Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 10

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  mniejszość ukraińska
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Feminizacja podmiotowości sprawczej na przykładzie zaangażowania społecznego Ukrainek z mniejszości narodowej w Polsce

100%
Herman A.
Kwartalnik Trzeci Sektor
|
2020
|
issue 51-52(3-4/2020)
40-51
EN
The article presents an analysis of community engage-ment of female members of the Ukrainian minority in Poland. Women decidedly predominate among Ukrainians undertaking community service and de-voting themselves to social work, to the point where it is legitimate to speak of feminisation of social participation in this ethnic group. The present analysis and interpreta-tion of the situation of women within the ethnic minority proceeds within a structuration theory network; as a re-sult, it becomes possible to cast individual actions, and their creative proactivity, against a broad background of structural conditions characterising the Ukrainian community in Poland as well as Polish society at large.
PL
W artykule poddano analizie zaangażowanie społeczne kobiet z mniejszości ukraińskiej w Polsce. Ukrainki wyraźnie dominują liczebnie wśród osób podejmujących pracę społeczną i zaangażowanych społecznie, co sprawia, że możemy mówić o feminizacji aktywności społecznej w tej mniejszości narodowej. Analiza i interpretacja sytuacji kobiet z mniejszości narodowej jest poprowadzona w ogólnych ramach teorii strukturacji. Umożliwiło to ukazanie działania jednostek i ich podmiotowość sprawczą w perspektywie szeroko rozumianych uwarunkowań strukturalnych, dotyczących zarówno samej mniejszości, jak i dominującego społeczeństwa polskiego.
2
Publication available in full text mode
Content available

"Życie nie lubi próżni operacyjnej". Działalność Służby Bezpieczeństwa w środowisku ukraińskim w województwie olsztyńskim w latach 1975-1989

100%
Słabig A.
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
|
2014
|
issue 4(286)
467-508
EN
With a population of approx. 33,000 people Ukrainian minority in shorten as a result of administrative reform Olsztyn province was a long time the subject of intense operational activities of the local security apparatus. The efforts of the secret political police coordinated within the framework of the so-called. case object, code-named “Beskid” which continued until January 1990. It places special emphasis on the control of the Ukrainian Socio-Cultural Society (basically the only official organization of the Polish Ukrainians), cell Ukrainian student movement, education institutions with the Ukrainian language of instruction, the Greek Catholic pastoral and contacts with the Ukrainian diaspora in the West. The measures taken most often justified the need to “protect” the Ukrainian community against the “nationalist activity”, that efforts to stem the polonization and strengthen their own cultural identity, which was accompanied by criticism of the political system. Despite the long-term, strong emphasis of the special services, the environment Ukrainian Warmia and Mazury was protected his identity and organizational achievements. This was due to many reasons: national policy easing after the lifting of martial law, strengthening the position of the Roman Catholic Church (and therefore functioning in the framework of the Greek-Catholic rite), and finally aware of the activities of the Ukrainian community leaders to improve the position of his countrymen. The political breakthrough began in 1989. With time brought the liquidation of the communist security apparatus and radical change in the position of Ukrainians in Poland.
3
Publication available in full text mode
Content available

Tożsamość kulturowa i identyfikacja językowa Ukraińców Warmii i Mazur

100%
Czetyrba M., Czetyrba-Piszczako M.
Studia Wschodniosłowiańskie
|
2015
|
vol. 15
543-558
EN
Relocated to Warmia and Mazury in 1947, the Ukrainians comprised 10% of the inhabitants of the region. At present, Ukrainians are the most numerous minority group in Warmia and Mazury, living in the northern part of the region. A report of the Institute of Public Affairs has shown that Warmia and Mazury – as a multicultural and multi-ethnic environment – is a region characterised by a higher tolerance towards otherness and an exceptionally friendly approach towards the Ukrainian minority. This article is an attempt to outline the modern developmental trends with regard to the socio-cultural identity of the Ukrainians who live in the region of Warmia and Mazury. We also mention how their linguistic identification is shaped. Most of the Ukrainians of the older and middle generations equal national identity with using the Ukrainian language in its colloquial dialect or literary variety, while the young Ukrainians associate the language with a purely symbolic status. The youth emphasise that their culture and identity do not have to be expressed through using the Ukrainian language. After 1991, the Ukrainian minority has become increasingly assertive in using the rights granted them, encouraging local governments to subsidy their cultural programmes and support them on the organisational plane. Cooperation at the level of regions, towns, communes and districts has resulted in a number of important cultural events in the region of Warmia and Mazury. Schools also conduct cultural activity, with bands and theatrical groups actively participating in building the multicultural character of the region. The present research has shown that the compulsory cultural contact led to voluntary acculturation of some members of the Ukrainian community, and to a situation in which elements of the Polish culture are interwoven into the Ukrainian cultural heritage.
4
Publication available in full text mode
Content available

