-effect principle, which refers to the targeted development of the nervous system. His’s pioneering research mainly focused on the structural genesis of the nervous system and the growth and development of embryonic neural cells.
2
Publication available in full text mode
Content available

Cybernetyka i literatura

100%
Piotrowski R.
Filozoficzne Aspekty Genezy
|
2013
|
vol. 10
277-282
PL
Recenzja książki: Benjamin BÜHLER, Lebende Körper. Biologisches und anthropologisches Wissen bei Rilke, Döblin und Jünger, Königshausen & Neumann, Würzburg 2005, s. 325.
EN
Review of: Benjamin BÜHLER, Lebende Körper. Biologisches und anthropologisches Wissen bei Rilke, Döblin und Jünger, Königshausen & Neumann, Würzburg 2005, s. 325.
3
Publication available in full text mode
Content available

Emergencja w biologii – redukcjonizm versus organicyzm

100%
Chodasewicz K.
Filozofia i Nauka
|
2014
|
vol. 2
381-401
EN
The article offers a comparative analysis of the views on biological emergence by two philosophizing scientists – Bernd-Olaf Küppers and Pier Luigi Luisi. Both authors declare different philosophical positions: the former claims to be a reductionist, while the latter considers himself an organicist. Both scientists differ also in their opinions about whether it is possible to define life. Küppers is convinced that life cannot be defined, unless it possesses some emergent properties, while Luisi claims that life exhibits emergent features and can be satisfactorily defined. The confrontation of opinions of both authors leads to unexpected conclusions.
PL
W artykule przeprowadzam analizę porównawczą poglądów dwóch filozofujących przyrodników – Bernda-Olafa Küppersa oraz Piera Luigi Luisi’ego – na emergencję w biologii. Obaj uczeni deklarują odmienne stanowiska filozoficzne: pierwszy jest zwolennikiem współczesnego mechanicyzmu (redukcjonizmu), drugi uważa się za reprezentanta organicyzmu. Obaj uczeni różnią się też w kwestii definiowania życia. Küppers uważa, że życie nie może zostać ściśle zdefiniowane, jeśli nie posiada ono cech emergentnych. Luisi twierdzi, że życie może być satysfakcjonująco zdefiniowane. Konfrontacja poglądów obu autorów doprowadza do zaskakujących konkluzji.
4

Czy naprawdę nie dzieje się nic? (polemika ze światopoglądem demokrytejskim)

80%
Breczko J.
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych
|
2017
|
vol. 29/2
EN
In this article I argue with Democritus and his heirs, that is to say, with a worldview that combines rationalism, ontological naturalism and mechanics. According to the latter conception, there is no metaphysical background of the world, no objective meaning, and therefore – in essence – "nothing is happening". This worldview, in the nineteenth century treated as "scientific", proved to be technologically fecund (through reductionism), but it destructively affected the sense of spiritual security associated with the sense of existence. It also contributed to the hypertrophy of the technological trunk in the culture and to the crisis of the mythological trunk (according to the distinction of Leszek Kołakowski). I also point out the important dividing line in modern European culture and philosophy: namely, the relatively coherent camp of supporters of naturalism and their vision of the world as a machine and, on the other side, the often conflicted and heterogeneous camp of its opponents. The latter has received unexpected support from new physics and cosmology, departing from the mechanistic paradigm and opening up new perspectives on the metaphysical thought, seeking the objective meaning of existence.
5
Publication available in full text mode
Content available

Fundamental questions about the nature and mode of existence of consciousness. From late Ingarden’s phenomenology to mechanicism

80%
Poczobut R., Poczobut R.
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
|
2020
|
issue 4
6
Publication available in full text mode
Content available

Subjectivisation of sense perception and two models of early modern idealism

71%
Żukowski B., Żukowski B.
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
|
2020
|
issue 3
7
Publication available in full text mode
Content available

O możliwościach i ograniczeniach matematyzacji nauk biologicznych w XVII i XVIII wieku

