Search results

1

Projekt if-Theology. Pomiędzy fantazmatem a rzeczywistością

100%

Dadaczyński J., Olszewski A.

Logos i Ethos

|

2014

|

issue 2(37)

125–135

PL

Metateologia uprawiana „od wewnątrz” teologii zawiera twierdzenie, że warunkiem koniecznym uprawiania teologii przez dany podmiot jest wiara tego podmiotu. W artykule zaproponowano pewne przekształcenie – przy pomocy narzędzi logicznych – twierdzeń teologii. Niezależnie od różnych postaw propozycjonalnych różnych podmiotów wobec twierdzeń teologii wszystkie podmioty posiadają te samą postawę propozycjonalną wobec nowej postaci twierdzeń teologii. Stanowi to pewien argument przeciwko wspomnianemu na początku twierdzeniu metateologicznemu.

2

Antropologiczne konsekwencje teorii analogia entis w kontekście aktów rozumu i woli

67%

Strumiłowski J.

Teologia w Polsce

|

2018

|

vol. 12

|

issue 1

127-147

EN

The article explains the relation between the God’s and human truth as well as God’s and human act. The starting point is the statement that the principle of predicating about God based on the analogy of being derives not so much from the relation between the logics of human discourse and the metalogics of the God’s truth, but rather between the very reality of God and that of humans. Thus, if, regarding the source, analogia entis implies the very reality, it may be applied not only to the field of the truth, but also to the area of acting (i.e. of loving). The proposed analysis is in some kind confronting against the actual postmodern anthropological split that allows an independence of the reason and will. Moreover, it is also confronting against the more and more popular conviction that a Christian should live above all according to the Gospel, meanwhile the problem of knowing God is far less necessary (which discredits the reason and theology). The purpose of the confrontation is therefore to answer the question: is evangelical love possible without knowing God?

PL

Artykuł podejmuje analizę zależności między prawdą Bożą a prawdą ludzką oraz między działaniem Bożym a działaniem ludzkim. Za podstawę takiej analizy obrano spostrzeżenia, że zasada orzekania o Bogu na podstawie analogii bytu odnajduje swoje źródło nie tyle w zależności między logiką ludzkiego dyskursu a metalogiką prawdy Bożej, ile między samą rzeczywistością Boską a rzeczywistością ludzką. Jeśli więc źródłowo analogia entis dotyczy samej rzeczywistości, to zastosowanie może ona odnaleźć nie tylko w przestrzeni prawdy, lecz także w przestrzeni działania (miłości). Owa analiza jest pewnego rodzaju konfrontacją ze współczesnym, postmodernistycznym rozbiciem antropologicznym, które zgadza się na niezależność rozumu i woli. Jest również konfrontacją z szerzącym się przeświadczeniem, że chrześcijanin powinien przede wszystkim żyć według Ewangelii, natomiast kwestia poznania Boga jest już mniej konieczna (co dyskredytuje rozum i teologię). Owa konfrontacja ma na celu odpowiedź na pytanie, czy miłość ewangeliczna bez poznania Boga jest w ogóle możliwa.

3

Antropologiczne konsekwencje teorii analogia entis w kontekście aktów rozumu i woli

67%

Strumiłowski J.

Teologia w Polsce

|

2018

|

vol. 12

|

issue 1

129-147

PL

Artykuł podejmuje analizę zależności między prawdą Bożą a prawdą ludzką oraz między działaniem Bożym a działaniem ludzkim. Za podstawę takiej analizy obrano spostrzeżenia, że zasada orzekania o Bogu na podstawie analogii bytu odnajduje swoje źródło nie tyle w zależności między logiką ludzkiego dyskursu a metalogiką prawdy Bożej, ile między samą rzeczywistością Boską a rzeczywistością ludzką. Jeśli więc źródłowo analogia entis dotyczy samej rzeczywistości, to zastosowanie może ona odnaleźć nie tylko w przestrzeni prawdy, lecz także w przestrzeni działania (miłości). Owa analiza jest pewnego rodzaju konfrontacją ze współczesnym, postmodernistycznym rozbiciem antropologicznym, które zgadza się na niezależność rozumu i woli. Jest również konfrontacją z szerzącym się przeświadczeniem, że chrześcijanin powinien przede wszystkim żyć według Ewangelii, natomiast kwestia poznania Boga jest już mniej konieczna (co dyskredytuje rozum i teologię). Owa konfrontacja ma na celu odpowiedź na pytanie, czy miłość ewangeliczna bez poznania Boga jest w ogóle możliwa.

