Search results

1

Czy potrzebna nam sprawiedliwość podatkowa? Krytyczna analiza pojęcia sprawiedliwości podatkowej na przykładzie odmowy prawa do odliczenia podatku naliczonego w VAT

100%

Gryziak B.

Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych

|

2023

|

vol. 10(326)

14-21

EN

How can reject the idea of justice? The first question, however, relates to its content: what does it mean exactly? The tax justice is understood in different ways – mainly referring either to the distribution of tax burden among the taxpayers, or to the binding effect of legally defined chargeable event upon the tax authorities. The analysis concerns the feasibility of the requirements resulting from these ideas on example of the refusal of the right of deduction in VAT. Although the conditions for such refusal derive from the notion of tax justice, in practice they result in disproportionate burden imposed on taxable persons. Taking this into account, perhaps it is advisable to forsake what is just in favour of what is feasible and, hence, accept some deviations from the fundamentally understood tax justice.

PL

Któż może odrzucić ideę sprawiedliwości? Pierwsze pytanie brzmi jednak: na czym ona polega? Sprawiedliwości podatkowej nadaje się różne znaczenia – głównie co do rozdziału ciężaru podatkowego między podmioty podatkowe oraz co do związania organów podatkowych treścią podatkowego stanu faktycznego. Przedmiotem analizy jest wykonalność tych postulatów na przykładzie przesłanek zakwestionowania prawa do odliczenia podatku naliczonego w VAT1. Choć wypływają one z postulatów sprawiedliwości podatkowej, to w praktyce stanowią dla podmiotów podatkowych „dowód diabelski” i nakładają na nie nieproporcjonalne obowiązki. Z tej perspektywy być może lepiej porzucić to, co słuszne, na rzecz tego, co możliwe, a w konsekwencji zaakceptować pewne odstępstwa od ortodoksyjnie pojmowanej sprawiedliwości.

2

Granice obowiązku informacyjnego notariusza przy sporządzaniu aktu notarialnego – glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 28 czerwca 2019 r. (IV CSK 224/18)

94%

Sekuła-Leleno M.

|

2020

|

vol. 14

|

issue 3

190-206

EN

A notary is liable for harm inflicted in the course of a notarial transaction whether on a client or third parties, on the basis of Article 415 of the Civil Code, on account of failure to exercise due diligence (Article 49 Notarial Law Act), in a culpable manner, subject to the professional nature of the notary’s activities (Article 355 § 2 Civil Code) and the limits of professional diligence set out by Article 80 § 1 to § 3 NLA. The notary is the bearer of an office of public trust, and documents containing notarial transactions are official documents within the meaning of the Code of Civil Procedure. The notary’s task is to guarantee the safety and credibility of legal transactions, which is of importance both to the public interest and the private interests of parties to notarial transactions. The proceedings before the notary are not a contest between the parties, and the nature of control exercised by the notary is preventive.

PL

Notariusz ponosi odpowiedzialność za wyrządzoną przez niego przy wykonywaniu czynności notarialnej szkodę zarówno wobec klienta, jak i osób trzecich, na podstawie art. 415 k.c., za niezachowanie należytej staranności (art. 49 u.p.n.), w sposób zawiniony, z uwzględnieniem zawodowego charakteru jego działalności (art. 355 § 2 k.c.) i granic staranności zawodowej wyznaczonych przez art. 80 § 1–3 u.p.n. Notariusz jest osobą zaufania publicznego, a dokumenty zawierające czynności notarialne mają charakter dokumentów urzędowych w rozumieniu kodeksu postępowania cywilnego. Jego zadaniem jest zapewnienie bezpieczeństwa i wiarygodności obrotu prawnego, co jest istotne zarówno z punktu widzenia interesu publicznego, jak i prywatnych interesów stron czynności notarialnych. Postępowanie przed notariuszem nie ma charakteru sporu między stronami, a kontrola sprawowana przez niego jest kontrolą prewencyjną.

3

Dobra wiara à rebours – uwagi o konstrukcji podatku akcyzowego w świetle orzecznictwa

84%

Radzikowski K.

Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych

|

2021

|

vol. 4(296)

4-7

EN

The structural characteristic of value-added tax (VAT) and excise tax is the shifting of responsibility for a tax which, contrary to the law, the other taxpayers have not declared or paid (this being quasi-joint-and-several responsibility). As for VAT, the responsibility is alleviated by the good-faith clause stemming from the judicial decisions of the Court of Justice, which however is not applicable with excise tax. Administrative courts tend, however, to refer to this particular clause on a converse basis by drawing the consequences being negative to the taxpayer from the circumstances corresponding with the lack of good faith within the meaning of VAT.

PL

Cechą konstrukcyjną VAT i akcyzy jest przerzucenie odpowiedzialności za podatek, którego wbrew prawu nie zadeklarowali ani nie odprowadzili inni podatnicy (odpowiedzialność quasi-solidarna). W zakresie VAT odpowiedzialność tę łagodzi klauzula dobrej wiary wynikająca z orzecznictwa TSUE, niemniej nie ma ona zastosowania do akcyzy. Sądy administracyjne odwołują się jednak do tej klauzuli à reburs, wywodząc negatywne dla podatnika konsekwencje z okoliczności odpowiadających brakowi dobrej wiary w rozumieniu VAT.

