Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  miasto na prawach powiatu
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Prezydent miasta na prawach powiatu jest organem wykonawczym miasta na prawach powiatu. W artykule zostały zaprezentowane i omówione regulacje dotyczące zasad wyboru oraz odwołania prezydenta miasta na prawach powiatu, a także oraz jego kompetencje na przykładzie miasta Płocka.
EN
The mayor of the city with poviat rights is the executive body of the city with poviat rights. The article presents and discusses regulations regarding the principle of the election and dismissal of the mayor of the city with poviat rights and their competences on the example of the city of Płock.
EN
Postwar history of Poland brings number of changes in territorial division of the country. The most important to the cities on the law of powiat were two administrative system reforms – in the year 1975 and 1999. The first eliminated them, the second – restored. Changes in the status of these cities awaked lots of controversy and fears among their citizens. An example of present Śląskie voivodship shows that they were unfounded. Development of the city is not directly dependent on its statusor importance. In a larger extent it is determined by job market as well as the authorities’ and inhabitants’ commitment to improve life conditions.
PL
Powojenna historia Polski przyniosła szereg zmian w podziale terytorialnym kraju. Najważniejsze dla miast na prawach powiatu były dwie reformy ustroju administracyjnego – w 1975 i 1999 roku. Pierwsza je zlikwidowała, druga – przywróciła. Zmiany statusu tych miast budziły wiele kontrowersji i obaw wśród ich mieszkańców. Przykład miast obecnego województwa śląskiego pokazuje, że były one nieuzasadnione. Rozwój miasta nie jest bowiem wprost zależny od jego statusu czy rangi. Decyduje o tym w większym stopniu rynek pracy oraz zaangażowanie władz i mieszkańców miasta w poprawę warunków życia.
EN
Proper waste management is one of the fundamental elements of the economy that has lead to ensure the economic security of the country. Without a ratinal and effective waste management there is a risk of many problems in such areas as energy, agriculture, food, health status of society. According to principle of subsidiarity, promoted by the European Union decision-making system in waste management and other segments of economy should be designed so that decisions are taken as close to citizens. The European Union should intervene only when action on local, regional or national level is not the optimal solution. The community is positioned closest to the people in Poland. It has been equipped with the number of operational tasks in the field of the municipal waste management. On the other hand, the European Union is to set strategic objectives and the creation of standards that must be observed in the management of municipal waste. This has lead to the creation of the effective waste management in Europe. The main target of the paper was to present the current system of decision-making in the waste management and judge its performance. It is based on the analysis of inner and international documents as well as secondary empirical data desribing the results achieved in the economy of waste in selected large cities operating on district rights.
PL
Właściwe gospodarowanie odpadami stanowi jeden z istotnych elementów gospodarki, który ma prowadzić do zapewnienia bezpieczeństwa ekonomicznego kraju. Bez racjonalnej i skutecznej gospodarki odpadowej istnieje ryzyko pojawienia się wielu problemów w takich obszarach, jak: energetyka, gospodarka żywnościowa, stan zdrowia społeczeństwa. W myśl zasady subsydiarności, propagowanej przez Unię Europejską, system decyzyjny w gospodarowaniu odpadami i innych segmentach gospodarki powinien być tak skonstruowany, aby decyzje były podejmowane jak najbliżej obywateli. Unia Europejska powinna ingerować jedynie wtedy, kiedy działanie na szczeblu lokalnym, regionalnym czy krajowym nie stanowi optymalnego rozwiązania. Jednostką terytorialną, usytuowaną najbliżej obywateli, w Polsce jest gmina, która zgodnie z zasadą subsydiarności została wyposażona w szereg zadań operacyjnych w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi. Natomiast zadaniem Unii Europejskiej jest wyznaczenie celów strategicznych i tworzenie wzorców, których trzeba przestrzegać w gospodarowaniu odpadami komunalnymi. Ma to prowadzić do powstania skutecznej gospodarki odpadami w skali Europy. Celem badawczym artykułu było przedstawienie istniejącego systemu decyzyjnego w gospodarce odpadami i ocena jego funkcjonowania. Prezentowane treści są oparte na analizie istniejących dokumentów krajowych i unijnych oraz danych empirycznych wtórnych, przedstawiających osiągnięte rezultaty w gospodarce odpadowej w wybranych dużych miastach funkcjonujących na prawach powiatu.