EN

The article explains the relation between the God’s and human truth as well as God’s and human act. The starting point is the statement that the principle of predicating about God based on the analogy of being derives not so much from the relation between the logics of human discourse and the metalogics of the God’s truth, but rather between the very reality of God and that of humans. Thus, if, regarding the source, analogia entis implies the very reality, it may be applied not only to the field of the truth, but also to the area of acting (i.e. of loving). The proposed analysis is in some kind confronting against the actual postmodern anthropological split that allows an independence of the reason and will. Moreover, it is also confronting against the more and more popular conviction that a Christian should live above all according to the Gospel, meanwhile the problem of knowing God is far less necessary (which discredits the reason and theology). The purpose of the confrontation is therefore to answer the question: is evangelical love possible without knowing God?

4

Teologia fundamentalna wobec naukowości teologii

67%

Dola T.

Studia Nauk Teologicznych PAN

|

2022

|

issue 17

37-55

EN

The aim of this article is to demonstrate the contribution of fundamental theology to meta- theological research. The main considerations are introduced by a brief presentation of the main stages of development of the theory of theology. This renders it possible to indicate at which moment fundamental theology enters the meta-theological research and to present the research in this area. The participation of fundamental theology in these investigations is presented in two parts: (1) fundamental theological research in the area of the general theory of theology and (2) in the area of the theory of fundamental theology. In both areas, fundamental theology has a good number of publications and significant substantive achievements. This is undoubtedly due to the inclusion of meta-theology by many fundamental theologians as being important subjects of their research. Important, too, is the acknowledgement that fundamental theology, more than other theological disciplines, is predestined to carry out this type of investigation.

PL

Celem artykułu Teologia fundamentalna wobec naukowości teologii jest ukazanie wkładu teologii fundamentalnej w badania metateologiczne. Do zasadniczych rozważań wprowadza krótkie przedstawienie głównych etapów rozwoju teorii teologii. Pozwala ono wskazać, w którym momencie w dociekania metateologiczne włącza się teologia fundamentalna i jaki stan badań zastaje. Udział teologii fundamentalnej w tych dociekaniach zostaje zaprezentowany w dwóch punktach: badania teologicznofundamentalne w obszarze ogólnej teorii teologii oraz w obszarze teorii teologii fundamentalnej. Zarówno w jednej, jak i w drugiej dziedzinie teologia fundamentalna posiada sporo publikacji i znaczące osiągnięcia merytoryczne. Wynika to z pewnością z faktu, że wielu teologów fundamentalnych zalicza metateologię do ważnych przedmiotów swoich badań, uznając, że teologia fundamentalna bardziej niż inne dyscypliny teologiczne predestynowana jest do prowadzenia tego typu dociekań.

5

Współczesne reminiscencje trzynastowiecznego sporu o rozumienie teologii jako nauki (scientia) oraz rozwiązania zaproponowanego przez św. Tomasza z Akwinu

67%

Pyda J.

Studia Nauk Teologicznych PAN

|

2022

|

issue 17

9-35

EN

The article is an attempt to present the context and the essence of the dispute about understanding theology as a science (scientia) in the Aristotelian sense, which took place at 13th-century universities. The aim of the text is also to indicate selected threads of the discussed dispute, which seem to be present also in today's metatheological and cultural debate. Finally, the article presents a brief presentation of the main threads of the solution to the dispute about the scientific character of theology proposed by St. Thomas Aquinas. Aquinas' metatheological proposal is presented because of its completeness and coherence at the same time as well as its inspiring character even today.

PL

Artykuł stanowi próbę przedstawienia kontekstu i istoty sporu o rozumienie teologii jako nauki (scientia) w sensie arystotelesowskim, który toczył się na trzynastowiecznych uniwersytetach. Celem tekstu jest również wskazanie wybranych wątków omawianego sporu, które wydają się obecne również w dzisiejszej debacie metateologicznej i kulturowej. Ostatecznie artykuł prezentuje krótkie przedstawienie głównych wątków rozwiązania sporu o naukowość teologii zaproponowanego przez św. Tomasza z Akwinu. Propozycja metateologiczna Akwinaty prezentowane jest ze względu na swoją kompletność i spójność zarazem oraz inspirujący również dziś charakter.