4

Brak zainteresowania źródłem pochodzenia towaru jako przesłanka podważająca należytą staranność podatnika — glosa do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z siedzibą w Opolu, z dnia 27 stycznia 2017 r., o sygnaturze I SA/Op 428/16

84%

Maśkiewicz D.

Studenckie Prace Prawnicze, Administratywistyczne i Ekonomiczne

|

2019

|

vol. 27

103-111

EN

Commented judgement concerns the conditions for granting good faith to a taxpayer participation in transactions where there is a likelihood of VAT fraud and the level of detail of control that a taxpayer must submit to his contractor. Doubts arouse the court’s motive of not being interested in the origin of the goods, as well as the thesis that it is in the taxpayer’s interest to verify the contractor as accurately as possible. Both issues are reconsidered in this opinion with the citation of the doctrine and the jurisprudence of national courts and the Court of Justice of the European Union.

5

Obowiązek szczególnej staranności dziennikarza przy zbieraniu i wykorzystywaniu materiałów prasowych

84%

Sobczak J., Kakareko K.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2022

|

issue 5(69)

225-239

PL

Celem artykułu jest ustalenie, w oparciu o stanowisko orzecznictwa i poglądy doktryny, treści pojęcia szczególnej staranności wskazanej w art. 12 sek. 1 Prawa prasowego obowiązek dochowania należytej staranności przy zbieraniu i wykorzystywaniu materiałów prasowych. Artykuł zwraca uwagę na różnice w pojmowaniu „należytej staranności” w odniesieniu do wielu zawodów, zwłaszcza medycznych, oraz „szczególnej staranności” nałożonej na dziennikarzy. Treść art. 355 § 2 k.c. jako określające, jakiej staranności oczekuje się od profesjonalistów. Rozważano, czy dochowanie „szczególnej staranności” przy zbieraniu materiałów wykluczyłoby bezprawność działań dziennikarza, gdyby okazało się, że mimo tej staranności podano nieprawdziwe informacje. Omówiono skutki niedochowania szczególnej staranności w kwestii odpowiedzialności dziennikarza, opierając się na analizie orzecznictwa, zgodnie z którą należyta staranność wymagana jest na wszystkich etapach zbierania i wykorzystywania materiałów prasowych. Problem szczególnej staranności skonfrontowano z działaniami dziennikarza w obronie ważnego interesu społecznego, a na koniec przedstawiono zakres szczególnej staranności wymaganej od dziennikarza.

EN

The aim of the article is to establish the content of the concept of special diligence indicated in art. 12 sec. 1 of the Press Law, the obligation to exercise due diligence in collecting and usage press materials. The content of Art. 355 § 2 of the Civil Code as specifying what the diligence is expected from professionals. It was considered whether the exercise of “due diligence” in collecting the materials would exclude the unlawfulness of the journalist’s actions, if it turned out that, despite this diligence, false information was provided. The effects of failure to exercise due diligence in the matter of journalist’s liability were discussed, based on the analysis of jurisprudence that due diligence is required at all stages of collecting and usage press materials. The problem of due diligence was confronted with the journalist’s actions in defense of an important social interest.

6

The Application of the Principle of Prevention to land-based sources of marine pollution: an International Law approach

84%

Maletto F.

Opolskie Studia Administracyjno-Prawne

|

2022

|

vol. 21

|

issue 1

125-148

PL

Pomimo faktu, że sprawa zanieczyszczenia mórz, którego źródłem jest aktywność człowieka na lądzie, stanowi jeden z głównych problemów środowiskowych, do tej pory nie doczekała się jasnego i spójnego międzynarodowego ujęcia prawnego. Dlatego też celem niniejszego artykułu jest sprowadzenie wielu fragmentarycznych ujęć do jednej regulacji o statusie międzynarodowym, która byłaby w stanie skutecznie rozwiązywać ten palący problemu. Taka intencja prowadziła autora do skupienia się na zasadzie prewencji, która – chociaż jest fundamentem międzynarodowego prawa – wciąż pozostaje niedookreślona, jeśli idzie o treści normatywne. Mając powyższe na względzie, autor podejmuje próbę zrekonstruowania rzeczywistej treści tej zasady, ze szczególnym uwzględnieniem tematyki podjętej w pracy. W tym celu podstawą działania było zidentyfikowanie standardu staranności państw w tej kwestii oraz zweryfikowanie, w jaki sposób taka „należyta staranność” współgra z podstawowymi zasadami i przyczynia się do wypełnienia treści normatywnych. W rezultacie wypracowano jedną prawną regulację z odnowionym potencjałem, szczególnie jeśli idzie o możliwości egzekucyjne.