61%
Pietrzak Z.
Kultura i Wartości
|
2015
|
issue 15
DE
Im 17. und 18. Jahrhundert fand die Mathematisierung der Naturwissenschaften statt. Dieser Prozess beruhte unter anderem auf der quantitativen Auffassung des Forschungsgegenstands, der mathematischen Definierung grundsätzlicher Begriffe und der mathematischen Strukturierung jener Wissenschaften. Der Prozess der Mathematisierung hing auch von den in ihnen funktionierenden philosophischen Ideen ab, die ihn begünstigen oder ihn vereiteln konnten. Die Eigentümlichkeit der Naturwissenschaften beruhte unter anderem darauf, dass sie von philosophischen Ideen wie Aristotelismus, Vitalismus, Organizismus, Mechanizismus konstituiert wurden, die sich auf die Begriffe der Seele, des Willens und der Empfindungen beriefen.
EN
During the 17th and 18th centuries natural sciences were undergoing a mathematization. This process consisted, among other, in a quantitative approach to objects being researched; in delivering mathematical definitions for fundamental concepts and in shaping mathematical structures of natural sciences. The mathematization understood as a process was depended on some philosophical ideas already present in sciences, what might or might not start up the process of mathematization. Specificity of biological sciences rested on the fact they were being established by philosophical ideas, such as aristotelianism, vitalism, organicism or mechanicism, which referred to the notion of soul, will, experience. Summarised by Zbigniew Pietrzak 
PL
W XVII i XVIII wieku dokonywała się matematyzacja nauk przyrodniczych. Proces ten polegał, między innymi, na ilościowym ujęciu przedmiotu badań, matematycznym zdefiniowaniu podstawowych pojęć oraz nadania tym naukom matematycznej struktury. Proces matematyzacji zależał także od funkcjonujących w tych naukach filozoficznych idei, które mogły mu sprzyjać bądź go uniemożliwiać. Specyfika nauk biologicznych polegała między innymi na tym, iż konstytuowały je filozoficzne idee, takie jak arystotelizm, witalizm, organicyzm czy mechanicyzm, które odwoływały się do pojęć duszy, woli, doznań.
8
Publication available in full text mode
Content available

Działalność naukowa i światopogląd Napoleona Cybulskiego (1854 – 1919)

61%
Polak R.
Wschodni Rocznik Humanistyczny
|
2020
|
vol. XVII (2020)
|
issue 4: Nauki o polityce i historia administracji
97-116
PL
W artykule przedstawiono życiorys wybitnego polskiego fizjologa Napoleona Cybulskiego (1854 - 1919). Opisano następnie jego wkład w rozwój medycyny polskiej i światowej, wynalazki, a także dorobek piśmienniczy, zwłaszcza w zakresie fizjologii. Zaprezentowano także jego poglądy dotyczące roli i znaczenia nauki w życiu społecznym oraz stosunek do metodologicznych koncepcji uczonych niemieckich w dziedzinie nauk medycznych i przyrodoznawstwa, zwłaszcza mechanicyzmu R. Virchowa i witalizmu H. Driescha. Ponieważ Cybulski interesował się także problemami społecznymi i politycznymi, zwłaszcza stosunkiem państwa do finansowania badań naukowych oraz kwestią dopuszczenia kobiet do zawodów medycznych, podjęto się również analizy poglądów tego uczonego na ten temat. Ponadto opisano stosunek Cybulskiego do kwestii używania żywności wyprodukowanej przez uczonych w warunkach laboratoryjnych (mającej w przyszłości zastąpić w żywieniu w jego mniemaniu produkty naturalne), a także jego zdanie na temat mediumizmu i hipnozy.
EN
The article presents the biography of the outstanding Polish physiologist Napoleon Cybulski (1854-1919). Then, his contribution to the development of Polish and world medicine, inventions, and his literary output, especially in the field of physiology, were described. His views on the role and importance of science in social life were also presented, as well as his attitude to the methodological concepts of German scientist in the field of medical sciences and natural sciences, especially R. Virchov’s mechanicism and H. Driesch’s vitalism. As Cybulski was also interested in social and political problems, in particular the attitude of the state to financing scientific research and the issue of admitting women to medical professions, an analysis of this scientist’s views on this subject was also undertaken. In addition, Cybulski’s attitude towards the use food produced by the scientists in laboratory conditions (which in his opinion is to replace natural products in nutrition in future) as well as his opinion on mediumism and hypnosis were discussed.
RU
В статье представлена биография выдающегося польского физиолога Наполеона Цибульского (1854-1919). Затем были описаны его вклад в развитие польской и мировой медицины, изобретения и литературные произведения, особенно в области физиологии. Были представлены его взгляды на роль и значение науки в общественной жизни, а также его отношение к методологическим концепциям немецких ученых в области медицины и естествознания, особенно к механицизму Р. Вирхова и витализму Х. Дриша. Поскольку Цибульского также интересовали социальные и политические проблемы, в частности отношение государства к финансированию научных исследований и вопрос допуска женщин к медицинским профессиям, был также проведен анализ взглядов этого ученого на этот предмет. Кроме того, были описаны отношение Цибульского к проблеме использования продуктов питания, произведенных учеными в лабораторных условиях (предназначенных в будущем для замены натуральных продуктов в питании), а также его мнение о медиумизме и гипнозе.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.