PL
Ustawa z 11 stycznia 2018 roku o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (Dz.U. 2018 poz. 130) zobligowała wszystkie jednostki samorządu terytorialnego do wprowadzenia obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej oraz uregulowania w uchwale organu stanowiącego podstawowych procedur związanych z przygotowywaniem i składaniem wniosków. W artykule przedmiotem analizy są działania implementacyjne podjęte w miastach na prawach powiatu. Wskazano w nim, że przed wejściem w życie ustawy 55 miast z 66 wprowadziło już tę instytucję i w ich przypadku ustawa doprowadziła do ujednolicenia procedur. Ponadto stwierdzono, że część miast nie dokonała implementacji przed rozpoczęciem VIII kadencji samorządu, a w kilku wystąpiły problemy z implementacją, skutkujące brakiem możliwości wykonania inicjatywy uchwałodawczej przez obywateli. Artykuł przedstawia stan prawny na dzień 31 grudnia 2019 roku.
EN
The Act of 11 January 2018 amending certain acts in order to increase participation of citizens in the process of selecting, functioning and controlling certain public bodies (Journal of Laws 2018, item 130) obliged all local government units to establish a citizens’ resolution initiative and to regulate the basic procedures related to the preparation and submission of applications by a resolution of their law-making body. The article analyses the implementation activities undertaken in cities with county rights. It indicates that before the entry into force of the Act, 55 cities out of 66 had already implemented such an arrangement, and, in their case, the Act helped unify the procedures. The article also points out that some cities did not implement these regulations before the beginning of the 8th term of office of local governments, and in several cases there were problems with the implementation, which prevented citizens from exercising their resolution initiative. The article presents the legal status as of 31 December 2019.
PL
Publikacja przedstawia problematykę finansowania działalności miast na prawach powiatu w Polsce. Miasta na prawach powiatu są gminami wykonującymi zadania powiatu na zasadach określonych w ustawie. Swoim obszarem obejmują teren większych miast. Prawa powiatu przysługują bowiem miastom, które w dniu 31 grudnia 1998 r. liczyły więcej niż 100 000 mieszkańców, a także miastom, które z tym dniem przestały być siedzibami wojewodów, chyba że na wniosek właściwej rady miejskiej odstąpiono od nadania miastu praw powiatu, oraz tym, którym nadano status miasta na prawach powiatu, przy dokonywaniu pierwszego podziału administracyjnego kraju na powiaty. Miasta na prawach powiatu stanowią specyficzne połączenie gminy i powiatu, ponieważ wypełniają nie tylko zadania gminy, ale także zadania przynależne powiatowi. Stanowią one istotną część struktury polskiej administracji samorządowej. Ustawodawca nałożył na nie znaczną ilość zadań. Ich realizacja wymaga posiadania przez jednostkę niezbędnych środków pieniężnych w odpowiedniej kwocie. Dochody miast na prawach powiatów obejmują trzy grupy – dochody własne, subwencję ogólną i dotacje. Dualna konstrukcja miast na prawach powiatu sprawia również, że w strukturze ich dochodów wyróżnione mogą zostać dochody gminne i dochody powiatowe. Zarządzanie różnorodnymi źródłami dochodów powodować może problemy, którym sprostać muszą włodarze tzw. powiatów grodzkich. W części teoretycznej artykułu scharakteryzowane zostały miasta na prawach powiatu jako element polskiej administracji samorządowej. Dokonany został również przegląd źródeł finansowania ich działalności. Część empiryczna przyjęła natomiast postać studium przypadku, w którym podjęta została próba oceny strony dochodowej budżetu miasta Świnoujście.