EN

Despite being a major environmental issue, marine pollution from land-based sources has not been addressed through a clear and coherent international legal framework. The aim of this article is, therefore, to reconduct such fragmented framework to a single international rule, with the potential of effectively tackling the issue. This led the investigation to focus on the Principle of Prevention, which, despite being a cornerstone of international environmental law, has remained quite evanescent as to its normative content. With this in mind, the article attempts to reconstruct the actual content of the rule with specific regard to the issue at stake. In order to do so, it has been essential to identify the standard of “diligence” States are held to in such regard and to verify how such “due diligence” interacts with the primary rule and contributes to fill it with normative content. The result is a single legal rule with a renewed potential, especially in terms of enforcement opportunities.

7

VAT compliance jako instrument ograniczający odpowiedzialność podatnika

84%

Werner A., Karwat P.

Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych

|

2023

|

vol. 9(325)

15-21

EN

Tackling VAT evasion and avoidance requires increasingly sophisticated control and fraud detection tools, resulting in increased time and cost burdens on taxpayers. The purpose of the article is to define the concept of VAT compliance and present the possibilities of its use in terms of its impact vs. tax and fiscal criminal liability. In this regard, reference is also made to the concepts of abuse of rights and due diligence. These concepts are derived from the case law of the Court of Justice of the European Union.

PL

Przeciwdziałanie uchylaniu się od opodatkowania i unikaniu opodatkowania VAT1 wymaga coraz bardziej skomplikowanych narzędzi kontroli i wykrywania oszustw, co skutkuje zwiększeniem obciążeń czasowych i kosztowych nakładanych na podatników. Celem artykułu jest zdefiniowanie terminu VAT compliance i przedstawienie możliwości jego wykorzystania w obszarze wpływu na odpowiedzialność podatkową i karną skarbową. W tym też zakresie odniesiono się do pojęć nadużycia prawa oraz zachowania należytej staranności. Terminy te wyprowadzone zostały z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).

8

Wpływ prawodawstwa Unii Europejskiej i orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej na krajowe regulacje prawne dotyczące sankcji w podatku VAT

84%

Rycielski R.

Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych

|

2022

|

vol. 6(310)

4-12

EN

The article deals with the analysis of the consequences of the interpretation of the Polish tax law with regard to sanctions in the value added tax in the light of the significant judgments of the Court of Justice of the European Union. Particular attention was paid to the issues related to the application of the non bis in idem principle and the additional tax liability in the context of the uniformity of tax sanctions, as well as due diligence (good faith) as a condition for avoiding VAT sanctions. The attitude of the CJEU was indicated as significant for the practice, in which it is possible to correct the value added tax, depending, however, on the good faith of the invoice issuer, is a consequence of the principle of neutrality of this tax. The view of the CJEU was also considered important, according to which, as a rule, EU countries may implement sanction provisions, but they should be consistent with the assumptions and principles of the VAT system.

PL

Artykuł zawiera analizę konsekwencji interpretacji polskiego prawa podatkowego odnośnie do sankcji w podatku od towarów i usług na tle doniosłych orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Szczególną uwagę zwrócono na kwestie związane ze stosowaniem zasady non bis in idem oraz na dodatkowe zobowiązanie podatkowe w kontekście jednolitości sankcji podatkowych, a także zachowanie należytej staranności (dobrej wiary) jako warunku uniknięcia sankcji w podatku VAT. Jako znaczące dla praktyki wskazano stanowisko TSUE, zgodnie z którym istnieje możliwość korekty podatku od towarów i usług, co jest jednak uzależnione od dobrej wiary wystawcy faktury i co jest konsekwencją zasady neutralności tego podatku. Za istotny uznano także pogląd TSUE, według którego co do zasady państwa unijne mogą wdrażać przepisy sankcyjne, lecz powinny być one zgodne z założeniami i zasadami systemu VAT.

9

Medical-Malpractice Disputes – Analysis of the Use of Evidence from Medical Disciplinary Proceedings in Litigation for Damages

84%

Wrześniewska-Wal I.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2022

|

vol. 31

|

issue 3

271-290

PL

W artykule opisane zostały zasady wykonywania zawodu lekarza, które nie tylko opierają się na przestrzeganiu przepisów prawa, lecz także mają swoje umocowanie w deontologii zawodowej. Należy przyjąć, że jedną z najważniejszych zasad, o jakiej lekarz nigdy nie może zapominać na każdym etapie swojego profesjonalnego działania, jest zasada zachowania należytej staranności. Kwestia należytej staranności lekarza podlega ocenie zarówno sądów lekarskich, jak i sądów cywilnych. W opracowaniu wskazano prawne i faktyczne możliwości wykorzystania dowodów z postępowania przed sądem lekarskim w cywilnym procesie o błąd medyczny. Analizie poddano następujące dowody: dokumentację medyczną, opinię biegłego i orzeczenia wydane przez inne sądy.

EN

The article presents the principles of practicing the medical profession, which are based not only on compliance with the law, but also have their basis in professional deontology. It should be assumed that one of the most important principles that a physician should never forget at every stage of his or her professional activity is the principle of due diligence. This issue of medical due diligence is assessed by both medical and civil courts. The study indicates the legal and actual possibilities of using evidence from proceedings before a medical court in a civil trial for a medical error. The following evidence was analyzed: medical records, expert opinion, and judgments issued by other courts.

