Search results

1

„Kanon paschalny” św. Jana z Damaszku jako liturgiczne urzeczywistnienie duchowości hezychastycznej

100%

Leśniewski K.

Roczniki Teologii Ekumenicznej

|

2012

|

vol. 4(59)

43-60

EN

This article deals with the Paschal Canon of St John Damascene in relation to the Orthodox service of the Easter Night and the hesychast spirituality. After the short presentation of Damascene’s life, it starts explaining the difference between singing and music from the biblical point of view as it has been taught in the Russian Orthodox Church. Then, it is posed the point that St John Damascene had belonged to the hesychast spiritual and monastic tradition. This argument is evident if one takes into account that one of his writings has been included in the Philokalia. Following this, the text presents the structure and the liturgical setting of the Paschal Canon as an additional evidence for the interrelationship of liturgical and hesychast traditions. Finally, it gives a concise analysis of the theological contents of the Paschal Canon, concerning on some important topics, such as liberation, freedom, light, purification of senses, the Good News, hope, faith in the Resurrected Lord, and the eternal life.

XX

Artykuł dotyczy Kanonu Paschalnego św. Jana z Damaszku w odniesieniu do prawosławnego nabożeństwa Nocy Paschalnej i duchowości hezychastycznej. Po krótkiej prezentacji życia Damasceńczyka zostaje wyjaśniona różnica między śpiewem a muzyką z biblijnego punktu widzenia, tak jak jest to nauczane w Rosyjskim Kościele Prawosławnym. Następnie zostaje przedstawiona teza, że św. Jan z Damaszku przynależał do duchowej tradycji hezychastycznej i monastycznej. Jest to oczywiste, jeśli weźmie się pod uwagę, że jedno z jego dzieł zostało włączone do Filokalii. Dalsza część tekstu ukazuje strukturę i liturgiczne umiejscowienie Kanonu Paschalnego jako dodatkowy dowód na wzajemne powiązania tradycji liturgicznej i hezychastycznej. W końcowej części artykułu zostaje przeprowadzona zwięzła analiza teologicznych treści Kanonu Paschalnego, ze szczególną koncentracją na tak ważnych zagadnieniach, jak: wyzwolenie, wolność, światło, oczyszczenie zmysłów, Dobra Nowina, nadzieja, wiara w Zmartwychwstałego Pana i życie wieczne.

2

„Kanon paschalny” św. Jana z Damaszku jako liturgiczne urzeczywistnienie duchowości hezychastycznej

100%

Leśniewski K.

Roczniki Teologii Ekumenicznej

|

2012

|

vol. 4

43-60

EN

This article deals with the Paschal Canon of St John Damascene in relation to the Orthodox service of the Easter Night and the hesychast spirituality. After the short presentation of Damascene’s life, it starts explaining the difference between singing and music from the biblical point of view as it has been taught in the Russian Orthodox Church. Then, it is posed the point that St John Damascene had belonged to the hesychast spiritual and monastic tradition. This argument is evident if one takes into account that one of his writings has been included in the Philokalia. Following this, the text presents the structure and the liturgical setting of the Paschal Canon as an additional evidence for the interrelationship of liturgical and hesychast traditions. Finally, it gives a concise analysis of the theological contents of the Paschal Canon, concerning on some important topics, such as liberation, freedom, light, purification of senses, the Good News, hope, faith in the Resurrected Lord, and the eternal life.

PL

Artykuł dotyczy Kanonu Paschalnego św. Jana z Damaszku w odniesieniu do prawosławnego nabożeństwa Nocy Paschalnej i duchowości hezychastycznej. Po krótkiej prezentacji życia Damasceńczyka zostaje wyjaśniona różnica między śpiewem a muzyką z biblijnego punktu widzenia, tak jak jest to nauczane w Rosyjskim Kościele Prawosławnym. Następnie zostaje przedstawiona teza, że św. Jan z Damaszku przynależał do duchowej tradycji hezychastycznej i monastycznej. Jest to oczywiste, jeśli weźmie się pod uwagę, że jedno z jego dzieł zostało włączone do Filokalii. Dalsza część tekstu ukazuje strukturę i liturgiczne umiejscowienie Kanonu Paschalnego jako dodatkowy dowód na wzajemne powiązania tradycji liturgicznej i hezychastycznej. W końcowej części artykułu zostaje przeprowadzona zwięzła analiza teologicznych treści Kanonu Paschalnego, ze szczególną koncentracją na tak ważnych zagadnieniach, jak: wyzwolenie, wolność, światło, oczyszczenie zmysłów, Dobra Nowina, nadzieja, wiara w Zmartwychwstałego Pana i życie wieczne.