EN
The publication addresses the issue of financing the activities of city counties in Poland. City counties are municipalities executing county tasks based on principles under the relevant act. Their area covers territories of bigger cities. Cities entitled to the rights of a county include those which in December 31, 1998 had more than 100,000 inhabitants, those which lost their right to be the seat of a voivodeship, unless the relevant authorities at the request of a city council refused to grant county rights to a city, and those which were given the status of a county in the first state’s administrative division into the counties. City counties constitute a specific combination of a municipality and a county, as they fulfill not only municipality tasks but also county functions. They constitute a substantial part of the structure of the Polish self-governmental administration. The legislator imposed a significant number of tasks on it. Their execution requires possessing necessary funds of an adequate amount by a unit. Incomes of city counties encompass three groups – own incomes, general subsidies and grants. Due to the dual construction of city counties, municipality and county incomes can be distinguished in their profit structure as well. Management of varied sources of incomes can create problems that are to be overcome by authorities of the so-called district cities. The theoretical part of the article characterizes city counties as an element of the Polish self-governmental administration. Furthermore, the review of sources financing their activities is conducted, whereas the experiential part is presented in the form of the case study attempting to assess the income side of the budget of Swinoujscie City.
PL
Opracowanie poświęcone jest ocenie kondycji finansowej miast na prawach powiatowych w Polsce. Jego celem jest: 1) umiejscowienie miast na prawach powiatowych w strukturze samorządu terytorialnego oraz 2) zbadanie i ocena średniej kondycji finansowej miasta na prawach powiatu w Polsce w aspekcie przestrzennym, z wykorzystaniem miar standardowych (miary odnoszące się do wyniku budżetowego, potencjału dochodowego i wysokości wydatków) i autorskich (odzwierciedlające możliwość zaspokojenia potrzeb społeczności samorządowej). W badaniu wykorzystano metody statystyki opisowej. Szczegółowe analizy przeprowadzono na podstawie własnych obliczeń, z wykorzystaniem arkusza kalkulacyjnego MS Excel, a obliczone miary przedstawiono za dwa celowo wybrane lata (2010 i 2019). Analizy pokazują inny obraz kondycji finansowej, który pojawia się na podstawie zastosowanych standardowych miar i proponowanych wskaźników autorskich. O ile wartości standardowych miar w roku 2019 w porównaniu z 2010 jednoznacznie wskazują na poprawę kondycji finansowej analizowanych miast w Polsce, o tyle wartości miar autorskich tego nie potwierdzają. Zmiany wartości obu grup wskaźników są zróżnicowane przestrzennie. Obie grupy wskazują jednak, że są województwa, w których kondycja finansowa miast na prawach powiatu w roku 2019 w porównaniu z 2010 poprawiła się bardziej (wskaźniki klasyczne) lub pogorszyła się w mniejszym stopniu (wskaźniki autorskie) niż w innych województwach. Dotyczy to województw Polski Zachodniej i Środkowej. Miasta na prawach powiatu w tych regionach, ze względu na położenie i wpływ w regionie, a także ich atrakcyjność jako miejsca pracy i prowadzenia działalności gospodarczej: 1) są lepiej przygotowane do rozpoczęcia nowych inwestycji i zaciągania dalszych zobowiązań; 2) przyciągają absolwentów szkół średnich i uczelni wyższych oraz inwestorów; 3) posiadają duży zasób nieruchomości, w tym rozbudowaną infrastrukturę; 4) są mniej zależne od transferów z budżetu państwa.