10

Too big to fail: Heads we win, tails you lose

67%

O'Boyle E. J.

Pieniądze i Więź

|

2019

|

vol. 22

|

issue 4(85)

24-34

EN

Bank insolvency and bank failure are not one and the same. Failure means that a bank is unable to generate sufficient revenue to cover its expenses, and for that reason the government forces it to cease operations. Insolvency means that, as a result of adverse economic incidents, a bank is unable to meet its obligations to pay its debts as they come due. Insolvency can occur even when a bank has been known for good decision-making. This problem can be resolved by restructuring the bank’s debt through a formal process, that may allow it to continue operating. It follows, that insolvency does not necessarily result in bank failure. Current public policy, regarding an insolvent bank, is based principally on two factors: size of the bank and depth of its insolvency. An insolvent bank that is small in size and depth of insolvency can be restructured or forced to cease operations. Failure is an option because forcing it to stop operating does not have potentially catastrophic system-wide consequences. A big bank that is insolvent may be handled differently because forcing it into failure may have ruinous systemic effects. To prevent systemic failure, public decision-makers have settled on bailing out big banks with public funds, even though taxpayers were not a party to the decision-making that pushed those banks into insolvency. Bankers get to keep their jobs because authorities fear the financial and economic consequences of confronting their insolvency. The too-big-to-fail (TBTF) safety net incentivizes a megabank to risk its own ruin for the additional financial gains possible. The taxpayer is the fall guy when a TBTF bank is rescued. Expediency has trumped justice. In the absence of personal accountability on the part of culpable banking decision-makers, TBTF means that macro-economic stabilization justifies holding the taxpayer accountable for the bank’s losses, instead of the banking parties responsible for those losses. Edward Kane condemns this practice on grounds that it violates Kant’s second categorical imperative which forbids one person from using another for strictly personal gain. The safety net created by TBTF allows insolvent megabanks to dismiss this imperative and coerce the taxpayer to clean up their financial mess. Are we stuck with TBTF indefinitely? As long as taxpayers are treated as chumps, and the big players in financial affairs call attention to the devastating effects of the Great Recession to frighten policy makers into accepting it all, while the public is kept in the dark regarding the cost of the poor megabank decision-making, the answer is YES. If we are able to find and implement ways to privatize the cost of insolvency at megabanks, that TBTF presently imposes, as a social cost on the taxpayer, the answer is NO. Unless there are changes to the practices of megabank decision-makers, who otherwise pursue profit and shareholder value with little or no regard for due diligence, TBTF will be re-visited because in the worst-case scenario it’s the taxpayer not the banker who is forced to cover the losses. Our central concern in this paper is whether TBTF is justified in terms of commutative, distributive, and contributive justice, or is permissible under the conditions of principle of the double effect. For those reasons we make no attempt herein to review and cite the vast theoretical and empirical literature on the moral hazard of TBTF.

