Search results

1

Kulturowe znaczenie biżuterii hellenistycznej ozdobionej węzłem Heraklesa

100%

Bednarczuk A.

In Gremium. Studia nad Historią, Kulturą i Polityką

|

2017

|

vol. 11

23-35

PL

W artykule zostało omówione kulturowe znaczenie hellenistycznej biżuterii ozdobionej węzłem, który był zwany węzłem Heraklesa. Autor artykułu polemizuje z koncepcją autorstwa Michaela Pfrommera, który znaczenie węzła Heraklesa w okresie hellenistycznym wiązał ze sferą macedońskiej polityki. Krytyce została poddana także koncepcja autorstwa Hedwig Kenner, która źródeł popularności węzła w sztuce greckiej upatrywała w swoiście rozumianej sferze religijnej oraz „wewnętrznej naturze bóstwa”. Przeanalizowana została również uwaga Berty Segall, która upatrywała w biżuterii z węzłem Heraklesa manifestacji udziału w misteriach Wielkiej Bogini. Autor artykułu traktuje węzeł Heraklesa jako polisemantyczny znak, który pojawił się w Grecji na długo przed okresem hellenistycznym. Interpretacja danych lingwistycznych pozwoliła przypuszczać, że pierwotne działania prawne i rytualne, w zakres których wchodziły wszelkiego rodzaju pakty oraz umowy, były utrwalane rytualnie węzłami. Węzeł Heraklesa początkowo był między innymi znakiem sojuszy, które zawierali pomiędzy sobą wojownicy. Następnie, zwaloryzowany semantycznie, jako węzeł o dużej mocy, zaczął uchodzić za szczególnie skuteczny amulet. Wreszcie, w okresie hellenistycznym, począł być postrzegany jako manifestacja tajemnicy misteriów, co nie wykluczało jego obocznego funkcjonowania jako amuletu. W odróżnieniu od ukrytych pod sukniami amuletów w kształcie węzła, które nosiły hetery, był on jednak w biżuterii elementem wyeksponowanym, a widoczność symbolu jest podstawowym warunkiem powstania refleksji nad jego znaczeniem. Interpretacja kulturowego znaczenia biżuterii ozdobionej węzłem Heraklesa prowadzi zatem do wniosku, że wyeksponowany w wyrobach złotniczych węzeł miał w okresie hellenistycznym znaczenie symboliczne. Umieszczony na osi diademów, wieńców, czy innego rodzaju biżuterii, odwoływał się on do skojarzeń z misteriami, których istotę najpełniej symbolizował.

EN

The article discussed the cultural importance of Hellenistic jewelry decorated with node, which was known as the knot of Heracles. The article speaks to the concept by Michael Pfrommera, meaning that a node of Heracles in the Hellenistic period was associated with the sphere of the Macedonian politics. Critique has been subjected to the concept by Hedwig Kenner, which sources popularity node in Greek art saw in specifically understood the religious sphere and the „inner nature of deity”. Consideration has also been attention Berta Segall, who saw in jewelry with a knot of Herakles manifestation participate in the mysteries of the Great Goddess. The article treats the knot of Herakles as sign with polysemantic character, that appeared in Greece long before the Hellenistic period. Interpretation of linguistic data allow to suppose that the original legal action and ritual, the scope of which included all kinds of pacts and agreements, were fixed ritually nodes. Heracles knot was initially among others sign alliances, which conclude among themselves warriors. Then, valorised semantically as a node in a high-power, he began to appear to be especially effective amulet. Finally, in the Hellenistic period, he began to be seen as a manifestation of the mystery of mysteries, which does not preclude the collateral function as an amulet. Unlike the hidden charms in the shape of dresses node, which bore hetaera, he was a prominent element of the jewelry, and the visibility of the symbol is a basic precondition for a reflection on its meaning. Interpretation of the cultural importance of jewelry decorated with a knot of Heracles therefore leads to the conclusion that the goldsmith node in the Hellenistic period had a symbolic meaning. Placed on the axis of diadems, wreaths, or any other kind of jewelry, he appealed to the associations with the mysteries, which symbolized the essence fullest.

2

CATHARSIS IN PHAEDO AND REPUBLIC OF PLATO

80%

Pawłowski K.

Studia Humanistyczne AGH

|

2019

|

vol. 18

|

issue 3

67-74

PL

Oczyszczenie (katharsis) to motyw typowo misteryjny (orfi cki). W misteriach orfi ckich oczyszczenia przybierały dwojaką formę. Pierwsze miały charakter ciągły i realizowały się w tzw. „życiu orfi ckim” (które jest jakby pierwsza formą „życia fi lozofi cznego”). Drugie spełniały się poprzez misteryjne wtajemniczenia, których istotę stanowiło duchowe doświadczenie boskości (nadprzyrodzoności). Motyw oczyszczeń w obu tych formułach odnajdujemy w dialogach Platona. Pierwsza przyjmuje formę tzw. „życia fi lozofi cznego”, które praktycznie realizuje ideał melete thanatu. Druga spełnia się poprzez dążenie do prawdy, a w punkcie kulminacyjnym przyjmuje postać duchowego doświadczenia prawdy absolutnej, którą okazuje się Bóg. Doświadczenie Prawdy absolutnej jest tu równoważne z misteryjnym wtajemniczeniem w boskość. Filozofi a w swym dążeniu do prawdy przybiera na poziomie duchowym formę filozofi cznych wtajemniczeń. Tym samym wszelkie dążenie do prawdy w formule platońskiej to niejako wejście w oczyszczające (i zarazem przyciągające) pole Prawdy absolutnej.

