Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: nasiona

Sort By:

Limit search:

Rzepak w rolnictwie i gospodarce Polski

100%

Kapusta F.

Zagadnienia Doradztwa Rolniczego

2022

vol. 107

issue 1

65-83

The aim of the study was to show the changes in the place and role of rape in the agriculture and economy of Poland, with particular emphasis on the years 2000-2020, i.e., the beginning of the 21st century, but also the period of Poland's pre-accession and post-accession to the European Union. So presented: – the level and structure of fat consumption in Poland in the years 1965-2020, – changes in the cultivation area, harvests and total yields of oilseeds and winter and spring rape from the period before World War II to 2020, – the share of rape in the structure of crops in the above-mentioned period and the harvest of rape seeds in this period in the total harvest of oilseeds, – balance of rape seeds and self-sufficiency of Poland in the years 2000 / 2001-2019 / 2020, – balance of foreign trade in raw materials and oilseed products in 2007-2020, – raw material base in terms of: changes in the number of growers, rapeseed cultivation area in 2002 and 2020. The study uses sources of data such as: compact and continuous scientific publications, statistical materials of the Central Statistical Office (GUS) – yearbooks, market analyzes of the Institute of Agricultural and Food Economics – National Research Institute (IERiGŻ – PIB). To assess the self-sufficiency in the field of rape seeds, the Cabbage method was used, distinguishing technical and economic self-sufficiency. The production of oilseeds, especially rapeseed, is increasing, and they serve the development of the oil industry. The consumption of fats, especially vegetable fats, increases dynamically. In Poland, a small amount of oilseeds are cultivated, and rapeseed accounts for over 97% of the harvest of their seeds. The cultivation area of oilseeds is increasing, and their crops and yields also increase. Poland exports and imports seeds and oilseed.

Celem opracowania było ukazanie zmian miejsca i roli rzepaku w rolnictwie i gospodarce Polski ze szczególnym uwzględnieniem lat 2000-2020, tj. początku XXI wieku, ale również okresu preakcesyjnego i poakcesyjnego Polski do Unii Europejskiej. Przedstawiono: – poziom i strukturę spożycia tłuszczów w Polsce w latach 1965-2020, – zmiany powierzchni uprawy, zbiorów i plonów roślin oleistych ogółem, w tym rzepaku ozimego i jarego od okresu przed II wojną światową do 2020 r., – udziału rzepaku w strukturze zasiewów w wyżej wymienionym okresie oraz zbiorów nasion rzepaku w ogólnych zbiorach nasion roślin oleistych, – bilans nasion rzepaku i samowystarczalność Polski w latach 2000/2001-2019/2020, – bilans handlu zagranicznego surowcami i produktami roślin oleistych w latach 2007-2020, – bazy surowcowej w zakresie: zmiany liczby plantatorów, powierzchni uprawy rzepaku w latach 2002 i 2020. W opracowaniu wykorzystano takie źródła wiedzy jak: publikacje naukowe zwarte i ciągłe, materiały statystyczne Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) – roczniki oraz analizy rynkowe Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowego Instytutu Badawczego (IERiGŻ – PIB). Do oceny samowystarczalności w zakresie nasion rzepaku wykorzystano metodę Kapusty wyodrębniając samowystarczalność techniczną i ekonomiczną. Wzrastająca produkcja nasion roślin oleistych, a szczególnie rzepaku, służy rozwojowi przemysłu olejarskiego. W ujęciu bilansowym wzrasta poziom spożycia tłuszczów, tym głównie roślinnych. W Polsce uprawia się małą ilość roślin oleistych, a rzepak stanowi ponad 97% ich całkowitych zbiorów. Wzrasta powierzchnia uprawy roślin oleistych, wzrastają również ich zbiory i plony. Polska eksportuje i importuje nasiona oleiste oraz produkty ich przerobu, ale bilans obrotów handlowych w euro jest dla kraju ujemny i wciąż powiększający się. Saldo obrotów rzepakiem, olejem i śrutą rzepakową jest dodatnie, chociaż w ostatnich latach Polska stała się importerem netto rzepaku i oleju rzepakowego.

Unikatowe cechy biologiczne i użytkowe lnu zwyczajnego (Linum usitatissimum L.) determinujące znaczenie gatunku w przeszłości oraz współcześnie

100%

Kopyra-Klimek A., Oleksy A., Zając T.

Krakowskie Studia Małopolskie

2011

vol. 15

169-196

T he paper presented the origin and utilization of linseed form, taking into consideration the field and yield production area in the world, Europe and Poland. Linseed forms allow for climate conditions and farmers modulated utilization features. In Poland condition more common was fiber form plant ‘Flax’ since the oldest times till 20th century. Originally, flax was cultivated in gardens, and than relocated into the field without alternative fiber plant. Significant decreasing of flax cultivated in polish field in the middle of XIX was caused by wider spreading of cotton utilization in farms and decreasing of domestic fiber production. Flax products in those days were exchanged by cotton and Australian wool. At present fiber from Flax is exchanged into synthetic fiber or fiber mix with cotton. However bigger which acceptation for flax fiber clothes in states with moderate climate is observed including Poland, may stimulate flax area in the same level. Flax in our soil as well as weather conditions allow to produce higher quality of fiber. Recently seed flax has been utilized for linseed oil production. The assumption for linseed oil output was stable and cheapest by unique composition with α-linolenic acid source. Enrichment of wide sort of groceries with essential unsaturated acids allowe to improve food products. Effective enrichment with NNKT, as a F wit amine, is determined mainly by oilseed yield area, which significance will increase in the future. After 2000 mostly linseed form was cultivated. However, lower yield level of linseed should be determined by better cultivation technology conform to yellow and brown linseed varieties. Increasing of linseed production results to deliver from 1 to 1,5-2g α-linolenic acid into groceries per day, which is believed due to nutrition and health issues. Discovering and popularization of novel and others linseed utilization allow to maintain species in the field.

Uprawne formy lnu zwyczajnego (Linum usitatissimum L.) czyli włoknista, przejściowa i oleista mają odmienne wymagania rolniczo-klimatyczne, rzutujące na cechy użytkowe. W naszym kraju od czasow najdawniejszych aż do końca XIX wieku, wiodące znaczenie miał len włoknisty. Uprawa lnu na włokno miała charakter powszechny, a z nasion otrzymywano wartościowy olej, ktorego dobroczynny wpływ na organizm ludzki stwierdzono niedawno. Znaczący spadek powierzchni uprawy lnu włoknistego na ziemiach polskich nastąpił w drugiej połowie XIX wieku, w wyniku systematycznego zastępowania wyrobow lnianych bawełnianymi lub wełnianymi Pomimo że forma lnu w włoknista umożliwia produkcję włokna lnianego odznaczające go się wysoką jakością, to pod koniec XX wieku prawie zanikła w uprawie. W ostatnim czasie podejmuje się uprawę lnu oleistego i wykorzystanie produktów lniarskich, głownie całych nasion i produktow uzyskanych na bazie oleju lnianego. Asumptem dla tych prob jest unikatowy skład oleju lnianego, jako stabilnego i najtańszego źrodła kwasu α-linolenowego.

Refine search results

1 Krakowskie Studia Małopolskie

1 Zagadnienia Doradztwa Rolniczego

1 Kapusta F.

1 Kopyra-Klimek A.

1 Oleksy A.

1 Zając T.

1 2022

1 2011

Search results

Rzepak w rolnictwie i gospodarce Polski

Unikatowe cechy biologiczne i użytkowe lnu zwyczajnego (Linum usitatissimum L.) determinujące znaczenie gatunku w przeszłości oraz współcześnie