3

Oficjum rymowane o św. Katarzynie w Pontyfikale Płockim z XII wieku

80%

Wiśniewski P.

Seminare. Poszukiwania naukowe

|

2019

|

vol. 40

|

issue 3

171-183

EN

Pontificale Plocense from the 12th-century is one of the first Polish pontificals entirely preserved to this day. Among liturgical ceremonials, there is a rhymed officium about St. Catherine of Alexandria. Its music bears some explicitly characteristic features of the late Middle Ages monody. A condensed musical style reveals a departure from the initial esthetic assumptions and it presents another possibility of performing the Gregorian chant. This officium, apart from following the compositional principles prevailing in Europe at that time, provides evidence that the Middle Ages were also an era seeking new forms of expression.

PL

Pontificale Plocense z XII w. jest jednym z pierwszych, kompletnie zachowanych rodzimych pontyfikałów. Zawarte w nim obrzędy „Depositio Crucis” i „Visitatio Sepulchri” oraz procesja rezurekcyjna należą do najstarszych misteriów na ziemiach polskich. Wśród 85 obrzędów liturgicznych znajduje się oficjum rymowane o św. Katarzynie Aleksandryjskiej. Jego muzyka nosi wyraźne cechy monodii późnego średniowiecza, o czym świadczą cechy stylu postgregoriańskiego. Skondensowany styl muzyczny zdradza odejście od pierwotnych założeń estetycznych i ukazuje inną możliwość kształtowania chorału gregoriańskiego. Oficjum to stanowi nie tylko odwzorowanie obowiązujących w ówczesnej Europie zasad, ale jest dowodem tego, iż średniowiecze było epoką poszukującą nowych form wyrazu.

DE

Pontificale Plocense aus dem 12. Jh. ist eines der ersten vollständig erhaltenen einheimischen Pontifikalen. Unter den liturgischen Riten gibt es das Reimoffizium zu Ehren der Hl. Katharina von Alexandria. Seine Musik trägt die charakteristischen Merkmale einer Monodie des späten Mittelal- ters. Diese entspricht gut hinein in Europa geltenden Grundregeln der spätmittelalterlichen Ton- kunst. Die untersuchte Matutin ist ein Beleg daf ü r, dass das Mittelalter auch in der Musik keine statische Epoche war, sondern die K ü nstler immer nach neuen Ausdrucksformen gesucht und diese auch verwirklicht hatten.

4

Charakterystyka śpiewów liturgicznych w nabożeństwach starotestamentowych i wczesnochrześcijańskich

80%

Białomyzy G.

Rocznik Teologiczny

|

2016

|

vol. 58

|

issue 3

455-469

PL

Muzyka ze względu na niezwykłą siłę oddziaływania na człowieka oraz swoistą zdolność wyrażania ekspresji od zawsze wiązała się ze sferą sacrum. Już w Starym Testamencie śpiew psalmów był ważnym elementem celebracji ówczesnych nabożeństw. Śpiew liturgiczny cechowała ta prostota, jaka charakteryzowała formy wokalne starożytności. Formuły melodyczne zapamiętywano i przekazywano w tradycji ustnej, zaś utwory liturgiczne wykonywano w formie melorecytacji, oraz tradycyjnie pojętego śpiewu. Wykonywano go unisono, był diatoniczny i nie wykazywał cech enharmonicznych i chromatycznych. Za czasów króla Dawida wystąpił największy rozkwit śpiewu synagogalnego. Kształcono m.in. kantorów, wyodrębniono chóry, których wokal stał się bardziej urozmaicony i naprzemienny. Dla pierwszych chrześcijan śpiew również stanowił ważny środek w komunikacji z Bogiem. Chociaż zakorzeniona w świadomości wiernych tradycja judaistyczna w dalszym ciągu dominowała zarówno w obrzędowości, jak i towarzyszącym jej wyrazie muzycznym, to rosnąca wiara i przynależność religijna powodowały zmiany w dotychczasowej estetyce muzycznej. Nastąpił powrót do źródeł. Śpiewano hymny, psalmy i pieśni w muzycznie prostych melodiach, przez co uzyskiwano ekspresję tego, co uznawano za najważniejsze – słowa. Poprzez wspólne wysławianie Zmartwychwstałego Chrystusa wierni różnych kultur i narodów jednoczyli się w myśli i modlitwie, czerpiąc pocieszenie i duchową radość, a także kształtując swą nową tożsamość religijną.

