Search results

1

Slave to the rhythm? O różnych sposobach definiowania rytmu

100%

Dziadek A.

Forum Poetyki

|

2021

|

issue 25

74-85

EN

This essay discusses different definitions of rhythm. The author thoroughly reviews the different definitions and approaches to rhythm in Polish and foreign-language (especially French and English) theoretical texts. He also refers to the texts of culture, including Grace Jones’s famous song Slave to the rhythm or Edward Pasewicz’s poem Sonata o rytmie [Sonata about rhythm].

PL

Zasadniczym problemem poruszonym w tym tekście są różnorodne sposoby definiowania rytmu. Autor dokonuje gruntownego przeglądu definicji i rozmaitych ujęć rytmu pojawiających się w polsko i obcojęzycznych (zwłaszcza francuskich i anglojęzycznych) tekstach teoretycznych, ale sięga także do tekstów kultury, m.in. znanej piosenki Grace Jones Slave to the rhythm.

2

Rytmická stránka Nerudova rýmu

100%

Říha J.

Česká literatura (Czech Literature)

|

2012

|

vol. 60

|

issue 3

409-427

EN

This article considers the rhythmical aspect of rhyme in the published collections of verse of Jan Neruda (1834-1891), Hřbitovní kvítí (1857), Knihy veršů (1867), Písně kosmické (1878), Balady a romance (1878-83), and Zpěvy páteční (1896). The author´s method is to start from the theoretical works of Jan Mukařovský (1891-1975) (the rhythmical aspect of rhyme) and Miroslav Červenka (1932-2005) (the structure of endings in Czech syllabotonic verse). When describing Neruda´s collections, the author focuses on the frequency of the individual endings and their combinations in rhyming lines. The discussion is based on comparing the actual frequency of endings with their theoretical frequency (resulting from linguistic factors). The changes in frequency of endings from one collection to the other are put into a system with changes in, among other things, the range of meters and stanza types, and changes in the semantics of the rhyme. Particular attention is paid to the question of dactylic rhyme, which was an essential ingredient of Písně kosmické and Prosté motivy, and the question of rhyme without meter.

3

Pojęcia „wiersz”, „metrum” i „rytm” w rosyjskiej tradycji naukowej

80%

Pilszczikow I.

Forum Poetyki

|

2021

|

issue 25

86-103

EN

A definition is called descriptive (or theoretical) when it identifies the object by enumeration of its properties or functions. A constructive (or practical) definition is an explicit description of its arrangement. Russian verse theorists proposed several theoretical definitions of verse (as opposed to prose), which are not, however, convertible into a constructive definition (a list of formal differences between verse and prose). To date, we are still not capable of developing an algorithm which would enable us to distinguish between prose and verse in general, but leading prosodists have produced both theoretical and constructive definitions of versification systems, verse meters, verse rhythm, and particular rhythmic types of individual meters. This article examines definitions of verse and descriptions of the relationships between meter and rhythm proposed by scholars of Russian poetry. Building on their observations, the author devises a constructive definition of the concept of “meter” as a system of permissions and prohibitions that govern the distribution of word stresses and word boundaries in a verse line. The article also formulates constructive definitions for the versification systems used in Russian poetry (such as syllabotonic verse, logaoedic verse, dolnik and taktovik, and pure accentual verse).

PL

Z punktu widzenia metodologii nauki wszystkie określenia mogą być podzielone na dwa typy: deskryptywnym (albo teoretycznym) określeniem nazywa się definicję wyznaczającą przedmiot poprzez wyliczenie wymaganych właściwości lub funkcji, zaś konstruktywnym (lub praktycznym) określeniem – eksplicytny opis budowy odpowiedniego przedmiotu. Rosyjscy wersolodzy sformułowali kilka teoretycznych określeń wiersza (w jego przeciwstawieniu do prozy), które jednakże nie konwertują się w konstruktywne określenie (wykaz formalnych cech odróżniających wiersz od prozy). Takie określenie nauce na razie nie jest dostępne. Tym niemniej możemy proponować deskryptywne i konstruktywne określenia systemów wersyfikacyjnych, metrum wierszowych i ich konkretnych odmian (rozmiarów), rytmu wiersza i rytmicznych typów konkretnych rozmiarów. W artykule rozpatruje się rozmaite próby określenia wiersza i wzajemnej zależności metrum i rytmu podejmowane w rosyjskiej tradycji badań nad wierszem. Na podstawie rozważań historyczno-naukowych proponuje się konstruktywne określenie samego pojęcia „metrum”, opisywanego jako system zezwoleń i zakazów na dystrybucję przedziałów międzywyrazowych i akcentów słownych w wersie, jak również konstruktywne określenia rozmaitych systemów wersyfikacyjnych wykorzystywanych w wierszu rosyjskim (sylabotonika, logaedy, dolniki i taktowiki, wiersz „czysto toniczny”).