6

Reinterpretacja dogmatu trynitarnego w świetle zasad współczesnych teorii literatury

67%

Strumiłowski J.

Teologia w Polsce

|

2016

|

vol. 10

|

issue 1

135-149

PL

Możliwość adaptacji niektórych teorii literatury w dogmatyce na obszarze trynitologii nie dotyczy zastosowania owych strategii względem sformułowań dogmatycznych, lecz względem samej rzeczywistości objawionej. Dochodzi tutaj zatem do przeniesienia mechanizmów interpretacyjnych z płaszczyzny logicznej na ontologiczną. Przeniesienie takie z jednej strony domaga się gruntownej analizy stwierdzającej jego zasadność. Z drugiej strony natomiast samo zastosowanie, uprawomocnione między innymi faktem paradygmatyczności zasad ontologicznych względem logicznych, pozwala nie tylko na dokonanie reinterpretacji samej treści dogmatu w jego istocie, lecz także na redefi nicję lub doprecyzowanie ontologii trynitarnej w kontekście fi lozofi i postmodernistycznej.

EN

The possibility to adapt some theories of literature to the dogmatic theology in the area of trinitology does not mean the application of these strategies to the dogmatic formulas, but to the revealed Reality as such. Thus, it includes a transference of the interpretative mechanisms from the logical fi eld to the ontological one. Such a transference implies a scrupulous analyse tending to prove its legitimacy. On the other hand, this application,

7

Reinterpretacja dogmatu trynitarnego w świetle zasad współczesnych teorii literatury

67%

Strumiłowski J.

Teologia w Polsce

|

2016

|

vol. 10

|

issue 1

135-149

EN

The possibility to adapt some theories of literature to the dogmatic theology in the area of trinitology does not mean the application of these strategies to the dogmatic formulas, but to the revealed Reality as such. Thus, it includes a transference of the interpretative mechanisms from the logical field to the ontological one. Such a transference implies a scrupulous analyse tending to prove its legitimacy. On the other hand, this application, justified among others by paradigmatism of ontological rules over logical ones, allows to reinterpret not only the content of dogma in its essence, but also to redefine or precise the trinitarian ontology in the context of the postmodern philosophy.

PL

Możliwość adaptacji niektórych teorii literatury w dogmatyce na obszarze trynitologii nie dotyczy zastosowania owych strategii względem sformułowań dogmatycznych, lecz względem samej rzeczywistości objawionej. Dochodzi tutaj zatem do przeniesienia mechanizmów interpretacyjnych z płaszczyzny logicznej na ontologiczną. Przeniesienie takie z jednej strony domaga się gruntownej analizy stwierdzającej jego zasadność. Z drugiej strony natomiast samo zastosowanie, uprawomocnione między innymi faktem paradygmatyczności zasad ontologicznych względem logicznych, pozwala nie tylko na dokonanie reinterpretacji samej treści dogmatu w jego istocie, lecz także na redefinicję lub doprecyzowanie ontologii trynitarnej w kontekście filozofii postmodernistycznej.

8

Cóż po Teologii w domu Akademii?

59%

Szymik J.

Warszawskie Studia Teologiczne

|

2017

|

vol. 30

|

issue 3-4

202-209

EN

The starting point for theology consists of philosophy understood as a complex of existential questions on happiness and immortality. Theology seeks reasonable arguments that ought to serve on behalf of God’s answers to existential questions. Thus it is possible to acknowledge reality as its cognitive acts are based on the fact on rationality of faith. Through such a constitutive approach towards religion, theology allows to supplement the academic space with questions with answers that reach beyond the capacity of cognition itself but also touch upon man in man’s own essence. The theological demands to learn the truth provide an appropriate sense to the searches conducted by other branches of science which –when void of the holistic approach towards truth would either fall into epistemo-logical particularism or contribute to creation of ideologies.

9

Z metaeklezjologii

59%

Kaucha K.