EN

Music, in the reason of impressive strength of influence to man and specific ability of expression, was always connected with the sphere of sacrum. Although in the Old Testament singing psalms was important moment of celebration of the services in that time. The liturgical singing characterized this simplicity which characterized vocal forms of ancient times. Melodic formulas were remembered and transmitted to the oral tradition, but liturgical songs were performed in the form of recitation and traditionally understood singing. It was performed by unison, diatonic and showed no enharmonic and chromatic characteristics. In the days of king David there was the biggest flourishing of synagogue singing. Among others, there were educated singers, distinguished choirs which vocal became more varied and alternating. Singing was also very important mean in contact with God for the first Christians. Although Judaic tradition rooted in the consciousness of the faithful still dominated both of the rituals and the accompanying musical expression, growing faith and religious affiliation caused changes in previous musical aesthetics. There took place a return to the sources. There sung hymns, psalms and songs with simple musical melodies, thus obtained expression which was recognized most important – words. Through the common praise of the Resurrected Christ believers of different cultures and nations were united in thought and prayer, deriving comfort and spiritual joy and also forming their new religious identity.

5

Monodial stylistics in the liturgical works of Galician composers of the end of the XIX – first half of the XX centuries

80%

Huralna S.

Pro Musica Sacra

|

2022

|

vol. 20

49-67

PL

Artykuł zwraca uwagę na procesy historyczno-społeczne, które wpłynęły na osobliwości rozwoju kultury ukraińskiej, w szczególności ukształtowały specyfikę życia kościelno-oświatowego i praktyki liturgiczno-chóralnej Galicji w końcu XIX i pierwszej połowie XX wieku. Podkreślano ścisłą współpracę elit duchowych i artystycznych, co zaowocowało podniesieniem poziomu edukacji artystycznej, intensyfikacją działalności licznych towarzystw chóralnych i kompozytorów. Na podstawie analizy utworów liturgicznych P. Bazhansky’ego, W. Matyuka, J. Kishakevycha, S. Liudkevycha ujawniono prerogatywy kompozycji autorskiej w wykorzystaniu stylu monodii.

EN

The article draws attention to the historical and social processes that influenced the peculiarities of the development of Ukrainian culture, in particular, formed the specifics of church-educational life and liturgical-choral practice of Galicia in the late nineteenth and first half of the twentieth centuries. The close cooperation of the spiritual and artistic elite was emphasized, which resulted in the improvement of the level of art education, intensification of the activities of numerous choral societies and composers. Based on the analysis of the liturgical works of P. Bazhansky, V. Matyuk, J. Kishakevych, S. Liudkevych, the prerogatives of the author’s composition in the use of monody style were revealed.

Refine search results

2 Roczniki Teologii Ekumenicznej

1 Pro Musica Sacra

1 Rocznik Teologiczny

1 Seminare. Poszukiwania naukowe

2 Leśniewski K.

1 Białomyzy G.

1 Huralna S.

1 Wiśniewski P.

1 2022

1 2019

1 2016

2 2012

„Kanon paschalny” św. Jana z Damaszku jako liturgiczne urzeczywistnienie duchowości hezychastycznej

„Kanon paschalny” św. Jana z Damaszku jako liturgiczne urzeczywistnienie duchowości hezychastycznej

Oficjum rymowane o św. Katarzynie w Pontyfikale Płockim z XII wieku

Charakterystyka śpiewów liturgicznych w nabożeństwach starotestamentowych i wczesnochrześcijańskich

Monodial stylistics in the liturgical works of Galician composers of the end of the XIX – first half of the XX centuries