EN
The study, devoted to the assessment of the financial condition of cities with poviat status (CWPS) in Poland, aims (i) to position cities with poviat status in the structure of local government and (ii) to examine and assess the average financial condition of city with poviat status in Poland in the spatial aspect, using standard measures (measures referring to the budget result, income potential and the amount of expenses) and those of the authors’ (reflecting the possibility of satisfying the needs of the local government community). The study uses the methods of descriptive statistics. Detailed analyses were carried out on the basis of the authors’ own calculations, using an MS Excel spreadsheet, and the calculated measures were presented for two deliberately selected years (2010 and 2019). The analyses present different pictures of the financial conditions: while the values produced by standard measures in 2019 compared to 2010 clearly indicate an improvement in the financial condition of analysed cities in Poland, the values derived from the authors’ measures do not confirm this. Changes in the values of both groups of indicators are spatially diverse. Both groups, however, indicate that there are voivodeships whose financial condition improved more in 2019 compared to 2010 (classical indicators) or deteriorated to a lesser extent (authors’ indicators) than other voivodeships. This applies to the provinces of Western and Central Poland. CWPS in these regions, due to their location and impact in the region, as well as their attractiveness as places of employment doing business: 1) have been better prepared to start new investments and incur further commitments; 2) attract high school and university graduates and investors; 3) have a large stock of real estate, including extensive infrastructure; and 4) are less dependent on transfers from the state budget. 
EN
Economic security of the State is an issue which has grown in importance in the light of economic crisis which began in the US in 2007 and whose consequences soon became evident in other countries of the world, including Poland. In the light of falling economic climate in Poland caused by a downturn in global economy, it has become vital to improve nation al economic safety. One of its main determinants is the fi nancial situation of the State, which is aff ected by the fi nancial standing of territorial self-government units. Hence, eff orts to improve the fi nances of self-government sector in Poland, especially in terms of income, should be counted among the priorities required to improve national economic security. Th e aim of this paper is to analyze the possible options for securing income by territorial self-government units in Poland in the years 2008- 2013, taking into account the need to ensure fi nancial stability of the functioning of these entities and continuity of their activities. Th is objective is accompanied by the following thesis: “improvement of national economic security requires action to improve the fi nancial standing of territorial self-government units by applying solutions to increase their fi scal autonomy”, which has been proven in the course of the analysis performed.
XX
Bezpieczeństwo ekonomiczne państwa to zagadnienie, które nabrało szczególnego znaczenia w obliczu kryzysu ekonomicznego, który rozpoczął się w 2007 r. w Stanach Zjednoczonych Ameryki, a jego konsekwencje w następnych latach były odczuwalne w kolejnych państwach świata, w tym w Polsce. W obliczu pogarszania się koniunktury gospodarczej w Polsce na skutek niekorzystnych zmian w gospodarce światowej kluczowe stało się dbanie o wzmacnianie bezpieczeństwa ekonomicznego. Jedną z najważniejszych determinant je kształtujących jest stan fi nansów państwa, na który oddziałuje sytuacja fi nansowa jednostek samorządu terytorialnego. W związku z powyższym troska o poprawę stanu fi nansów sektora samorządowego w Polsce, a zwłaszcza ich strony dochodowej, powinna stanowić jeden z priorytetów służących polepszaniu bezpieczeństwa ekonomicznego państwa. Celem artykułu jest analiza możliwości pozyskiwania dochodów przez jednostki samorządu terytorialnego w Polsce w latach 2008–2013, biorąc pod uwagę potrzebę zapewnienia stabilności fi nansowej w działalności tych podmiotów oraz ciągłości realizowanych przez nie zadań. Tak sformułowanemu celowi towarzyszy teza brzmiąca następująco: „polepszenie bezpieczeństwa ekonomicznego państwa wymaga działań mających na celu poprawę stanu fi nansów jednostek samorządu terytorialnego poprzez stosowanie rozwiązań służących wzrostowi ich samodzielności fi nansowej dochodowej”, która została potwierdzona w toku przeprowadzonych analiz.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.