PL

Niewypłacalność i upadłość banku to nie to samo. Upadłość oznacza, że bank nie jest w stanie wygenerować wystarczających dochodów na pokrycie swoich wydatków i z tego powodu rząd zmusza go do zaprzestania działalności. Niewypłacalność oznacza, że w wyniku niekorzystnych incydentów gospodarczych, bank nie jest w stanie wywiązać się ze swoich zobowiązań do spłaty zadłużenia w wymaganym terminie. Niewypłacalność może wystąpić nawet wtedy, gdy bank znany jest z dobrego podejmowania decyzji. Problem ten można rozwiązać poprzez restrukturyzację zadłużenia banku w drodze procesu formalnego, który może pozwolić mu na kontynuowanie działalności. Wynika z tego, że niewypłacalność niekoniecznie prowadzi do upadłości banku. Obecna polityka publiczna w odniesieniu do niewypłacalnego banku opiera się głównie na dwóch czynnikach: wielkości banku i rozmiarów jego niewypłacalności. Niewypłacalny bank o niewielkich rozmiarach i wielkości niewypłacalności może zostać zrestrukturyzowany lub zmuszony do zaprzestania działalności. Upadłość jest możliwa, ponieważ zmuszenie go do zaprzestania działania nie ma potencjalnie katastrofalnych konsekwencji dla całego systemu. Duży bank, który jest niewypłacalny, może być traktowany inaczej, ponieważ zmuszenie go do upadłości może mieć rujnujące skutki systemowe. Aby zapobiec niewydolności systemu, decydenci publiczni postanowili ratować duże banki ze środków publicznych, mimo że podatnicy nie byli stronami procesu decyzyjnego, który doprowadził te banki do niewypłacalności. Bankowcy mogą utrzymać pracę, ponieważ władze obawiają się finansowych i ekonomicznych konsekwencji ich niewypłacalności. Siatka bezpieczeństwa dla zbyt-dużych-by-upaść (too-big-to-fail – TBTF) zachęca megabank do ryzykowania własnego bankructwa dla uzyskania dodatkowych możliwych korzyści finansowych. Podczas ratowania banku TBTF podatnik staje się kozłem ofiarnym. Zatem doraźna korzyść wzięła górę nad sprawiedliwością. Brak osobistej odpowiedzialności ze strony winnych decydentów w bankach TBTF oznacza, że stabilizacja makroekonomiczna uzasadnia pociągnięcie do odpowiedzialności za straty banku podatnika, zamiast podmiotów bankowych odpowiedzialnych za te straty. Edward Kane potępia tę praktykę na tej podstawie, że narusza ona drugi kategoryczny imperatyw Kanta, który zabrania jednej osobie wykorzystania innej wyłącznie dla osobistych zysków. Siatka bezpieczeństwa stworzona przez TBTF pozwala niewypłacalnym megabankom odrzucić ten imperatyw i zmusić podatnika do uporządkowania ich bałaganu finansowego. Czy jesteśmy skazani na TBTF? Tak długo, jak podatnicy traktowani są jak głupcy, a finansowe grube ryby zwracają uwagę na niszczycielskie skutki Wielkiej Recesji, aby tak wystraszyć decydentów politycznych, by zgadzali się na to wszystko, podczas gdy społeczeństwo utrzymywane jest w niewiedzy co do kosztów złych decyzji megabanków – odpowiedź brzmi TAK. Jeśli jesteśmy w stanie znaleźć i wdrożyć sposoby prywatyzacji kosztów niewypłacalności w megabankach, które TBTF obecnie nakłada na podatników jako koszty społeczne, odpowiedź brzmi NIE. O ile nie nastąpią zmiany praktyk decydentów w megabankach, którzy w przeciwnym wypadku dążą do zysku i wartości dla akcjonariuszy przy niewielkim lub żadnym poszanowaniu należytej staranności, TBTF zostanie poddane rewizji, ponieważ w najgorszym przypadku to podatnik, a nie bankier zmuszony jest do pokrycia strat. Głównym problemem niniejszego artykułu jest to, czy TBTF jest uzasadnione w kategoriach sprawiedliwości przemiennej, dystrybucyjnej i współuczestnictwa, czy też jest dopuszczalne w warunkach zasady podwójnego skutku. Z tych powodów nie podejmuje on próby przeglądu i zacytowania obszernej literatury teoretycznej i empirycznej na temat niebezpieczeństw związanych z nadużywaniem TBTF.

11

Le standard juridique de bon père de famille et la symétrie entre les expressions bon père de famille et bonne mère de famille en droit français

67%

Gałuskina K.

Roczniki Humanistyczne

|

2017

|

vol. 65

|

issue 8: Lingwistyka korpusowa i translatoryka

75-86

FR

Le but du présent article est d’explorer la relation entre les expressions bon père de famille et bonne mère de famille. L’expression bon père de famille renvoie au standard juridique de la personne raisonnable, récemment remplacée par les termes raisonnablement, raisonnable et personne raisonnable. Cet article envisage le contexte historique du standard de bon père de famille en droit français et présente l’analyse des occurrences des expressions bon père de famille et bonne mère de famille dans le corpus des textes juridiques.

PL

Celem niniejszego artykułu jest zbadanie relacji między wyrażeniami bon père de famille i bonne mère de famille. Wyrażenie bon père de famille odnosi się do klauzuli generalnej prawa francuskiego, odpowiadającej polskiemu pojęciu należytej staranności. Wyrażenie to w ostatnich latach zostało zastąpione przez terminy raisonnablement, raisonnable oraz personne raisonable. Artykuł omawia tło historyczne klauzuli bon père de famille w prawie francuskim oraz przedstawia analizę wystąpień wyrażeń bon père de famille i bonne mère de famille w korpusie tekstów z dziedziny prawa.

EN

The aim of this paper is to explore the relationship between the expressions bon père de famille and bonne mère de famille. The expression bon père de famille refers to the reasonable person standard of the French law and has been recently replaced by the terms raisonnablement, raisonnable and personne raisonable. This paper discusses the historical background of the bon père de famille standard in the French law and presents the analysis of occurrences of both expressions in the corpus of legal texts.

12

Multinational Enterprises’ Mandatory Human Rights and Environmental Due Diligence. The Case of European Union Law Underway

67%

Mojska K.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2023

|

issue 4(74)

287-298

PL

Podejmowane na poziomie międzynarodowym i państwowym wysiłki zorientowane na ustanowienie efektywnych regulacji aktywności przedsiębiorstw wielonarodowych w obszarze praw człowieka i ochrony środowiska, wkraczają obecnie w intrygującą fazę. Tendencja w zakresie wprowadzania prawnych zobowiązań znajdujących zastosowanie w ich złożonych, transnarodowych strukturach nabiera tempa, a nadchodząca Dyrektywa Unii Europejskiej w sprawie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju może mieć istotne znaczenie dla tego procesu. Celem badawczym niniejszego studium jest wykazanie, w jaki sposób analizowany projekt wpisuje się w obecny krajobraz regulacji odpowiedzialności przedsiębiorstw wielonarodowych, i jak może na niego oddziaływać. Z uwagi na multicentryczność systemów źródeł prawa w państwach członkowskich, analizowane prace prawodawcze UE wpłyną również na ich porządki konstytucyjne. Dla realizacji tego zadania badawczego kluczowe jest nakreślenie szerszego kontekstu wyzwań związanych z egzekwowaniem społecznej i ekologicznej odpowiedzialności w ramach łańcuchów wartości, które to wyzwania są wypadkową jakości istniejących mechanizmów sterowania oraz prawnej i organizacyjnej logiki przedsiębiorstw wielonarodowych. Te wzajemnie sprzężone problemy stanowią przedmiot pierwszej części opracowania. W drugiej części wskazano trendy regulacyjne, które odzwierciedla i potencjalnie wzmacnia przyszła dyrektywa.