4

Psát okem na zeď cely… Črta k vězeňské lyrice Václava Renče

80%

Wiendl J.

Slovo a smysl - Word & Sense

|

2019

|

vol. 16

|

issue 31

132-146

EN

This article presents an analysis of Václav Renč’s lyrical poetry from the period of his imprisonment by the Communist regime in 1951–1962. From Renč’s extensive collection of prison poems (including such lyrical-epic compositions as Cinderella of Nazareth, first published in book form in 1969; Prague Legend, 1974; and Loretan Light, 1992; as well as several poems collected in Meeting with the Minotaur, 1969) we take a look at the nineteen poems Renč included in an anthology of his works from 1941–1962 under the title Lark Tower (1970). To the section of lyrical texts from the years 1951–1962 the poet gave the title Without Echoes. In particular, the study focuses on how Renč’s lyrical poetry from the period of his imprisonment builds upon his previous critically acclaimed poetry, simultaneously aiming to address the question of what makes this work unique. The unique quality can be found in the formal precision of the texts, which represents the poet’s effort to maintain his moral integrity and identity while in prison, while at the same time, by virtue of carefully constructed allusions to the verses of certain poets with whom Renč had worked as a poet and translator before his imprisonment, strengthening his sense of inner freedom. A key starting point for the aesthetic composition of the prison poems is the combination of various expressive and often elementary contradictory motifs, perspectives or attitudes, a process typical of prison poetry in general. In Václav Renč’s poetry, this initial moment is re-envisioned on the principle of the so-called lyrical dichotomy, which, on the basis of subtle gradational and compositional techniques and intersections, connects distinctive opposites into subtle poetic images. However, this is not the expression of a selfcentered aesthetic game, but an attempt to articulate — and cope with — a new and exacting life situation. In this way, Václav Renč’s poetry, which had always been characterized by its compositional and figurative rigor, would later become more austere in its semantics, at the same time gaining in intensity, depth and reach.

5

Opisać ogień: o pożytkach niehermeneutycznego projektu H.U. Gumbrechta dla badań nad wierszem

71%

Gorczyńska M.

Forum Poetyki

|

2021

|

issue 25

104-123

EN

The article is a proposal for opening verse studies to the problem of presence, on the basis of Hans Urlich Gumrecht’s project of a nonhermeneutic humanities. The author presents the limitations of a semantically oriented versology, simultaneously pointing to the possibility of a continuation of formal-structural tradition of studies on verse, following non-semantic threads in the works of Polish theorists: Janusz Sławiński, Lucylla Pszczołowska i Teresa Dobrzyńska. Tomasz Różycki’s poem Panny nieroztropne [Foolish virgins] become an exemplum for the ensuing considerations, while two intuitions of contemporary poets inspire theoretical considerations. One is Eugenio Montale’s perverse thesis on the hopeless semanticity of poetry and Adam Zagajewski’s Nietzschean claim that versologists take care of fire rather than ashes, i.e., investigate living, aesthetically influential verse forms.

PL

Artykuł jest propozycją otwarcia badań wersologicznych na problematykę obecności w oparciu o projekt niehermeneutycznej humanistyki Hansa Urlicha Gumbrechta. Autorka przedstawia ograniczenia wersologii zorientowanej semantycznie, zarazem jednak wskazuje możliwość kontynuacji formalno-strukturalnej tradycji badań nad wierszem, śledząc niesemantyczne wątki w pracach polskich teoretyków: Janusza Sławińskiego, Lucylli Pszczołowskiej i Teresy Dobrzyńskiej. Funkcję exemplum pełni wiersz Tomasza Różyckiego Panny nieroztropne, rozważaniom teoretycznym patronują zaś dwie przenikliwe intuicje współczesnych poetów: przewrotna teza Eugenio Montalego o beznadziejnej semantyczności poezji oraz nietzscheański z ducha postulat Adama Zagajewskiego, by wersolodzy nie zajmowali się popiołem, lecz ogniem, tj. badali żywe, estetycznie oddziałujące formy wierszowe.

Refine search results

3 Forum Poetyki

1 Slovo a smysl - Word & Sense

1 Česká literatura (Czech Literature)

1 Dziadek A.

1 Gorczyńska M.

1 Pilszczikow I.

1 Wiendl J.

1 Říha J.

3 2021

1 2019

1 2012

Slave to the rhythm? O różnych sposobach definiowania rytmu

Rytmická stránka Nerudova rýmu

Pojęcia „wiersz”, „metrum” i „rytm” w rosyjskiej tradycji naukowej

Psát okem na zeď cely… Črta k vězeňské lyrice Václava Renče

Opisać ogień: o pożytkach niehermeneutycznego projektu H.U. Gumbrechta dla badań nad wierszem