Roczniki Teologiczne

|

2016

|

vol. 63

|

issue 9: Teologia fundamentalna i religiologia

65-80

EN

Meta-Theology denotes a meta-theoretical description of Theology. Similarly, meta-Ecclesiology means a meta-theoretical description of Ecclesiology, and it encompasses all problems of meta-theological nature. Meta-Ecclesiology – like Meta-Theology – might be external or internal. This paper represents an internal Meta-(Catholic) Ecclesiology. It touches on some new issues in the area of Ecclesiology, types of Ecclesiology, trends in Ecclesiology, and models of the Church according to Cardinal Avery Dulles (the Church as Institution, Mystical Communion, Sacrament, Herald, Servant, Community of Disciples, and Sign of Opposition). Multiplicity and diversity of ecclesiological types and trends show a richness and complexity of Ecclesiology. Consequently, one holistic (total) Ecclesiology is impossible at present. Hence, a project of an integral Ecclesiology is feasible but only as (a very useful) way of uniting the results of Ecclesiology – uniting them on a base of main ecclesiological issues or problems faced by Ecclesiology. According to Rev. M. Rusecki (1942-2012) theology today is very much fragmented and it is quite impossible to make it integrated (see: M. Rusecki, Problematyka metody w teologii, in: Tożsamość teologii, ed. A. Anderwald, T. Dola, M. Rusecki, Opole: Wydział Teologiczny Uniwersytetu Opolskiego 2010, pp. 44-47, 54-64. Rusecki presents Adolf Kolping’s idea of integrated theology – pp. 55-56). New theological disciplines and sub-disciplines arise and theologians’ specializations are becoming increasingly fragmented. They are to a lesser extent familiar with the work of their colleagues (native or foreign) and likewise with the history of Theology. The same holds true for Ecclesiology and ecclesiologists. Today in Theology (and in Ecclesiology) there are processes typical of contemporary sciences which are unstoppable. Despite negative consequences, there are some positive, too. Being so, Theology and Ecclesiology show their vitality and necessity. Theologians in their academic work explore new ways of research (including interdisciplinary ones) and have more scholar freedom than they used to, which develops their creativity.

PL

Metaeklezjologia to pojęcie analogiczne do terminu „metateologia” oznaczające metateoretyczną charakterystykę eklezjologii. Metaeklezjologia – tak jak metateologia – może być zewnętrzna lub wewnętrzna. Niniejszy artykuł jest próbą budowania wewnętrznej metaeklezjologii katolickiej odwołującej się do dorobku lubelskich metodologów nauki (A. Bronk, S. Majdański, S. Kamiński), lubelskich metodologów teologii (Cz.S. Bartnik, M. Rusecki) i innych metodologów teologii (A. Dulles, B. Mondin, A. Kolping, H. Seweryniak, A.A. Napiórkowski). Niniejszy artykuł obejmuje następujące zagadnienia: nowe elementy w problematyce eklezjologicznej, rodzaje eklezjologii i nurty eklezjologiczne, modele Kościoła (instytucjonalny, mistycznej komunii, sakramentalny, kerygmatyczny, sługi, wspólnoty uczniów, znaku sprzeciwu). W zakończeniu znajduje się kilka ogólnych wniosków o stanie współczesnej eklezjologii katolickiej.

Refine search results

4 Teologia w Polsce

2 Studia Nauk Teologicznych PAN

1 Logos i Ethos

1 Roczniki Teologiczne

1 Warszawskie Studia Teologiczne

4 Strumiłowski J.

1 Dadaczyński J.

1 Dola T.

1 Kaucha K.

1 Olszewski A.

1 Pyda J.

1 Szymik J.

2 2022

2 2018

1 2017

3 2016

1 2014

Projekt if-Theology. Pomiędzy fantazmatem a rzeczywistością

Antropologiczne konsekwencje teorii analogia entis w kontekście aktów rozumu i woli

Antropologiczne konsekwencje teorii analogia entis w kontekście aktów rozumu i woli

Teologia fundamentalna wobec naukowości teologii

Współczesne reminiscencje trzynastowiecznego sporu o rozumienie teologii jako nauki (scientia) oraz rozwiązania zaproponowanego przez św. Tomasza z Akwinu

Reinterpretacja dogmatu trynitarnego w świetle zasad współczesnych teorii literatury

Reinterpretacja dogmatu trynitarnego w świetle zasad współczesnych teorii literatury

Cóż po Teologii w domu Akademii?

Z metaeklezjologii