Organizacje zrzeszające mniejszość ukraińską w Polsce jako grupa interesu

75%
Urbanik A.
Edukacja Humanistyczna
|
2021
|
issue 1
75-92
PL
Niniejszy artykuł stanowi część studiów nad polską polityką etniczną. Jego głównym celem jest odpowiedź na pytanie, czy organizacje mniejszości ukraińskiej w Polsce można traktować jako grupę interesu. Składa się on z trzech części. Pierwsza poświecona jest kategorii interesu w ogóle. W drugiej przedstawiona zostaję złożoność grup interesu, natomiast w trzeciej organizacje mniejszości ukraińskie w Polsce jako przykład wspomnianych grup.
EN
The article is part of studies on issues of polish ethnic policy. Its main aim is to answer the question whether the organizations of the Ukrainian minority in Poland could be considered an interest group. It consists of three parts. The first is dedicated to the category of interest itself. Second specifies the complexity of interest groups, as the third part presents organizations of the Ukrainian minority in Poland as an interest group.
5
Publication available in full text mode
Content available

Institutional and Legal Mechanisms for Protection of the Rights of Ukrainian Minority in the Warmia and Mazury Region

75%
Astramowicz-Leyk T., Turchyn Y.
Przegląd Strategiczny
|
2021
|
issue 14
393-416
PL
Celem przeprowadzonych badań było ukazanie i analiza mechanizmów ochrony praw mniejszości narodowych (na przykładzie mniejszości ukraińskiej) w województwie warmińsko-mazurskim, wchodzącym w skład terytorium Polski. Jako hipotezę badawczą przyjęto stwierdzenie, że w praktyce ochrona praw mniejszości narodowych na poziomie województwa warmińsko-mazurskiego jest modelowa, a tym samym może być realizowana także w innych województwach w Polsce, a nawet w innych państwach, w których istnieją problemy związane z ochroną mniejszości narodowych i etnicznych. Główne problemy badawcze zawierały się w pytaniach o to: jak jest rozmieszczonа w badanym województwie mniejszość ukraińska?; jakie są w badanym regionie Polski instytucje państwowe i samorządowe działające na rzecz mniejszości narodowych?; jaką działalność przejawiają te instytucje na rzecz równego traktowania mniejszości narodowych i zagwarantowania ich praw? jak te działania oceniają przedstawiciele organizacji mniejszości ukraińskiej? Wiodącą metodą badawczą była metoda instytucjonalno-prawna, а także zastosowano ankietę i wywiad fokusowy. W wyniku badań potwierdzono hipotezę badawczą. Okazało się, że w województwie warmińsko-mazurskim stworzono efektywny, instytucjonalny klimat dla rozwoju mniejszości narodowych, w tym ukraińskiej. Stało się to możliwe dzięki działalności jedynego w Polsce pełnomocnika marszałka województwa do spraw mniejszości narodowych i również jedynej w Polsce Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych sejmiku tegoż województwa.
EN
The research aims at presenting and exploring the mechanisms for protection of the rights of national minorities (based on the example of Ukrainian minority) in the Warmia and Mazury Region of the Republic of Poland. The research hypothesis is based on the statement that in fact the protection of rights of national minorities at the level of the Warmia and Mazury Region could be treated as a model, and thus implemented in other regions in Poland, or even in other countries facing the problems related to the protection of national and ethnic minorities. The main research problems are addressed within the questions: how is Ukrainian minority distributed in the studied region?; What are the state and local government institutions working for national minorities in the studied region of Poland?; What activities do these institutions undertake to ensure equal treatment of national minorities and provision for their rights?; How are these activities assessed by organizations/representatives of the Ukrainian national minority? The leading research method was the institutional and legal one. The research also contained the interviewing method as well as the focus group interview. Obtained results of the study confirmed the research hypothesis. It turned out that the Warmia and Mazury Region has created an effective institutional environment for the development of national minorities, including the Ukrainian one. It was possible thanks to the activity of the only Polish Plenipotentiary of the Marshal for national minorities and also the only National and Ethnic Minorities Committee of the Regional Council in Poland.
6
Publication available in full text mode
Content available