EN

The article takes up the topic of mystical motif of catharsis present in Plato’s dialogues Phaedo and Republic as well as their links with the mysticism of the Ancient Greek mysteries. The philosophical catharsis is a result of touching the divine, transcendent Truth.

3

Monasticism And Pleasure In The Mary Play From The N-Town Cycle

61%

Wiącek T.

Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula

|

2018

|

issue 58(1) Filologia

57-64

EN

In The Mary Play, a late medieval English mystery play, young Virgin Mary is sent to the Temple in order to live her life in accordance to monastic values of humility and piety. However, on the very threshold she is visited by an angel who presents her with gifts of heavenly sustenance, which form and taste evoke in her sensual pleasures of great volume. This appears to not only contradict her previous pious statements, but also suggests sinful excess and overindulgence. The aim of this paper is to analyze the reasons why Mary’s response to the heavenly gifts can be perceived as sinful in the context of the medieval approach towards food and excess in consumption, as well as prove that Mary’s behaviour is actually a part of a valuable moral lesson in restraint and monastic values of charity and piety. The analysis of the play is supported by works of historians of medieval drama such as Peter Meredith and Stephen Spector, social historians of the Middle Ages, such as Roy Strong and James G. Clark, focusing on monastic life, food and attitude towards food, as well as the ideas, rules and realities governing life in a cloistered society as described in the Benedicti regula monachorum.

PL

W późnośredniowiecznym angielskim misterium pt. The Mary Play, młoda Maryja zostaje wysłana do Świątyni, aby rozpocząć życie zgodne ze średniowiecznymi monastycznymi ideami pokory i pobożności. Po przekroczeniu progu Świątyni odwiedza ją anioł z darem w postaci manny, której wygląd jak i smak wywołują u Maryi uczucie zmysłowej, nie zaś duchowej przyjemności, co nie tylko zdaje się zaprzeczać jej wcześniejszym pobożnym deklaracjom, ale też sugeruje grzeszne nieumiarkowanie. Artykuł ma na celu ukazać przyczyny, dla których reakcja Maryi na niebiańskie podarunki może zostać uznana za grzeszną w kontekście średniowiecznych reguł monastycznych, jak i ogólnego stosunku do jedzenia oraz nieumiarkowanej konsumpcji w średniowiecznej Europie, oraz udowodnić, że mimo tych wątpliwości późniejsze zachowanie Maryi jest w rzeczywistości częścią moralnej lekcji na temat monastycznych cnót, takich jak powściągliwość, dobroczynność i pobożność. Analiza tekstu sztuki oraz argumentacja wspierana jest opracowaniami krytycznymi z historii dramatu średniowiecznego, pracami z zakresu badań nad historią średniowiecznego społeczeństwa, głównie Roya Stronga i Jamesa G. Clarka, oraz reguł związanych z realiami monastycznego życia opisanych w Benedicti regula monachorum.

4

The idea of philosophical initiation and purification in Gorgias, Phaedo, Phaedrus and Symphosium of Plato

61%

Pawłowski K.

Studia Philosophiae Christianae

|

2016

|

vol. 52

|

issue 1

77-97

EN

The paper explores Plato’s idea of philosophical initiation and purification in Gorgias (in the context of people’s moral condition and ethical ideals they believe), and in some other dialogues of Plato (Phaedo, Phaedrus, and Symposium), in which Socrates refers to acts of initiation and purification, probably ones similar to the initiation into Greek mysteries. The essence and culmination of such initiation was marked by spiritual experience of the divinity of human soul. Similar subject matter may be found in some Socratic dialogues.

PL

Artykuł przedstawia platoński motyw wtajemniczeń i oczyszczeń w Gorgiaszu (w kontekście dyskusji na temat moralnej kondycji ludzi i wyznawanych przez nich ideałów etycznych) oraz w innych dialogach (Fedonie, Fajdrosie, Uczcie), w których Sokrates powołuje się na wtajemniczenia, podobne prawdopodobnie do tych, które były udziałem wtajemniczanych w misteria greckie, których kulminacją było egzystencjalne przeżycie tajemnicy boskości ludzkiej duszy. Podobne nastroje odnajdujemy w dialogach Platona.

Refine search results

1 In Gremium. Studia nad Historią, Kulturą i Polityką

1 Studia Humanistyczne AGH

1 Studia Philosophiae Christianae

1 Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula

2 Pawłowski K.

1 Bednarczuk A.

1 Wiącek T.

1 2019

1 2018

1 2017

1 2016

Kulturowe znaczenie biżuterii hellenistycznej ozdobionej węzłem Heraklesa

CATHARSIS IN PHAEDO AND REPUBLIC OF PLATO

Monasticism And Pleasure In The Mary Play From The N-Town Cycle

The idea of philosophical initiation and purification in Gorgias, Phaedo, Phaedrus and Symphosium of Plato