EN

The international and domestic efforts directed toward establishing effective regulations of multinational enterprises (MNEs) activity in the human rights and environmental realms are currently entering an intriguing phase. The trend toward setting forth legally binding obligations applicable across their complex, transnational structures is gaining momentum, and the upcoming EU Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD) may significantly contribute to this process. The research aim of this study is to examine how the draft CSDDD is woven into the present regulatory landscape, and what impact it may potentially have. Due to multicentricity of the legal sources’ systems in the member states, the EU law underway will also affect their constitutional orders. To tackle the research task, it is crucial to delineate the broader context of the challenges surrounding the enforcement of social and environmental accountability throughout global value chains, which arise at the intersection of the existing governance mechanisms’ quality, and the legal as well as organisational MNEs’ logics. These interconnected issues are addressed in the first section of the paper. The second section covers CSDDD as reflecting and potentially accelerating regulatory trends.

13

Należyta staranność w doborze kontrahenta podatkowego

67%

Ziółkowska K., Omieczyńska S.

Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych

|

2022

|

vol. 9(313)

19-25

EN

This article indicates the problem of incurring severe consequences by entrepreneurs in the event of failure to exercise due diligence in the selection of a tax contractor, despite the lack of ex lege establishing such an obligation. Unreliable selection increases the transaction risk borne by the entrepreneur. As a consequence, even an honest entrepreneur, in the event of concluding an agreement with a counterparty devoid of any credibility, risks losing the ability to pay his liabilities on time, losing financial liquidity, deteriorating the financial situation of his own enterprise, and even his bankruptcy. Moreover, failure to comply with the required diligence may be grounds for challenging the right to deduct VAT by tax authorities. Therefore, in order to be able to avoid the indicated risk, it is necessary to thoroughly understand the concept of due diligence, which was often based on the jurisprudence and was the subject of a dispute among representatives of the doctrine. This concept has its roots in the concept of good faith, so it boils down to the principles of equity, justice and trust. Therefore, due diligence constitutes a scrupulous and conscientious performance of duties while maintaining appropriate care adequate to the type of a given obligation. Nevertheless, this definition raises many doubts in practice. Therefore, the Ministry of Finance has developed a specific methodology that is a protective tool f or every honest entrepreneur.

PL

W niniejszym artykule omówiono problematykę ponoszenia dotkliwych konsekwencji przez przedsiębiorców w razie niedochowania należytej staranności przy doborze kontrahenta podatkowego – mimo braku ustanowienia ex lege takiej powinności. Nierzetelny dobór zwiększa ryzyko transakcyjne ponoszone przez przedsiębiorcę. W konsekwencji nawet uczciwy przedsiębiorca, w razie zawarcia umowy z kontrahentem pozbawionym cechy wiarygodności, naraża się na utratę zdolności do terminowego regulowania swoich zobowiązań, utratę płynności finansowej, pogorszenie sytuacji finansowej własnego przedsiębiorstwa, a wręcz na jego upadłość. Co więcej, niedochowanie wymaganej staranności może być podstawą do zakwestionowania przez organy skarbowe prawa do odliczenia podatku VAT1. Wobec tego, aby móc uniknąć wskazanego ryzyka, niezbędne jest dokładne rozumienie pojęcia należytej staranności, które niejednokrotnie pojawiało się w orzecznictwie oraz było przedmiotem sporu wśród przedstawicieli doktryny. Niniejsze pojęcie wiąże się z pojęciem dobrej wiary, a więc sprowadza się do zasad słuszności, sprawiedliwości i zaufania. Należyta staranność oznacza zatem skrupulatne i sumienne wykonywanie obowiązków przy jednoczesnym dochowaniu odpowiedniej staranności adekwatnej do rodzaju określonego zobowiązania. Niemniej definicja ta wywołuje w praktyce wiele wątpliwości. Wobec tego Ministerstwo Finansów opracowało swoistą metodykę stanowiącą narzędzie ochronne dla każdego uczciwego przedsiębiorcy.

14

Prawo do odliczenia podatku od towarów i usług a dochowanie należytej staranności przez podatnika przy weryfikowaniu kontrahentów

67%

Kopyściański M.