Mniejszość ukaińska międzywojennej Małopolski Wschodniej w okowach doktryny Dmytra Doncowa

75%
Kuźniar B.
Przegląd Geopolityczny
|
2014
|
vol. 7
149-171
PL
W XX wieku nierzadko radykalne doktryny polityczne rodziły się w umysłach nielicznych, a miały wpływ na życie całych narodów, zmieniając długą tradycję poprawnych stosunków między nimi, w masowe zbrodnie i uchodźctwo. Zbrodnicze ideologie leżą bowiem u podstaw eksplozji okrucieństwa w stosunkach między różnymi etnosami czy innymi, wytworzonymi przez te właśnie ideologie, kategoriami ludzi. Znajomość założeń omówionej w tym artykule doktryny Dmytra Doncowa jest kluczowa dla wyjaśnienia zagadnienia wzrostu nacjonalistycznego nastawienia i wrogości wschodnio-małopolskich Ukraińców do Polaków oraz przyczyn antypaństwowej i terrorystycznej działalności UWO i OUN w międzywojennej Polsce. Poglądy Doncowa dotyczące metod i etyki walki narodowowyzwoleńczej nacji ukraińskiej znalazły też swój wyraz w polityce eksterminacyjnej nacjonalistów ukraińskich w latach II wojny światowej i bezpośrednio powojennych.
EN
In the twentieth century often radical political doctrines were born in the minds of a few and have an impact on the lives of entire nations, changing a long tradition of good relations between them in mass crimes and refugee. Murderous ideologies lie at the root of the explosion because of cruelty to relations between different ethnic groups or other, produced by these particular ideologies, categories of people. Knowledge of the principles discussed in this article Dmytro Dontsov’s doctrine is crucial to clarify the issues of growth of nationalist attitudes and hostility Eastern Lesser Poland Ukrainians to the Poles and the reasons for subversive and terrorist activities UWO and CNS in interwar Poland. Dontsov’s views on the methods and ethics of the national liberation struggle of the Ukrainian nation were also reflected in the policy of extermination of Ukrainian nationalists during the Second World War and post-war period.
7
Publication available in full text mode
Content available

Federacji Rosyjska a mniejszość rosyjska na Ukrainie. Nowe narzędzie kontroli przestrzeni postradzieckiej?

75%
Kaczyńska K. J.
Przegląd Geopolityczny
|
2014
|
vol. 8
175-185
PL
Ukraina jest największym państwem Europy Wschodniej. Relacje z Ukrainą odgrywają kluczową rolę dla mającej ambicje mocarstwowe Rosji. Rosja stara się na bieżąco definiować swoje interesy wobec Ukrainy i państw Europy Wschodniej a tzw. „bliska zagranica” jest od początku strefą jej żywotnych interesów mimo, że dawne republiki radzieckie odzyskały niepodległość. W celu reintegracji oraz odbudowy pozycji protektora i dominanta w tej części świata, Rosja podejmuje działania w trzech wymiarach: politycznym, gospodarczym i społeczno-kulturowym a także militarnym. Ukraina jest doskonałym przykładem zastosowania tzw. „czynnika rosyjskiego”. Rosja ma możliwość wpływania na sytuację wewnętrzną poprzez obecność Rosjan w życiu politycznym, gospodarczym i kulturalnym. Przykładem użycia mniejszości rosyjskiej jako narzędzia kontroli przestrzeni postsowieckiej jest kryzys ukraiński przełomu 2013-2014 roku, którego skutkiem stało się włącznie Półwyspu Krymskiego w skład Federacji Rosyjskiej. Rosja wmieszała się w wewnętrzne sprawy Ukrainy, posługując się argumentem ochrony mniejszości rosyjskiej na terytorium Autonomicznej Republiki Krym. Czy nie jest to nowa forma kontroli przestrzeni postsowieckiej? Czy ów precedens stanie się narzędziem przywoływania do porządku krajów, próbujących wyjść z rosyjskiej strefy wpływów? Rosyjska gra neoimperialna w praktyce oznacza dążenie do utrzymania rosyjskiej przestrzeni kulturowej i językowej oraz podtrzymanie poczucia odrębności narodowej Rosjan, co na trwałe pozwoli Rosji wpływać na procesy polityczne zachodzące w krajach z mniejszością rosyjską, zarówno za jej pośrednictwem jak i w obronie jej praw.
EN
Ukraine is the largest country in Eastern Europe. Relations with Ukraine are important for Russia. Russia is trying to define its interests towards Ukraine and Eastern European countries. “Near abroad” is from the beginning the zone of its interests. In order to reintegrate and reconstruct dominant position in this part of the world, Russia undertakes political, economic, socio-cultural and military activities. Ukraine is an excellent example of the use of the Russians, because Russia has the ability to influence the internal situation by the presence of the Russians in the political, economic and cultural life. An example of the use of the Russian minority as a tool to control post-soviet space is a crisis in the Ukraine 2013 – 2014. Its effect has become the inclusion of the Crimean peninsula into the Russian Federation. Russia interfered in the internal affairs of Ukraine, using the argument of protection of Russian minority in the territory of the Autonomous Republic of Crimea. The questions arise. Is this a new form of control of the post-soviet space? Does this a precedent become a tool to recall order countries which are trying to get out of the Russian zone of influence? In practice Russian neo-imperialist game means striving to keep the Russian space and maintain a sense of national identity of Russians, what will allow Russia to influence the political processes taking place in the countries of the Russian minority, both through it and in defense of its rights.
8
Publication available in full text mode
Content available

