Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: motywy roślinne

Sort By:

Limit search:

Nazewnictwo terenowe związane z motywami krajobrazowymi we wsiach wschodniej części dolnych Łużyc

100%

Łachowska A.

Rocznik Lubuski

2017

vol. 43

issue 1

289-303

Podjęta w artykule tematyka dotyczy zagadnień historycznych, geograficzno-lingwistycznych oraz onomastycznych. W świetle zebranego materiału źródłowego wynika, iż słowiańskie nazwy terenowe występowały powszechnie we wsiach wschodniej części Dolnych Łużyc i były używane przez miejscową ludność. Zachowały się dzięki zapiskom XIX-wiecznych regionalistów i badaczy pogranicza śląsko-łużyckiego. Większość z nich poświadcza używanie języka dolnołużyckiego we wsiach na terenie omawianego terytorium do 1945 roku. Od wieków odpowiednie nazewnictwo ułatwiało społeczeństwu orientację w otoczeniu, co wpływało na oswajanie krajobrazu. Niemcy, którzy kolonizowali Łużyce w miarę upływu stuleci, często dokonywali kompilacji słowotwórczej tak, iż do dziś zachowały się elementy słowiańskie na przykład w nazwach wsi i miast oraz w nazewnictwie terenowym.

The article addresses historical, geo-linguistic, and onomastic issues. As the gathered sources show, Slavic topographic names were common and widely used in the villages of eastern parts of Lower Lusatia. They were saved through the writings of the 19th century regionalists and explorers of the Silesian-Lusatian border area. Most of them testify to the usage of the Lower Sorbian language in the villages of the discussed region till 1945. For centuries, adequate nomenclature has facilitated orientation in the neighbourhood, which helped ’tame’ the landscape. Germans, who colonized Lusatia through centuries, frequently created formatives in such a way that Slavic elements have been preserved to this day, for example, in the names of villages and towns or in topographic nomenclature.

Nazwy roślin a obraz wierzeń pogańskich w powieściach o polskim średniowieczu

61%

Rogowska-Cybulska E., Doroszewski P.

Język - Szkoła - Religia

2014

vol. 9

issue 1

22-34

Przedmiotem analizy w artykule jest fragment zagadnienia związanego z zasobem i funkcjami nazw roślin stosowanych w pięciu powieściach historycznych (Rzepicha, matka królów… F. S. Jezierskiego, Stara baśń J. I. Kraszewskiego, Lelum-Polelum W. Przyborowskiego, Ojciec i syn K. Bunscha oraz Puszcza A. Gołubiewa), których akcja rozgrywa się w Polsce od czasów przedhistorycznych po początek XI wieku. W opisie funkcji nazw roślin tekst ten nawiązuje do koncepcji A. Stoffa, który wyodrębnił sześć funkcji, jakie motywy roślinne mogą pełnić w dziełach literackich. Jedną z nich jest funkcja symboliczna. Użyte w pięciu analizowanych powieściach w tej funkcji motywy botaniczne odgrywają ważną rolę w kreowaniu obrazu wierzeń religijnych. W powieściach o wczesnym średniowieczu obraz wierzeń pogańskich został zdominowany przez stereotyp świętych dębów, w Rzepisze przejęty z kultury antycznej, w czterech pozostałych powieściach – rodzimy, dość podobny, ale nie całkiem jednakowy. Uzupełniają go użycia innych nazw roślin (np. nazw zbóż, ziół), ale, po pierwsze, nie mają one takiej wagi i wyrazistości, po drugie – ich zestaw jest dla każdego z opisywanych utworów odmienny.

This paper discusses the range and functions of the plant names used in five historical novels (“Rzepicha, matka królów…” by F.S. Jezierski, “Stara baśń” by J.I. Kraszewski, “Lelum-Polelum” by W. Przyborowski, “Ojciec i syn” by K. Bunsch and “Puszcza” by A. Gołubiew), the action of which is set in Poland from pre-historical times until the beginning of the eleventh century. In the description of the plant names the paper refers to A. Stoff’s conception, who distinguished six functions of plant motifs in the literary works. Among them there is a symbolic function. Botanic motifs used in the five analyzed novels have the symbolic function and play an import role in creating the picture of religious beliefs. In the novels on the early Middle Ages the picture of pagan beliefs is dominated by a stereotype of holy oaks. In the “Rzepicha” this picture is drawn from the ancient culture, whereas in the other four novels it is based on native beliefs, although it differs to some extent in each of them. This picture of beliefs is supplemented by other plant names (e.g. of cereals or herbs). However, these names have neither an equivalent importance and clarity, nor they occur in the same combination in each novel.

Refine search results

1 Język - Szkoła - Religia

1 Rocznik Lubuski

1 Doroszewski P.

1 Rogowska-Cybulska E.

1 Łachowska A.

1 2017

1 2014

Search results

Nazewnictwo terenowe związane z motywami krajobrazowymi we wsiach wschodniej części dolnych Łużyc

Nazwy roślin a obraz wierzeń pogańskich w powieściach o polskim średniowieczu