Przegląd Prawa i Administracji

|

2020

|

vol. 120

|

issue Tom 1

631 - 641

PL

Podstawowym prawem wynikającym z dyrektywy Rady 2006/112/WE jest prawo do odliczenia podatku naliczonego, które to prawo może zostać — wyjątkowo tylko — ograniczone przez państwa członkowskie. Zarówno polskie, jak i unijne przepisy nie definiują pojęć „należyta staranność” oraz „dobra wiara”. Pojęcia te są tak zwanymi klauzulami generalnymi i zdefiniowane zostały na potrzeby prawa do odliczenia podatku VAT jedynie w orzecznictwie TSUE. Zapewniają one — przy dokonywaniu konkretnej oceny stanu faktycznego — tak zwany luz interpretacyjny, który pozwala uwzględnić kryteria pozaprawne mające znaczenie w funkcjonowaniu obrotu gospodarczego. Wydaje się, że nie jest możliwe precyzyjne i zarazem niebudzące kontrowersji w procesie stosowania prawa zdefiniowanie pojęć „należyta staranność” czy „dobra wiara”. Należy postulować rozumienie należytej staranności jako zwykłej kupieckiej, zwyczajowo przyjętej staranności, która związana jest z przekonaniem, że towar czy też usługa nie jest dokonana/wykonana przez osobę zamierzającą „obejść” przepisy prawa podatkowego. Podatnik powinien dochować minimum staranności i dobrej wiary przy sprawdzaniu kontrahenta, a nie za organy podatkowe poszukiwać nieuczciwych przedsiębiorców.

EN

The primary right arising from the Council Directive 2006/112/EC is a right to deduct input tax which may be limited by member states only in exceptional situations. Neither national nor European Union legislation define the concepts of “due diligence” and “good faith”. These concepts are so-called general clauses and they have been defined for the purpose of the right to deduct VAT only in the case law of the CJEU. While making a specific assessment of facts, they ensure a socalled interpretation margin that makes it possible to take non-legal criteria significant for business operations into account. Defining the concepts of due diligence or good faith in a precise manner without evoking controversy seems to be impossible in the process of application of the law. Due diligence should be suggested to be understood as regular merchant’s, commonly adopted diligence that is related to, inter alia, the conviction that goods are not provided or a service is not performed by a person intending to “bypass” tax law provisions. A taxable person should exercise minimum diligence and good faith while checking a counterparty rather than look for unfair entrepreneurs doing the job of tax law enforcement.

15

The European Union’s instruments on fighting illegal logging – selected legal issues

67%

Kalicka-Mikołajczyk A.

Opolskie Studia Administracyjno-Prawne

|

2019

|

vol. 17

|

issue 4

53-68

PL

Nielegalne pozyskiwanie drewna oznacza, iż jego pozyskanie nastąpiło z naruszeniem przepisów kraju pozyskania. Jest to problem o charakterze globalnym, wywołujący poważne i negatywne skutki nie tylko o charakterze środowiskowym, ale również gospodarczym i społecznym. Niniejszy artykuł prezentuje instrumenty Unii Europejskiej mające na celu przeciwdziałanie handlowi nielegalnie pozyskanym drewnem na rynku Unii Europejskiej. Instrumenty te podzielone zostały na dwie grupy: wewnętrze i międzynarodowe. Następnie została dokonana analiza ich zakresu materialnego, ale również podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, jaki jest ich charakter prawny, zarówno w prawie Unii Europejskiej, jak i w systemach krajowych państw członkowskich. Innymi słowy, czy mogą one efektywnie przyczynić się do przeciwdziałania handlowi nielegalnie pozyskanym drewnem na unijnym rynku wewnętrznym.

EN

Illegal logging is a significant problem of major international community concern because it has a devastating impact on some of the world’s most valuable remaining forests and contributes to tropical deforestation and forest degradation. Furthermore, it threatens biodiversity and undermines sustainable forest management, having a negative impact on poverty reduction, sustainable and inclusive economic growth and development. The article presents instruments adopted by the EU in order to combat illegal timber logging. The author describes their material scope and legal character, dividing them into two groups: internal and international legally binding instruments and soft law instruments, in order to answer the question about their legal character and position in the EU legal order and in national orders of the Member States.

16

Odpowiedzialność cywilna rzecznika dyscyplinarnego z tytułu naruszenia niezawisłości sędziowskiej

59%

Gutowski M.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2020

|

issue 4 (56)