Ukraińcy na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie

75%
Mieczkowski J.
Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe
|
2023
|
issue 11(4)
57-65
PL
Celem tekstu jest refleksja nad znaczeniem pochówków i pamięci o zmarłych w zachowaniu tożsamości narodowej szczecińskich Ukraińców. Autor uważa, że cmentarz jest miejscem, w którym można zaobserwować zależności społeczne i polityczne związane ze sferą etniczną. Zainteresowania piszącego koncentrują się na roli pamięci społecznej i mobilizacji etnicznej.
EN
The aim of the text is to reflect on the importance of burials and remembrance of the dead in preserving the national identity of Szczecin’s Ukrainians. The author believes that the cemetery is a place where social and political dependencies related to the ethnic sphere can be observed. The writer’s interests focus on the role of social memory and ethnic moblization.
9
Publication available in full text mode
Content available

Działalność społeczno-polityczna Ukraińców w Polsce w okresie tzw. karnawału „Solidarności” (ze szczególnym uwzględnieniem Pomorza Zachodniego)

63%
Słabig A.
Przegląd Zachodniopomorski
|
2021
|
vol. 36
325-349
EN
The Ukrainian community in Poland, remembering the breakthrough in the nationalities policies that occurred in the years 1956–1958, attempted to benefit from the political turning points that took place in the following decades. The social activists, acting on behalf of their compatriots, sought to undo the effects of the Operation Vistula by: obtaining consent for mass returns to the South-East of the country, reclaiming the lost property, full reconstruction of the Greek Catholic Church, protection of the Ukrainian cultural heritage, and development of education with the Ukrainian language of instruction. Unsuccessful attempts at implementing these postulates were already made in the years 1968–1971. The 1970s, despite initial appearances of renewal of political life, were perceived by the Ukrainians as a time of further regress in their position. Ukrainian system of education rapidly dwindled, the voivodship structures of the Ukrainian Socio-Cultural Association (US-CA ) were cancelled, and the traditional place names in the Polish-Ukrainian borderland were Polonized. Ukrainian activists decided to once again profit from the specific atmosphere of the period 1980-1981, favourable to grassroots societal activity, and implement the most significant postulates of their community (petitions formulated in Przemyśl and Szczecin). They firmly responded to the attempts by the communist authorities to discredit the Ukrainian minority on the nationalistic basis (case of the Member of Parliament Włodzimierz Oliwa). The younger generation attempted to form their own student organization modelled on the Independent Students’ Association. These efforts failed with the authorities’ refusal and imposition of the Martial Law. A lasting achievement of the period of so called “Solidarity” Carnival were fully legal Ukrainian Sections within the licensed student organizations (SZSP/ZSP), reconstruction of the voivodship structures of the US-CA, and improvement of their office housing conditions. It was a convenient starting point for the Ukrainian activists to take active part in the political transformation during the years 1989–1990.
PL