75-91

PL

Opracowanie zawiera analizę problematyki odpowiedzialności cywilnej rzecznika dyscyplinarnego z tytułu naruszenia niezawisłości sędziowskiej. Punktem wyjścia analizy jest wskazanie, że możliwe i realne jest poniesienie odpowiedzialności cywilnej przez sędziowskich rzeczników dyscyplinarnych oraz, że immunitet sędziowski dotyczy wyłącznie spraw karnych. Perspektywa tej odpowiedzialności zależy od prawidłowego pełnienia przez rzecznika powierzonej mu funkcji. Granice pomiędzy prawem realizacji imperium trzeciej władzy w ramach postępowania dyscyplinarnego, a możliwością popełnienia cywilnoprawnego deliktu przez rzecznika, oceniane być musi przez pryzmat podstaw odpowiedzialności dyscyplinarnej, które wyznaczać będą prawne granice ingerencji rzecznika w poszczególnych sprawach. Możliwa jest nie tylko klasyczna odpowiedzialność za naruszenie dóbr osobistych na podstawie art. 23 i 24 k.c., lecz również związaną z tą odpowiedzialnością odpowiedzialność odszkodowawcza na podstawie przepisów o odpowiedzialności deliktowej. Te mechanizmy, powinny być rozważone w kontekście ewentualnych zachowań rzeczników dyscyplinarnych, gdyby podjęli czynności represyjne pomimo braku odpowiednich po temu podstaw w art. 107 § 1 u.s.p. W tym zakresie w artykule omówiono dwie kluczowe i specyficzne w kontekście odpowiedzialności rzecznika dyscyplinarnego przesłanki odpowiedzialności: bezprawność i winę (niedbalstwo). Przesłanki dotyczące szkody i związku przyczynowego nie odbiegają zaś od standardów cywilistyki, stąd też w tym zakresie artykuł odsyła do ogólnych reguł.

EN

The article comprises an analysis of the civil law liability of a disciplinary spokesman for breach of judicial independence. The starting point of the analysis is general possibility of imposing civil liability on the judicial disciplinary spokesman, and that judges’ immunity protects from criminal offences only. The civil liability of the disciplinary spokesman is grounded on the requirement of due performance of the disciplinary spokesman’s function. The boarders between the power of the disciplinary spokesman and the civil liability must be assessed in light of the limbs of a disciplinary offense, which limit the disciplinary spokesman’s right to intervene in certain cases. The civil liability of the disciplinary spokesman is possible not only on the grounds of art. 23 and 24 of the Polish Civil Code, but also on the basis of tortious liability. The availability of these legal mechanisms is directly related to the nature of the disciplinary spokesman’s act, and boils down to the question whether the disciplinary spokesman is justified in a given instance to initiate disciplinary proceedings, i.e. whether the limbs of a disciplinary offence as required by art. 107 § 1 u.s.p. are present. The article discusses two crucial elements of the civil law liability of the disciplinary spokesman: unlawfulness and negligence. Further elements of the liability: loss and causation do not differ from the civil law standards. Therefore, in this respect, the article refers to the general rules.

17

Lex Aquilia źródłem współczesnej odpowiedzialności za czyny niedozwolone

51%

Poliszak J.

Themis Polska Nova

|

2018

|

issue 1(13)

197-228

EN

The purpose of this article is to indicate that all the fundamental private law institutions regarding liability for delicts, negligence, detriments etc. have its roots in Roman law. Lex Aquilia and its creative interpretation made by classical Roman lawyers can be one of the most valuable examples of this historical process. The following essay emphasizes that the classical Roman jurists have developed such an important legal instruments as: the concept of fault, negligence, due diligence, causation etc. Moreover the article contains source texts with case studies and its explanations based on classical interpretation made by Roman lawyers. In addition, the last part of the lecture indicates the main similarities and differences between ancient and modern private law instruments. The article may be useful for law students and legal practitioners to understand the origin and main idea of modern legal principals and therefore improve their skills.

Refine search results

Czy potrzebna nam sprawiedliwość podatkowa? Krytyczna analiza pojęcia sprawiedliwości podatkowej na przykładzie odmowy prawa do odliczenia podatku naliczonego w VAT

Granice obowiązku informacyjnego notariusza przy sporządzaniu aktu notarialnego – glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 28 czerwca 2019 r. (IV CSK 224/18)

Dobra wiara à rebours – uwagi o konstrukcji podatku akcyzowego w świetle orzecznictwa

Brak zainteresowania źródłem pochodzenia towaru jako przesłanka podważająca należytą staranność podatnika — glosa do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z siedzibą w Opolu, z dnia 27 stycznia 2017 r., o sygnaturze I SA/Op 428/16

Obowiązek szczególnej staranności dziennikarza przy zbieraniu i wykorzystywaniu materiałów prasowych

The Application of the Principle of Prevention to land-based sources of marine pollution: an International Law approach

VAT compliance jako instrument ograniczający odpowiedzialność podatnika

Wpływ prawodawstwa Unii Europejskiej i orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej na krajowe regulacje prawne dotyczące sankcji w podatku VAT

Medical-Malpractice Disputes – Analysis of the Use of Evidence from Medical Disciplinary Proceedings in Litigation for Damages

Too big to fail: Heads we win, tails you lose

Le standard juridique de bon père de famille et la symétrie entre les expressions bon père de famille et bonne mère de famille en droit français

Multinational Enterprises’ Mandatory Human Rights and Environmental Due Diligence. The Case of European Union Law Underway

Należyta staranność w doborze kontrahenta podatkowego

Prawo do odliczenia podatku od towarów i usług a dochowanie należytej staranności przez podatnika przy weryfikowaniu kontrahentów

The European Union’s instruments on fighting illegal logging – selected legal issues

Odpowiedzialność cywilna rzecznika dyscyplinarnego z tytułu naruszenia niezawisłości sędziowskiej

Lex Aquilia źródłem współczesnej odpowiedzialności za czyny niedozwolone