Społeczność ukraińska w Polsce, pamiętając przełom w polityce narodowościowej jaki nastąpił w latach 1956–1958, starała się wykorzystać do poprawy własnego bytu przesilenia polityczne w Polsce mające miejsce w następnych dekadach. Działacze społeczni występując w imieniu swoich rodaków starali się przekreślić skutki akcji „Wisła” poprzez: uzyskanie zgody na masowe powroty na południowy wschód kraju, rewindykację utraconego majątku, pełną odbudowę Kościoła greckokatolickiego, ochronę ukraińskiego dziedzictwa kulturowego i rozbudowę szkolnictwa z ukraińskim językiem nauczania. Nieudane próby realizacji tych postulatów podejmowano już w latach 1968–1971. Lata 70., mimo początkowych pozorów odnowy życia politycznego, były postrzegane przez Ukraińców jako czas dalszego regresu w ich położeniu. Szybko kurczyło się „ukraińskie” szkolnictwo, zlikwidowano struktury wojewódzkie Ukraińskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego, a także dokonano polonizacji tradycyjnego nazewnictwa miejscowości na polsko-ukraińskim pograniczu. Specyficzną atmosferę okresu 1980–1981, sprzyjającą oddolnej aktywności społecznej, działacze ukraińscy postanowili ponownie wykorzystać do realizacji najbardziej istotnych postulatów swego środowiska (petycje opracowane w Przemyślu i Szczecinie). Zdecydowanie reagowali na podejmowane przez władze komunistyczne próby wykorzystania wątków nacjonalistycznych do dyskredytacji mniejszości ukraińskiej (sprawa posła Włodzimierza Oliwy). Młodsze pokolenie podjęło próbę stworzenia własnej organizacji studenckiej wzorowanej na Niezależnym Zrzeszeniu Studentów. Wysiłki te zakończyły się fiaskiem wraz z odmową władz i wprowadzeniem stanu wojennego. Trwałym osiągnięciem z okresu tzw. karnawału „Solidarności” i późniejszej wymuszonej stabilizacji było powstanie w pełni legalnych ukraińskich sekcji w ramach koncesjonowanych organizacji studenckich (SZSP/ZSP), a także odbudowa struktur wojewódzkich UTSK i poprawa bazy lokalowej. Był to dla ukraińskich działaczy społecznych dogodny punkt wyjścia do wzięcia aktywnego udziału w transformacji ustrojowej w latach 1989–1990.
10
Content available remote

Duchowość i etnosymbolika

51%
Dziewierski M.
Przegląd Socjologii Jakościowej
|
2008
|
vol. 4
|
issue 1
4-53
EN
Since 1947, most of Ukrainians in Poland live in diasporas. This situation has a great significant for symbolical organization of space, reconstruction national culture, spiritual life and their identification with the group. The paper is based on the empirical study of Ukrainian communities conducted in two regions, south eastern and north eastern of Poland. The Ukrainians in research work areas have developed a national identity. Their self-definition is based mainly on religious differences: Greek Catholic or Orthodox. Religion has also become an important element of ethnic mobilization of the communities under consideration. In particular the Greek Catholic takes religious and sacred object not only element spiritual life bat also space of patriotic staging and localization national values. This can be seen for example in more elements of local landscape how new shrines have been built, there are new monuments, memorial crosses and other signifying practices. All this practices are coincides with the event the revival of the Greek Catholic Church ( also called in Poland the Uniate Church ), both in the institutional and spiritual sense after 1989.
PL
Tekst stanowi próbę odpowiedzi na pytanie o związek pomiędzy duchowością a praktykami symbolicznymi odwołującymi się do narodowego kontekstu. W tym celu analizowane będą działania charakterystyczne dla duchowości grekokatolickiej i ukraińskiej tożsamości narodowej – obserwowane na poziomie światów lokalnych. Dość powszechnie bowiem uznaje się fakt strukturalnego odrodzenia Kościoła Katolickiego Obrządku Biznatyjsko–Ukraińskiego za czynnik stabilizujący sytuację mniejszościową Ukraińców w Polsce. Jak zatem, na terenach autochtonicznych oraz obszarach diaspory, w tradycji wschodniego katolicyzmu zostają aktualnie zapośredniczone wątki nacjonalne. Dotyczy to zwłaszcza takich reprezentacji, jak krajobraz ideologiczny, pamięć i mit etniczny, konstrukcja miejsca martyrologii jako miejsca świętego. W tekście wykorzystuję dane pochodzące z badań etnograficznych, wyniki obserwacji uczestniczącej oraz dokumentację fotograficzną stanowiącą wizualizację opisywanego problemu.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.